KNVB Regels: Speelgerechtigdheid en Vastspelen bij Gelijkspel

In het amateurvoetbal, georganiseerd door de Koninklijke Nederlandse Voetbal Bond (KNVB), zijn er specifieke regels die bepalen wanneer een speler speelgerechtigd is en wanneer een speler "vastgespeeld" is. Deze regels zijn essentieel voor een eerlijke competitie en dragen bij aan de ontwikkeling van spelers op hun eigen niveau.

Wat is Speelgerechtigdheid?

Er zijn regels verbonden aan de speelgerechtigdheid van een voetballer. Speelgerechtigdheid verwijst naar de voorwaarden waaraan een speler moet voldoen om te mogen deelnemen aan officiële wedstrijden. De KNVB heeft regels opgesteld om te voorkomen dat betere spelers lagere teams oneerlijk bevoordelen.

Wat is Vastspelen?

Vastspelen is het niet meer mogen uitkomen in wedstrijden van een lagere klasse of een bepaalde speeldag, omdat je eerder in wedstrijden hebt gespeeld van een team dat uitkomt in de A-categorie van een hogere klasse of andere speeldag.

De regeling is opgesteld om te voorkomen dat ‘betere’ spelers bij lagere spelende elftallen gaan helpen in de strijd om bijvoorbeeld promotie/degradatie. De regels zorgen er dus voor dat er meer gelijkwaardige wedstrijden kunnen worden georganiseerd, zodat iedereen zich optimaal kan ontwikkelen en met plezier op zijn/haar niveau kan voetballen.

Algemene Regels voor Speelgerechtigdheid

De KNVB hanteert een aantal basisprincipes met betrekking tot de speelgerechtigdheid van spelers:

Lees ook: Maatschappelijke betrokkenheid in het amateurvoetbal: een onderzoek.

• Ladder-systeem: De KNVB werkt met een systeem waarbij spelers niet onbeperkt tussen verschillende teams en klassen kunnen rouleren. Dit systeem, ook wel de "speelgerechtigdheidsladder" genoemd, is bedoeld om te voorkomen dat sterkere spelers in lagere teams gaan spelen om zo de kans op promotie of het vermijden van degradatie te vergroten.
• Aantal wedstrijden: Een cruciaal aspect van de vastspeelregeling is het aantal wedstrijden dat een speler in een bepaald team of klasse heeft gespeeld. Zodra een speler een bepaald aantal (na)competitiewedstrijden heeft gespeeld in een hogere klasse, mag hij niet meer in een lagere klasse uitkomen.
• Competitiewedstrijden tellen: Alleen (na)competitiewedstrijden tellen mee voor de telling van het aantal gespeelde wedstrijden. Bekerwedstrijden worden hierbij niet meegerekend.
• Geen onderscheid in speeldag: Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen wedstrijden die op verschillende dagen worden gespeeld.

Specifieke Regels per Categorie

De vastspeelregels verschillen per categorie (senioren, jeugd) en soms ook per divisie. Hieronder een overzicht:

Senioren Mannen

A. Zodra een speler 15 (na)competitiewedstrijden in een bepaalde klasse (bepaalde trede op de ladder) is uitgekomen, dan mag deze speler niet meer aan officiële wedstrijden van een team dat uitkomt in een lagere klasse (lagere trede op de ladder) deelnemen. Onderscheid in speeldag wordt niet gemaakt en voor de telling van wedstrijden worden bekerwedstrijden niet meegeteld.Voor de Tweede divisie, Derde divisie en Vierde divisie geldt dat zodra een speler 18 (na) competitiewedstrijden in een bepaalde divisie (bepaalde trede op de ladder) is uitgekomen, dan mag deze speler niet meer aan officiële wedstrijden van een team dat uitkomt in een lagere klasse (lagere trede op de ladder) deelnemen. Onderscheid in speeldag wordt niet gemaakt en voor de telling van wedstrijden worden bekerwedstrijden niet meegeteld. Onder een lager team wordt in dit verband verstaan een team dat in een lagere divisie of klasse is ingedeeld.

• Zaterdag en Zondag teams: Verenigingen met zowel een eerste elftal op zaterdag als op zondag, een speler die in een officiële wedstrijd van het eerste elftal op zaterdag heeft gespeeld, mag niet meer in een officiële wedstrijd van het eerste elftal op zondag uitkomen en omgekeerd.
• Gemengde competities: Voor competities met gemengde speeldagen (Tweede t/m Vierde divisie en 1e klassen mannen) is de gekozen speeldag van de vereniging bepalend.
• Geboren op of na 1 januari 2003: Senioren mannen geboren op of na 1 januari 2003, dezelfde regels als hierboven gelden.

