De Koninklijke Nederlandse Voetbal Bond (KNVB) heeft een opmerkelijke beslissing genomen door per direct te stoppen met het Nederlands elftal Onder 20. Dit team, dat fungeerde als een schakel tussen Jong Oranje en Nederland Onder 19, kwam de laatste tijd weinig aan spelen toe, mede door de coronacrisis. De KNVB is van mening dat het team overbodig is geworden, mede doordat weinig andere landen zo'n specifiek team hebben.
Achtergrond van de beslissing
Het besluit om te stoppen met het Nederlands elftal Onder 20 is niet overhaast genomen. Volgens Nico-Jan Hoogma, directeur topvoetbal KNVB, stond het team al langere tijd ter discussie. De kern van het probleem is dat deze leeftijdsgroep voornamelijk vriendschappelijke interlands speelt. De KNVB twijfelt eraan of deze wedstrijden voldoende prikkel bieden aan spelers die bij hun clubs al in het eerste elftal spelen of meetrainen.
Alternatieven en opvang van talenten
Het wegvallen van Onder 20 wordt deels ondervangen door talentvolle spelers uit deze leeftijdscategorie toe te voegen aan Jong Oranje wanneer daar ruimte voor is. Op deze manier kunnen de toptalenten uit deze leeftijdscategorie met elkaar blijven trainen en zich verder ontwikkelen. De KNVB onderzoekt of deze aanpak past binnen de langetermijnvisie van de bond.
Samenvoeging JO18 en JO19 competities
Met ingang van het seizoen 2024/’25 worden de JO18 en JO19 competities samengevoegd tot één JO19 competitie. Dit betekent dat er geen aparte competitie meer is voor JO18-teams. De KNVB is ervan overtuigd dat deze maatregel het spelplezier vergroot en de ontwikkeling van jonge voetballers bevordert. Door het samenvoegen van de competities worden de wedstrijden gelijkwaardiger, omdat clubs spelers van zeventien en achttien jaar meer op niveau kunnen selecteren. Bovendien zorgt het voor een betere landelijke dekking en kunnen er bij de indeling meer rekening worden gehouden met spelniveau, waardoor de reisafstanden over het algemeen korter worden.
De KNVB is van mening dat zeventienjarigen zich door deze beslissing beter kunnen voorbereiden op het seniorenvoetbal, omdat ze het moeten opnemen tegen iets oudere voetballers. Na de JO17 worden de fysieke verschillen tussen spelers met een geboortejaar verschil steeds kleiner. Tot slot maakt het samenvoegen van de JO18 en JO19 competities de junioren voetbalpiramide toekomstbestendig.
Lees ook: Achtergrondinformatie: KNVB stopt met Jong Oranje
Uitstroom van junioren: Een zorgwekkende trend
Naast de wijzigingen in de jeugdcompetities, is de KNVB ook bezig met het onderzoeken van de redenen waarom voetballers stoppen, met name junioren. Sinds 2013 doet de KNVB onderzoek naar de stopmotieven van voetballers om het voetbalaanbod verder te ontwikkelen en de uitstroom te minimaliseren. Inmiddels zijn alle voetballers die stopten in 2022, 2023 en 2024 aangeschreven met de uitnodiging om deel te nemen aan het onderzoek. Dit heeft geleid tot inzicht in de uitstroommotieven van bijna 38.000 gestopte voetballers.
Het uitstroompercentage onder junioren (13 tot 18 jaar) is hoog: elk seizoen stopt 18% ermee, terwijl dit bij pupillen ongeveer 10% is. Een gebrek aan plezier in de sport is de grootste reden om te stoppen met voetballen (61,6%), waarbij het team (46,1%) en de trainer/coach (31,6%) de grootste oorzaken zijn. Binnen 'gebrek aan plezier in de sport' is 'het team' voor junioren dus de grootste reden om te stoppen. Van de junioren die stopten vanwege het team, geeft 35% aan dat ze het niet goed konden vinden met hun teamgenoten en 35% heeft te weinig betrokkenheid van hun teamgenoten ervaren. Ook vond ruim 32% de niveauverschillen binnen het team te groot en 26,7% was niet tevreden over het team waarin ze waren ingedeeld.
