Hoeveel Spelers in een Handbalteam: Een Complete Gids

Handbal is een dynamische en snelle sport die wereldwijd wordt beoefend. Het is een teamsport waarbij twee teams van elk zeven spelers strijden om de meeste doelpunten te scoren. Dit artikel geeft een gedetailleerd overzicht van de samenstelling van een handbalteam, de regels met betrekking tot spelers en andere relevante aspecten van de sport.

Samenstelling van een Handbalteam

Een handbalteam bestaat uit maximaal 14 spelers. Tijdens een wedstrijd staan er zeven spelers tegelijk op het veld: zes veldspelers en één doelverdediger. De overige zeven spelers fungeren als wisselspelers.

Veldspelers en Doelverdediger

De zes veldspelers hebben als voornaamste taak om doelpunten te scoren en de tegenstander te verdedigen. De doelverdediger, ook wel keeper genoemd, verdedigt het doel en probeert te voorkomen dat de tegenstander scoort. Anders dan bij voetbal, waar de keeper bij de doellijn moet blijven, mag de keeper bij handbal maximaal 4 meter voor zijn doel staan.

Wisselspelers en Wissels

Tussen de veld- en wisselspelers is een zogenaamde "vliegende wissel" mogelijk. Dit betekent dat spelers tijdens het spel gewisseld kunnen worden zonder dat het spel stilgelegd hoeft te worden. De spelerswissel mag echter alleen worden uitgevoerd via de wissellijn. Deze lijn definieert de wisselzone buiten het speelveld en bevindt zich aan de lange zijde van het speelveld, 4,5 meter links en rechts van de middellijn. Als een speler de wissellijn ongeoorloofd overschrijdt, begaat hij een wisselfout, wat bestraft wordt met een vrije worp voor de tegenpartij en een tijdelijke uitsluiting van de overtredende speler.

Tactische Variaties

In hogere handbaldivisies passen sommige teams een tactische variant toe waarbij de doelverdediger tijdens een aanval wordt vervangen door een extra veldspeler. Hierdoor ontstaan er zeven veldspelers die de aanval kunnen uitvoeren. Dit wordt vaak gedaan in cruciale situaties, bijvoorbeeld als de stand vlak voor het einde van de wedstrijd gelijk is. Als de ploeg de bal verliest, wordt de doelverdediger weer ingewisseld. Deze tactiek wordt hoofdzakelijk toegepast bij landelijke competitiewedstrijden. Bijvoorbeeld, als de stand vlak voor het einde van de wedstrijd nog steeds gelijk is en alles op een kaart wordt gezet.

Lees ook: Hoeveel calorieën verbrand je met korfbal?

Spelregels en Basisprincipes

Speeltijd

Een handbalwedstrijd bestaat gewoonlijk uit twee speelhelften van 30 minuten, met een pauze van 10 tot 15 minuten ertussen. Bij jeugdwedstrijden worden vaak kortere speeltijden gehanteerd. De duur van een wedstrijd is zowel voor de senioren als de A jeugd 2 x 30 minuten. De B & C jeugd speelt 2 x 25 minuten, de D & E jeugd 2 x 20 minuten. De F-jeugd speelt wedstrijden van 15 minuten in toernooivorm. Meestal 1 keer per 3 à 4 weken. Wanneer een wedstrijd een winnaar moet opleveren en de stand na de reguliere speeltijd gelijk is, volgen er twee verlengingen van elk 5 minuten. Als er na de tweede verlenging nog geen winnaar is, wordt de winnaar bepaald door middel van 7-meterworpen. Uitgesloten, gediskwalificeerde spelers en spelers die van het veld zijn gestuurd, mogen hieraan niet deelnemen. Elk team wijst vijf spelers aan die beurtelings een 7-meterworp uitvoeren.

Het Speelveld

Handbal wordt met uitzondering van Beach Handbal altijd binnen in een sporthal gespeeld. Het speelveld meet 40 x 20 meter en is begrensd en doorsneden door verschillende lijnen:

• Zijlijnen en achterlijnen: Omsluiten het veld.
• Middenlijn: Loopt door het midden van het speelveld.
• Doelgebied: Een ononderbroken halve cirkel met een straal van 6 meter. Dit gebied mag alleen door de doelverdediger worden betreden. Het doel is afgeschermd door een halve cirkel waar alleen de keeper mag komen. Deze halve cirkel is 6 meter rond.
• Vrijeworplijn: Een gestippelde lijn op 9 meter afstand van het doel.
• 7-meterlijn: Ligt tussen de doelcirkel en de vrijeworplijn.
• Wissellijn: Loopt vanaf de middenlijn 4,5 meter naar rechts en links aan een van de zijlijnen.

