Het voetbalshirt is meer dan zomaar een kledingstuk; het is een symbool van clubgeschiedenis, nationale trots en de verbinding tussen spelers en supporters. In Nederland is de oranje kleur en de Nederlandse leeuw onlosmakelijk verbonden met het nationale elftal. Maar wat is de betekenis achter deze iconische leeuw en hoe is deze door de jaren heen geëvolueerd? Dit artikel duikt in de historie en de symboliek van de Nederlandse leeuw op het voetbalshirt.
De Geschiedenis van de Nederlandse Leeuw
De leeuw is al eeuwenlang een symbool van Nederland. "De leeuw hoort van oudsher al bij Nederland," aldus Guus van Breugel, heraldicus bij het Centraal Bureau voor Genealogie. De leeuw zou in de 12e eeuw al door de Welfen, een Duits vorstenhuis, naar Nederland zijn gekomen. In Europa was er een tweedeling: Zuid-Oost had vaak de adelaar, terwijl Noord-West de leeuw als symbool had. Na de kruistochten werd de leeuw de beeltenis voor Nederland.
De leeuw zoals we die nu kennen, met een zwaard en zeven pijlen, stamt uit de Tachtigjarige Oorlog. De rebelse Noordelijke Nederlanden kozen dit symbool. De leeuw begon met zeventien pijlen, maar dit werden er uiteindelijk zeven, die de zeven gewesten vertegenwoordigen. In 1815 koos de regering officieel de Nederlandse leeuw als nationaal symbool.
De Leeuw op het Voetbalshirt: Een Eeuwige Symbool
Sinds 1907 speelt de leeuw een rol op de Nederlandse voetbaltenues. Echter, geen toernooi was hetzelfde. "In de jaren zestig en zeventig werd de leeuw altijd in het zwart afgebeeld, volledig met kroon, zwaard en pijlenbundel," vertelt Marloes van der Laan van de KNVB. "Maar de afgelopen jaren stond alleen een minimalistisch embleem van een gekroonde kop van de leeuw op het tenue."
De KNVB keerde terug naar de nostalgische grote leeuw ter ere van het 125-jarig bestaan. "We wilden dit historische moment voor Nederland markeren met een nieuw tenue en een nieuw embleem dat het verleden eert, maar ook het begin van een nieuwe periode voor het Nederlandse voetbal aankondigt," aldus Martin Lotti, Design Director Nike Football.
Lees ook: Composition Dutch Team World Championship
De klassieke leeuw staat daarbij voor belangrijke Nederlandse waarden als eenvoud, eer en eenheid.
Alternatieve Symbolen: De Kikker
Hoewel de leeuw het dominante symbool is geworden, was er een tijd dat de kikker een serieuze kandidaat was. Venetië gebruikte de kikker om de spot te drijven met de republikeinen in het "zompige landje" Nederland. Echter, de Nederlanders kozen de kikker al snel als geuzensymbool: "zelfs nietige wezens kunnen de Spaanse zwijnen en Oostenrijkse adelaar verslaan."
De kikker is nog steeds aanwezig in Nederlandse tradities, zoals tijdens carnaval in Den Bosch ('Oeteldonk') en de 1 april viering in Brielle.
De Rol van het Voetbalshirt in de Nederlandse Identiteit
Het voetbalshirt verenigt de achterban van elke club of voetbalnatie. Het is het voetbalshirt waarmee je laat zien voor welke club je bent. Waar je een persoonlijke band mee hebt en nog jaren mee verbonden voelt. De echte supporter voelt zich emotioneel betrokken met de club, maar ook met het shirt. Met het logo en de geschiedenis daarachter. Met de clubkleuren die in het driedelige tenue zijn verwerkt. Met anderen die dezelfde passie delen.
In Nederland is de oranje kleur synoniem geworden voor het Nederlands Elftal, Koningsdag en alles wat met Nederland te maken heeft. De oranje zee van supporters in 1988, toen Nederland het EK won, is een onvergetelijk beeld.
