Het Nederlands elftal, opgericht in 1905, kent een rijke historie met vele interlands en successen. Een van de meest memorabele momenten is de winst van het EK in 1988, met een team vol helden zoals Marco van Basten en Ruud Gullit. Echter, ook de confrontaties met Denemarken hebben een speciaal plekje in de geschiedenis van Oranje. Dit artikel duikt in de geschiedenis van het Nederlands elftal, met een focus op de bijzondere relatie met Denemarken.
De Vroege Jaren en de Opkomst van Totaalvoetbal
In de beginjaren van het Nederlands elftal, rond 1905, was het team vooral actief op de Olympische Spelen. De eerste interland werd gespeeld op 30 april 1905 tegen België, die na verlenging met 1-4 werd gewonnen. Na de Olympische Spelen kwamen de WK's en EK's in beeld. Op de WK's van 1934 en 1938 was het avontuur echter snel voorbij.
Na een lange afwezigheid op eindrondes, maakte het Nederlands elftal in 1974 een onvergetelijke comeback. Onder leiding van Rinus Michels en met Johan Cruijff en Willem van Hanegem in de gelederen, introduceerde Oranje het totaalvoetbal. Het team domineerde in West-Duitsland en bereikte de finale, die nipt verloren werd van het gastland met 2-1. Johan Neeskens scoorde nog wel de 1-0 vanaf de penaltystip, maar het mocht niet baten. In 1978 bereikte Nederland opnieuw de finale, maar Argentinië was na verlenging te sterk.
De Gloriejaren: EK Winst in 1988
Na een periode van mindere resultaten, brak in 1988 een nieuw tijdperk aan voor het Nederlands elftal. Onder leiding van Rinus Michels en met sterren als Marco van Basten en Ruud Gullit, won Oranje het EK in West-Duitsland. Van Basten maakte indruk met een hattrick tegen Engeland, zijn winnende treffer in de halve finale tegen Duitsland (2-1) en zijn wonderschone doelpunt in de finale tegen de Sovjet-Unie (2-0 winst). Gullit opende de score in de finale met een kopbal. De winst leidde tot een enorm volksfeest in Nederland.
Teleurstellingen en Bijna-Successen
In de jaren na 1988 kende het Nederlands elftal diverse teleurstellingen, maar ook momenten waarop succes dichtbij was. Op het EK in 1992 strandde de ploeg in de halve finale na strafschoppen tegen Denemarken. Op het WK in 1994 werd in de kwartfinale verloren van Brazilië (3-2). Het WK in Frankrijk in 1998 was succesvoller, met een vierde plaats als resultaat. De 2-1 overwinning op Argentinië in de kwartfinale, met een schitterend doelpunt van Dennis Bergkamp, was een absoluut hoogtepunt.
Lees ook: Handbal in Zweden en Denemarken
In 2000 organiseerde Nederland samen met België het EK. Na een moeizame start tegen Tsjechië, won Oranje overtuigend van Denemarken (3-0) en Frankrijk (3-2). Vervolgens werd Joegoslavië met 6-1 verslagen. Echter, in de halve finale tegen Italië ging het mis. Ondanks een vroege rode kaart voor Italië en vele kansen, miste Oranje twee strafschoppen en verloor de strafschoppenserie.
Wisselende Resultaten in de 21e Eeuw
De 21e eeuw bracht wisselende resultaten voor het Nederlands elftal. Het WK van 2002 werd gemist, maar op het EK van 2004 werd eindelijk een strafschoppenserie gewonnen (tegen Zweden). Gastland Portugal was echter te sterk in de halve finale. Op het WK van 2006 was Portugal opnieuw de boosdoener, ditmaal in de achtste finale.
Het EK van 2008 begon veelbelovend met overwinningen op Italië (3-0) en Frankrijk (4-1), maar eindigde in een teleurstellende kwartfinale nederlaag tegen Rusland. In 2010 bereikte Nederland de finale van het WK in Zuid-Afrika onder leiding van Bert van Marwijk. Overwinningen op Brazilië en Uruguay brachten Oranje in de finale, waar Spanje na verlenging te sterk was.
