Wimbledon, officieel The Wimbledon Championships, is het oudste en meest prestigieuze tennistoernooi ter wereld. Het is meer dan alleen een sportevenement; het is een instituut vol tradities, eigenaardigheden en onvergetelijke momenten. Dit Grand Slam-toernooi op gras in Londen heeft een unieke charme die het onderscheidt van alle andere. Jaarlijks, eind juni, wordt het toernooi gehouden in de Londense buitenwijk Wimbledon. De belangrijkste wedstrijden worden gespeeld op het Centre Court, het hoofdstadion van de All England Lawn Tennis and Croquet Club. Wimbledon is een toernooi dat traditie en moderniteit op een unieke manier combineert.
De Oorsprong en Vroege Geschiedenis van Wimbledon
De oorsprong van Wimbledon gaat terug naar 1877, waarmee het het oudste tennistoernooi ter wereld is. De eerste editie werd gehouden in de All England Croquet and Lawn Tennis Club in Wimbledon, Londen, en trok slechts 22 mannelijke deelnemers. Het evenement begon klein en werd georganiseerd om geld in te zamelen voor de reparatie van een grasroller. De belangstelling was echter verrassend groot: ongeveer 200 toeschouwers betaalden één shilling om de finale bij te wonen. De allereerste kampioen was Spencer Gore, die in drie sets William Marshall versloeg. Het toernooi kreeg langzaam bekendheid onder de naam van de wijk waar het plaatsvond, Wimbledon.
In 1884 werden, na eerdere afwijzingen van verzoeken tot deelname van vrouwen, het dames enkelspel en het heren dubbelspel tegelijkertijd aan het toernooi toegevoegd. Vrouwentennis werd toen echter als ‘second-class’ beschouwd, waardoor de wedstrijden pas mochten beginnen nadat het mannen enkelspel was afgerond. Ook betaalden vrouwelijke deelnemers een lager inschrijfgeld dan de heren. De eerste vrouwelijke kampioen was Maud Watson, die haar zus Lilian Watson in de finale met 6-8, 6-3, 6-3 versloeg.
In 1909 veranderde Wimbledon zijn clubkleuren naar donkergroen en paars, omdat de oorspronkelijke kleuren (blauw, geel, rood en groen) te veel leken op die van de Royal Marines. In 1913 werden het dames dubbelspel en het gemengd dubbelspel toegevoegd, waardoor het hoofdtoernooi van Wimbledon de vorm kreeg zoals we dat nu kennen.
Door groeiende populariteit verhuisde Wimbledon in 1922 naar het huidige terrein aan Church Road. Daar waren bij de start 13 wedstrijdbanen, waaronder het Centre Court en banen genummerd 3 tot en met 14. Court No. 2 werd in 1923 toegevoegd en Court No. 1 in 1924. In de jaren twintig waren het vooral Franse spelers die Wimbledon domineerden. De beroemde ‘Vier Musketiers’, Jean Borotra, Jacques Brugnon, Henri Cochet en René Lacoste, wonnen de herentitels tussen 1924 en 1929.
Lees ook: Kazuyoshi Miura: Een voetballegende
In 1967 kocht de club het 11 hectare grote Aorangi Park ten noorden van het terrein, vernoemd naar de hoogste berg van Nieuw-Zeeland. Het jaar erna begon ‘The Open Era’, waardoor professionals voor het eerst mochten meedoen aan Wimbledon. Dit verhoogde het niveau en de aantrekkingskracht van het toernooi aanzienlijk.
In 1971 werd Court No. 11 gesloopt en telde het terrein 15 wedstrijdbanen. Negen jaar later, in 1980, werden vier nieuwe grasbanen aangelegd in het Aorangi Park. Deze uitbreiding verhoogde het aantal wedstrijdbanen tot 18. In 1997 werd het nieuwe Court No. 1 geopend ter vervanging van de oude baan uit 1924.
