Het jeugdvoetbal in Nederland, georganiseerd door de KNVB, kent specifieke regels en richtlijnen die zijn afgestemd op de leeftijd en ontwikkeling van de spelers. Deze regels zijn bedoeld om het spelplezier te vergroten, de ontwikkeling van de spelers te stimuleren en een veilige omgeving te creëren. Dit artikel geeft een overzicht van de belangrijkste regels en veranderingen binnen het jeugdvoetbal, met speciale aandacht voor de leeftijdscategorieën en de vernieuwde spelregels.
Leeftijdscategorieën en Speelvormen
De KNVB maakt een onderscheid in verschillende leeftijdscategorieën, waarbij JO staat voor "Jeugd Onder." Bij de pupillen, waar jongens en meisjes samenspelen, zijn er teams van JO6 tot en met JO12. Vanaf de junioren-leeftijd zijn er ook specifieke competities waar meiden met en tegen elkaar voetballen, aangeduid als MO13 t/m MO20.
Binnen deze leeftijdscategorieën wordt er gespeeld in verschillende speelvormen, afgestemd op de leeftijd en het ontwikkelingsniveau van de spelers. Zo spelen de pupillen JO8, JO9 en JO10 6 tegen 6 wedstrijden op een kleiner veld. Vanaf de junioren wordt er voornamelijk 11 tegen 11 gespeeld.
Vernieuwde Spelregels in het Jeugdvoetbal
De KNVB is voortdurend bezig met het optimaliseren van de spelregels om het jeugdvoetbal aantrekkelijker en ontwikkelingsgerichter te maken. In dit kader zijn er diverse pilots en onderzoeken uitgevoerd naar vernieuwde spelregels en wedstrijdvormen.
Pilot Vernieuwde Spelregels
In het seizoen 2023/'24 is er in de O13 een pilot gestart met vernieuwde spelregels. Deze pilot werd in de districten West I en Noord ook getest bij de JO14. In het seizoen 2024-2025 zijn vier vernieuwde spelregels getest bij JO13 t/m JO15 (categorie B) en MO13 en MO15 (categorie A en B).
Lees ook: Maatschappelijke betrokkenheid in het amateurvoetbal: een onderzoek.
Vanaf het seizoen 2025/'26 worden de vernieuwde spelregels toegepast bij de O13 en O14 categorie B (jongens en meiden) en MO13 categorie A. Het gaat om de volgende vier vernieuwde spelregels:
- Zelfpass:
- Indribbelen: Een uitbal wordt genomen door in te dribbelen in plaats van in te trappen. Dit sluit aan bij de wedstrijdvorm 8- tegen-8 en wat jongere spelers al gewend zijn.
- Tijdstraf:
- Vliegend Wisselen:
De pilot met vernieuwde spelregels wordt niet verder uitgebreid naar JO15 en MO15, omdat uit onderzoek en reacties van spelers, trainers en scheidsrechters blijkt dat deze groep minder positief is over de vernieuwde spelregels.
Pilot Optimale Wedstrijdvorm O13
Naast de vernieuwde spelregels wordt er ook onderzoek gedaan naar de optimale wedstrijdvorm bij de O13. In 2022 zijn er oefenwedstrijden gespeeld op de KNVB campus in verschillende vormen (8x8, 9x9, 11x11). Uit deze steekproef is gebleken dat spelers meer bij het spel betrokken zijn als de wedstrijdvorm kleiner is.
Vanaf seizoen 2025/’26 worden de landelijke bekercompetities in divisie 1 en 2 voor O13 gespeeld in de 9 tegen 9 vorm, met de doelen op de 16-meterlijn. Deze competities dienen als pilotfase in een officiële setting. Op basis van de resultaten uit deze pilot besluit de KNVB over een eventuele bredere invoering in het reguliere competitievoetbal vanaf seizoen 2026/’27.
Dispensatieregeling
In de gehele categorie B kan met dispensatiespelers worden gespeeld. Bij de spelvorm waarbij 4 tegen 4 of 6 tegen 6 gespeeld wordt, is één dispensatiespeler per team toegestaan. Bij 8 tegen 8 is het maximumaantal dispensatiespelers twee, terwijl er bij 11 tegen 11 maximaal drie dispensatiespelers deel mogen nemen. Een dispensatiespeler mag één jaar ouder zijn. In gemengde competities, uitgezonderd de JO7, JO8 en JO9, mogen meiden altijd één jaar ouder zijn (automatische dispensatie).
