Op zaterdag 24 september vierde de Nederlandse Volleybalbond (Nevobo) haar 75-jarig bestaan. Deze mijlpaal markeert een lange en rijke geschiedenis van volleybal in Nederland, van de bescheiden beginjaren tot de huidige bloeiende sportgemeenschap.
De vroege jaren: van commissie tot bond (1947)
De kiem voor de Nevobo werd gelegd op 18 januari 1947, toen de Amsterdamse sportleraar Dick Schmüll de Landelijke Volleybal Commissie oprichtte. Deze commissie had als doel de oprichting van een nationale volleybalbond voor te bereiden. Amper een half jaar later, op 6 september 1947, was het zover: in het Centraal Gebouw der AMVJ in Amsterdam werd de Nederlandse Volleybal Bond (NeVoBo) officieel opgericht. Deze oprichting was mede te danken aan het feit dat er vanuit Frankrijk het bericht kwam dat er een Europees kampioenschap aan zat te komen. Om mee te kunnen doen aan dit kampioenschap, was een officiële bond vereist. Schmüll nam tijdens de oprichtingsvergadering de voorzittershamer ter hand.
De behoefte aan een landelijke bond was groot, vooral om uniformiteit in de spelregels te creëren en een landelijke competitie op te zetten. Voorheen hanteerden verschillende plaatsen verschillende spelregels, wat tot verwarring leidde wanneer teams uit verschillende regio's tegen elkaar speelden. De Nevobo bracht hier verandering in en zorgde ervoor dat duizenden Nederlanders volgens dezelfde spelregels en normen konden volleyballen.
Groei en ontwikkeling
De Nevobo groeide snel. Na één jaar telde de bond al 1.281 leden. Vanwege het grote aantal christenen in de achterban, was spelen op zondag lange tijd taboe. Dit droeg bij aan de groei van de bond in de eerste twintig jaar, aangezien de christelijke gemeenschap groot was. Op 7 december 1969 stond de teller op 40.000 leden, waardoor de Nevobo een van de grotere sportbonden in Nederland was. In 2000 waren er ongeveer 135.000 volleyballers lid.
De Nevobo organiseert competities en activiteiten voor verschillende groepen en niveaus. Daarnaast ontwikkelt en organiseert de bond opleidingen voor trainers, scheidsrechters en verenigingskader, en schoolt het jonge volleybaltalenten.
Lees ook: Overzicht Wedstrijdkalender Volleybal
Volleybal bereikt Nederland
Hoewel de Nevobo in 1947 werd opgericht, is de geschiedenis van het volleybal in Nederland langer. In 1925 bezocht de Nederlandse missionaris Simon Buis de Amerikaanse staat Illinois, waar hij in aanraking kwam met volleybal. Hij introduceerde de sport in Nederland, maar deze bereikte aanvankelijk geen populariteit buiten missiehuizen en seminaries.
In 1930 werd er binnen de Amsterdamsche Maatschappij Voor Jongemannen (AMVJ) een volleybalclub opgericht, nadat deze organisatie een YMCA-sportleider had uitgenodigd om een demonstratie in volleybal en basketbal te geven. De sport werd bekender toen in 1945 de militairen uit Canada, Polen en Amerika overal in het land volleybal speelden. Volleybal werd een echte schoolsport in de naoorlogse jaren.
Hoogtepunten en uitdagingen
De Nevobo heeft in haar 75-jarig bestaan vele hoogtepunten gekend. Een belangrijk moment was de plaatsing van het nationale herenteam in 1963 voor de Olympische Spelen van Tokio. Mede door de uitzending van de beslissende wedstrijd op televisie raakten veel mensen enthousiast voor volleybal.
In 1963 ontstond er echter ook een grote rel tussen de bond en het Nederlands Olympisch Comité (NOC). Het NOC weigerde de ploeg aan te wijzen voor de Olympische Spelen van Tokio, ondanks dat zij zich daarvoor wel hadden geplaatst. Het Nederlandse team moest eerst het toernooi om het West-Europees Kampioenschap in Hengelo winnen om alsnog naar Tokio te mogen.
In de jaren '80 ging een groep fanatieke spelers bij Brother/Martinus uit Amstelveen trainen onder leiding van toptrainer Arie Selinger. Hun eerste doel was het halen van de top van het Europese clubvolleybal. Piet de Bruin, de toenmalige voorzitter van de NeVoBo, was ook bereid deze stap te maken voor het nationale team. Dit leidde tot een zilveren medaille bij de Olympische Spelen in Barcelona in 1992. Onder leiding van een nieuwe coach, Joop Alberda, behaalde het Nederlandse team goud bij de Olympische Spelen in Atlanta.
Lees ook: Volley Stars en recreanten
Sinds 1995 is het topvolleybal ondergebracht in een aparte organisatie: De Stichting Top Volleybal Nederland (TVN). Zij houden zich bezig met de organisatie en marketing van de nationale teams.