O23 Competities

B. Competities voor teams O23Deelname aan deze competities is mogelijk voor spelers die geboren zijn op of na 1 januari 2003. Voor hen geldt de beperking dat een speler die 15 (na)competitiewedstrijden in categorie A in een hoger team van de O23-competitie is uitgekomen niet meer aan officiële wedstrijden van een lager team van O23- competitie mag deelnemen ongeacht of dit lagere team in categorie A of B uitkomt. Onder een lager team wordt in dit verband verstaan een team dat in een lagere divisie of klasse is ingedeeld. Als teams in dezelfde divisie of klasse uitkomen, dan geldt deze beperking niet. Bij de categorie A O23 mag je 2 dispensatiespelers hebben, ongeacht de leeftijd.

• Deelname: Deelname aan deze competities is mogelijk voor spelers die geboren zijn op of na 1 januari 2003.
• Vastspelen: Een speler die 15 (na)competitiewedstrijden in categorie A in een hoger team van de O23-competitie is uitgekomen, mag niet meer aan officiële wedstrijden van een lager team van de O23-competitie deelnemen, ongeacht of dit lagere team in categorie A of B uitkomt.
• Dispensatiespelers: Bij de categorie A O23 mogen er 2 dispensatiespelers zijn, ongeacht de leeftijd.

Senioren Vrouwen

C. Senioren vrouwenOok bij de senioren vrouwen kennen we met ingang van het seizoen 2025/’26 het systeem van een “speelgerechtigdheidsladder”. Categorie A senioren vrouwen ladder:Eredivisie t/m 2e Divisie > Topklasse > Hoofdklasse > Eerste klasse > Tweede klasse > Derde klasse > Categorie B senioren vrouwenZodra een speelster 15 (na)competitiewedstrijden in een bepaalde klasse (bepaalde trede op de ladder) is uitgekomen, dan mag deze speelster niet meer aan officiële wedstrijden van een team dat uitkomt in een lagere klasse (lagere trede op de ladder) deelnemen. Onderscheid in speeldag wordt niet gemaakt en voor de telling van wedstrijden worden bekerwedstrijden niet meegeteld. Onder een lager team wordt in dit verband verstaan een team dat in een lagere divisie of klasse is ingedeeld. Als teams in dezelfde divisie of klasse uitkomen, dan geldt deze beperking niet. Een speelster kan niet alleen bij de vrouwen maar ook bij de mannen uitkomen. Het uitkomen bij de mannen heeft geen gevolgen voor deelname aan wedstrijden van de vrouwen. Verenigingen met een 1e elftal op zaterdag en 1e elftal op zondag Op dit moment heeft een aantal verenigingen zowel een 1e vrouwenelftal op zaterdag als op zondag.

• Speelgerechtigdheidsladder: Met ingang van het seizoen 2025/’26 is er een speelgerechtigdheidsladder voor senioren vrouwen.
  • Categorie A ladder: Eredivisie t/m 2e Divisie > Topklasse > Hoofdklasse > Eerste klasse > Tweede klasse > Derde klasse > Categorie B senioren vrouwen
• Vastspelen: Een speelster die 15 (na)competitiewedstrijden in een bepaalde klasse is uitgekomen, mag niet meer aan officiële wedstrijden van een team dat in een lagere klasse uitkomt deelnemen.
• Geen gevolgen bij mannen: Het uitkomen bij de mannen heeft geen gevolgen voor deelname aan wedstrijden van de vrouwen.
• Zaterdag en Zondag teams: Er zijn verenigingen met zowel een eerste vrouwenelftal op zaterdag als op zondag.
• Geboren op of na 1 januari 2006: Vrouwen en meiden die geboren zijn op of na 1 januari 2006 kunnen onbeperkt in seniorenklassen uitkomen zonder dat dit consequenties heeft voor deelname aan wedstrijden van hun eigen leeftijdsklasse.
• Zaterdag en Zondag teams (geboren op of na 1 januari 2006): De vrouwen en meiden die die geboren zijn op of na 1 januari 2006 hebben de mogelijkheid om zowel in categorie A op zaterdag als in categorie A op zondag uit te komen. Dit is echter niet onbeperkt. Zodra een speelster uit deze leeftijdsklasse 15 (na)competitiewedstrijden is uitgekomen in een elftal dat behoort tot categorie A op zaterdag mag deze speelster niet meer mag uitkomen in een officiële wedstrijd van een elftal dat behoort tot categorie A op zondag en omgekeerd.Deze beperking geldt niet voor de MO20 competitie.

Jeugdvoetbal (JO13 t/m JO19)

D. Jeugdvoetbal JO13 t/m JO19 Zodra een speler 15 (na)competitiewedstrijden in een bepaalde klasse (van zijn eigen leeftijdscategorie) is uitgekomen, dan mag deze speler niet meer aan officiële wedstrijden van een team dat uitkomt in een lagere klasse (jongere leeftijdscategorie) deelnemen. Onder een lager team wordt in dit verband verstaan een team dat in een lagere divisie of klasse is ingedeeld. Als teams in dezelfde divisie of klasse uitkomen, dan geldt deze beperking niet.