Om wedstrijden bij regen en in de late avond voort te kunnen zetten, kreeg Centre Court in 2009 een uitschuifbaar dak. De capaciteit werd verhoogd tot 15.000 zitplaatsen. Tegelijkertijd werd er een avondklok ingesteld, waardoor wedstrijden niet later dan 23:00 uur lokale tijd mogen eindigen. In 2019 kreeg ook No.1 Court een uitschuifbaar dak.
De Unieke Tradities van Wimbledon
Wimbledon staat bekend om zijn vele tradities, die het toernooi een uniek karakter geven.
De Strikte Kledingvoorschriften
Een van de meest iconische en onveranderlijke tradities van Wimbledon is de strikte 'all-white' kledingcode voor alle spelers. Deze regel is al sinds het begin van kracht en schrijft voor dat spelers bijna volledig in het wit gekleed moeten zijn, inclusief accessoires. Zelfs kleine kleuraccenten zijn verboden, wat vaak leidt tot discussies en controverses, maar de traditie blijft fier overeind.
Lees ook: Overzicht van records: Oudste keepers
Spelen op Gras
Wimbledon is het enige Grand Slam-toernooi dat nog steeds op grasbanen wordt gespeeld. Deze ondergrond, hoewel prachtig, zorgt voor een unieke speelstijl - sneller en met een lagere bounce dan hardcourt of gravel. Dit vereist specifieke vaardigheden en strategieën van de spelers, en maakt het toernooi vaak onvoorspelbaar en spannend. De All England Lawn Tennis Club heeft 18 officiële grasbanen en 20 gras oefenbanen op een terrein van 42 hectare.
In de beginperiode van het toernooi was het gras verre van ideaal. De velden werden ingezaaid met lokale grassoorten op een kleilaag. Het onderhoud was zwaar en paardenbloemen, madeliefjes en paddenstoelen groeiden er gewoon tussen. Daarnaast sleet het gras razendsnel onder de voeten van de spelers. Om het grasoppervlak te egaliseren na regen of intensief gebruik werden paarden en pony’s ingezet, die zware walsen over de banen trokken. Om te voorkomen dat de hoeven het gras beschadigden, kregen de dieren speciaal gemaakte leren ‘schoenen’ aangetrokken.
Toen het toernooi in 1921 verhuisde naar haar nieuwe locatie werd er besloten om graszoden uit een kustplaats honderden kilometers verderop te halen. Dit was een complexe operatie en hield niet lang stand. Daarna is het terreinbeheer zelf gras gaan kweken. Tijdens het speelseizoen wordt het gras om de dag gemaaid en worden de banen wekelijks met een zware roller afgerold om het oppervlak stevig te maken. In juni wordt de hoeveelheid water die de banen krijgen beperkt, wat eveneens bijdraagt aan de stevigheid van het speelveld. Tijdens het toernooi worden de banen elke dag gemaaid en opnieuw gemarkeerd.
Koninklijke Aanwezigheid
De Britse koninklijke familie is een vaste waarde op Wimbledon. Leden van de familie wonen regelmatig wedstrijden bij vanuit de Royal Box op Centre Court, en het is een eer voor spelers om een buiging of een kniebuiging te maken wanneer de Vorst of de Prins/Prinses van Wales aanwezig is.
Aardbeien met Room
Geen Wimbledon-ervaring is compleet zonder een schaaltje aardbeien met room. Het is de populairste lekkernij van het toernooi, met duizenden porties die elk jaar worden verkocht. Er wordt geschat dat er jaarlijks meer dan 28.000 kg aardbeien en 7.000 liter room worden geconsumeerd.
Lees ook: Statistieken oudste keeper
Discrete Sponsoring
In tegenstelling tot de meeste andere grote sportevenementen en zelfs andere Grand Slams, zul je op Wimbledon geen grote sponsorborden direct op de baan zien. Het toernooi kiest voor een meer ingetogen en traditionele benadering van branding. Hoewel er wel sponsors zijn, worden hun logo's discreet geplaatst, waardoor de focus volledig op het tennis en de ongerepte grasbanen blijft liggen.
