Voetbalgeschiedenis is rijk aan buitengewone doelmannen die hun stempel op het spel hebben gedrukt. Van revolutionaire pioniers tot moderne helden, deze keepers hebben met hun spectaculaire reddingen, onwrikbare kalmte en leiderschap op het veld de sport verrijkt en talloze fans geïnspireerd. In dit artikel duiken we in de carrières van enkele van de meest legendarische en oudste keepers aller tijden, zowel internationaal als in de Nederlandse Eredivisie.
Internationale Grootheden
1. Lev Jasjin: De Zwarte Spin
Lev Jasjin, geboren in 1929 in Moskou, wordt door velen beschouwd als de beste doelman aller tijden. Hij speelde zijn hele carrière voor Dinamo Moskou en de Sovjet-Unie. Zijn bijnaam "de Zwarte Spin" dankte hij aan zijn gewoonte om volledig in het zwart te spelen en zijn buitengewone atletische capaciteiten. Jasjin was een revolutionair op zijn positie, beroemd om zijn ongelooflijke reflexen, het domineren van zijn strafschopgebied en zijn vermogen om het spel te lezen. Jasjin won de Ballon d’Or in 1963, de enige doelman die deze prestigieuze prijs ooit heeft gewonnen. Hij nam deel aan vier WK-toernooien en hielp de Sovjet-Unie naar een Europese titel in 1960. Zijn carrière omvatte meer dan 150 penaltyreddingen en meer dan 270 clean sheets.
2. Gianluigi Buffon: Een Levende Legende
Gianluigi Buffon, geboren in 1978, is een levende legende in het moderne voetbal. Van 1997 tot en met 2017 was hij international in het Italiaans voetbalelftal, waarvoor hij 176 interlands speelde. Op 3 maart 2004 werd Buffon verkozen in de lijst van 125 beste nog levende voetballers. Buffon nam in mei 2018 na zeventien jaar, negen titels en drie bekers afscheid van Juventus. Buffon maakte zijn professionele debuut bij Parma, waar hij snel naam maakte als een buitengewone keeper. Zijn indrukwekkende prestaties leverden hem een transfer naar Juventus op, waar hij een cruciale rol speelde in talloze Serie A-titels en andere belangrijke trofeeën. Buffon staat bekend om zijn ongelooflijke reflexen, uitstekende positionering en leiderschap op het veld. Een van Buffons grootste prestaties was het winnen van de Wereldbeker met Italië in 2006, waar hij slechts twee doelpunten incasseerde tijdens het hele toernooi. Hij heeft ook een recordaantal van 176 interlands gespeeld voor Italië, waarmee hij de meeste caps ooit voor een Italiaanse speler heeft.
3. Iker Casillas: De Spaanse Muur
Iker Casillas, geboren in 1981, speelde tussen 1999 en 2020 voor Real Madrid en FC Porto. Casillas was van 2000 tot en met 2016 international in het Spaans voetbalelftal, waarmee hij in 2010 wereldkampioen werd en in zowel 2008 als 2012 Europees kampioen. In 2012 werd hij Spaans recordinternational. In februari 2020 beëindigde Iker Casillas zijn spelersloopbaan en stelde hij zich kandidaat als voorzitter van de Spaanse voetbalbond. Hij begon zijn carrière bij Real Madrid, waar hij al snel opviel door zijn ongelooflijke reflexen en kalmte onder druk. Met het Spaanse nationale team beleefde Casillas ongekende successen.
4. Dino Zoff: De Oude Meester
Dino Zoff, geboren in 1922, is een van de weinige doelmannen die op veertigjarige leeftijd nog steeds op het hoogste niveau speelde. Zijn carrière begon bescheiden, maar zijn talent werd al snel erkend. Hij won talloze nationale en internationale titels, met name met Juventus, waar hij een cruciale speler werd. Zijn meest memorabele prestatie was het winnen van de Wereldbeker in 1982 als aanvoerder van het Italiaanse team, waarmee hij de oudste speler werd die ooit de trofee omhoog hield.
