De Koninklijke Nederlandse Voetbalbond (KNVB) is een instituut in de Nederlandse sportwereld. Met een rijke historie die teruggaat tot 1889, heeft de KNVB een cruciale rol gespeeld in de ontwikkeling en popularisering van het voetbal in Nederland. Dit artikel werpt een blik op de geschiedenis van de KNVB, met speciale aandacht voor jubileumvieringen en gedenkboeken die door de jaren heen zijn uitgegeven.
De Vroege Jaren en de Oprichting van de NVAB
In 1889 gaf W.J.H. (Pim) Mulier de aanzet tot de oprichting van de Nederlandschen Voetbal- en Athletischen Bond (NVAB). Mulier kan beschouwd worden als de grondlegger van het voetbal in Nederland. Hij was nog geen 14 jaar oud toen hij de burgemeester van Haarlem om een speelveld verzocht, waar de door hem opgerichte Haarlemse Football Club haar wedstrijden kon spelen. Tien jaar later nodigde hij een aantal clubs uit het westen uit om een voetbalbond op te richten. De NVAB was een feit, met clubs als Rotterdamsche Cricket- en Football-Club "Concordia", Delftsche F.C., en Haarlemsche F.C. als leden.
De NVAB stelde zich ten doel het bevorderen en algemeen bekend maken van het voetbalspel en de atletische spelen in Nederland. Tijdens de oprichtingsvergadering werd gediscussieerd over de vraag of atletiek wel bij het voetbal opgenomen diende te worden. Mulier, die uitblonk in de atletiek, overtuigde de vergadering, en de atletiek werd opgenomen in de Bond.
De Overgang naar de NVB en de Groei van het Voetbal
In 1895 maakte de atletiek geen langer deel uit van de Bond, die voortaan de Nederlandsche Voetbalbond (NVB) werd genoemd. De NVB stelde zich ten doel de bevordering van het voetbalspel in Nederland. Dit deed zij door het uitschrijven, regelen en aanmoedigen van wedstrijden, het uitgeven van handleidingen en geschriften, het behartigen van de belangen van de Bond en zijn leden en het maken van propaganda voor het voetbalspel.
Al snel gaf de NVB een aantal periodieken uit, zoals de Voetbal-Almanakken, later de Voetbal-jaarboekjes genoemd, en Het Sportblad, vanaf 1900 Officieel Orgaan van den Nederlandschen Voetbalbond, en de Sportkroniek, dat vanaf 1919 een officieel orgaan van de Nederlandse Voetbalbond werd. Tevens gaf men de Officiële Mededeelingen van den Nederlandsche Voetbalbond uit.
Lees ook: Maatschappelijke betrokkenheid in het amateurvoetbal: een onderzoek.
Koninklijke Erkenning en de Jaren Voor de 73ste Jubileum
Bij het veertigjarig jubileum in 1929 verleende de Koningin de NVB het eervolle predikaat "Koninklijke". De Bond had inmiddels 36.542 leden die uitkwamen voor 379 clubs. De N.V.B. kreeg als enige het recht om wedstrijden in competitieverband te organiseren en werd als voetbalbond internationaal erkend. Artikel 2 van de Statuten legde de Bond dit ook op. In lid 3 kreeg de Bond de opdracht de bevordering van de voetbalsport te bereiken door het uitschrijven, regelen en aanmoedigen van voetbalwedstrijden. Zo organiseerde de Bond bijvoorbeeld de wedstrijden om de Nederlandse Voetbalbeker.
Naast de nationale Bond organiseerden plaatselijke en gewestelijke bonden competities voor nieuwe clubs en lagere elftallen van reeds bestaande clubs. In de drie grote steden, Amsterdam, Rotterdam en Den Haag, werden de eerste regionale bonden opgericht. Organisatorisch was de NVB als volgt ingedeeld: Bestuur en een Bestuurscommissie en diverse Commissies voor bepaalde onderwerpen.