Jubileumviering in Arnhem
De Nevobo vierde haar 75-jarig bestaan met een feestelijk programma in de binnenstad van Arnhem. Leden en oud-leden werden uitgenodigd om deel te nemen aan een wandeling langs hoogtepunten uit de geschiedenis van het (top)volleybal. Onderweg waren er volleybalactiviteiten en konden deelnemers zichzelf vereeuwigen met de WK-beker. Als kers op de taart kregen de deelnemers de kans om live wedstrijden van het FIVB WK Volleybal Vrouwen bij te wonen, dat tegelijkertijd in Arnhem plaatsvond.
Beachvolleybal
Naast zaalvolleybal heeft de Nevobo ook beachvolleybal omarmd. In het centrum van Arnhem werd een beachstadion opgebouwd waar op 24 september King of the Court beachvolleybaltoernooien werden gespeeld.
De Nevobo mag in 2027 opnieuw de wereldkampioenschappen beachvolleybal organiseren. De WK beachvolleybal worden in de zomer van 2027 in de steden Apeldoorn, Den Haag en Rotterdam gespeeld. In 2015 vond de mondiale titelstrijd voor mannen en vrouwen ook al plaats in Nederland. In Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Apeldoorn werden op iconische plekken tijdelijke stadions gebouwd, met als eyecatcher het drijvende stadion op de Hofvijver in Den Haag.
Blessures
Uit onderzoek is gebleken dat er in Nederland 190.000 blessures per jaar in het volleybal optreden, waarvan 78.500 medisch behandeld moeten worden. Onderzoekers concludeerden ook dat per 1.000 uur volleybal gemiddeld 2,4 blessures ontstaan. De NeVoBo voerde in 1998-1999 een blessureregistratieproject uit.
Lees ook: Alles over de NEVOBO puntentelling
Volleybal in Soest
Ook in Soest heeft volleybal een rijke geschiedenis. In 1955 sloten 2 verenigingen in Soest (Olympia en SVV) zich aan bij de NeVoBo. In dit artikel een stukje geschiedenis van de georganiseerde volleybalsport in Soest. De eerste vereniging die in Soest volleybalwedstrijden speelde was rond 1950 de Soester Politie Sport Vereniging (SPSV). In die tijd was er nog een gemeentepolitie in Soest, dus was dit een van de verenigingen van gemeenteambtenaren. Binnen SPSV werden meer sporten beoefend. Bovendien waren, zeker in de beginjaren, ook anderen dan politieagenten lid van deze vereniging. Volleybal werd in die tijd meestal buiten beoefend omdat de gemeente nog niet over sportzalen/gymzalen, laat staan sporthallen beschikte. SPSV had een veldje achter het oude politiebureau aan de Van Weedestraat.
Begin jaren '50 van de vorige eeuw was ook de tijd dat binnen de vereniging Olympia (gymnastiek en wandelen) leden van de gymnastiek na afloop van hun training nog een volleybalwedstrijdje gingen spelen. In 1951 werd er een finale gespeeld tussen SPSV en Olympia, die door Olympia werd gewonnen. Olympia Volleybal ging vanaf 1952 deelnemen aan de NeVoBo-competitie, die voor deze regio in Hilversum werd georganiseerd.
Tot juli 1966 is volleybal onderdeel van de Omnivereniging Olympia (met ook wandelen, gymnastiek, drumband). Vanaf dat moment is het een zelfstandige vereniging geworden met Werner Paans als de eerste voorzitter. In 1952 werd binnen de personeelsvereniging van de gemeente Soest de Ambtenaren Volleybal Vereniging (AVV) opgericht, waar volleybal een van de sporten was die beoefend werd. Zij speelden in die tijd slechts recreatief en namen niet aan een officiële competitie deel. Op 20 mei 1954 werd AVV omgezet naar een algemene volleybalvereniging SVV (Soester Volleybal Vereniging).
In de periode 1969 tot 1975 is in Soest nog een volleybalvereniging actief geweest in de NeVoBo-competitie: Volleybal Vereniging Hees (VVH). Deze volleybalvereniging is ontstaan binnen voetbalvereniging Hees. Naast districtcompetities hebben zowel Olympia als SVV zich ontwikkeld tot verenigingen die ook op landelijk niveau presteerden. In 1985 fuseerden Olympia en SVV tot SoVoCo.
De Nevobo vandaag
Nu, bijna 80 jaar later, zetten ruim 80 medewerkers en vele vrijwilligers zich dagelijks in voor een kwalitatief goed volleybalaanbod en de ondersteuning van ruim 1.000 verenigingen en ruim 125.000 leden. De Nevobo is dé belangenbehartiger voor volleybalclubs en zaal-, zit-, en beachvolleyballers in Nederland. De bond streeft ernaar om volleybal een leven lang te laten beoefenen en ontwikkelt het juiste aanbod en de juiste wedstrijdvormen voor verschillende mensen. De Nevobo is een sportbond voor volleybal, beachvolleybal en paravolley.
tags: #nevobo #nederlandse #volleybal #bond #geschiedenis