Coördinatie is een essentieel element in elke sport, of je nu een ervaren atleet bent of net begint met het ontwikkelen van je fysieke en mentale prestaties. Het gaat niet alleen om het vermogen tot complexe bewegingen, maar ook om het vermogen tot controle, timing en integratie van meerdere lichaamsdelen tegelijk. In voetbal is coördinatie cruciaal voor het uitvoeren van acties, het verbeteren van de techniek en het optimaal benutten van spierkracht. Dit artikel biedt een overzicht van effectieve coördinatie oefeningen, gericht op balans, techniek en coördinatieverbetering, met nadruk op toepassing in dagelijkse trainingen, warming-up en specifieke sportcontexten zoals voetbal.
Het Belang van Coördinatie in Voetbal
Coördinatie is het vermogen om meerdere spieren en bewegingen gelijktijdig en harmonieus te controleren, waardoor complexe bewegingen worden uitgevoerd. Deze vaardigheid is van groot belang in sport en dagelijkse activiteiten, omdat het zorgt voor betere balans, snellere reacties en efficiëntere techniek. Een goede coördinatie houdt verband met het vermogen om oog, hand, voet en lichaam in evenwicht te brengen.
Voetbal is een unieke sport die niet te vergelijken is met cyclische sporten zoals roeien, hardlopen en fietsen, waarbij één beweging vaak herhaald wordt. Bij voetbal moeten de benen lopen, trappen tegen de bal, en constant reageren op veranderende situaties. De ene keer is een speler in volle sprint, de andere keer niet. De ene keer speelt hij een korte bal, de andere keer een lange bal. Bewegingen van een voetballer laten zien hoe de hersenen honderden spieren bijeenbrengen. Het regelmatig veranderen van richting met verschillende snelheden, oog houdend voor ruimte, de bal en tegenstander maakt dat coördinatie in voetbal heel erg belangrijk is.
Spelers met een goede coördinatie zijn vaak beter in staat om voetbalacties uit te voeren. Sterker nog, een goede coördinatie draagt bij aan je voetbaltechniek. Veel voetballers hebben een sterke voorkeur voor een linker- of een rechterbeen. Best raar aangezien beide benen in principe hetzelfde vermogen hebben. Maar hoe komt het dan dat mensen in het algemeen een voorkeur voor links of rechts hebben? Of hoe komt het dat voetballers met het ene been makkelijker schieten dan met het andere been? Dat zit hem in het functioneel gebruik maken van onze spierkracht. Dat gaat dus niet om meer spierkracht, maar dat gaat om de bal op het perfecte moment raken, situaties juist inschatten en daarnaar handelen.
Coördinatie Training voor Verschillende Leeftijdsgroepen
Als we coördinatie willen trainen denken we in eerste instantie aan trainingen bij kinderen. Dit omdat het zenuwstelsel van jeugd het meest open staat voor prikkels. Het begrip “jong geleerd, oud gedaan” komt niet voor niks ergens vandaan. Hoe ouder de mens hoe meer het zenuwstelsel zich afsluit. Dat betekent dat het minder prikkels zal opnemen. Moet gezegd dat tijdens een groeispurt het zenuwstelsel zich nog eenmaal opent. Dit komt omdat er geen evenwicht is tussen de lengte van de botten en de lenigheid van de spieren en pezen.
Lees ook: De shoot in hockey uitgelegd
Coördinatietraining is met name in jeugdvoetbal steeds belangrijker. Dit komt omdat de jeugd van tegenwoordig lichamelijk steeds minder actief is. Dit heeft grote invloed op de ontwikkeling van motorische vaardigheden. Bij te weinig beweging is coördinatie hetgeen wat als eerste achteruit gaat.
Is coördinatie training bij volwassenen dan onzin? Je kunt de coördinatie van je spelers trainen tijdens de warming-up. Bij profs of ouderen kan het slim zijn om oefeningen uit te zetten wanneer ze moe zijn.
Effectieve Coördinatie Oefeningen
Er zijn verschillende manieren om coördinatie te trainen, waarbij zowel lichaamsbewegingen als mentale focus van belang zijn. Hieronder volgt een overzicht van effectieve oefeningen die je kunt integreren in je trainingen.
1. Speedladder Oefeningen
De speedladder is een populaire tool in de coördinatie training:
Enkel in de vakken: In deze oefening begin je onderaan de ladder met je voeten op heupbreedte. Je springt met beide voeten de lucht in en landt enkel met je linkervoet in het eerste vak. Daarna zet je direct af met je linkervoet en landt met beide voeten in het tweede vak. Je herhaalt dit patroon tot het einde van de ladder.
Lees ook: Overzicht Voet Volleybal OWJL
In-Out Drill: Hierbij start je met beide voeten links voor het eerste vak. Stap eerst met je linkervoet in het eerste vak, gevolgd door je rechtervoet. Vervolgens stap je met je linkervoet naar rechts buiten het eerste vak en herhaal je het proces.
Hop Scotch Drill: Start met beide voeten links voor het eerste vak. Stap eerst met je linkervoet in het eerste vak, gevolgd door je rechtervoet. Vervolgens stap je met je linkervoet naar rechts buiten het vak en sluit je rechtervoet aan. Herhaal dit tot het einde van de ladder.
Shuffle: Deze oefening vereist een goed coördinerend vermogen tussen benen en armen. Stap afwisselend in het eerste vak met één voet, gevolgd door het andere.