Lees ook: Nederlandse voetballers en hun vermogen
Sponsoring en Commercie
Shirtsponsoring is in Nederland sinds 1 juli 1982 toegestaan. Een van de meest opvallende sponsoren in de Nederlandse voetbalgeschiedenis is Philips, die 34 jaar lang op de borst van PSV prijkte.
FC Barcelona weigerde tot 1 juni 2011 elke vorm van commerciële shirtsponsoring. In 2006 sloten de Catalanen een vijfjarige overeenkomst met Unicef, waarbij Barça de organisatie jaarlijks met een bedrag van 1,5 miljoen euro steunde.
De Evolutie van het Voetbalshirt
Door de geschiedenis heen is het voetbalshirt in rap tempo veranderd. Met de opkomst van reclame in de jaren '60 werd het shirt steeds meer opgevuld met sponsorlogo's. Speciale replica edities werden in het leven geroepen die nu ook door fans kunnen worden aangeschaft.
In de moderne voetballerij zijn de spelers marketingproducten en het gezicht van de grootste merken ter wereld. Een volwaardig voetbaltenue is ongekend belangrijk, zowel op sportief als commercieel vlak. Het shirt oogt steeds strakker en sluit steeds meer op de lichaamsvormen aan.
Vrouwenvoetbal en het Voetbalshirt
De groeiende interesse van vrouwen in voetbal heeft ook invloed op de voetbalshirts. Voetbalshirts voor vrouwen hebben een vrouwelijke snit, smalle belijningen en een strakke pasvorm. In 2007 werd er een plan voor een Eredivisie voor Vrouwen door de KNVB gepresenteerd.
Lees ook: Koninklijke Korfbal Bond: 75-jarig Jubileum
De Strijd tussen Adidas en Nike
Twee sportmerken die al jaren een hoofdrol spelen in de wereld van voetbal merchandising zijn Adidas en Nike. De twee sportmerken lijken een steeds heviger wordende strijd te voeren in het al overvolle voetbal landschap. Nike en Adidas maken voetbalvedettes nog groter. Dankzij uitgebreide marketingcampagnes worden voetballers omgevormd tot moderne volkshelden.
Terug naar de Basis: Retro Shirts
Ondanks alle hypermoderne technieken en flitsende kleuren neigen we soms ook weer even naar vroeger. Simpele, zwarte voetbalschoenen bijvoorbeeld. Maar ook eenvoudige voetbalshirts zoals die ooit eens bedoeld waren. We snakken naar de tijd dat voetbalshirts uit karaktervolle verticale banen bestonden en enkel een clublogo op de borstkas bevatten. Een tijd van zwart-witte designs en effen voetbalshirts.
Het Nieuwe Premier League Logo: Een Verandering in Stijl
Het nieuwe Premier League-logo is een voorbeeld van hoe logo's evolueren. Het logo is groter, gedurfder en feller, met felle kleuren die op verschillende manieren kunnen worden gebruikt, passend bij verschillende Premier League-clubs, zonder daarbij de herkenbaarheid te verliezen. De grootste verandering is dat de tekst volledig verdwenen is, waardoor de Premier League zich aansluit bij merken zoals Nike en Apple.
HVV: Een Historisch Voorbeeld
Sportcomplex De Diepput van HVV ademt pure historie. HVV, opgericht in 1883, veroverde in 1891 voor het eerst het landskampioenschap. Na de verhuizing naar De Diepput in 1898 won HVV van 1900 tot en met 1903 zelfs vier landstitels achter elkaar. In 1914 werd HVV voor het laatst landskampioen. Hierdoor mag HVV de ster op het shirt dragen.
HVV is altijd trouw gebleven aan de amateurstatus en heeft spelers nooit willen betalen. De club wil een herkenbaar team met spelers uit de eigen jeugd.
tags: #nederlandse #leeuw #voetbal #logo #betekenis