KNVB Tuchtzaken Handleiding: Een Overzicht van Regels en Procedures

De KNVB (Koninklijke Nederlandse Voetbalbond) heeft een uitgebreid systeem voor tuchtzaken om de integriteit en sportiviteit binnen het voetbal te waarborgen. Deze handleiding geeft inzicht in de regels, procedures en straffen die van toepassing zijn in het amateurvoetbal. De informatie is cruciaal voor spelers, trainers, verenigingen en andere betrokkenen om te begrijpen hoe overtredingen worden behandeld en welke consequenties eraan verbonden zijn.

Strafcodes en Straftoemeting

De KNVB hanteert acht verschillende strafcodes, elk met eigen straftoemetingen. Een directe rode kaart in een wedstrijd kan leiden tot uitsluiting voor één of meerdere wedstrijden. De exacte gevolgen van een rode kaart zijn te vinden in de Handleiding Tuchtzaken Amateurvoetbal.

Interne Strafmaatregelen van Verenigingen

Naast de tuchtrechtelijke maatregelen van de KNVB kan een vereniging zelf ook straffen opleggen aan een speler voor wangedrag. Dit kan bijvoorbeeld een schorsing zijn voor een aantal wedstrijden. Het is van belang dat de vereniging een eventuele interne straf kenbaar maakt aan het tuchtrechtelijk orgaan dat de zaak behandelt (de aanklager, de tuchtcommissie of de commissie van beroep). Alleen dan kan het tuchtrechtelijk orgaan hiermee rekening houden om te voorkomen dat een speler dubbel wordt bestraft.

Voorbeeld: Een speler beledigt op 1 september een tegenspeler en krijgt een directe rode kaart. De vereniging schorst de speler per direct voor drie wedstrijden en meldt dit op 3 september aan de aanklager. De aanklager besluit na onderzoek de speler voor vier wedstrijden te schorsen. Omdat de aanklager op de hoogte is van de interne straf en ziet dat de speler sinds 3 september niet meer heeft deelgenomen aan wedstrijden, bepaalt hij de ingangsdatum van de straf op 3 september.

Richtlijnen voor Straftoemeting: Gele Kaarten

Voor gele kaarten gelden specifieke staffels die bepalen wanneer een speler wordt uitgesloten van wedstrijden. Deze staffels zijn van toepassing op zowel veldvoetbal als futsal.

Lees ook: Maatschappelijke betrokkenheid in het amateurvoetbal: een onderzoek.

Reguliere Competitie

Aantal RegistratiesAantal Wedstrijden Uitsluiting
102
203
304
405
506
607
708
809
901 en vervolgens steeds 1

Bekercompetitie

Aantal RegistratiesAantal Wedstrijden Uitsluiting
102
213
304
411 en vervolgens steeds 1

Promotie- of Degradatiecompetitie/Play-offs

Aantal RegistratiesAantal Wedstrijden Uitsluiting
102
213
304
411 en vervolgens steeds 1

Het is belangrijk op te merken dat twee waarschuwingen (gele kaarten) in één wedstrijd niet meetellen voor deze staffels.

Geldigheid van Uitsluitingen

Uitsluitingen die worden opgelegd naar aanleiding van een competitiewedstrijd, een daarmee samenhangende wedstrijd of een bekerwedstrijd, gelden voor de categorie wedstrijden die in het schikkingsvoorstel of de uitspraak zijn genoemd. Uitsluitingen in het veldvoetbal zijn niet van toepassing op futsal en vice versa, tenzij het tuchtrechtelijk orgaan anders beslist.

Een met de competitie samenhangende wedstrijd is bijvoorbeeld een promotie- of degradatiewedstrijd, een beslissingswedstrijd voor promotie, degradatie of periodekampioenschap, of een kampioenswedstrijd.

Kosten van Registraties en Directe Veldverwijderingen

De tuchtrechtspraak binnen het voetbal kent verschillende organen: de aanklager, de tuchtcommissie en de commissie van beroep. Elk van deze instanties heeft een specifieke rol in het beoordelen van overtredingen en het bepalen van passende straffen.

De Aanklager

De aanklager is verantwoordelijk voor het beoordelen van incidenten en het eventueel starten van een onderzoek. Er zijn vijf aanklagers die wekelijks rouleren. Zij volgen het voetbal op de voet en kunnen schikkingsvoorstellen sturen bij directe rode kaarten. Ook kunnen ze een vooronderzoek starten naar overtredingen die de scheidsrechter heeft gemist of naar wanordelijkheden in het stadion. De aanklager verzamelt verklaringen van betrokken clubs en spelers, waarna een sepot of schikkingsvoorstel volgt.

Lees ook: KNVB-overschrijvingen: Een complete gids

De Tuchtcommissie

De tuchtcommissie bestaat uit minimaal zeven leden, waarvan ten minste de helft jurist is. In het betaalde voetbal bestaat de commissie uit twee oud-voetballers en één oud-scheidsrechter. Een zaak komt bij de tuchtcommissie als een schikkingsvoorstel is afgewezen, als de aanklager vindt dat een zaak zich niet leent voor een schikkingsvoorstel, of als een rechtstreeks betrokken belanghebbende verzoekt om alsnog de aanklager te bevelen tot vervolging over te gaan.

