De Eurojackpot KNVB Beker, simpelweg de KNVB Beker genoemd, is meer dan alleen een voetbaltoernooi; het is een afspiegeling van de Nederlandse voetbalcultuur, waar grote en kleine clubs strijden om de felbegeerde trofee. Dit artikel biedt een uitgebreid overzicht van de winnaars door de jaren heen, de memorabele momenten en de unieke charme die dit toernooi zo speciaal maakt.
De Cup van de Kleine en Grote Kansen
Elk seizoen worden de kaarten opnieuw geschud en nemen grote én kleine clubs uit het hele land het tegen elkaar op. Dat maakt de Eurojackpot KNVB Beker de cup van de kleine en grote kansen. De kans om op een bijzonder podium te spelen. Om nieuwe uitdagingen te vinden en nieuw talent te spotten. Om een belangrijke prijs in de wacht te slepen en een ticket voor Europees voetbal te verdienen. Om als club, speler of fan je voetbalhart eens goed op te halen.
Records en Feiten
Met 20 gewonnen bekerfinales is Ajax recordhouder. Op gepaste afstand volgen Feyenoord met 14 zeges en PSV met 11 gewonnen bekerfinales. De Amsterdammers hebben ook de meeste finales gespeeld: 30. PSV en Feyenoord stonden 19 keer in de finale. De meest doelpuntrijke finale was die van 11 juni 1944: Willem II versloeg toen in Eindhoven tegenstander Groene Ster met 9-2.
Het snelste doelpunt in de bekerfinale staat op naam van Romário de Souza Faria. De Braziliaan van PSV had op 25 mei 1989 tegen FC Groningen slechts twee minuten nodig om raak te schieten. Sinds de invoering van het betaalde voetbal is het slechts drie amateurclubs gelukt de halve finale te bereiken: IJsselmeervogels in het seizoen 1974/’75, VVSB in het seizoen 2015/’16 en Spakenburg in het seizoen 2022/'23.
De Vroege Jaren: Van Moeizame Start tot Nationale Trots
De clubs staan in 1893 niet bepaald te springen om dit nieuwe initiatief: er schrijven zich zo weinig deelnemers in dat de competitie niet van de grond komt. Het weerhoudt de Amsterdamse ondernemer er niet van in 1898 een nieuwe poging te wagen en nu heeft hij wel succes. Op 7 mei 1899 verslaat RAP Amsterdam het Haagse H.V.V. na verlenging met 1-0 en mag het zich de eerste bekerwinnaar van Nederland noemen.
Lees ook: Alles wat je moet weten over de korfbalcompetitie zaal in Nederland.
In de jaren daarna wordt regelmatig om de beker gespeeld, maar het toernooi wordt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld in Engeland en Duitsland, nauwelijks serieus genomen. Dat in de bekerfinale van 16 mei 1910 de tweede elftallen van Quick (H) en H.V.V. staan, helpt daarbij ook niet echt. Uiteindelijk ontbreekt de bekerfinale tussen 1899 en 1960 maar liefst twintig keer op de agenda, soms vanwege uitzonderlijke omstandigheden (zoals de Tweede Wereldoorlog), maar vaker gewoon vanwege desinteresse.
Hak Holdert en de Eerste Beker
Dagbladuitgever en ondernemer Hak Holdert (1870-1944) stond aan de basis van het voetbaltoernooi. Naar voorbeeld van de Engelse FA Cup organiseerde hij in 1894 een eerste bekertoernooi. De animo was echter niet groot. Veel clubs meldden zich af en uiteindelijk werkten alleen de Haarlemsche Football Club en HFC Haarlem een wedstrijd af. Van een echt toernooi was dus geen sprake, maar deze Haarlemse derby wordt soms wel beschouwd als het allereerste bekerduel in de Nederlandse voetbalgeschiedenis. In het seizoen 1898/1899 waagde men een nieuwe poging. Op initiatief van Nederlandsche Voetbalbond (NVB), de voorganger van de huidige KNVB, werd een bekertoernooi voor voetbalteams georganiseerd. Hak Holdert was ook bij de organisatie betrokken. Hij stelde een beker beschikbaar: de Holdertbeker.