Lees ook: Kazuyoshi Miura: Een voetballegende
5. Peter Schmeichel: De Deense Muur
Peter Schmeichel, geboren in 1963, wordt beschouwd als een van de beste keepers van de jaren 1990. Zijn imposante verschijning en spectaculaire reddingen maakten hem een angstaanjagende tegenstander. Schmeichel maakte naam bij Brøndby voordat hij een legendarische periode beleefde bij Manchester United. In acht seizoenen in Engeland won hij meerdere malen het landskampioenschap, de FA cup en de supercup. In 1999 won hij ook de Champions League. Als international kwam Schmeichel in totaal 129 keer uit voor het Deens voetbalelftal. Op het Europees kampioenschap voetbal 1992 werd hij met Denemarken Europees kampioen. Hij is ook de vader van doelman Kasper Schmeichel.
6. Sepp Maier: De Kat van Anzing
Sepp Maier, geboren in 1944, staat bekend als “Die Katze von Anzing” vanwege zijn snelle reflexen en behendigheid. Maier bracht het grootste deel van zijn carrière door bij Bayern München, waar hij talloze nationale en internationale titels won, waaronder drie UEFA Europa Cups en drie Bundesliga-titels. Hij vertegenwoordigde ook West-Duitsland op internationaal niveau en won het FIFA Wereldkampioenschap in 1974. Maier was beroemd om zijn charismatische persoonlijkheid en zijn uitzonderlijke vaardigheden tussen de palen. Hij speelde meer dan 700 wedstrijden voor Bayern München en meer dan 95 interlands voor Duitsland.
7. Oliver Kahn: De Titaan
Oliver Kahn, geboren in 1969, staat bekend om zijn intense competitieve geest en leiderschap. Hij begon zijn carrière bij Karlsruher SC voordat hij naar Bayern München verhuisde, waar hij een icoon werd. Kahn’s grootste moment kwam tijdens het WK 2002, waar hij de Gouden Bal won, een zeldzame eer voor een doelman. Hij leidde Duitsland naar de finale en werd geprezen om zijn uitzonderlijke prestaties tijdens het toernooi. Kahn won talloze Bundesliga-titels en Champions League-trofeeën met Bayern München. Van 1995 tot 2006 speelde hij 86 interlands in het doel van het Duitse nationale team, waarmee hij in 1996 en 2002 Europees kampioen werd.
8. Gordon Banks: De Redder van Engeland
Gordon Banks, geboren in 1937 en overleden in 2019, wordt vaak herinnerd voor zijn iconische redding tegen Pelé tijdens het WK 1970. Zijn uitzonderlijke reflexen en kalmte onder druk maakten hem een van de beste keepers van zijn tijd. Banks begon zijn carrière bij Chesterfield en maakte vervolgens naam bij Leicester City en Stoke City. Banks’ grootste prestatie was het winnen van de Wereldbeker met Engeland in 1966, waar hij een cruciale rol speelde in het team dat de trofee veroverde. Zijn redding tegen Pelé wordt nog steeds beschouwd als een van de beste ooit in de voetbalgeschiedenis.
9. Jorge Campos: De Acrobatische Mexicaan
Jorge Campos, geboren in 1966, is de meest kleurrijke en unieke doelman in de voetbalgeschiedenis. Bekend om zijn opvallende, zelfontworpen truien en zijn veelzijdigheid op het veld, was Campos niet alleen een uitmuntende doelman maar ook een bekwame veldspeler. Zijn carrière begon bij UNAM Pumas, waar hij al snel opviel door zijn atletische stijl en spectaculaire reddingen. Wat Campos echt onderscheidde van andere doelmannen was zijn vermogen om ook als aanvaller te spelen. Tijdens zijn carrière scoorde hij meerdere keren, vaak in belangrijke wedstrijden. Zijn vrije en gedurfde speelstijl maakte hem een publiekslieveling en een icoon in het Mexicaanse voetbal. Campos speelde in twee Wereldbekers (1994 en 1998) en was een sleutelfiguur in het Mexicaanse nationale team. Campos’ invloed reikte verder dan alleen zijn prestaties op het veld. Hij bracht flair en persoonlijkheid in het doelmanschap en inspireerde veel jonge keepers met zijn unieke benadering van het spel.
