De relatie tussen muziek, voetbal en internationale geschiedenis is complex en veelzijdig. Muziek heeft altijd een belangrijke rol gespeeld in de voetbalcultuur, van clubliederen die door supporters worden gezongen tot officiële WK-hymnes die de sfeer van het toernooi bepalen. Voetbal, als een van de meest populaire sporten ter wereld, overstijgt culturele en geografische grenzen en weerspiegelt vaak de politieke en sociale context van een bepaald tijdperk.
Voetbal International: Meer dan alleen een tijdschrift
Voetbal International (VI) is al decennialang een toonaangevend voetbaltijdschrift in Nederland. Johan Derksen, een bekende naam in de Nederlandse voetbalwereld, heeft twintig jaar bij VI gewerkt, de laatste jaren in de hoofdredactie. In de aanloop naar het WK in Frankrijk in 1998 kreeg VI te maken met concurrentie van het nieuwe blad Sportweek en de commerciële belangen van Team Holland.
Derksen staat bekend om zijn onafhankelijke en kritische houding. Hij beschreef de spelers van Team Holland als "grijze muizen" in zijn column, wat leidde tot een boycot van het tijdschrift. Om de problemen op te lossen, stopte Derksen met zijn column. Hij paste zich aan om de belangen van het tijdschrift te dienen.
Derksen uitte zijn bezorgdheid over de commercialisering en de verharding van de voetballerij. Hij hekelde de gevoeligheid en rancune van de spelers, en de kille perskamers in plaats van de avontuurlijke reportages van vroeger. Hij benadrukte dat VI nooit betaalde voor interviews, maar vreesde dat dit in de toekomst zou veranderen.
Ondanks zijn kritische blik, werkte Derksen graag samen met hoofdredacteur Cees van Cuilenborg. Ze runden het blad autoritair, met de focus op de lezer en niet op de persoonlijke voorkeuren van de journalisten. Derksen streefde naar kwaliteit en schrapte rubrieken die hij minder interessant vond, ook al waren ze populair bij het publiek.
Lees ook: Honkbal Strategieën: Een Diepgaande Analyse
In de late jaren zeventig werd Voetbal International gemaakt door een kleine groep bevlogen journalisten. Ze werkten hard, negeerden CAO-boekjes en betaalden soms een prijs in hun privéleven. De oplage bleef echter stabiel, rond de tweehonderdduizend. Concurrentie van andere bladen zoals Kick, Eén-Nul, Spits en Voetbal Revue was er altijd, maar Derksen maakte zich geen zorgen over het nieuwe blad Sportweek, dat hij als concurrent van Sport International zag, het maandblad van VI.
Volgens Derksen ging het in 1998 niet goed met de voetballerij. Hij had geen hoge pet op van de meeste coaches, die volgens hem afhankelijk waren van het spelersmateriaal dat ze kregen. Hij prees Wiel Coerver als een uitzondering, een trainer die talent herkende en jonge spelers tot miljonairs kon maken. Derksen had ook kritiek op de volksmennerij van trainers die hun emoties niet in bedwang konden houden.
Hoewel Derksen de agressie en het geweld in de stadions verafschuwde, vond hij de grote massa voetbalgekken niet eng. Hij beschreef hoe mensen zich uitdosten in oranje kleding en klompen, en zich gedroegen op een manier die hij gestoord maar ongevaarlijk vond. Hijzelf zou niet meer naar het voetbal gaan als hij niet meer voor VI werkte, omdat hij zich er vaak bang voelde. Hij hekelde de bedreigingen aan het adres van tv-journalisten en de onverantwoordelijkheid om met kinderen naar het stadion te gaan.