In de eerste jaren werd het bekertoernooi nog niet erg serieus genomen. Dat bleek bijvoorbeeld heel duidelijk in 1910 toen finalisten Quick en H.V.V. besloten de eindstrijd te laten afwerken door hun tweede elftallen. Het toernooi werd in de eerste decennia ook niet jaarlijks afgewerkt.
'De Dennenappel' en de Opkomst van de Europa Cup II
In de tussentijd is de Holdert-beker wel vervangen door een nieuwe beker, in 1946 aangeboden door de Algemene Nederlandse Voetbalvereniging De Zwaluwen. Het kostbare geschenk - de beker is namelijk van zilver - krijgt vanwege zijn karakteristieke vorm al snel een populaire bijnaam: 'De dennenappel'.
Belangrijker voor het bekertoernooi is dat de UEFA in 1960 voor het eerst een toernooi uitschrijft voor nationale bekerwinnaars, de Europa Cup II. De animo voor deelname aan het vaderlandse bekertoernooi neemt daarna in ieder geval wel toe en vanaf 1960 kent ieder voetbalseizoen een apotheose in de vorm van de bekerfinale.
Lees ook: Eredivisie wedstrijden overzicht en analyse
De Holdertbeker wordt tegenwoordig niet meer uitgereikt. Deze beker raakte kwijt. Ter vervanging bood de Algemene Nederlandse Voetbalvereniging De Zwaluwen in 1946 een nieuwe trofee aan. Deze cup wordt vaak liefkozend de ‘dennenappel’ genoemd, naar zijn bijzondere vorm. Tijdens de eerste na-oorlogse editie van het bekertoernooi, in 1948, werd de ‘dennenappel’ voor het eerst overhandigd aan een winnaar. In de jaren hierna werd het toernooi vaak niet gespeeld. Nadat de UEFA in 1960 een toernooi voor bekerwinnaars in het leven riep, de Europa Cup II, nam de animo voor de Nederlandse beker snel toe.
Traditie krijgt vorm
Zowel de vorm van het bekertoernooi als de locatie voor de finale bezorgen de KNVB in de jaren zeventig en tachtig veel hoofdbrekens. Het ene jaar doen amateurclubs wel mee aan het bekertoernooi en het andere jaar weer niet, verder weet men geen keuze te maken tussen een knock-outsysteem en een poulesysteem.
De locatie is eveneens een pijnpunt. Nadat De Kuip tussen 1972 en 1976 tot ieders tevredenheid gastheer is geweest voor de bekerfinale, wordt op aandringen van de finalisten FC Twente en PEC Zwolle in 1977 uitgeweken naar Nijmegen. In de jaren daarna volgen ook andere plaatsen en gedurende enkele seizoenen wordt de bekerfinale zelfs uitgesmeerd over een uit- en thuiswedstrijd.
Uiteindelijk valt in 1989 de beslissing om de bekerfinale exclusief te spelen in De Kuip, een besluit waar niet meer van wordt afgeweken. Samen met de - tegenwoordig - vaste deelname van de amateurclubs en het knock-outsysteem, krijgt het bekertoernooi eindelijk allure. Tegenwoordig komen alleen amateurclubs uit de Tweede en de Derde divisie en clubs die in het seizoen daarvoor de halve finales van de regionale districtbekers hebben bereikt, in aanmerking voor deelname aan het toernooi.
Voetbalfeesten in De Kuip
De (her)start in Rotterdam is uitstekend: Feyenoord kwalificeert zich tussen 1991 en 1995 vier keer voor de bekerfinale, waarmee een uitverkocht stadion gegarandeerd is. In de seizoenen die volgen blijkt De Kuip ook vol te lopen bij finales waar de Rotterdamse club niet aan deelneemt.
Lees ook: Meer informatie: Klasse Indeling Hockey Senioren
De eerste memorabele eindstrijd is wat dat betreft het duel tussen Ajax en sc Heerenveen in 1993. De Friezen gaan met 6-2 ten onder, maar het beeld van de rijen bussen onderweg van Heerenveen naar Rotterdam en de fantastische sfeer in en om het stadion, markeren het begin van de ‘bekerfeesten’. Inmiddels zijn dat bekende beelden. De Eurojackpot KNVB Bekerfinale is een jaarlijks hoogtepunt op de voetbalkalender.
