Een Koninklijke onderscheiding, beter bekend als een lintje, is een blijk van waardering voor personen die zich op een bijzondere manier verdienstelijk hebben gemaakt voor de samenleving. De titel "Ridder in de Orde van Oranje-Nassau" is een van de rangen binnen deze prestigieuze orde. De KNVB (Koninklijke Nederlandse Voetbalbond) speelt een rol bij de toekenning van deze onderscheidingen aan personen die zich binnen de voetbalsport uitzonderlijk hebben ingezet.
De Orde van Oranje-Nassau
De Orde van Oranje-Nassau is een Nederlandse ridderorde die in 1892 werd ingesteld. De orde kent verschillende graden, waaronder Ridder, Officier, Commandeur, Grootofficier en Ridder Grootkruis. De onderscheiding wordt toegekend aan personen die zich op nationaal of internationaal niveau verdienstelijk hebben gemaakt op het gebied van bijvoorbeeld sport, wetenschap, kunst, cultuur of maatschappelijk werk.
Criteria voor een Koninklijke Onderscheiding
Het toekennen van een Koninklijke onderscheiding is een zorgvuldig proces. Er zijn verschillende criteria waaraan voldaan moet worden voordat iemand in aanmerking komt voor een lintje. Over het algemeen wordt gekeken naar de aard, duur, uitstraling en impact van de verdiensten.
Enkele belangrijke criteria zijn:
- Uitzonderlijke verdiensten: De kandidaat moet zich op een bijzondere manier hebben ingezet voor de samenleving. Dit kan bijvoorbeeld door langdurig vrijwilligerswerk, het verrichten van bijzondere prestaties of het ontwikkelen van vernieuwende initiatieven.
- Langdurige inzet: De inzet van de kandidaat moet over een langere periode hebben plaatsgevonden. Het gaat dus niet om een eenmalige actie, maar om een structurele bijdrage aan de samenleving.
- Maatschappelijke impact: De verdiensten van de kandidaat moeten een positieve impact hebben gehad op de samenleving. Dit kan bijvoorbeeld door het verbeteren van de leefomstandigheden van anderen, het bevorderen van de sociale cohesie of het stimuleren van de economische ontwikkeling.
- Voorbeeldfunctie: De kandidaat moet een voorbeeldfunctie vervullen voor anderen. Dit kan bijvoorbeeld door het tonen van betrokkenheid, het stimuleren van anderen om zich in te zetten of het uitdragen van positieve waarden.
De Rol van de KNVB
De KNVB kan een rol spelen bij het voordragen van personen die zich binnen de voetbalsport verdienstelijk hebben gemaakt voor een Koninklijke onderscheiding. De KNVB heeft een speciale commissie die zich bezighoudt met het beoordelen van aanvragen voor lintjes binnen de voetbalwereld. Deze commissie adviseert het Kapittel voor de Civiele Orden, dat uiteindelijk beslist over de toekenning van de onderscheiding.
Lees ook: Het Ridder Toernooi: Een Eindhovens evenement
Binnen de voetbalsport wordt vaak gekeken naar de volgende verdiensten:
- Langdurig vrijwilligerswerk bij een voetbalvereniging: Denk hierbij aan functies als trainer, scheidsrechter, bestuurslid of andere vrijwilligerstaken.
- Bijzondere prestaties als voetballer: Denk hierbij aan het behalen van nationale of internationale successen, het spelen van een belangrijke rol in een team of het tonen van uitzonderlijk talent.
- Inzet voor de ontwikkeling van de voetbalsport: Denk hierbij aan het organiseren van evenementen, het ontwikkelen van nieuwe trainingsmethoden of het bevorderen van de jeugdopleiding.
- Bevordering van fair play en sportiviteit: Denk hierbij aan het naleven van de regels, het tonen van respect voor tegenstanders en scheidsrechters en het bestrijden van discriminatie en racisme.
Procedure voor het aanvragen van een Koninklijke Onderscheiding
Wilt u iemand voordragen voor een Koninklijke onderscheiding? Dan is het belangrijk om de volgende stappen te volgen:
- Verzamel informatie: Verzamel alle relevante informatie over de verdiensten van de kandidaat. Denk hierbij aan een gedetailleerde beschrijving van de activiteiten, de periode waarin deze activiteiten hebben plaatsgevonden en de impact die de verdiensten hebben gehad.
- Zoek steunbetuigingen: Vraag mensen die de kandidaat goed kennen om een steunbetuiging te schrijven. Deze steunbetuigingen kunnen de aanvraag versterken en een completer beeld geven van de verdiensten van de kandidaat.
- Vul het voorstelformulier in: Vul het voorstelformulier in op lintjes.nl. Zorg ervoor dat u alle vragen volledig en nauwkeurig beantwoordt.
- Maak een afspraak met de kabinetsmedewerker: Maak een afspraak met de kabinetsmedewerker van de burgemeester van de woonplaats van de kandidaat. Bespreek de aanvraag en vraag om advies.
- Wacht op de uitslag: Na het indienen van de aanvraag begint een lange periode van wachten. Het Kapittel voor de Civiele Orden beoordeelt de aanvraag en neemt een beslissing. Houd er rekening mee dat het toekennen van een Koninklijke onderscheiding een verrassing moet blijven voor de kandidaat.
Voorbeelden van Koninklijke Onderscheidingen in de Sport
Er zijn talloze voorbeelden van personen die binnen de sportwereld een Koninklijke onderscheiding hebben ontvangen. Een bekend voorbeeld is Dennis Gebbink, de oprichter van Sportclub Only Friends. Hij werd in 2008 benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau voor zijn inzet voor de gehandicaptensport. Sportclub Only Friends heeft in 2010 het label ‘Meer dan Voetbal’ gekregen voor het op de kaart zetten van het G-voetbal.