Lees ook: KNVB-overschrijvingen: Een complete gids

• Vastspelen: Een speler die 15 (na)competitiewedstrijden in een bepaalde klasse van zijn eigen leeftijdscategorie is uitgekomen, mag niet meer aan officiële wedstrijden van een team dat in een lagere klasse of jongere leeftijdscategorie uitkomt deelnemen.
• Meedoen oudere leeftijdsklassen: Jeugdspelers hebben de mogelijkheid om in oudere leeftijdsklassen uit te komen zonder dat dit consequenties heeft voor deelname aan wedstrijden in de eigen leeftijdsklasse met uitzondering voor elftallen uitkomende in de categorie B. Gezien deze verruiming is het werken met een speelgerechtigdheidsladder in het jeugdvoetbal niet aan de orde. Jeugdspelers krijgen veel meer mogelijkheden om ervaring op te doen in oudere leeftijdsklassen.
• Wedstrijdtelling: Wedstrijden behorend tot de reguliere competitiefasen (hoofdklasse fase 1 t/m 3 en divisie najaar/ voorjaarsreeks) worden meegeteld in de wedstrijdtelling.
• Dispensatiespeler: Zodra een speler gecombineerd 15 (na)competitiewedstrijden in zijn eigen of een oudere leeftijdscategorie in de categorie A heeft gespeeld, mag hij niet meer als dispensatiespeler uitkomen in zijn eigen leeftijd en/of een jongere leeftijdscategorie categorie B.
• Uitkomen bij de senioren: De minimale leeftijd van 15 jaar om bij de senioren uit te komen blijft ongewijzigd.

Meidenvoetbal (MO13 t/m MO20)

E. Meidenvoetbal MO13 t/m MO20Zodra een speelster 15 (na)competitiewedstrijden in een bepaalde klasse (van zijn eigen leeftijdscategorie) is uitgekomen, dan mag deze speelster niet meer aan officiële wedstrijden van een team dat uitkomt in een lagere klasse (jongere leeftijdscategorie) deelnemen. Onder een lager team wordt in dit verband verstaan een team dat in een lagere divisie of klasse is ingedeeld. Als teams in dezelfde divisie of klasse uitkomen, dan geldt deze beperking niet. Vastspeelregeling isóók van toepassing op de 4e fase (Final League).

• Vastspelen: Een speelster die 15 (na)competitiewedstrijden in een bepaalde klasse van haar eigen leeftijdscategorie is uitgekomen, mag niet meer aan officiële wedstrijden van een team dat in een lagere klasse of jongere leeftijdscategorie uitkomt deelnemen.
• Meedoen oudere leeftijdsklassen: Meiden hebben de mogelijkheid om in oudere leeftijdsklassen uit te komen zonder dat dit consequenties heeft voor deelname aan wedstrijden in de eigen leeftijdsklasse. Gezien deze verruiming is het werken met een speelgerechtigdheidsladder in het meidenvoetbal niet aan de orde. meidenspelers krijgen veel meer mogelijkheden om ervaring op te doen in oudere leeftijdsklassen. Dit geldt ook voor het uitkomen in wedstrijden van een JO-team waarbij geldt dat in dat geval een speelster 1 jaar ouder mag zijn dan wat voor die leeftijdsklasse van toepassing is.
• Deelname MO20: Deelname aan de MO20 competities is mogelijk voor speelsters die geboren zijn op of na 1 januari 2005. Voor hen geldt de beperking dat een speler die 15 (na)competitiewedstrijden in categorie A in een hoger team van de MO20-competitie is uitgekomen niet meer aan officiële wedstrijden van een lager team van MO20-competitie mag deelnemen ongeacht of dit lagere team in categorie A of B uitkomt. Onder een lager team wordt in dit verband verstaan een team dat in een lagere divisie of klasse is ingedeeld.
• Uitkomen MO17: Een speelster mag uitkomen voor de MO17 divisie 1 vanaf de dag dat zij 14 jaar is geworden.
• Uitkomen MO20: Een speelster mag uitkomen voor de MO20 vanaf de dag dat zij 15 jaar is geworden.
• Uitkomen bij senioren: De minimale leeftijd van 15 jaar om bij de senioren uit te komen blijft ongewijzigd.

Kaarten en Uitsluitingen

Naast de regels omtrent speelgerechtigdheid, zijn er ook regels met betrekking tot gele en rode kaarten en de daaruit voortvloeiende uitsluitingen.

Gele Kaarten

Een speler die een onbesuisde overtreding maakt, kan een gele kaart ontvangen. Twee gele kaarten in één wedstrijd leiden tot een rode kaart en uitsluiting voor de eerstvolgende wedstrijd.