De Commissie van Beroep

De commissie van beroep behandelt zaken waarin beroep is ingesteld tegen een uitspraak van de tuchtcommissie of als er een verzoek tot herziening wordt ingediend. De commissie bestaat uit minstens zes leden, allen jurist, onder wie één oud-voetballer.

Tuchtrechtelijke Organisatie

Tot het seizoen 2017/’18 bestond de tuchtrechtelijke organisatie per district uit een tuchtcommissie en een commissie van beroep. Met de invoering van de aanklager in het amateurvoetbal in het seizoen 2017/’18 wordt er ook gewerkt met een college van aanklagers per district. Het doel hiervan is om de tuchtrechtspraak onafhankelijker en transparanter te maken. De arbeidsorganisatie is geconcentreerd in de steunpunten Zeist, Eindhoven en Zwolle. De medewerkers van de arbeidsorganisatie ondersteunen de aanklagers, de tuchtcommissie en de commissie van beroep. Zij vormen het secretariaat van de tuchtrechtelijke organen, fungeren als contactpersoon en zijn belast met de uitwerking en verzending van de schikkingsvoorstellen en uitspraken.

Landelijke Tuchtorganen

De hoofdaanklagers in de regio’s vormen samen met een apart gekozen hoofdaanklager het landelijk college van aanklagers. De voorzitters van de tuchtcommissies in de regio’s vormen samen met een apart gekozen voorzitter de landelijke tuchtcommissie en de voorzitters van de commissies van beroep in de regio’s vormen samen met een apart gekozen voorzitter de landelijke commissie van beroep. De ledenraad kiest de tuchtrechtelijke functionarissen.

Bij het bepalen van een straf hanteren de tuchtorganen landelijke richtlijnen, vastgesteld in de Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal door het college van aanklagers. De aanklager is de spil in de tuchtrechtelijke procedure, verantwoordelijk voor het verzamelen van bewijsmiddelen en de samenstelling van het dossier.

Lees ook: Scheidsrechter niet aanwezig? Dit zijn de stappen

Consequenties van Twee Keer Geel

Een speler die in het veldvoetbal twee keer geel krijgt en dus de rode kaart ontvangt, is automatisch uitgesloten voor de eerstvolgende wedstrijd. In een competitiewedstrijd of een daarmee samenhangende wedstrijd betekent dit uitsluiting van deelname aan competitiewedstrijden en daarmee samenhangende wedstrijden totdat het team de eerstvolgende competitiewedstrijd of daarmee samenhangende wedstrijd heeft gespeeld. De speler is niet uitgesloten voor bekerwedstrijden en de twee gele kaarten worden niet geregistreerd op de staffel.

In een bekerwedstrijd leidt twee keer geel tot uitsluiting van deelname aan bekerwedstrijden totdat het team de eerstvolgende bekerwedstrijd heeft gespeeld. De speler is dan niet uitgesloten voor competitiewedstrijden of daarmee samenhangende wedstrijden, en de twee gele kaarten worden niet geregistreerd op de staffel.

In het futsal is een speler die twee keer geel krijgt in de eredivisie mannen/vrouwen of eerste divisie vrouwen automatisch voor de eerstvolgende wedstrijd uitgesloten.

Wanneer Mag een Speler Weer Spelen Na een Directe Rode Kaart?

Een speler of wisselspeler die voor, tijdens of na een bindende wedstrijd door de scheidsrechter disciplinair is bestraft met een directe veldverwijdering, is voor geen enkel team speelgerechtigd om deel te nemen aan bindende wedstrijden tot en met de dag waarop het team de eerstvolgende bindende wedstrijd heeft gespeeld. Een bindende wedstrijd is een competitiewedstrijd, een daarmee samenhangende wedstrijd en een bekerwedstrijd. De club en speler zijn zelf verantwoordelijk voor de naleving van deze regel.

Na een directe rode kaart kan de speler een schikkingsvoorstel van de aanklager of een uitspraak van de tuchtcommissie ontvangen. Indien de speler in verweer gaat tegen het schikkingsvoorstel of in beroep gaat tegen de uitspraak, blijft de directe rode kaartregeling van kracht. De speler is dus niet speelgerechtigd voor de eerstvolgende bindende wedstrijd, tenzij de aanklager de tuchtzaak seponeert of de tuchtcommissie, dan wel de commissie van beroep de speler vrijspreekt vóór de eerstvolgende bindende wedstrijd.

Als de speler na de eerstvolgende gespeelde officiële wedstrijd nog geen schikkingsvoorstel heeft ontvangen, is meespelen weer toegestaan. De wedstrijd waarin de directe rode kaartregeling is toegepast, mag van de uiteindelijke straf worden afgetrokken.

Geldt de Directe Rode Kaartregeling Ook voor Trainers of Leiders?