Onbekende Helden: Clubs die Verrasten
Er is niets zo onvoorspelbaar als bekervoetbal. Zo ook in Nederland. Jaarlijks worden meerdere Eredivisie-clubs er in vroeg stadium uitgeknikkerd door amateurs. Soms halen amateurclubs zelfs de halve finale, zoals SV Spakenburg in 2023. Toch zien we dat vooral de topclubs uiteindelijk er met de beker vandoor gaan. Máár, hoe verder we in het verleden duiken, hoe meer onbekende clubs we tegenkomen.
Opmerkelijke KNVB-bekerwinnaars van de afgelopen 20 jaar
De lijst wordt gedomineerd door Ajax, Feyenoord en PSV, maar er zitten ook een aantal verrassingen tussen:
- Roda JC: 1997 en 2000
- FC Twente: 2001 en 2011
- FC Utrecht: 2003 en 2004
- SC Heerenveen: 2009
- PEC Zwolle: 2014
- FC Groningen: 2015
Een ander opmerkelijk feitje is dat er in 2020 geen KNVB-bekerwinnaar was. Tijdens dit ‘coronajaar’ werd het toernooi namelijk niet gespeeld. Het is voor het eerst in de historie dat er een jaar werd overgeslagen.
Onbekende clubs die de KNVB Beker wonnen
Van 1965 tot nu wonnen bekende clubs de KNVB-beker. Hoewel het soms wat kleinere clubs waren - zoals Sparta of ADO, zijn het wel bekende clubs. De kans is groot dat je van onderstaande clubs nooit eerder hebt gehoord óf niet wist dat ze een KNVB-beker in de vitrine hebben staan:
- Fortuna ’54 (1957 en 1964): Fortuna ’54 bestaat nu niet meer, maar was een voetbalclub uit Geelen in Limburg. De club werd in 1954 opgericht en won drie jaar later direct de KNVB Beker. Ook eindigden ze in 1957 op de tweede plaats in de competitie, vier punten achter Ajax. Het scheelde dus niet veel of deze club won ook het landskampioenschap. In 1968 fuseerde de club met Sittardia en werd Fortuna Sittard.
- Quick Nijmegen (1949): Amateurclub Quick Nijmegen won in 1949 de KNVB Beker. Tot voor kort zat de club wat dwars over deze prijs. Normaal krijgen clubs namelijk een wisselbeker en dus geen échte beker voor altijd. In 2017 werd een inzameling gedaan om een replica aan te kopen. Er werd genoeg geld opgehaald en dus kon er een exemplaar gemaakt worden. In september van dat jaar werd de beker overhandigd door niemand minder dan UEFA-medewerker Michael van Praag.
- WVV Wageningen (1939 en 1948): De profafdeling van deze club bestaat niet meer, maar Wageningen speelde in 1974 nog in de Eredivisie. Ze behaalden toen ook de halve finale van de KNVB-beker. We moeten een stuk verder terug in de tijd om naar de twee bekerwinsten te gaan. Dat was in 1939 en 1948. Ondanks het winnen van deze prijzen, zit een andere overwinning verser in het geheugen: de 6-1 winst tegen PSV in 1977. Dit was overigens ook een wedstrijd voor de KNVB-beker. De amateurtak van de club speelt in de tweede klasse.
- VSV Velsen (1938): Een andere vergeten club is VSV uit Velsen, ook wel De Rode Leeuwen genoemd. De club bestaat nog steeds, maar komt uit op amateurniveau. Hun grootste ‘triomf’ is het winnen van de KNVB Beker in 1938. Er werd met 4-1 van AGOVV gewonnen. De club uit Velsen kwam die periode uit in de Eerste Divisie. De KNVB Beker heette destijds nog de ‘Holdertbeker’.
- RFC Roermond (1936): RFC Roermond won in 1936 als eerste Limburgse club de KNVB Beker. Destijds was de club een aardig bekende club. Er speelden ook Oranje-internationals zoals Petrus Hubertus Massy. Hij was volgens oude krantenberichten een publiekslieveling van zowel Roermond als Oranje. De aanvaller bezorgde Roermond de beker in dat jaar. Opmerkelijk: voor sommige wedstrijden kon hij geen vrij krijgen van zijn werk in een meelfabriek.