De Handbal

De handbal is gemaakt van kunststof of leer. De diameter van de bal varieert afhankelijk van geslacht en leeftijd van de teams. Een handbal voor herenteams is ongeveer 10 cm kleiner dan een voetbal, maar weegt hetzelfde. Hierdoor kunnen handballers de bal beter grijpen en harder gooien. Vaak wordt de bal behandeld met hars om de grip te verbeteren.

• F-jeugd, zachte bal
• E-jeugd, harde bal
• D-jeugd, bal nr.
• C-jeugd, bal nr.
• B-jeugd, bal nr.
• A-jeugd en Dames, bal nr. 2 en 2x30 minuten
• Recreanten, bal nr.
• Bal grootte is nr.

Basisregels Tijdens Het Spel

• Spelers mogen de bal maximaal drie seconden vasthouden en slechts drie stappen zetten met de bal in de hand.
• De bal mag met de handen, armen, hoofd, romp, bovenbeen of knie worden geworpen, opgevangen, gestopt en met hand of vuist worden geslagen. Contact met onderbenen en voeten is niet toegestaan.
• Een speler kan in balbezit komen door de bal met open hand van de tegenspeler te veroveren.

Overtredingen en Straffen

• Als een speler op een onsportieve manier wordt gehinderd om de bal te werpen door vastgrijpen, omklemmen, stoten of vasthouden, wordt dit gezien als een fout en bestraft met een vrije worp.
• Een gele kaart dient als waarschuwing en heeft geen directe invloed op het spelverloop. Een tweede overtreding die een gele kaart rechtvaardigt, wordt bestraft met een 2-minuten uitsluiting. Het team moet dan tijdelijk met een speler minder spelen.
• Een speler die voor de tweede keer een 2-minuten uitsluiting krijgt, wordt gediskwalificeerd met een rode kaart en mag niet meer worden ingewisseld voor de rest van de wedstrijd.
• Wanneer een verdediger de bal bewust met zijn been of voet tegenhoudt, kan dit zelfs 2 minuten straftijd opleveren.

Worpen

• Beginworp: Wordt uitgevoerd in het midden van het speelveld na het beginsignaal van de scheidsrechter. De speler moet met één voet de middenlijn aanraken, terwijl de andere voet op de eigen helft staat. Spelers van de tegenpartij moeten op 3 meter afstand blijven.
• Vrije worp: Wordt toegekend na overtredingen, bijvoorbeeld als een speler van de aanvallende ploeg in de doelcirkel komt. De vrije worp wordt uitgevoerd op de plek waar de overtreding plaatsvond. Overtredingen die op minder dan 9 meter van het doel worden bestraft, worden genomen vanaf de vrijeworplijn.
• Inworp: Wordt uitgevoerd wanneer de bal buiten het speelveld komt.
• Uitworp: Wordt uitgevoerd door de doelverdediger wanneer de bal over de doellijn het speelveld verlaat en voor het laatst werd aangeraakt door de aanvallende ploeg, de doelverdediger van de verdedigende ploeg, of wanneer de bal in het doelgebied blijft liggen.
• 7-meterworp: Wordt toegekend wanneer een duidelijke doelkans wordt verhinderd door een fout of het betreden van het doelgebied. De werpende speler staat voor de 7-meterlijn en probeert na het fluitsignaal te scoren. De speler mag de 7-meterlijn niet aanraken of overschrijden zolang hij de bal vasthoudt.

Handbal in Nederland

Volgens de Nederlandse overlevering komt handbal oorspronkelijk uit Duitsland, waar Max Heiser de eerste spelregels opstelde. Aanvankelijk werd handbal vooral door meisjes beoefend om de sporttak gymnastiek te verbreden. Later voegden de heren zich ook toe. De Duitse speelwijze vormde de basis voor het internationale handbal.

Via een uitwisseling tussen Hamburgse en Berlijnse turnverenigingen kwam handbal in Groningen terecht, waar de basis werd gelegd voor het Nederlandse handbal. In 1935 kreeg handbal een eigen bond, het Nederlands Handbal Verbond (NHV), dat momenteel ruim 50.000 leden heeft. Om praktische redenen werd het handbal met elf spelers afgeschaft en vervangen door het huidige handbal met zeven spelers.

Lees ook: Wat verdient een derde keeper?