• Registratie: Er zijn vijf categorieën om waarschuwingen te registreren:
  • Competitiewedstrijden
  • Promotie- en degradatiewedstrijden
  • Bekerwedstrijden
  • Eredivisie Cup Vrouwen wedstrijden
  • Overtredingen van teamofficials
• Registratiestaffels: Er zijn staffels voor het aantal wedstrijden uitsluiting op basis van het aantal registraties. Deze staffels verschillen per type competitie (reguliere competitie, promotie/degradatie, bekercompetitie, Eredivisie Cup Vrouwen).
• Team officials: Ook team officials kunnen gele kaarten ontvangen.
• Twee gele kaarten: Indien een teamofficial twee waarschuwingen krijgt in een wedstrijd, heeft dit tot gevolg dat de teamofficial het recht wordt ontzegd om bij de eerstvolgende wedstrijd zijn functie uit te oefenen.

Rode Kaarten

Bij handelingen met buitensporige inzet en ernstig wangedrag trekt de scheidsrechter een (directe) rode kaart. De speler moet direct het veld of de zaal verlaten.

• Niet speelgerechtigd: Een speler die een directe rode kaart krijgt, is voor geen enkel team speelgerechtigd om uit te komen in bindende wedstrijden tot en met de dag waarop zijn team de eerstvolgende bindende wedstrijd heeft gespeeld.
• Uitzonderingen: Dit geldt niet wanneer de aanklager amateurvoetbal de tuchtzaak seponeert of de tuchtcommissie of commissie van beroep de speler vrijspreekt.
• Reikwijdte uitsluitingen: Uitsluitingen die worden opgelegd als gevolg van overtredingen in het veldvoetbal zijn niet van toepassing op futsal en omgekeerd, tenzij het tuchtrechtelijk orgaan anders beslist. Uitsluitingen die worden opgelegd naar aanleiding van overtredingen in competitiewedstrijden of met de competitie samenhangende wedstrijden zijn ook van toepassing op bekerwedstrijden en omgekeerd, tenzij het tuchtrechtelijk orgaan anders beslist.

Tijdstrafregeling categorie B

In de categorie B van het veldvoetbal wordt gewerkt met een tijdstrafregeling. Een tijdstraf duurt tien minuten. Voor pupillen, geldt een tijdstraf van vijf minuten. Het opleggen van een tijdstraf heeft geen verdere gevolgen voor de betrokken speler. Een speler kan slechts eenmaal per wedstrijd een tijdstraf opgelegd krijgen. De scheidsrechter toont de speler hierbij wel de gele kaart. Ook in het futsal wordt gewerkt met een tijdstafregeling. Een tijdstraf in het futsal duurt twee minuten. De scheidsrechter toont hierbij de speler de gele kaart.

Lees ook: Scheidsrechter niet aanwezig? Dit zijn de stappen

Belang van Nauwkeurige Wedstrijdtelling

Om te bepalen of een speler speelgerechtigd is, is het nauwkeurig tellen van wedstrijden van belang. Alleen de wedstrijden waaraan de speler daadwerkelijk heeft deelgenomen tellen mee. Een wedstrijd die niet is of kon worden uitgespeeld, en waarvan op een later moment het restant wordt gespeeld, wordt als 1 (gespeelde) wedstrijd geteld.

Consequenties van Twee Keer Geel

Een speler die wegens twee keer geel de rode kaart heeft gekregen, is automatisch voor de eerstvolgende wedstrijd uitgesloten in het veldvoetbal. De twee gele kaarten worden niet geregistreerd op de staffel.

Wanneer Mag een Speler Weer Spelen Na een Directe Rode Kaart?

Een speler die disciplinair is bestraft met een directe veldverwijdering, is voor geen enkel team speelgerechtigd om deel te nemen aan bindende wedstrijden tot en met de dag waarop het team de eerstvolgende bindende wedstrijd heeft gespeeld.

Sportlink Club

In Sportlink Club kan men opzoeken hoeveel wedstrijden een speler heeft gespeeld in een team. Kijk in Wedstrijdzaken - Teams. Klik op het betreffende team/elftal en kies rechtsonder voor 'team-spelersstatistieken'. Kies bij speltype voor 'veldvoetbal competitie' en klik op het vergrootglas. Het kan zijn dat namen dubbel vermeld worden, klik dan nog een keer op het vergrootglas. Let op! Activeer de kolom 'wedstrijden met speeltijd'. Dit kan via het icoontje 'kolommen wijzigen'. Alleen de spelers die in het bondsteam staan, worden geteld. Advies: zet incidentele spelers ook in het bondsteam. Aan de spelersstatistieken kunnen geen rechten ontleend worden.

tags: #knvb #regels #gelijkspel #speelgerechtigd