Ook binnen de KNVB zijn er veel vrijwilligers en bestuurders die een lintje hebben ontvangen voor hun jarenlange inzet voor de voetbalsport. Deze onderscheidingen zijn een belangrijke blijk van waardering voor de onmisbare rol die vrijwilligers spelen in de sport.
Vitaliteit van Sportverenigingen
De vitaliteit van sportverenigingen is een belangrijk thema binnen de sportwereld. Rotterdam Sportsupport voert jaarlijks een vitaliteitsonderzoek uit om de situatie van sportverenigingen in Rotterdam in kaart te brengen. Uit dit onderzoek blijkt dat sportverenigingen de afgelopen jaren een flinke reeks uitdagingen hebben moeten doorstaan, zoals de coronacrisis, betaald parkeren, inflatie en toenemende administratieve lasten.
Lees ook: Jouw persoonlijke trainingsschema
Ondanks deze uitdagingen blijven sportverenigingen een onmisbare schakel in de stad. Ze brengen mensen samen, bevorderen gezondheid en versterken de wijken. De maatschappelijke waarde van sportverenigingen is nu misschien wel groter dan ooit: bijna 120.000 Rotterdammers sporten bij een vereniging, een stijgend aantal blijkt uit het vitaliteitsonderzoek. Ook doen ruim zestigduizend Rotterdammers vrijwilligerswerk en er ontstaat steeds meer sportaanbod voor specifieke doelgroepen.
Uitdagingen voor Sportverenigingen
Uit het vitaliteitsonderzoek van Rotterdam Sportsupport blijkt dat veel sportverenigingen te maken hebben met financiële problemen, een tekort aan vrijwilligers en problemen met de accommodatie.
- Financiën: Vier op de tien verenigingen maken zich zorgen over de financiën van de vereniging op lange termijn.
- Vrijwilligers: Het kost 6 op de 10 verenigingen (zeer) veel moeite om nieuwe bestuursleden te vinden. De vitaliteit van sportverenigingen op het thema vrijwilligers laat in 2025 een daling zien. De totaalscore is met vier punten gedaald t.o.v. 2024 naar 62. Zelfs voor de daling was dit al het minst scorende thema.
- Accommodatie: Drie op de vijf verenigingen geven aan dat hun accommodatie niet voldoet aan hun behoefte. Nadat vorig jaar de vitaliteitsscore voor ‘Accommodatie’ al was gedaald, is deze in 2025 nog verder gedaald naar 70 (vijf punten lager t.o.v. 2023).
Ondersteuning voor Sportverenigingen
Er zijn verschillende organisaties die sportverenigingen ondersteunen bij het overwinnen van deze uitdagingen. Rotterdam Sportsupport is een van deze organisaties. Zij bieden verenigingen en stichtingen een vast aanspreekpunt om al hun hulpvragen te stellen. Binnen Rotterdam Sportsupport is veel expertise op de thema’s organisatie, vrijwilligers, leden, juridisch, accommodatie, financiën, veilig sportklimaat, trainers en maatschappelijk ondernemen. Daarnaast heeft de organisatie een groot netwerk in de stad, dat ook voor speeltuinen interessant kan zijn.
Rotterdam Sportsupport en Buurt- en Speeltuinwerk Rotterdam (BSW) gaan samenwerken om speeltuinen gezonder en sterker te maken. Peter Steenbergen, directeur-bestuurder BSW, ziet deze samenwerking als een mooie kans. “Speeltuinen werken hard om een fijne plek te blijven voor kinderen en hun ouders. Zij moeten alle taken met steeds minder vrijwilligers verrichten, terwijl er wel steeds meer gevraagd wordt. BSW blijft de speeltuinen bijstaan, zoals we dat al ruim 50 jaar doen, maar de extra ondersteuning vanuit Rotterdam Sportsupport voor de speeltuinbesturen is zeer welkom.
Naschools Sportaanbod
Een ander initiatief van Rotterdam Sportsupport is het naschools sportaanbod. In Rotterdamse wijken waar de Schoolsportvereniging (SSV) nog niet actief is, organiseert Rotterdam Sportsupport het naschoolse sportaanbod. De sportverenigingen krijgen hiervoor een financiële vergoeding per training.
Lees ook: Steun het Nederlands Elftal met stijl
Dennis van der Stelt is coördinator van het naschools sportaanbod en de financiële bijdrageregeling. Hij zet zich namens Rotterdam Sportsupport als verbinder en organisator in om op zoveel mogelijk plekken in Rotterdam het naschools sportaanbod op te zetten. “Na schooltijd is er ruimte om plezier te maken en nieuwe talenten te ontdekken. We dragen hiermee bij aan gelijke kansen voor iedereen én vitalere sportverenigingen. Voor scholen is het een kans om hun leerlingen actiever te maken en hun vaardigheden te verbeteren. Ook versterken deze naschoolse sporturen de band tussen ouders en de scholen.
Scheidsrechtersvereniging Zwolle e.o. (SZO)
De Scheidsrechtersvereniging Zwolle e.o. (SZO) is een voorbeeld van een lokale sportorganisatie die een belangrijke rol speelt in de voetbalsport. De SZO organiseert trainingen en bijeenkomsten voor scheidsrechters en behartigt de belangen van haar leden.
Tijdens de 100-ste Algemene Ledenvergadering van de SZO werd stilgestaan bij het jubileumjaar en werden diverse leden gehuldigd voor hun jarenlange inzet. Ook werden er enkele bestuursleden benoemd tot erelid van de vereniging. De heer Jan Lahuis, die 16 jaar secretaris van de SZO is geweest, werd benoemd tot erelid voor zijn verdiensten voor de vereniging.