- Velocitas 1897 (1934): Amateurclub Velocitas uit Groningen won in 1934 de KNVB Beker door van Feyenoord te winnen. Als je daar door de kantine loopt, zie je nog altijd dat ze trots zijn op deze prestatie. Er hangen foto’s, krantberichten. Opmerkelijk is dat de beker in de oorlog is kwijtgeraakt. Om die reden kregen de Groningers in 2022 een nieuwe beker (replica) uitgereikt van Jan Dirk van der Zee. Nu is deze te bewonderen in de kantine.
- VUC Den Haag (1927): De Haagse amateurclub won in 1927 de KNVB-beker door in de finale van Vitesse te winnen. In totaal bereikten ze drie keer de finale van de KNVB-beker. Daarnaast eindigden ze op plek twee om de strijd voor het landskampioenschap in 1944. Vanaf 2012/13 speelt het eerste elftal in de tweede klasse op zondag.
- TSV Longa (1926): De club uit Tilburg bestaat niet meer, maar heeft ruim tien jaar betaald voetbal gespeeld. In 2017 fuseerde de club met een aantal andere clubs uit de buurt en werd het FC Tilburg. In 1936 wonnen ze de KNVB Beker, wat toen nog de NVB-beker heette. Een seizoen later promoveerde de club naar de eerste klasse van dezelfde ‘Nederlandsche voetbalbond’.
- ZFC Zaandam (1925): Het is nu moeilijk voor te stellen, maar in de jaren twintig was voetbal nog lang niet zo populair als nu. Sterker nog: bij de finale van 1925 waren er slechts een paar honderd mensen aanwezig. Ongeveer net zoveel als bij een gemiddelde amateurwedstrijd in de eerste klasse. ZFC Zaandam won die dag van Xerxes uit Rotterdam en sleepte daarmee de beker binnen. In 1990 is de club opgeheven.
- VV Schoten (1921): Het Haarlemse VV Schoten won in 1921 de KNVB-beker. Ze versloegen op 29 mei van dat jaar RFC met 2-1. Opmerkelijk: de club bestaat nog steeds en speelt tegenwoordig in de derde klasse op zondag. In de omgeving Haarlem en Amsterdam is het nog steeds een bekende naam, terwijl de rest van Nederland de club hoogstwaarschijnlijk niet kent.
Clubs die tot en met 1920 de KNVB Beker wonnen
In 1899 werd voor de eerste keer een toernooi georganiseerd, wat nu de KNVB Beker is. Dit is dus nog vóór de Eerste Wereldoorlog (1914-1918). Het voetbal van toen - tot 1920 - is te vergelijken met de ‘kelderklasse’ van nu. Daarnaast is er weinig over bekend. Dit zijn de winnaars van toen:
- CVV Mercurius (1920)
- RC Haarlem (1918, 1912)
- AFC Ajax (1917)
- Quick (1916, 1911, 1910, 1909)
- Koninklijke HFC (1915, 1913, 1904)
- Dordrechtsche FC (1914)
- HFC Haarlem (1912, 1902)
- HBS (1908, 1901)
- VOC Rotterdam (1907, 1905)
- Concordia Delft (1906)
- Velocitas Breda (1900)
- RAP Amsterdam (1899)
Sommige clubs die tussen 1899 en 1920 wonnen, zijn voorlopers van clubs uit het hedendaagse betaald voetbal of bestaan nog steeds, zoals Dordrechtse FC en AFC Ajax. Ook Koninklijke HFC bestaat nog steeds.
De Droom van de Amateur
Ondanks dat de laatste jaren vooral topclubs de KNVB Beker wonnen, is het altijd leuk om te dromen van een overwinning van een amateurclub. En zoals in de intro vermeld; soms komen ze verdacht dichtbij. Spakenburg verloor in 2023 maar nét van PSV in de halve finale.