Na een gebrek aan plezier in de sport geeft 36,2% van de junioren aan te zijn gestopt vanwege 'overige redenen'. Ruim een kwart (25,9%) stopte omdat ze begonnen met studeren, bijna een kwart (24,9%) koos voor een andere sport of hobby en ruim 23% vond dat het voetballen teveel tijd in beslag nam.
Initiatieven om de uitstroom te verminderen
De KNVB onderneemt verschillende acties om de uitstroom van junioren te verminderen. Een van de manieren is door jeugdfutsal aan te bieden. Recent onderzoek onder jeugdvoetballers toont aan dat zij daar wel geïnteresseerd in zijn, maar dat er vaak geen lokaal aanbod is. Futsal wordt gespeeld in kleinere teams (5 tegen 5) op compactere velden en biedt de dynamiek en intensiviteit die voor veel spelers aantrekkelijk is. Daarnaast is het door de kleinere teams gemakkelijker om een team samen te stellen en dus te starten. Op basis van deze inzichten werkt de KNVB aan een kennismakingsproduct om futsal voor junioren te integreren binnen verenigingen.
Daarnaast is de KNVB bezig met het Welkomstprogramma jeugdtrainers en biedt het verenigingen handvatten om met hun leden in gesprek te gaan, bijvoorbeeld door middel van een gespreksleidraad voor exitgesprekken.
Lees ook: Composition Dutch Team World Championship
JPN Future Traject Jongens amateurvoetbal: Een nieuwe koers
Het JPN Future Traject Jongens amateurvoetbal (av) gaat per 1 juli 2025 verder in een andere vorm. Het traject had drie belangrijke doelen: het bieden van een uitdagend programma voor alle deelnemende spelers, het stimuleren van voetbalonderzoek en het inspireren en beïnvloeden van amateur- en betaald voetbalclubs om een bredere kijk te ontwikkelen op talentherkenning.
Hoewel de doelen grotendeels zijn gerealiseerd, waardevolle inzichten zijn opgedaan en er erg goed werk is geleverd, is geconcludeerd dat een nieuwe koers, met meer impact en bereik, beter past. Dit betekent dat het JPN-programma bij de jongens stopt. Het programma voor de meiden blijft gewoon doorgaan, met voortdurende aandacht voor verdere optimalisatie.
Samen met amateurverenigingen en betaald voetbalorganisaties wordt de nieuwe koers ingericht, met als doel om nog meer impact op het voetballandschap te gaan realiseren op de domeinen talentherkenning en -ontwikkeling, en in het bijzonder op de thema's laatrijpe spelers en het geboortemaandeffect.
Nederland als voetballand: Talentontwikkeling en uitdagingen
Nederland staat bekend als een voetballand met een rijke historie en een sterke focus op talentontwikkeling. Het land heeft vele bekende voetballers voortgebracht, zoals Johan Cruijff, Ruud Gullit, Ronald Koeman, Arjen Robben en Robin van Persie. Ook zijn er veel jong, aankomend talenten, zoals Myron Boadu, Sven Botman en Micky van de Ven, die in Nederland begonnen en nu in internationale clubs spelen.
De Eredivisie wordt vaak gezien als een opstap naar Europese competities. Nederlandse clubs krijgen relatief weinig televisiegeld, waardoor ze soms moeite hebben om internationale spelers te trekken. Ondanks de grote namen die in het nationaal voetbalteam hebben gespeeld, is het aantal overwinningen relatief laag. De belangrijkste overwinning was in 1988, toen Nederland het EK won.
Lees ook: Nederlandse voetballers en hun vermogen
Nederland is goed in jong talent, mede doordat voetbal deel uitmaakt van de Nederlandse cultuur. Meer dan een miljoen Nederlanders spelen voetbal in bijna 3000 clubs. Voetbal is relatief goedkoop en toegankelijk in Nederland, met clubs voor vrouwen, junioren, senioren, mensen met een beperking en professionals.
Het Nederlands jongerenvoetbal is enorm competitief. Jongerenteams bestaan officieel uit lokale spelers onder de 23, maar vaak vind je er ook buitenlanders en tieners. Zij spelen vaak in de tweede divisie tegen volwassen mannen. Het is een strategie die kan worden omschreven als "zwemmen of verzuipen".