Van Veld- naar Zaalhandbal

In die tijd werd handbal nog op aangepaste voetbalvelden gespeeld en (ook opvallend) met elf spelers. De eerste competities werden in de jaren ‘20 gespeeld. Het doelgebied was vierkant (afgeleid van het voetbal) en er mocht vanaf 5 meter geschoten worden. Ballen waren voor de keeper vrijwel niet te houden. Het waren de kleine mankementjes van een beginnende sport in opkomst. In 1930 vond de eerste strijd om het landskampioenschap plaats en in 1935 werd in Den Haag de eerste interland tegen Duitsland gespeeld. Er werd kansloos verloren met 15-2.

Om praktische redenen werd handbal met zijn elfen afgeschaft en vervangen door het huidige handbal, met zijn zevenen. Ook het gras was verleden tijd en werd vervangen door ons eigen veldhandbal. Veldhandbal wordt vaak gespeeld op asfalt of op kunstgras. Later deed eindelijk ook het zaalhandbal zijn intrede in Nederland. Op 17 juli 1947 werd in de Houtrusthallen in Den Haag de eerste demonstratie gegeven door de heren.

Beach Handball

In de zomermaanden wordt steeds vaker Beach Handball gespeeld. Voor deze stoere handbalvorm zijn aparte regels opgesteld.

Competities en Kampioenschappen

Elk jaar spelen de nationale teams kwalificatiewedstrijden om zich te kwalificeren voor een Europees kampioenschap (EK handbal) of voor het wereldkampioenschap (WK handbal). Er vindt afwisselend een EK en dan een WK plaats.

G-Handbal

Al ruim twintig jaar wordt er binnen het NHV G-(Gehandicapten)handbal gespeeld. Dit is uitgegroeid tot vele teams die maandelijks in toernooivorm tegen elkaar spelen. Het NHV wil verenigingen in Noord, Oost en Zuid aanmoedigen om ook een G-team op te starten. Hiervoor is de opleiding Begeleider sport en bewegen ontwikkeld in samenwerking met Gehandicaptensport.

Lees ook: Hoeveel vlakken heeft een voetbal?

Leeftijdsindeling

Een handbalteam bestaat bij de senioren, A, B, C & D jeugd uit zeven spelers: zes veldspelers en één keeper. Bij de E jeugd zijn dit zes spelers en bij de F & H jeugd vijf spelers. Daarnaast mogen er zeven wisselspelers op de reservebank plaatsnemen.

• F-jeugd, zachte bal nr. Elk team heeft 4 spelers op het veld (3 + wisselende keeper).
• E-jeugd, harde bal nr.
• D-jeugd, bal nr.
• C-jeugd, bal nr.
• B-jeugd, bal nr.
• A-jeugd en Dames, bal nr. 2 en 2x30 minuten
• Recreanten, bal nr.

De duur van een wedstrijd is zowel voor de senioren als de A jeugd 2 x 30 minuten. De B & C jeugd speelt 2 x 25 minuten, de D & E jeugd 2 x 20 minuten. De F-jeugd speelt wedstrijden van 15 minuten in toernooivorm.

Competitie Regels

Het Bondsbestuur heeft een aantal wedstrijdklassen benoemd waarin drie Team time-outs per wedstrijd gebruikt mogen worden. Binnen de leeftijdscategorie F-jeugd tot en met de C-jeugd is het verboden om klevende middelen te gebruiken. Op het digitaal wedstrijdformulier (DWF) kunnen maximaal 14 spelers en 5 team officials worden toegevoegd voor alle klassen. De teams voor de najaarscompetitie kunnen tegelijk met de zaalinschrijvingen voor het nieuwe seizoen worden ingeschreven.

Jeugdhandbal Regels

• Verdedigen mag niet meer met zijn allen op de cirkel.
• Op de eigen speelhelft wordt er offensief verdedigd.
• Als een team niet offensief verdedigt en met alle kinderen aan de cirkel staat, volgt na een time-out een waarschuwing aan de coach. Die krijgt de kans de verdediging om te zetten.
• Ter afsluiting van een wedstrijd (ook in de zaal!) zijn er shoot-outs: elk kind mag vanaf de middellijn richting cirkel tippen en op doel gooien.
• Na afloop van een wedstrijd zijn er shoot-outs. Elk kind start vanuit het midden, tipt richting doel en probeert te scoren. Wordt de bal onderweg verloren dan mag de speler vanaf die plaats verder gaan.
• Per wedstrijd wordt de score bijgehouden. Uitslagen worden alleen gebruikt om de sterkte van de teams te bepalen.
• Coaches mogen eventueel ook in het speelveld lopen om het spel te begeleiden. Uiteraard wel volgens de regels van Fairplay. Geef de kinderen hierbij de kans om het spel zelf te ontdekken. Hoe lastig ook…