Hawk-Eye Technologie
Hoewel Wimbledon bekend staat om zijn tradities, heeft het ook technologische vooruitgang omarmd. In 2007 introduceerde het toernooi officieel het Hawk-Eye-systeem voor lijnroepen.
'The Queue'
Voor veel tennisfans is 'The Queue' - de traditionele wachtrij om op de dag zelf tickets te bemachtigen - een essentieel onderdeel van de Wimbledon-ervaring. Fans kamperen soms dagenlang in de rij om een van de beperkte tickets voor de Centre Court, Court 1 of Court 2 te bemachtigen, of gewoon om toegang te krijgen tot het terrein.
'Middle Sunday'
Traditioneel is de eerste zondag van het toernooi, bekend als 'Middle Sunday', een rustdag. Dit betekent dat er geen wedstrijden worden gespeeld, wat de grasbanen de kans geeft om te herstellen. Slechts vier keer in de geschiedenis van Wimbledon (in 1991, 1997, 2004 en 2016) werd 'Middle Sunday' opgeheven om achterstanden in het speelschema in te halen als gevolg van regen.
Henman Hill/Murray Mound
De Aorangi Terrace, beter bekend als 'Henman Hill' (naar de Britse tennisser Tim Henman) of meer recentelijk 'Murray Mound' (naar Andy Murray), is een grasheuvel buiten Centre Court waar fans zich verzamelen om de wedstrijden op een groot scherm te bekijken. Het is een plek waar tienduizenden fans samenkomen om in een festivalsfeer de wedstrijden te volgen en hun Britse favorieten toe te juichen.
Gedenkwaardige Wedstrijden in de Geschiedenis van Wimbledon
Wimbledon heeft door de jaren heen vele gedenkwaardige wedstrijden gekend. Hieronder een overzicht van enkele van de meest iconische.
Federer vs Roddick (Finale 2009)
Federer versloeg Roddick na vier uur en zeventien minuten spelen met 5-7 7-6(6) 7-6(5) 3-6 16-14. Met zijn overwinning schreef de Zwitserse legende geschiedenis door het Grand Slam-record van Pete Sampras te verbreken. Federer bereikte het toen nog ondenkbare aantal van vijftien gewonnen majors. Roddick leidde in de tweede set tiebreak met 6-2, maar Federer won zes punten achter elkaar. Het meest opmerkelijke moment was op 6-5 toen Roddick een backhand-volley miste, terwijl bijna het hele veld open lag. De vijfde set verliep zonder breakkansen tot 8-8 en Federer keek tegen een 15-40 achterstand aan. Federer kon echter rekenen op zijn geweldige service en poetste de breakkansen weg. De achtvoudig Wimbledon-winnaar brak bij een 15-14 stand dan eindelijk Roddick om er ook meteen met de eindzege vandoor te gaan.
Djokovic vs Nadal (Halve Finale 2018)
Djokovic en Nadal ontmoetten elkaar in de halve finale en Djokovic klopte Nadal in een bloedstollend gevecht met 6-4 3-6 7-6(9) 3-6 en 10-8. De Serviër had ruim vijf uur nodig om zijn Spaanse rivaal te verslaan en de partij stond vol van de prachtige rally’s. De derde set tiebreak sprong er het meeste uit, want op 5-5 won Nadal een geweldige slagenwisseling met een uitgekiende dropshot. Hij kreeg drie setpunten, maar toch ging de set naar Djokovic. Vanwege de buurtbewoners heeft Wimbledon een tijdslimiet van 23:00 uur. Djokovic en Nadal moesten daarom na de tiebreak stoppen met hun partij en de volgende dag weer verder. Nadal leek lange tijd de beste papieren te hebben voor de overwinning nadat hij de vierde set won, maar Djokovic overleefde alle vijf de breakpoints en greep toch de zege. Hij won een dag later de titel op het heilige gras in drie sets.
