Handbal is een dynamische en snelle sport die wereldwijd wordt beoefend. Het spel combineert elementen van basketbal, korfbal en voetbal en vereist een goede teamgeest en fysieke conditie. Het doel is simpel: meer doelpunten scoren dan de tegenstander. Dit artikel biedt een uitgebreid overzicht van de handbalregels, met speciale aandacht voor de rode kaart en andere belangrijke aspecten van het spel.
De Basis van het Handbal
Handbal wordt gespeeld door twee teams van elk zeven spelers: zes veldspelers en een keeper. Het spel wordt gespeeld op een veld van 40 meter lang en 20 meter breed, met aan beide kanten een doel van 2 bij 3 meter. Het spel is snel en dynamisch, waarbij spelers afwisselend verdedigen en aanvallen.
Geschiedenis van Handbal
De oorsprong van handbal ligt in Duitsland. Max Heiser gaf de sport de eerste spelregels in 1917. Deze regels werden officieel vastgelegd door de turnbond onder de naam ‘Bestimmungen für die Abhaltung des Handbalspieles für die Damenabteilungen des Berliner Turnrathes’. Aanvankelijk was handbal vooral bedoeld voor vrouwen, maar later gingen ook mannen de sport beoefenen.
In Nederland kwam handbal terecht door een uitwisseling tussen Hamburgse en Berlijnse turnverenigingen. Groningen legde de basis voor het Nederlandse handbal. Het eerste landskampioenschap vond plaats in 1930, en in 1935 werd de eerste interland tegen Duitsland gespeeld. In datzelfde jaar kreeg handbal een eigen bond: het Nederlands Handbal Verbond.
Spelers en Wissels
Een handbalteam bestaat uit maximaal 14 spelers. Zeven spelers staan op het veld, en de overige zeven zijn wisselspelers. Bijna alle spelers komen tijdens een wedstrijd wel op het veld. Een vliegende wissel is toegestaan, maar moet plaatsvinden binnen de aangegeven wissellijn. Een speler die ongeoorloofd over de wissellijn gaat, begaat een wisselfout, wat resulteert in een vrije worp voor de tegenpartij.
Lees ook: Het Rood-Wit Voetbal Toernooi in Detail
In hogere wedstrijden wordt de doelverdediger soms gewisseld voor een extra veldspeler om de aanval te versterken. Als het team de bal verliest, wordt de zevende speler weer gewisseld voor een doelverdediger.
Speeltijd en Verlenging
Een normale handbalwedstrijd bestaat uit twee speelhelften van elk 30 minuten. Bij jeugdhandbal kan de speeltijd korter zijn. Bij wedstrijden waar een winnaar vereist is, volgen er bij een gelijkspel na 60 minuten twee verlengingen van elk vijf minuten. Als er dan nog geen winnaar is, wordt de wedstrijd beslist door 7-meterworpen. Gediskwalificeerde spelers mogen hieraan niet deelnemen.
Het Speelveld
Het handbalveld is 40 x 20 meter en bevat verschillende lijnen die de grenzen en zones aangeven:
- Zijlijnen en achterlijnen: Begrenzen het veld.
- Middenlijn: Loopt door het midden van het veld.
- Doelgebied: Een halve cirkel met een straal van 6 meter rond het doel, alleen toegankelijk voor de doelverdediger.
- Vrijeworplijn: Een gestippelde lijn op 9 meter van het doel.
- 7-meterlijn: Tussen de doelcirkel en de vrijeworplijn.
- Wissellijn: Aan de zijlijn, 4,5 meter aan beide zijden van de middenlijn.
De Bal
De handbal is gemaakt van kunststof of leer. De grootte varieert afhankelijk van de leeftijd en het geslacht van de spelers. Heren gebruiken een bal met een omvang van 58-60 cm en een gewicht van 425-475 gram, terwijl dames een bal gebruiken met een omvang van 54-56 cm en een gewicht van 325-375 gram. De bal wordt vaak behandeld met hars om de grip te verbeteren.
Spelregels: Beweging en Balbezit
Stappen en Vasthouden
Een speler mag de bal maximaal drie seconden vasthouden als hij stilstaat en maximaal drie stappen zetten met de bal in de hand. Na elke derde stap moet de bal stuiteren.
Lees ook: Hockeyen bij Rood-Wit
Toegestane Acties met de Bal
Spelers mogen de bal met de handen, armen, hoofd, bovenbeen, romp of knie werpen, vangen of stoppen. De bal mag ook met de hand of vuist worden geslagen. Contact met de onderbenen en voeten is niet toegestaan.
Aanvallen en Verdedigen
Lichaamscontact is toegestaan bij het verdedigen, maar alle verdedigende acties moeten frontaal worden uitgevoerd. Het is niet toegestaan de bal uit de hand van een tegenspeler te slaan.
Overtredingen en Strafmaatregelen
Fouten (Fouls)
Een fout wordt begaan wanneer een speler op een onsportieve manier wordt gehinderd door vastgrijpen, omklemmen, stoten of vasthouden. Dit wordt meestal bestraft met een vrije worp voor het benadeelde team.
Persoonlijke Straffen
Persoonlijke straffen worden uitgedeeld bij overtredingen die op het lichaam van een tegenstander zijn gericht. Er zijn vier soorten persoonlijke straffen:
- Waarschuwing (Gele Kaart): Een waarschuwing zonder directe gevolgen.
- Uitsluiting (2 Minuten): Het team moet twee minuten met een speler minder spelen.