Alle KNVB Beker-winnaars op een Rij
Sinds 1899 wordt er in het Nederlandse voetbal om de KNVB beker gespeeld. In 2018 werd de honderdste KNVB beker uitgereikt, aan Feyenoord, dat daarmee voor de dertiende keer de KNVB beker won. Daarmee staat het op de tweede plaats in het aantal overwinningen, achter Ajax. Ajax staat bovenaan met negentien overwinningen (tot en met 2020). Welke clubs behoren tot alle KNVB beker-winnaars?
De eerste winnaar van de KNVB beker, in 1899, zal er geen rekening mee gehouden hebben dat er meer dan een eeuw later nog steeds om dezelfde beker gevoetbald wordt. RAP, een Amsterdamdse voetbalclub, was de eerste club die een toernooi won tussen clubs uit hetzelfde land. Ajax was de club die in de 102 edities (tot en met 2020) de meeste keren won. Ajax mocht negentien keer de beker mee naar huis nemen, terwijl Feyenoord met zes titels minder op gepaste afstand volgt. PSV won de KNVB beker negen keer, dat is vijf keer meer dan nummers vier AZ en H.V. & C.V. Quick. De laatstgenoemde club won de beker het vaakst, zonder ook maar één keer een finale te verliezen. PSV verloor de finale het vaakst, namelijk acht keer. De clubs met de meest negatieve balans zijn ADO Den Haag en NEC, zij verloren vier keer meer dan dat ze de finales wonnen. NEC won zelfs niet één keer van alle vier de finales.
H.V. & C.V. Quick, Ajax en PSV wonnen als enige drie clubs drie maal achter elkaar de finale. De eerstgenoemde club presteerde dat van 1909 tot en met 1911. Ajax deed het kunstje na van 1970 tot en met 1972, terwijl PSV van 1988 tot en met 1990 de laatste club is (tot en met 2020) die drie maal achter elkaar een bekerfinale wist te winnen.
Lijst van Winnaars: Een Compleet Overzicht
Jaar | Club | Jaar | Club | Jaar | Club |
---|---|---|---|---|---|
1899 | RAP | 1940 | niet gespeeld | 1981 | AZ '67 |
1900 | Velocitas Breda | 1941 | niet gespeeld | 1982 | AZ '67 |
1901 | HBS | 1942 | niet gespeeld | 1983 | Ajax |
1902 | HFC Haarlem | 1943 | Ajax | 1984 | Feyenoord |
1903 | HVV | 1944 | Willem II | 1985 | FC Utrecht |
1904 | Koninklijke HFC | 1945 | niet gespeeld | 1986 | Ajax |
1905 | VOC | 1946 | gestaakt | 1987 | Ajax |
1906 | DSV Concordia | 1947 | niet gespeeld | 1988 | PSV |
1907 | VOC | 1948 | WVV Wageningen | 1989 | PSV |
1908 | HBS-2 | 1949 | Quick 1888 | 1990 | PSV |
1909 | H.V. & C.V. Quick-2 | 1950 | PSV | 1991 | Feyenoord |
1910 | H.V. & C.V. Quick-2 | 1951 | niet gespeeld | 1992 | Feyenoord |
1911 | H.V. & C.V. Quick | 1952 | niet gespeeld | 1993 | Ajax |
1912 | HFC Haarlem | 1953 | niet gespeeld | 1994 | Feyenoord |
1913 | Koninklijke HFC | 1954 | niet gespeeld | 1995 | Feyenoord |
1914 | DFC | 1955 | niet gespeeld | 1996 | PSV |
1915 | Koninklijke HFC | 1956 | niet gespeeld | 1997 | Roda JC |
1916 | H.V. & C.V. Quick | 1957 | Fortuna '54 | 1998 | Ajax |
1917 | Ajax | 1958 | Sparta Rotterdam | 1999 | Ajax |
1918 | RCH | 1959 | VVV | 2000 | Roda JC |
1919 | niet gespeeld | 1960 | niet gespeeld | 2001 | FC Twente |
1920 | CVV | 1961 | Ajax | 2002 | Ajax |
1921 | VV Schoten | 1962 | Sparta Rotterdam | 2003 | FC Utrecht |
1922 | niet gespeeld | 1963 | Willem II | 2004 | FC Utrecht |
1923 | niet gespeeld | 1964 | Fortuna '54 | 2005 | PSV |