Het 73ste Jubileum in 1973
Hoewel specifieke details over de viering van het 73ste jubileum van de KNVB in 1973 schaars zijn, is het aannemelijk dat dit jubileum, net als andere mijlpalen in de geschiedenis van de bond, gevierd werd met speciale evenementen en publicaties. Het jaar 1973 markeerde een periode waarin het Nederlandse voetbal in opkomst was, met clubs als Ajax en Feyenoord die internationaal succes boekten.
In 1973 werd er ook een jubileumboek uitgegeven, dat 76 pagina's telde. Dit boek bood waarschijnlijk een terugblik op de hoogtepunten van de KNVB in de voorgaande jaren, evenals een vooruitblik op de toekomst van het Nederlandse voetbal.
Gedenkboeken en Jubileumuitgaven: Een Overzicht
Door de jaren heen heeft de KNVB en haar afdelingen diverse gedenkboeken en jubileumuitgaven gepubliceerd om belangrijke mijlpalen te vieren en de geschiedenis van het Nederlandse voetbal te documenteren. Enkele voorbeelden van deze publicaties zijn:
Lees ook: KNVB-overschrijvingen: Een complete gids
- Be Quick 1927-1937 - Gedenkboek II der Gron. Dit gedenkboek documenteert de geschiedenis van de Groningse voetbalclub Be Quick gedurende een periode van tien jaar.
- S.V.V. - L. 1954. Een hardcover uitgave die de geschiedenis van de voetbalclub SVV beschrijft.
- 75 jaar WVC. Jubileumboek. 1987. Een jubileumuitgave van de Winterswijkse voetbalclub.
- Forward , Een Eeuw Geboekt. 1903 - 2003. Dit boek beschrijft de geschiedenis van het studentenvoetbal in Nederland, met speciale aandacht voor Forward.
Deze publicaties bieden waardevolle inzichten in de ontwikkeling van het Nederlandse voetbal en de rol die de KNVB en haar afdelingen daarin hebben gespeeld.
De Fusie en Verdere Ontwikkeling
Een belangrijk hoofdstuk in de geschiedenis van de KNVB is de fusie der Nederlandse Voetbalbonden op 1 augustus 1940. Deze fusie leidde tot een verdere professionalisering van het Nederlandse voetbal en versterkte de positie van de KNVB als de overkoepelende organisatie voor het voetbal in Nederland.
Na de fusie bleef de KNVB zich inzetten voor de bevordering van het voetbalspel in Nederland. De bond speelde een cruciale rol in de ontwikkeling van het betaald voetbal in 1954 en bleef zich inzetten voor de opleiding van trainers en scheidsrechters.
Het Archief van de KNVB: Een Schat aan Informatie
Het archief van de Koninklijke Nederlandse Voetbal Bond (KNVB), dat bewaard wordt in het Nationaal Archief in Den Haag, is een schat aan informatie over de geschiedenis van het Nederlandse voetbal. Het archief bevat onder andere notulen van vergaderingen, jaarverslagen, periodieken, foto's en krantenknipsels.
Het archief is geordend in verschillende afdelingen, waaronder de afdelingen Amsterdam, Arnhem, Dordrecht, Drenthe, Friesland, Gelderland, Gouda, Groningen, Haarlem, Leiden, Limburg, Nijmegen, Noord-Brabant, Noord-Holland, Rotterdam, Twenthe, Utrecht, Zeeland en Zwolle.
Lees ook: Scheidsrechter niet aanwezig? Dit zijn de stappen
Vrouwenvoetbal: Een Opkomende Kracht
Hoewel het vrouwenvoetbal lange tijd onderbelicht is gebleven, is het de laatste jaren uitgegroeid tot een opkomende kracht in de Nederlandse sportwereld. Het EK voetbal van 2017, dat in Nederland werd georganiseerd, was een ijkpunt in de ontwikkeling van het vrouwenvoetbal in Nederland.
De KNVB heeft zich de laatste jaren ingezet voor de bevordering van het vrouwenvoetbal, onder andere door het organiseren van competities en het opleiden van trainers.