- Diskwalificatie (Rode Kaart zonder rapport): De speler moet het veld verlaten en mag niet meer deelnemen aan de wedstrijd. Het team moet twee minuten met een speler minder spelen.
- Diskwalificatie (Rode Kaart met rapport): Dezelfde gevolgen als een rode kaart zonder rapport, maar kan leiden tot verdere disciplinaire maatregelen.
Passief Spel
Passief spel is het vertragen van het spel zonder duidelijke poging om aan te vallen of te scoren. De scheidsrechter geeft een waarschuwingsteken, waarna het aanvallende team actie moet ondernemen. Zo niet, dan krijgt de tegenpartij een vrije worp.
Lees ook: Complete Gids voor U10 Toernooi Regels
Rode Kaarten: De Ultieme Straf
Een rode kaart wordt uitgedeeld bij ernstige overtredingen. De speler moet het veld verlaten en mag niet meer deelnemen aan de wedstrijd. Het team moet gedurende twee minuten met een speler minder spelen.
Rode Kaart voor Keepers
Keepers kunnen een rode kaart krijgen in specifieke situaties:
- Ernstige Overtredingen: Bij zeer ernstige overtredingen, zoals het achterover trekken aan de schotarm of het duwen in de rug van een tegenstander.
- Fouls die Doelkansen Verhinderen: Als een duidelijke doelkans wordt verhinderd door een fout of het betreden van het doelgebied.
- Gevaarlijk Spel: Overtredingen met gering lichaamscontact die ernstige gevolgen kunnen hebben, vooral als een speler in een sprong is.
Worpen: De Basis van het Spel
Beginworp
De beginworp start de wedstrijd en wordt genomen vanaf het midden van de middenlijn. De speler moet met één voet op de middenlijn staan.
Vrije Worp
De vrije worp wordt toegekend na een overtreding en wordt genomen op de plek waar de overtreding plaatsvond.
Inworp
De inworp wordt genomen wanneer de bal buiten het speelveld gaat.
Uitworp
De uitworp wordt genomen door de doelverdediger wanneer de bal over de doellijn gaat en voor het laatst is aangeraakt door een aanvallende speler.
7-Meterworp
De 7-meterworp wordt toegekend wanneer een duidelijke doelkans wordt verhinderd door een fout. De speler staat achter de 7-meterlijn en probeert te scoren.
Time-Out
Een time-out is verplicht in bepaalde situaties, zoals bij een tijdelijke uitsluiting, een rode kaart, een fluitsignaal van de tijdwaarnemer, overleg tussen scheidsrechters, een wisselfout of wanneer er te veel spelers op het veld staan. De scheidsrechter kan ook een time-out geven bij invloeden van buitenaf, een geblesseerde speler of het vertragen van het spel.
Handbal voor de Jeugd
Handbal is een geweldige sport voor kinderen en jongeren. Het bevordert beweging, coördinatie en teamgeest. Er zijn verschillende leeftijdscategorieën met aangepaste regels en balmaten.
Categorie | Leeftijd | Speeltijd | Gewicht wedstrijdbal | Omtrek bal | Maat |
---|---|---|---|---|---|
Senioren Heren | 19+ | 2 × 30 minuten | 425 - 475 gram | 58 - 60 cm | 3 |
Senioren Dames | 19+ | 2 × 30 minuten | 325 - 375 gram | 54 - 56 cm | 2 |
A-jeugd Heren | 17-18 jaar | 2 × 30 minuten | 425 - 475 gram | 58 - 60 cm | 3 |
A-jeugd Dames | 17-18 jaar | 2 × 30 minuten | 325 - 375 gram | 54 - 56 cm | 2 |
B-jeugd Heren | 15-16 jaar | 2 x 25 minuten | 325 - 375 gram | 54 - 56 cm | 2 |
B-jeugd Dames | 15-16 jaar | 2 x 25 minuten | 325 - 375 gram | 54 - 56 cm | 2 |
C-jeugd Heren | 13-14 jaar | 2 x 25 minuten | 325 - 375 gram | 54 - 56 cm | 2 |
C-jeugd Dames | 13-14 jaar | 2 x 25 minuten | 325 - 375 gram | 54 - 56 cm | 2 |
D-jeugd | 11-12 jaar | 2 × 20 minuten | 290 - 330 gram | 50 - 52 cm | 1 |
E-jeugd | 9-10 jaar | 2 × 20 minuten | 290 - 330 gram | 50 - 52 cm | 1 |
F-jeugd (mini’s) | 7-8 jaar | 2 × 15 minuten | max. 300 gram | 46 - 48 cm | 0 |
Handbalvormen
Er bestaan verschillende vormen van handbal, waaronder:
- Zaalhandbal: De meest gespeelde vorm, waarbij de basisregels van handbal gelden.
- Veldhandbal: Wordt buiten op een veld gespeeld.
- Beachhandbal: Een variant die op het strand wordt gespeeld.
- Straathandbal: Een informele variant die op straat wordt gespeeld.
- Mini-handbal: Een aangepaste vorm voor jonge kinderen.
- Studentenhandbal: Handbal gespeeld door studenten.
- Recreantenhandbal: Handbal gespeeld door volwassenen voor de recreatie.
Tips voor Beginners
Als je wilt beginnen met handbal, zijn hier enkele tips:
- Zoek een vereniging: Sluit je aan bij een team om de sport te leren en het sociale aspect te ervaren.
- Zorg voor de juiste materialen: Investeer in goede sportschoenen en sportkleding.
- Ken de regels: Zorg dat je de basisregels van handbal kent voordat je begint.