Isner vs Mahut (Eerste Ronde 2010)
John Isner en Nicolas Mahut speelden op Wimbledon de langste tenniswedstrijd ooit. De historische partij vond plaats over drie dagen en duurde 11 uur en 5 minuten. De vijfde set alleen al nam ruim acht uur in beslag en ging heel de wereld over. Isner won uiteindelijk de partij met 6-4 3-6 6-7(7) 7-6(3) 70-68, maar eigenlijk waren beide mannen winnaars. De wedstrijd werd na vier sets voor het eerst onderbroken door invallende duisternis. Isner kreeg zijn eerste matchpoint op 10-9 en op 33-32 kreeg hij er zelfs twee. Isner en Mahut kwamen op 47-47 toen het scorebord er ineens mee ophield, deze was blijkbaar ingesteld om niet hoger te tellen dan de absurde stand. Isner dwong op 59-58 opnieuw een matchpoint af, maar ook deze werd weggewerkt door de taaie Fransman. De spelers moesten op 59-59 voor een tweede keer de wedstrijd staken. De volgende dag waren er nog meer toeschouwers op de partij afgekomen en Isner maakte het met een backhand winner langs de lijn af om de vijfde set met 70-68 te beslissen. De geschiedenisschrijvers gaven elkaar een warmhartige knuffel aan het net en een mooie vriendschap ontstond.
Djokovic vs Federer (Finale 2019)
Djokovic en Federer speelden ongelooflijk tennis en de toeschouwers zaten vijf uur lang op het puntje van hun stoel. Djokovic kwam op een 2-1 in sets voorsprong, maar Federer vocht zich terug en pakte de vierde set door onder meer een fantastische backhand winner na een rally van 35 slagen. Djokovic stond met zijn rug tegen de muur toen hij op 7-7 werd gebroken en Federer op eigen service twee matchpoints op rij kreeg. De geschiedenis herhaalde zich en Djokovic brak de service van zijn tegenstander. De finale kreeg op 12-12 voor het eerst in de historie van Wimbledon een tiebreak. Djokovic won ook deze tiebreak en hij mocht zich de winnaar noemen van de langste Wimbledon-finale ooit. De prachtige partij duurde vier uur en 57 minuten 7-6(5) 1-6 7-6(4) 4-6 en 13-12(3). Sinds 2022 is er voor alle vier de Grand Slam-toernooien een regel ingesteld dat er bij 6-6 in de vijfde set een supertiebreak tot de tien punten wordt gespeeld.
Nadal vs Federer (Finale 2008)
De Wimbledon-finale van 2008 tussen Nadal en Federer wordt gezien als een van de beste wedstrijden aller tijden. Federer zegevierde al vijf keer achter elkaar op het heilige gras en de afgelopen twee finales deed hij dat tegen gravelspecialist Nadal. Nadal pakte de eerste twee sets met 6-4. Federer keerde echter de partij door de derde set in een tiebreak te winnen. De vierde set moest ook beslist worden door een tiebreak. Nadal begon geweldig door een 5-2 voorsprong te nemen, maar Federer greep de tiebreak met 10-8. Nadal wist eindelijk bij 7-7 Federer te breken en op zijn vierde matchpoint was het raak. Nadal won zijn eerste Wimbledon-titel na vier uur en 48 minuten spelen met 6-4 6-4 6-7(5) 6-7(8) 9-7.
Nederlandse Finalisten op Wimbledon
Drie Nederlandse tennissers hebben in de finale van een grandslamtoernooi gestaan. Tom Okker verloor zijn finale in de US Open in 1968 van de Amerikaan Arthur Ashe in vijf sets, terwijl Martin Verkerk het op Roland Garros in 2003 in drie sets aflegde tegen de Spanjaard Juan Carlos Ferrero. De enige grandslamtitel voor een Nederlander in het enkelspel staat op naam van Richard Krajicek, die in 1996 in drie sets won van de Amerikaanse tennisser MaliVai Washington.
tags: #oudste #grand #slam #toernooi #geschiedenis