Overige Competitie Zaken

Een team aanmelden of juist terugtrekken, de wedstrijdkalender raadplegen of de reglementen omtrent het gebruik van hars checken. Tevens vind je op deze pagina diverse downloads met reglementen en pouleindelingen. Heb je aanvullende vragen over de competitie? Het Bondsbestuur heeft een aantal wedstrijdklassen benoemd waarin 3 Team time outs per wedstrijd gebruikt mogen worden. Om dit zo gestructureerd mogelijk te laten verlopen hebben we een agenda/checklist gemaakt. Het Bondsbestuur heeft vastgesteld dat er binnen de leeftijdscategorie F-jeugd tot en met de C-jeugd het verboden is om klevende middelen te gebruiken. “Het verbod op het gebruik van klevende middelen geldt niet voor internationale wedstrijden en voor door het Bondsbestuur aangewezen wedstrijden. Dit impliceert dat de thuisspelende vereniging in door het Bondsbestuur aangewezen in aangewezen divisies verantwoordelijk is voor de beschikbaar hebben van een zaal en accommodatie waar het gebruik niet verboden is. Dat teams desalniettemin geen klevende middelen willen gebruiken tijdens een aangewezen wedstrijd is een eigen keus maar doet niets af aan voornoemde verantwoordelijkheid. Op het digitaal wedstrijdformulier (DWF) kun je voor alle klassen maximaal 14 spelers toevoegen en 5 teamofficials. Het Bondsbestuur heeft een aantal wedstrijdklassen benoemd waarin er met maximaal 16 spelers gespeeld mag worden. De lijst met teams in de module teaminschrijvingen van Sportlink Club bestaat uit de teams die in het huidige seizoen actief zijn. Er kan ingeschreven worden voor de laagste klassen wedstrijdsport en alle poules breedtesport, teams kunnen toegevoegd en verwijderd worden. LET OP: er zijn aparte bladen in sportlink Club voor veld, zaal en beach. Voor teams die in het huidige seizoen uitkomen in de wedstrijdsport geldt geen vrije inschrijving. Deze worden automatisch ingedeeld voor volgend seizoen. Dit gaat op basis van de promotie- en degradatieregeling, welke nog niet verwerkt is in de lijst. Competitiezaken voert deze regeling door aan het einde van alle competities. We gaan er van uit dat deze wedstrijdteams ook volgend seizoen weer deelnemen, mocht dit niet het geval zijn dan moet dit apart vermeld worden bij de teamopmerkingen en het digitale wensen formulier! Vermeld bij alle teams (zowel jeugd als senioren) de speelsterkte, dit kan worden aangegeven d.m.v. niveaus. Selecteer bij ieder team het verwachte niveau 1 t/m 5 (dit hoeft dan dus niet meer apart bij opmerkingen vermeld te worden). Bij het veld handbal is er een najaars- en voorjaarscompetitie en dat betekent dat er apart ingeschreven kan worden voor beide competities. De teams voor de najaarscompetitie kunnen worden ingeschreven tegelijk met de zaalinschrijvingen voor het nieuwe seizoen. Het is een vrije keuze om in te schrijven voor de wedstrijd- of breedtesport, dit is niet afhankelijk van de resultaten van het lopende seizoen. Een keuze voor wedstrijdsport voor een nieuw team betekent bij de senioren dat het team in de 2e klasse wordt ingedeeld (indien voldoende ruimte). Een keuze voor wedstrijdsport bij de A-jeugd tot en met de C-jeugd betekent dat het team voor de zaalcompetitie wordt ingedeeld in de Jeugddivisie / Topklasse. De landelijke A jeugddivisie dames en heren zal volgens hetzelfde model verlopen als afgelopen seizoen. Bij te veel inschrijvingen zal er conform promotie-degradatieregeling gehandeld worden en zullen er indien nodig rangordewedstrijden gespeeld gaan worden. Voor deze categorie wordt er geen NK zaal meer gespeeld. Spelers/ speelsters in de midweek-competitie mogen onbeperkt onderling uitwisselen en bij een tekort aan spelers/speelsters in de midweekteams mag er ook gebruik gemaakt worden van senioren uit het laagste team van de reguliere breedtesport competitie. Bij de indeling van de teams in de midweekcompetitie wordt, indien mogelijk, rekening gehouden met de verschillen in speelsterkte en leeftijd. Ieder jaar worden wij lastminute geconfronteerd met