Het EK van 2012 in Oekraïne en Polen werd een grote deceptie, met drie nederlagen in de groepsfase. Op het WK van 2014 in Brazilië verraste het team onder leiding van Louis van Gaal vriend en vijand. De 5-1 overwinning op Spanje in de eerste wedstrijd was een hoogtepunt, evenals de strafschoppenserie tegen Costa Rica. Uiteindelijk werd de troostfinale gewonnen. Kwalificatie voor het EK 2016 werd gemist, wat leidde tot extra motivatie voor het WK 2018 in Rusland, dat eveneens niet werd bereikt.
De Onder 17 Successen
Naast het 'grote' Oranje heeft ook het Nederlands elftal voor spelers onder 17 jaar een rijke historie. Het team werd vier keer Europees kampioen en drie keer tweede. In 2005 eindigde het als derde op het WK. Bekende namen die voor Onder 17 uitkwamen en later interlands voor het 'grote' Oranje speelden, zijn onder meer Marco van Basten, Frank en Ronald de Boer, Clarence Seedorf, Arjen Robben en Wesley Sneijder.
Lees ook: Complete gids voor handbal livestreams
Nederland tegen Denemarken: Een Historische Ontmoeting in 1955
Een belangrijk moment in de geschiedenis van het Nederlands elftal is de interland tegen Denemarken op 13 maart 1955 in het Olympisch Stadion in Amsterdam. Dit was de eerste officiële interlandwedstrijd met de teruggekeerde profs. Tot dat moment mochten spelers die in het buitenland speelden niet voor Oranje uitkomen. De KNVB hield principieel vast aan het amateurisme, ondanks kritiek van supporters.
De wedstrijd in 1955 was een gevolg van de wedstrijd tussen in het buitenland spelende Nederlandse profs en Franse profs in Parijs in 1953. Deze wedstrijd, georganiseerd door Theo Timmermans, was bedoeld om geld in te zamelen voor de slachtoffers van de watersnoodramp. Het was een succes en markeerde het begin van het betaalde voetbal in Nederland.
Voor de wedstrijd tegen Denemarken heerste er optimisme onder het Nederlandse publiek. Er was wekenlang geoefend in het Olympisch Stadion tegen sterke teams als Austria Wien en Stade Reims. Echter, de wedstrijd zelf viel tegen. Denemarken nam al snel de leiding en Abe Lenstra, de enige Nederlandse vedette die in eigen land was blijven spelen, kon slechts één doelpunt tegen scoren. Van een plotselinge chemie tussen de spelers was geen sprake. Het was duidelijk dat de spelers al lange tijd niet meer samen hadden gespeeld.
De Onderlinge Resultaten
Dertig keer troffen Nederland en Denemarken elkaar. Oranje won twaalf van die ontmoetingen. De Denen waren acht keer de sterkere. Een pijnlijke herinnering is de uitschakeling na strafschoppen in de halve finale van het EK ’92. In aanloop naar het EK 2008 werd in Eindhoven geoefend tegen de Denen: 1-1. Voor het EK van 2012 was Oranje al 8 duels op rij ongeslagen tegen Denemarken (W3 G5).
Heden en Toekomst
Het Nederlands elftal blijft een bron van trots en passie voor vele Nederlanders. De successen uit het verleden, de teleurstellingen en de rivaliteit met landen als Denemarken vormen een belangrijk onderdeel van de Nederlandse voetbalgeschiedenis. Met een nieuwe generatie talentvolle spelers en een gedreven staf, kijkt Oranje vol vertrouwen naar de toekomst, in de hoop nieuwe successen te behalen en de roemrijke historie verder uit te bouwen.
Lees ook: Handbal op de Spelen: Het Deense verhaal
tags: #Nederlands #elftal #Denemarken #geschiedenis