Beachvolleybal is een populaire sport die de perfecte combinatie biedt van beweging, strategie en plezier in de buitenlucht. Of je nu een beginner bent of een ervaren speler, het is belangrijk om de regels van het spel te begrijpen. Dit artikel biedt een uitgebreid overzicht van de beachvolleybal regels, zodat je goed voorbereid het zand op kunt.
Wat is Beachvolleybal?
Beachvolleybal is een variant van volleybal die op een zandveld wordt gespeeld met teams van twee spelers. Het spel vereist allround vaardigheden, goede communicatie en een uitstekend uithoudingsvermogen. Sinds 1996 is beachvolleybal een Olympische sport, wat de populariteit en het competitieve karakter van de sport benadrukt.
Het Speelveld en Teamopstelling
Het speelveld bij beachvolleybal is een rechthoekig zandveld van 16 meter lang en 8 meter breed. Dit veld is kleiner dan bij zaalvolleybal. Een middenlijn verdeelt het veld in twee gelijke helften, maar er is geen specifieke aanvalslijn. Spelers mogen vanaf elke plek aanvallen.
Elk team bestaat uit twee spelers zonder wisselspelers of een coach langs de zijlijn. Dit betekent dat spelers zelf verantwoordelijk zijn voor de tactiek, communicatie en aanmoediging. Beide spelers hebben een allround rol, zonder vaste posities zoals een spelverdeler of libero.
Om de continu veranderende omstandigheden, zoals wind en zon, eerlijk te verdelen, wisselen teams van kant na elke 7 punten. De teamopstelling is vrij, zonder verplichte rotatie zoals in zaalvolleybal. Alleen de serveerder wisselt na elk punt, wat zorgt voor snelheid en variatie in het spel.
Lees ook: Beachvolleybaltoernooi in Bedum: Garage Homan Bedum Beach
Puntentelling: Het Rally-Point Systeem
De puntentelling in beachvolleybal verloopt volgens het rally-point systeem. Dit betekent dat een team een punt scoort, ongeacht wie er serveert. Een wedstrijd wordt gespeeld in sets, meestal volgens het best-of-three principe.
De eerste twee sets worden gespeeld tot 21 punten, waarbij een team minimaal twee punten voorsprong moet hebben om de set te winnen. Bij een stand van 20-20 wordt doorgespeeld tot een verschil van twee punten is bereikt. De beslissende derde set (tiebreak) gaat tot 15 punten, eveneens met een vereiste van twee punten verschil.
Na elk zevende punt wisselen de teams van kant. In de derde set gebeurt dit na elke vijf punten. Tussen de sets is er een korte onderbreking van 30 seconden. Elk team mag per set één time-out van 30 seconden aanvragen.
De score wordt hardop aangekondigd bij elke service, waarbij de score van de serveerder eerst wordt genoemd. Dit houdt iedereen betrokken bij de wedstrijd.
Service en Rotatie
De service start elke rally. Spelers mogen serveren vanaf elke plek achter de achterlijn, binnen de breedte van het veld. Na het fluitsignaal van de scheidsrechter hebben spelers 5 seconden om te serveren.
Lees ook: Zon, zee en sport: Classic Beach Toernooi in Vlissingen
De service mag zowel boven- als onderhands worden uitgevoerd. In de praktijk kiezen veel spelers voor een bovenhandse sprongservice vanwege de extra kracht en moeilijkheidsgraad voor de tegenstander.
Er is geen rotatiesysteem zoals in zaalvolleybal, maar na elk punt waarbij het team de service terugwint, wisselen de spelers van rol. Degene die niet serveerde, serveert nu. De service moet aan bepaalde regels voldoen: de bal mag de netrand raken, zolang deze in het speelveld van de tegenstander terechtkomt. Als de bal buiten het veld landt of een teamgenoot raakt, krijgt de tegenstander een punt.
