Deelname aan sportactiviteiten brengt inherente risico's met zich mee, en soms leiden deze risico's tot letselschade. De rechtspraak erkent dat deelnemers aan sport en spel tot op zekere hoogte gevaarlijke, slecht gecoördineerde, verkeerd getimede of onvoldoende doordachte handelingen van elkaar moeten verwachten. Dit resulteert in een aangepaste zorgvuldigheidsnorm in sport- en spelsituaties, ook bij letselschade.
De Aangepaste Zorgvuldigheidsnorm bij Sport en Spel
In sport- en spelsituaties geldt een strengere aansprakelijkheidsnorm dan in het dagelijks leven. Dit betekent dat een sporter minder snel aansprakelijk is voor letsel dat hij een ander toebrengt tijdens de beoefening van een sport. Deelnemers aan een sport of spel mogen onvoldoende doordachte gedragingen of handelingen van elkaar verwachten. Het dient hierbij wel te gaan om een ongelukkige samenloop van omstandigheden, waar grove overtredingen niet zomaar onder kunnen vallen.
Factoren die een Rol Spelen bij Aansprakelijkheid
Verschillende factoren kunnen bepalen of een speler aansprakelijk is voor de opgelopen letselschade. Het gaat bijvoorbeeld om "opzettelijk", met "grove schuld" of "grove roekeloosheid" handelen. Alleen in strijd zijn met de spelregels volstaat niet, er moet sprake zijn van "grove strijd". Ook "onvoorzienbare gedragingen" komen in aanmerking, maar ook hier is de rechtspraak streng: ze mogen niet door het spel zijn uitgelokt en een waarschuwing door de speler kan de onvoorzienbaarheid tenietdoen.
Voorbeelden uit de Rechtspraak
De Nederlandse rechtbanken hebben uiteenlopende uitspraken gedaan over 'onrechtmatige handelingen' in sport- en spelsituaties. Het negeren van stopcommando’s bij een gevechtssport is al als onrechtmatig aanzien. Toch houdt het overtreden van spelregels niet altijd automatisch een onrechtmatigheid in. Bij voetbal bijvoorbeeld worden overtredingen als onderdeel van het spel beschouwd waarvoor je niet eens automatisch hoeft te worden uitgesloten. Enkel bij ‘abnormale’ overtredingen kan sprake zijn van een onrechtmatige handeling. Zo’n abnormale overtreding kan bijvoorbeeld het neerschoppen zijn van een tegenstander zonder dat de bal in de buurt van die speler is. Ook een niet-voorziene gedraging zal als onrechtmatig kunnen aanzien worden, zoals een volleybalspeler die een bal wegschopt in het gezicht van een andere speler.
Wie Vergoedt de Schade?
Meestal komt de aansprakelijkheidsverzekeraar van de sportclub tussenbeide bij letselschade. Alleen wanneer het gebeuren voldoet aan de strenge vereisten, kan ook de andere speler worden aangesproken. In dat geval zal die speler moeten opdraaien voor de letselschade en de schade die daaruit voortvloeit. Stel bijvoorbeeld dat je ten gevolge van natrappen twee maanden niet meer kan voetballen, dan kan er ook nog eens smartengeld gevorderd worden voor het misgelopen levensgenot.
Lees ook: Procedure Klacht Indienen Racisme KNVB
Een Praktijkvoorbeeld: Waterpolo Letselschade
Een recente zaak illustreert de complexiteit van aansprakelijkheid bij sportletsel. Op 8 maart 2014 vond een waterpolowedstrijd plaats, waarbij een speler letsel opliep aan zijn gezicht door een beweging van een tegenspeler. Het slachtoffer stelde de tegenspeler aansprakelijk voor de geleden schade. De rechtbank oordeelde in eerste instantie dat de tegenspeler aansprakelijk was en veroordeelde hem tot betaling van schadevergoeding.
Echter, de tegenspeler ging in hoger beroep. Het hof overwoog dat er zwaardere eisen moeten worden gesteld aan het aannemen van onrechtmatigheid bij sport- en spelsituaties. Na onderzoek van getuigenverklaringen concludeerde het hof dat de tegenspeler een onnodig risicovolle beweging had gemaakt, die niet als een normale zwembeweging kon worden beschouwd. Het hof oordeelde dat dit buitensporig gedrag buiten de normaal aanvaardbare risico’s van sport en spel valt en abnormaal gevaarlijk is.
Deze uitspraak benadrukt dat men niet te snel moet oordelen dat de veroorzaker van letselschade in een sport-en-spelsituatie niet aansprakelijk is. Het gaat om alle omstandigheden van het geval, waarbij met name de vraag of de schadeveroorzakende gebeurtenis past binnen het normale spelverloop van belang is.
Hockey Letsel en Aansprakelijkheid
Een andere zaak betrof een incident tijdens een hockeytraining waarbij een speler een bal hard richting een goal sloeg en een andere speler raakte. De rechtbank oordeelde dat er sprake was van een sport- en spelsituatie, ook al werd de bal geslagen tussen een training door. Het slaan van een bal op goal werd niet als buitensporig of abnormaal beschouwd, ook niet op een 'dood' moment in de training.
De Rol van de Organisator
Ook de organisator van een sportevenement kan aansprakelijk zijn voor letselschade. Bijvoorbeeld als er geen of onvoldoende instructies zijn gegeven, of als deelnemers geen beschermende kleding of een helm droegen.
Lees ook: Voordelen 7 tegen 7 Voetbal
Eigen Schuld
De vraag of de eventuele eigen schuld van het slachtoffer een rol speelt, is ook van belang. Toeschouwers die een wedstrijd bewust bijwonen, bevinden zich vrijwillig in de 'gevarenzone' en voor hen geldt ook een verhoogde aansprakelijkheidsdrempel.
Sportverenigingen en Zorgplicht
Een sportvereniging heeft een zorgplicht en is verplicht veiligheidsmaatregelen te nemen om ongevallen zo veel mogelijk te voorkomen. Als de regels bepalen dat een hockeyspeler een bitje moet dragen, dan moet de vereniging daar op toezien. Doet de vereniging dat niet, dan is de vereniging mede aansprakelijk.
Lees ook: 6 tegen 6 voetbal: spelregels en wisseltactieken
tags: #rechtszaak #hockey #letsel