terugtrekkingen van teams. Hier worden andere verenigingen en teams ernstig me gedupeerd. Wij verzoeken verenigingen teams aan te melden op basis van realiteit en niet op basis van verwachtingen. Het terugtrekken van teams uit de zaalcompetitie kan t/m 31 mei 2025 zonder kosten. Na 31 mei 2025 brengen wij de teambijdrage in rekening. Op zaterdag- en zondagmorgen mogen de wedstrijden vanaf 09:00 uur gepland worden. Op zaterdagavond dienen de aanvangstijden van de senioren/A/B-wedstrijden in principe te liggen tussen 19:00 en 21:00 uur. De rangorde in een competitie wordt bepaald door het aantal behaalde wedstrijdpunten. Voor een gewonnen wedstrijd krijgt het winnende team twee wedstrijdpunten. Bij een gelijkspel krijgt elk team een wedstrijdpunt. Het aantal wedstrijden dat men maximaal me mag spelen in een hoger team in de breedtesport op het veld is onbeperkt. Dit geldt voor alle poules en categorieën. Het aantal wedstrijden dat men maximaal me mag spelen in een hoger team op het veld is 7. Dit geldt voor alle poules en categorieën in de wedstrijdsport. Verenigingen dienen zelf bij te houden hoe vaak een speler in een hoger team meespeelt en zich “vast” speelt in een hoger team. Verenigingen dienen zelf bij te houden hoe vaak een speler in een hoger team meespeelt en zich “vast” speelt in een hoger team. Na het spelen van de 11e wedstrijd in een hoger team(s) is een speler vast gespeeld en mag dan niet meer voor een lager team(s) uitkomen. Dit is in te zien in Sportlink Club onder wedstrijdzaken > speelhistorie en in de HandbalNL app onder wedstrijdstatistieken bij de teamgegevens. Alle spelers kunnen opgegeven worden op de teamopgave van het team waarin ze echt spelen, anders klopt hun persoonlijke programma in de HandbalNL app niet. Zolang spelers nog niet zijn vast gespeeld, hoeven ze niet omgezet te worden op de teamopgaven in Sportlink, om in te vallen bij een lager team. De bekerwedstrijden worden niet meegerekend in het aantal wedstrijden meespelen in een hoger team. Seniorenspelers t/m 22 jaar mogen onbeperkt meespelen bij alle seniorenteams van de eigen vereniging, met uitzondering van beker-, nacompetitie-, BOT- en rangorde- wedstrijden. Voor deze uitzonderingen geldt dat men maximaal 10 wedstrijden meegespeeld mag hebben in een hoger team. Na het spelen van de 11e wedstrijd in een hoger team(s) is een speler vast gespeeld en mag dan niet meer voor een lager team(s) uitkomen tijdens beker-, nacompetitie-, BOT- en rangorde- wedstrijden. Ze kunnen opgegeven worden op de teamopgave van het team waarin ze echt spelen; er wordt gekeken naar de leeftijd, niet op welke teamopgave ze staan. Jeugdspelers mogen altijd uitkomen in hun eigen leeftijdscategorie en ook altijd onbeperkt spelen in alle teams van een hogere leeftijdscategorie (ze kunnen zich daar niet vast spelen). Betreft dit het laagste breedtesport team dan mag er onbeperkt over en weer worden ingevallen. De speelgerechtigdheid wordt wekelijks door ons gecontroleerd. Ongerechtige spelers worden beboet, de hoogte van de boetes zijn terug te vinden in de contributielijst. “Het verbod op het gebruik van klevende middelen geldt niet voor internationale wedstrijden en voor door het Bondsbestuur aangewezen wedstrijden. Dit impliceert dat de thuisspelende vereniging in door het Bondsbestuur aangewezen in aangewezen divisies verantwoordelijk is voor het beschikbaar hebben van een zaal en accommodatie waar het gebruik niet verboden is. Dat teams desalniettemin geen klevende middelen willen gebruiken tijdens een aangewezen wedstrijd is een eigen keus maar doet niets af aan voornoemde verantwoordelijkheid. Bekijk in het overzicht hieronder de leeftijdsindeling voor het seizoen 2025-2026. Het handbalreglement is complex en bevat vele ‘als …, dan’ relaties.

Wat heb je nodig om te handballen?

Voor handbal heb je niet zo heel veel nodig. Naast een veldje heb je een bal nodig die je in één hand vast kan houden. Verder heb je natuurlijk 2 goals nodig.

tags: #hoeveel #spelers #handbal #team