Lees ook: KNVB-overschrijvingen: Een complete gids
Leeftijddispensatie in categorie B hoeft niet te worden aangevraagd. Het mobiele digitale wedstrijdformulier (mDWF) voert de controle uit, waardoor het maximaal aantal dispensatiespelers niet kan worden overschreden.
De KNVB biedt vanaf het seizoen 2019/’20 een dispensatieregeling aan voor spelers die relatief klein zijn voor hun leeftijd.
Belang van Spelplezier en Ontwikkeling
De KNVB benadrukt het belang van spelplezier en ontwikkeling bij het jeugdvoetbal. Bij de pupillen staat het vergroten van het spelplezier centraal. Daarom worden bij de Onder 8 t/m Onder 10 pupillen geen uitslagen en standen meer gepubliceerd. Dit is in lijn met de ontwikkeling van de nieuwe wedstrijdvormen waarbij het draait om het vergroten van het spelplezier van pupillen. Uit onderzoek blijkt dat kinderen uitkomend in Onder 8 en Onder 9 nog niet in staat zijn om weken vooruit te kijken en daarom geen echte interesse hebben in rangen en standen.
De scheidsrechter neemt bij de jongste leeftijdscategorieën de rol aan van spelbegeleider. Hij of zij beweegt niet in maar langs het veld en geeft de spelers zoveel mogelijk de ruimte het spel zelf te ontdekken.
Kalenderleeftijd, Biologische Leeftijd en Voetballeeftijd
De KNVB houdt rekening met verschillende aspecten van leeftijd bij de ontwikkeling van jeugdspelers:
Lees ook: Scheidsrechter niet aanwezig? Dit zijn de stappen
- Kalenderleeftijd: Gebaseerd op de geboortedatum van een speler. De peildatum in het voetbal is 1 januari.
- Biologische Leeftijd: De mate van fysieke en motorische ontwikkeling van een speler, die kan verschillen van de kalenderleeftijd. De groeispurt start bij ieder kind op een ander moment. Bij meisjes gemiddeld tussen 10- en 14 jaar en jongens tussen de 13 en 16 jaar.
- Voetballeeftijd: De ervaring die de speler heeft met voetballen en de beweging die daarbij hoort. Hoe lang je op voetbal zit, hoe vaak je traint en wedstrijden speelt op de club. Hoe vaak je naast het voetballen op de club nog voetbalt op straat, op school of andere plekken.
Rol van Ouders en Omgeving
De omgeving van de speler, met name de ouders, speelt een cruciale rol in de sportbeleving van het kind. Een positieve houding ten opzichte van alle kinderen, vrijwilligers, scheidsrechters en tegenstanders stimuleert het plezier en de ontwikkeling van kinderen. Het is belangrijk dat ouders op de hoogte zijn van de spelregels en wedstrijdvormen waarin hun kind actief is. Daarnaast kunnen ouders actief zijn als vrijwilliger, bijvoorbeeld als coach, commissielid of bestuurder.
Competitieaanbod en Speeldagen
Het grootste competitieaanbod vind je bij de reguliere voetbalvorm 11x11. Deze vorm speel je vanaf de junioren en is bij elke vereniging bij jou in de buurt mogelijk. Voetbalwedstrijden worden in principe gespeeld op zaterdag. Incidenteel kan op een doordeweekse avond worden gespeeld, onder andere bij inhaalwedstrijden of verplaatsingen in overleg met de tegenstander. Het voetbalseizoen (competitie) loopt van september tot en met eind mei/begin juni. Dit is afhankelijk van de speeldagenkalender, welke ieder seizoen door de KNVB wordt bepaald.
Informatie voor de Omgeving
Het is belangrijk dat de omgeving zo goed mogelijk op de hoogte is van alle spelregels en informatie om zo het plezier en de ontwikkeling van de kinderen te realiseren. Er zijn daarom diverse documenten ontwikkeld zoals spelregels en infographics met informatie over de spelers/speelsters, de teambegeleiders en de ouders. Deze informatie vind je terug op de specifieke pagina’s voor de teams.
tags: #knvb #regels #leeftijd #jeugdvoetbal