1924 | niet gespeeld | 1965 | Feijenoord | 2006 | Ajax |
1925 | ZFC | 1966 | Sparta Rotterdam | 2007 | Ajax |
1926 | T.S.V. Longa | 1967 | Ajax | 2008 | Feyenoord |
1927 | VUC | 1968 | ADO | 2009 | sc Heerenveen |
1928 | RCH | 1969 | Feijenoord | 2010 | Ajax |
1929 | gestaakt | 1970 | Ajax | 2011 | FC Twente |
1930 | Feijenoord | 1971 | Ajax | 2012 | PSV |
1931 | niet gespeeld | 1972 | Ajax | 2013 | AZ |
1932 | DFC | 1973 | NAC | 2014 | PEC Zwolle |
1933 | niet gespeeld | 1974 | PSV | 2015 | FC Groningen |
1934 | Velocitas 1897 | 1975 | FC Den Haag | 2016 | Feyenoord |
1935 | Feijenoord | 1976 | PSV | 2017 | Vitesse |
1936 | RFC Roermond | 1977 | FC Twente '65 | 2018 | Feyenoord |
1937 | Eindhoven | 1978 | AZ '67 | 2019 | Ajax |
1938 | VSV | 1979 | Ajax | 2020 | gestaakt |
1939 | WVV Wageningen | 1980 | Feyenoord | 2021 | n.v.t. |
Uitgelichte KNVB beker-winnaars in Eredivisie (2020)
Er zijn verschillende clubs die in 2020 in de Eredivisie spelen en uitgelicht kunnen worden aan de hand van hun prestaties in de bekerfinales van het KNVB bekertoernooi.
Ajax
De eerste editie die de recordkampioen Ajax won, was in 1917. Sindsdien won Ajax het vaakst van alle Eredivisieclubs (tot en met 2020) de KNVB beker, namelijk negentien keer. Ajax was de tweede club die drie keer achter elkaar de KNVB beker wist te winnen. Van 1970 tot en met 1972 werden PSV, Sparta Rotterdam en FC Den Haag verslagen.
Feyenoord
In 1930 wist de Rotterdamse club Feijenoord stadgenoot Excelsior te verslaan in de bekerfinale en daarmee de eerste beker van de club binnen te slepen. Van 1991 tot en met 1995 won Feyenoord vier keer de bekerfinale. In 2018 mocht Feyenoord de honderdste KNVB beker in ontvangst nemen, en daarmee de dertiende beker toevoegen aan de prijzenkast.
PSV
PSV is de club, na Ajax en Feyenoord, met de meeste gewonnen KNVB bekers. In 1950 won PSV voor het eerst de beker, waarna de tweede beker 24 jaar later gewonnen werd. Van 1988 tot en met 1990 won PSV alle edities van de KNVB beker, waarmee het de derde club was die ooit drie bekerfinales achter elkaar won. PSV verloor het vaakst een bekerfinale, namelijk acht van de zeventien keer. PSV verloor in 1932 en 1939 de bekerfinale na verlenging, voordat het in 1950 na verlenging de beker won ten koste van HFC Haarlem.
AZ
AZ won vier keer de KNVB beker. De eerste keer was in 1978 als AZ'67. In 1981 en 1982 won AZ'67 ook de bekerfinale. Voor die drie edities had AZ'67 geen enkele bekerfinale verloren. In 2013 won AZ de bekerfinale, waarna het in 2017 en in 2018 verloor. In 2007 was Ajax te sterk geweest voor AZ.
Vier andere Eredivisie-clubs
FC Utrecht, Sparta Rotterdam en Willem II hebben evenals de hierboven genoemde Eredivisie-clubs een positief of neutraal saldo qua gewonnen bekerfinales. FC Utrecht won drie bekerfinales en verloor er ook drie. Willem II won er twee en verloor er twee. Daarentegen heeft Sparta Rotterdam wel een positief saldo, met drie gewonnen finales en twee verliespartijen. Van 1958 tot en met 1966 won Sparta Rotterdam drie bekerfinales, waardoor het in 1966 gelijk stond qua aantal overwinningen met stadgenoot Feyenoord. FC Twente is de andere Eredivisie-club met drie winstpartijen. FC Twente verloor echter vier keer een finale.