Lees ook: Overzicht van records: Oudste keepers
10. Hans van Breukelen: De Nederlandse Held
Hans van Breukelen is de meest iconische doelman in de Nederlandse voetbalgeschiedenis. Hij begon zijn professionele carrière bij FC Utrecht, waar hij zijn talent al snel liet zien. Van Breukelen’s indrukwekkende reflexen, sterke persoonlijkheid en leiderschap op het veld maakten hem een belangrijke speler voor elke ploeg waar hij speelde. De grootste triomf van van Breukelen’s carrière kwam tijdens zijn tijd bij PSV Eindhoven. Hij speelde een cruciale rol in PSV’s historische Europese Cup-overwinning in 1988, waarbij hij beslissende reddingen maakte tijdens de strafschoppenserie in de finale tegen Benfica. Datzelfde jaar leidde hij Nederland naar hun eerste grote internationale overwinning op het EK 1988, waarbij hij opnieuw uitblonk met zijn kalmte en ervaring. Veroorzaakte in de finale een strafschop, maar keerde die vervolgens ook na het beroemde ‘vingertje’ van Van Breukelen.
Nederlandse Keepers in Oranje: Een Overzicht
Vele keepers verdedigden door de jaren heen het doel van het Nederlands elftal. Hieronder een overzicht van enkele bekende namen:
- Edwin van der Sar: Onbetwist de beste keeper die ooit het doel van Oranje heeft verdedigd. Speelde voor het eerst een interland in 1995 (1-0 verlies in Wit-Rusland) en veroverde daarna nog eens 129 caps. Dat maakt hem tot recordinternational. Speelde op de EK’s (1996, 2000, 2004 en 2008) en de WK’s van 1998 en 2006.
- Maarten Stekelenburg: Volgens velen dé opvolger van Edwin van der Sar. De Ajax-doelman heeft daarmee een lastige erfenis om zijn schouders hangen.
- Gejus van der Meulen: Een speler die in de jaren ’20 en ’30 zeer geliefd was. Ter illustratie: zijn huwelijk in 1933 haalde zelfs het Polygoonjournaal. Maar tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde Van der Meulen met de Duitsers, sloot zich aan bij de SS en werd na de oorlog veroordeeld tot een gevangenisstraf - al is nooit duidelijk geworden of de Haarlemmer ook gevechtshandelingen heeft verricht.
- Reinier Beeuwkes: De allereerste keeper van het Nederlands elftal ooit. Speelde op 30 april 1905 tegen België en kreeg één treffer om de oren, ook nog eens van een ploeggenoot (1-4). Veroverde met Nederland ook brons op de Olympische Spelen van 1908 in Londen.
- Ed de Goeij: Klemvast, sterke reflexen en een slungelachtige uitstraling. Kenmerken van Ed de Goeij. Jarenlang het betrouwbare gezicht van Feyenoord, alvorens hij naar Chelsea vertrok.
- Eddy Pieters Graafland: Stijlvolle keeper uit de jaren ’60. Speelde eerst voor Ajax, stapte later naar Feyenoord en speelde meer dan 500 wedstrijden voor die twee clubs. Met Feyenoord won hij in 1970 de toenmalige Europa Cup I.
- Jan Jongbloed: Keepte op de WK’s van 1974 en 1978, die Nederland beide met een tweede plaats afsloot. Zijn debuut maakte hij al in 1962, maar daarna werd hij heel lang niet meer opgeroepen. Bondscoach Rinus Michels zag in 1974 in Jongbloed plots de ideale meevoetballende keeper voor het befaamde ‘totaalvoetbal’. Typisch voor Jongbloed was dat hij met blote handen keepte en hij heeft twee records in handen: 683 minuten zonder tegengoal in interlands en 717 wedstrijden in het betaalde voetbal.