Aanrakingen: Regels voor het Spelen van de Bal
Volgens de spelregels mag elk team de bal maximaal drie keer aanraken voordat deze over het net wordt gespeeld. Een blok telt als één aanraking, waarna het team nog twee aanrakingen over heeft. Dezelfde speler mag de bal niet twee keer achter elkaar raken, tenzij het eerste contact een blok was.
De aanrakingen moeten duidelijk zijn. Slordige en oncontroleerbare aanrakingen worden bestraft. Vooral bij het setten (bovenhands spelen met twee handen) zijn de regels streng: de bal moet recht uit de handen vertrekken, zonder te draaien. Een wobbel of spin wordt als fout beschouwd.
Slaan mag met een open hand, vuist of knokkels, zolang het een vloeiende beweging is. Het is niet toegestaan om de bal vast te houden of te liften. Een opvallende regel is dat je alleen mag duwen of rollen met twee handen als de bal recht voor je komt en je beide armen tegelijk gebruikt.
Lees ook: Utrecht Beach Spektakel
Bij een verdedigende actie op een harde smash zijn de regels iets soepeler. Een reflex met gestrekte vingers wordt goedgekeurd, zolang het duidelijk een verdedigende reflex is.
Fouten en Overtredingen
Een fout wordt direct bestraft met een punt voor de tegenstander. Veelvoorkomende fouten zijn:
- Vier aanrakingen: Een team raakt de bal meer dan drie keer.
- Netfouten: Een speler raakt het net aan tijdens het spelen van de bal. Zelfs een lichte aanraking met kleding of haar telt als overtreding.
- Onder het net doorgaan: Een speler gaat onder het net door en hindert de tegenstander.
- Bal buiten het veld: De bal wordt buiten het speelveld geslagen.
- Servicefouten: De serveerder stapt op de lijn voordat de bal wordt geraakt.
- Vangen of dragen: De bal wordt gevangen of gedragen in plaats van gespeeld.
In tegenstelling tot zaalvolleybal zijn er geen gele of rode kaarten. Onsportief gedrag, schelden of tijdrekken kan echter wel worden bestraft met een waarschuwing of diskwalificatie.
Verschillen tussen Dames en Heren Beachvolleybal
De spelregels voor dames en heren beachvolleybal zijn hetzelfde. Het enige verschil is de nethoogte. Bij dames hangt het net op 2,24 meter, terwijl bij heren de hoogte 2,43 meter is.
Er zijn wel verschillen in de speelstijl. Bij dames ligt de nadruk vaak meer op het plaatsen van slimme shots en een sterke verdediging, terwijl bij heren kracht en explosiviteit een grotere rol spelen.
Spelniveau en Competities
Beachvolleybal kan op verschillende niveaus worden gespeeld, van recreatief tot professioneel. Dit maakt de sport toegankelijk voor iedereen. Recreatieve toernooien worden vaak georganiseerd op stranden, bij sportclubs of op tijdelijke zandvelden.
Voor serieuze wedstrijden kan men deelnemen aan regionale of landelijke competities. In Nederland organiseert de Nevobo een nationale beachcompetitie met verschillende niveaus. Op internationaal niveau is er de FIVB Beach Volleyball World Tour, waar de beste teams strijden om de overwinning.
Specifieke Regels en Situaties
- Spelen via de netpaal: Het is toegestaan om via de netpaal te spelen, met uitzondering van de service.
- Middenlijn: Er is geen middenlijn, maar je mag de denkbeeldige lijn overschrijden, mits je de tegenstander niet hindert.
- Service die het net raakt: Als de bal tijdens de service het net raakt en in het speelveld van de tegenstander terechtkomt, wordt er doorgespeeld.
- Blok telt als aanraking: Een blok telt als eenmaal spelen. Na het blok heeft het team nog twee aanrakingen om de bal over het net te spelen.
- Wisselen: Voor aanvang van een nieuwe rally mag een speler worden gewisseld. Een speler die is uitgewisseld, mag voor diezelfde speler weer worden ingewisseld, maar mag daarna niet weer worden gewisseld.
tags: #beachvolleybal #regels