Ritme en Timing: In deze oefening tel je je stappen terwijl je de ladder volgt. Het doel is om je te concentreren op het ritme en timing van je bewegingen.
2. Loop- en Sprongoefeningen
- Kies voor loop- en sprongvormen die je core, benen en enkels activeren. Dit oefent het vermogen tot wenden, keren en springen.
- Springen van hoepel naar hoepel is een eenvoudige maar effectieve manier om coördinatie te trainen.
- Je kunt verschillende sprongvarianten kiezen, zoals spreid-sluitsprongen, hurksprongen en halve draaisprongen.
3. Turnoefeningen
- De schroeftraining is gericht op het vermogen om na een halve draai op je buik te landen. Hierbij moet je lichaam weten waar het zich in de ruimte bevindt.
- Een pirouette vereist een goed inschattingsvermogen en coördinatie.
- Bij de brug wordt er veel gevraagd van arm- en handcoördinatie. Je moet de juiste timing hebben om de hoge legger te kunnen pakken.
4. Balans Oefeningen
- De elleboog plank is een krachtige oefening om balans en coördinatie te trainen. Houd de oefening 30 à 60 seconden vast.
- Als het balans houden lastig is, kan je beginnen met je armen tegen de muur.
- Belangrijk bij coördinatie oefeningen is om je armen actief en gecontroleerd te bewegen.
5. Externe Focus en Loopvelden
- Het gebruik van een externe focus, zoals het springen met een touwtje of het landen in een hoepel, helpt bij het verbeteren van de coördinatie.
- Door meerdere loopladders op de grond te leggen, kun je loopvelden creëren. Dit oefent het schakelen tussen oefeningen en verhoogt de acceleratiesnelheid.
- Er zijn varianten in de manier waarop de trainingsladder op de grond wordt gelegd.
Integratie van Voetbaloefeningen
Coördinatietraining bij voetbal bestaat in eerste instantie uit loopoefeningen. Er moet dan niet gelet worden op de snelheid of intensiteit. Maar met name op de kwaliteit van de uitvoering. Zodra je spelers de oefening op de juiste manier doorvoeren, kun je een volgende stap doorvoeren. Namelijk het verhogen van de snelheid. Wellicht kun je leuke estafette vormen organiseren.
Lees ook: Spelregels hockey: een overzicht
Vervolgens kun je loopvormen combineren met voetbaloefeningen. Je zou gebruik kunnen maken van tennisballen (of andere ballen met een ander formaat) of medicijnballen (ballen met gewicht). Spelers staan tegenover elkaar, één past de bal naar degene aan de overkant, de ander gooit een andere bal tegelijkertijd, naar de overkant. Spelers staan tegenover elkaar, hebben beide een tennisbal in de hand, en gooien deze op hetzelfde moment naar elkaar toe.
Mini Soccerbal Methode
Als trainer of ouder weet je hoe belangrijk een goede coördinatie is voor jonge voetballers. Coördinatie oefeningen voetbal vormen de basis van een sterke motorische en technische ontwikkeling. Daarom hebben wij bij Mini Soccerbal een effectieve én speelse methode ontwikkeld: trainen met mini voetballen aan een touw.
Coördinatie training voetbal draait om het verbeteren van de samenwerking tussen hersenen en lichaam. Door het uitvoeren van doelgerichte bewegingsoefeningen zoals draaien, tikken, passen en balcontrole worden balans, timing en lichaamsbeheersing getraind. Vooral bij jeugdspelers van 6 tot 12 jaar is dit cruciaal. Een van de meest effectieve trainingsvormen is het combineren van oog-hand-voet coördinatie oefeningen voetbal. Hierbij worden meerdere schakels in het lichaam geactiveerd: van voetplaatsing tot bekkenrotatie en van reactievermogen tot concentratie. Voor balgevoel, tweebenigheid en dribbeltechniek zijn oog-voet coördinatie oefeningen onmisbaar. Onze mini voetballen stimuleren reflexen, precisie en balbeheersing door herhalende trainingsbewegingen. Spelers raken tot wel 100.000 keer de bal tijdens een trainingsprogramma, aanzienlijk meer dan in reguliere trainingen. Onze oefeningen zijn niet alleen effectief, maar ook leuk. Jongeren blijven gemotiveerd en verbeteren onbewust hun balans, looptechniek en algehele motoriek.
Het Oog-Voet Coördinatie Proces
Wanneer een voorwerp zoals een bal beweegt moet je inschatten met je ogen waar het voorwerp zich bevindt in de ruimte. Dan volgt een beweging met je hand of voet zodat je het voorwerp kunt beïnvloeden. Dit is een ingewikkeld proces wat kinderen moeten oefenen. Kinderen moeten al controle hebben over hun armen en benen, handen en voeten. Nu komt inschatten erbij. Een kind leert gooien en vangen en schoppen. Ook leert een kind snelheid en kracht gebruiken. Denk aan het verschil tussen een ballon en een voetbal. Bij rekenen gebruik je deze vaardigheid, die je eerst lichamelijk onder de knie moet krijgen. Kinderen doen spelenderwijs leuke en gerichte bewegingen. Kinderen leren handen en voeten te gebruiken met informatie die komt vanuit wat je ziet.
tags: #oog #voet #coordinatie #oefeningen #voetbal