ADO Den Haag
Pas in 1968 was het eindelijk raak voor ADO Den Haag. Ajax werd met 2-1 verslagen, waardoor de eerste finale na vier verliespartijen eindelijk gewonnen werd. ADO Den Haag was er in 1964 al dichtbij, maar toen was Fortuna '54 te sterk na penalty's. ADO Den Haag is één van de twee ploegen die vier keer meer verloor dan dat ze finales won. ADO won de beker twee keer, maar was zes keer verliezend finalist. In 1975 won ADO Den Haag haar tweede KNVB beker.
Uitgelichte KNVB beker-winnaars in Eerste Divisie (2020)
De clubs die anno 2020 actief zijn in de Eerste Divisie hebben weinig ervaring in het winnen van een KNVB beker. In totaal werden er vier KNVB bekers gewonnen door alle clubs die in 2020 actief zijn in de Eerste Divisie. De volgende twee clubs worden uitgelicht:
Roda JC
Roda JC is de club uit de Eerste Divisie die het vaakst de KNVB beker wist te winnen. Roda JC deed dat wel toen het nog in de Eredivisie actief was, maar Roda is anno 2020 een niveau lager actief. Roda JC wist als Eredivisionist twee keer de beker te winnen. Daarentegen verloor Roda JC wel vier finales.
(FC) Eindhoven
Na Ajax en Feyenoord in de vroege jaren van de KNVB beker is FC Eindhoven de club die in 2020 in het betaald voetbal actief is en voor het begin van de Tweede Wereldoorlog (1939) de KNVB beker wist te winnen. FC Eindhoven is bovendien de enige club in de Eerste Divisie die geen enkele finale verloor, maar wel won. Eindhoven won in 1937 de KNVB beker en kon in haar verdere geschiedenis geen beker meer veroveren.
Uitgelichte KNVB beker-winnaars amateurs (2020)
Veel van de clubs die aan het begin van de historie van de KNVB beker het toernooi wisten te winnen, zijn anno 2020 al een keer failliet geraakt. Er zijn echter uitzonderingen die te vinden zijn in de amateurtak van het Nederlandse voetbal. Hieronder enkele opvallende KNVB beker-winnaars, anno 2020 actief in de amateurtak van het voetbal.
H.V. & C.V. Quick
H.V. & C.V. Quick is de club met de meeste gewonnen finales zonder ook maar een keer te verliezen. Tevens was de club uit Den Haag de eerste club met drie gewonnen finales achter elkaar. De eerste twee finales die ze speelde, werden gespeeld met het tweede elftal. In die tijd kwam dat wel vaker voor, vooral omdat de beker nog niet zo'n uitstraling had als anno 2020. H.V. & C.V. Quick won in 1909, 1910, 1911 en 1916 de bekerfinale. Quick is anno 2020 actief in de derde divisie zondag.
Koninklijke HFC
De Koninklijke HFC was bijna net zo succesvol als H.V. & C.V. Quick, maar won geen vier, maar drie bekerfinales, zonder ook maar een keer te verliezen. In 1904, 1913 en 1915 won de Haarlemse club de KNVB beker. De Koninklijke HFC is actief op het niveau onder de Eerste Divisie, de Tweede Divisie.
Uitgelichte KNVB beker-winnaars: failliet (2020)
Er zijn veel KNVB beker-winnaars die failliet verklaard werden, maar later toch een doorstart maakte. Sommige clubs gingen failliet en fuseerden met andere clubs. Met dat laatste criterium is rekening gehouden bij de volgende clubs:
HFC Haarlem
HFC Haarlem werd in 2010 failliet verklaard. De club fuseerde samen met een andere club tot een amateurclub, maar in de hoogtijdagen van de club was HFC Haarlem een grote naam. In 1902 en 1912 wist de club de KNVB beker te winnen. In 1911, 1914 en 1950 moest de club haar meerdere erkennen in een andere club.
Fortuna '54
De naam Fortuna zal bij de Eredivisie-volger zeker een belletje doen rinkelen. Fortuna '54 fuseerde samen met Sittardia tot wat later Fortuna Sittard genoemd zou worden. In 1957 en 1964 won Fortuna '54 de KNVB beker. Geen enkele keer verloor Fortuna '54 een bekerfinale.