- Piet Schrijvers: Debuteerde in 1971 en rekende er op te spelen op het WK van 1974 toen eerste keus Jan van Beveren geblesseerd wegviel. Schrijvers was echter opnieuw tweede keus, achter de verrassende Jan Jongbloed. Na dat toernooi werd Schrijvers eerste keus, maar voor het WK 1978 wist hij weer Jongbloed voor zich, al speelde hij wel in de tweede ronde.
- Jan van Beveren: Uitstekende keeper die op zijn negentiende debuteerde maar die, mede door een conflict tussen de PSV'ers en de Ajacieden in het Nederlands team, tot slechts 32 interlands kwam. Van Beveren stond bekend als stijlvolle doelman, met sterke reflexen. Er zijn zelfs dichters die zich door hem lieten inspireren.
Oudste Spelers in de Eredivisie
In de wereld van het Nederlandse voetbal zijn er spelers die ondanks hun leeftijd nog steeds in de Eredivisie meedraaien. Hier zijn enkele voorbeelden:
- Remko Pasveer: Pasveer, de oudste speler van de lijst, staat bekend om zijn ervaring en kalmte onder druk. Zijn tijd bij Vitesse, PSV en later bij Ajax toont zijn uitzonderlijke kwaliteiten als keeper.
- Bram van Polen: Van Polen, de onverzettelijke verdediger, is al jarenlang een steunpilaar voor PEC Zwolle.
- Kenneth Vermeer: Vermeer, bekend om zijn fantastische reflexen, heeft een indrukwekkende loopbaan bij clubs zoals Ajax en Feyenoord.
- Lasse Schöne: Schöne, een ware meester op het middenveld, bekend van zijn tijd bij Ajax. Zijn precisie, visie en vooral zijn vrije trappen zijn legendarisch, en hij is een voorbeeld voor velen.
- Przemysław Tytoń: Tytoń, de doelman met een memorabele tijd bij PSV, waar zijn talent onmiskenbaar was.
Deze spelers bewijzen dat leeftijd slechts een getal is in de sport.
Oudste Spelers op het Wereldkampioenschap Voetbal
Ook op het internationale podium zijn er spelers die op hoge leeftijd nog actief waren op het Wereldkampioenschap voetbal.
Lees ook: Statistieken oudste keeper
- Essam El-Hadary (Egypte): El-Hadary maakte zijn internationale debuut in 1996, tien maanden voordat het jongste lid van het WK-team van Egypte in 2018 werd geboren.
- Faryd Mondragón (Colombia): Mondragón's achterstand van 15 jaar en 363 dagen sinds zijn laatste optreden in de finale is nog steeds de langste die een speler ooit heeft gehad.
- Roger Milla (Kameroen): Milla werd de destijds oudste speler in de WK-geschiedenis en kwam ook op het wedstrijdformulier met de troostgoal in de 6-1 nederlaag tegen Rusland om de oudste doelpuntenmaker te worden.
- Pat Jennings (Noord-Ierland): Jennings speelde in meer dan 1.000 wedstrijden op het hoogste niveau, waaronder 119 voor Noord-Ierland.
- Peter Shilton (Engeland): Shilton bleef competitievoetbal spelen tot het seizoen 1996-1997 voor Leyton Orient, waar hij op 47-jarige leeftijd zijn 1000e Engelse Football League-wedstrijd speelde.
Keepersstatistieken op het WK 2022
Het WK 2022 in Qatar toonde aan dat het vertrouwen op ervaren en oudere keepers nog steeds doorzet. De gemiddelde leeftijd van alle spelende keepers was 30.073 jaar. Steve Mandanda uit Frankrijk was de oudste keeper die ooit heeft gespeeld. Emiliano Martinez werd gekroond tot wereldkampioen voetbal 2022 en de beste keeper van het toernooi.
De moderne keeper heeft tegenwoordig veel meer taken dan "slechts" doelpunten voorkomen en het doel schoon houden. De moderne keeper is actief betrokken bij de spelstructuur en fungeert als centraal passeerstation.