Derksen was ook kritisch over de managers die op het voetbal afkwamen, en de ijdele mensen die via de voetballerij bekende Nederlanders wilden worden. Hij stelde dat voetbal een emotionele tak is die zich niet bedrijfsmatig laat runnen. Hij was bevriend met Johan Cruijff, die volgens hem geen bondscoach meer zou worden vanwege de tegenwerking van Rinus Michels. Hij prees Guus Hiddink om zijn vleugelspitsen, die volgens hem de verdedigers van de tegenpartij gek maakten. Hij herinnerde zich de brutale Nederlandse natie van vroeger, met mannen als Cruijff, Suurbier, Krol, Neeskens en Van Hanegem, die overal schijt aan hadden.
Muziek als Soundtrack van het Voetbal
Muziek is onlosmakelijk verbonden met voetbal. Clubliederen, vaak gezongen door supporters voor en tijdens de wedstrijden, creëren een sfeer van saamhorigheid en passie. Deze liederen, soms eeuwenoud, zijn een belangrijk onderdeel van de clubcultuur en dragen bij aan de identiteit van de supporters.
Lees ook: Passie en Kritiek NAC Breda Ultras
Een beroemd voorbeeld is "You'll Never Walk Alone", oorspronkelijk geschreven voor een Amerikaanse musical, maar vooral bekend geworden als het lijflied van Liverpool FC. Het nummer werd in de jaren zestig populair in Liverpool, mede dankzij de vele succesvolle bands uit de stad. Na de Hillsborough-ramp in 1989, waarbij 96 Liverpool-fans om het leven kwamen, kreeg het lied een extra lading van troost en solidariteit. In 2005, toen Liverpool de Champions League won na een spectaculaire comeback, zongen de supporters het lied uit volle borst.
Naast clubliederen spelen ook officiële WK-hymnes een rol in de voetbalcultuur. De FIFA selecteert sinds 1962 voor elk WK een officieel lied, dat de sfeer van het toernooi moet weergeven. De kwaliteit van deze liederen is echter wisselend. Sommige, zoals "We Are the Champions" van Queen, zijn uitgegroeid tot stadionklassiekers, terwijl andere in de vergetelheid zijn geraakt.
Johan Derksen heeft ook een passie voor muziek, met name blues, soul, country en americana. Hij presenteert radioprogramma's en organiseert bluesfestivals, waarmee hij zijn liefde voor muziek deelt met een breed publiek. Danny Vera, vooral bekend als de huisband van Voetbal International, maakt muziek die geïnspireerd is door de jaren '50 en '60, en draagt bij aan de muzikale diversiteit in de voetbalwereld.
De Commercie en Kitsch rondom Internationale Toernooien
Rondom internationale voetbaltoernooien is er vaak sprake van commercie en kitsch. Bedrijven proberen in te spelen op de populariteit van het voetbal door middel van reclames, merchandise en officiële toernooiliederen. De kwaliteit van deze producten is vaak discutabel, en sommige liederen zijn ronduit slecht.
Een voorbeeld hiervan is "Gloryland" van Daryl Hall, het officiële lied van het WK in Amerika in 1994. De clip bij het lied bevat een reeks clichés, zoals Amerikaanse vlaggen, het Vrijheidsbeeld en ontroostbare fans. Ook het lied "Tous ensemble" van Johnny Hallyday, het officiële lied van het WK in Frankrijk in 2002, werd geen succes.
Lees ook: Kleding en benodigdheden Uganda
De keuze voor officiële toernooiliederen is vaak verrassend en soms zelfs bizar. Zo zong Herbert Grönemeyer, een bekende Duitse softrockzanger, het officiële lied van het WK in Duitsland in 2006 samen met het Malinese duo Amadou & Mariam. Het resultaat was een muzikale rollercoaster met abrupte overgangen van Europese naar Afrikaanse muziek.
Ook het officiële lied van het WK in Rusland in 2018, "Live It Up" van Nicky Jam, Will Smith en Era Istrefi, werd niet goed ontvangen. Het lied werd omschreven als een Frankenstein van rap, dub, rumba en reggaeton.
tags: #muziek #voetbal #international #geschiedenis