Ja, de directe rode kaartregeling is sinds het seizoen 2021/'22 ook van toepassing op teamofficials. Functionarissen (trainer, leider, verzorger etc.) op de bank kunnen ook een rode kaart krijgen en worden weggestuurd.

Worden Gele Kaarten van Bekerwedstrijden Ook Meegeteld voor Competitiewedstrijden?

Nee, bij het registreren van waarschuwingen is er een onderverdeling in drie categorieën:

  1. Registraties uit competitiewedstrijden (inclusief beslissingswedstrijden voor promotie, degradatie of periodekampioenschap en kampioenswedstrijden).
  2. Registraties uit bekerwedstrijden.
  3. Registraties uit promotie- en degradatiewedstrijden/play-offs.

Uitsluitingen vanuit de bekercompetitie gelden niet voor de overige competities en omgekeerd.

Wat is een Met de Competitie Samenhangende Wedstrijd?

Een met de competitie samenhangende wedstrijd is een promotie- en degradatiewedstrijd/play-offwedstrijd, maar bijvoorbeeld ook een beslissingswedstrijd voor promotie, degradatie of periodekampioenschap en een kampioenswedstrijd.

Voor Welke Competities Ben Ik Uitgesloten Na een Directe Rode Kaart?

Uitsluitingen die worden opgelegd als gevolg van overtredingen in het veldvoetbal zijn niet van toepassing op futsal en omgekeerd, tenzij het tuchtrechtelijk orgaan gelet op de ernst van de overtreding anders beslist. Uitsluitingen die worden opgelegd naar aanleiding van overtredingen in competitiewedstrijden of met de competitie samenhangende wedstrijden, zijn ook van toepassing op bekerwedstrijden en omgekeerd, tenzij het tuchtrechtelijk orgaan gelet op de ernst van de overtreding anders beslist.

Mag Ik Dezelfde Dag Nog Voor Ander Team Uitkomen Als Ik Mijn Straf Voor Direct Rood 's Ochtends Uitgezeten Heb?

Nee, een uitsluiting (als gevolg van de directe rode kaart regeling) geldt tot en met de gehele dag waarop het team waar de rode kaart is opgelopen de eerstvolgende officiële wedstrijd heeft gespeeld. Een (wissel)speler mag niet ’s ochtends met een ander elftal meespelen als de wedstrijd van zijn/haar eigen elftal pas ’s middags plaatsvindt. Ook is het niet mogelijk ’s middags met een ander elftal mee te spelen als het eigen team van de (wissel)speler die ochtend de eerstvolgende officiële wedstrijd heeft gespeeld.

Hoe Lang Heb Ik de Tijd Om Verweer In te Dienen?

Als je een schikkingsvoorstel van de aanklager hebt ontvangen, heb je drie werkdagen de tijd om je verweerschrift in te dienen. Dit verweerschrift moet je persoonlijk indienen bij de aanklager en moet voorzien zijn van je naam en je KNVB-relatienummer. Als je na drie dagen je verweer indient, kan je verweer helaas niet meer in behandeling worden genomen en staat je straf vast.

Wat Betekent Het Als Een Trainer Een Functieontzegging Heeft Gekregen?

Ontzegging van het recht om één of meerdere functies te mogen uitoefenen kan alleen worden opgelegd naar aanleiding van een overtreding begaan in de uitoefening van een functie. De aanklager bepaalt in zijn schikkingsvoorstel welke functies worden ontzegd en voor welke periode of voor hoeveel officiële wedstrijden deze ontzegging geldt.

Gedurende deze periode is het niet toegestaan om de functie van trainer bij een ander team van zijn vereniging uit te oefenen. Als de trainer bij meerdere verenigingen een functie vervult, geldt de functieontzegging alleen voor de vereniging waarbij hij op het moment van de overtreding de functie uitoefende, tenzij het tuchtrechtelijk orgaan anders beslist.

Mag Een Speler Die Een Uitsluiting Heeft Wel Een Andere Functie Bij de Wedstrijd Uitoefenen?

Ja, een uitsluiting heeft alleen betrekking op het als speler niet mogen meespelen in officiële wedstrijden. Andere functies, bijvoorbeeld als trainer of als assistent-scheidsrechter, mogen gewoon worden uitgeoefend.

Mag Een Speler Die Is Uitgesloten Meedoen In Het Restant van Een Eerder Gestaakte Wedstrijd?

Een speler die is uitgesloten van deelname aan competitie- en/of bekerwedstrijden mag wel meedoen aan het restant van een gestaakte wedstrijd dat in zijn uitsluitingsperiode wordt gespeeld, wanneer hij/zij ook de oorspronkelijke wedstrijd had mogen spelen.

Verder geldt in het algemeen voor het uitspelen van een restant dat het niet noodzakelijk is dat weer dezelfde spelers worden opgesteld. Wel dienen alle spelers speelgerechtigd te zijn. Een speler die in het gespeelde gedeelte van een gestaakte wedstrijd uit het veld is gestuurd, mag niet deelnemen aan het restant, ook al heeft hij/zij de straf voor de directe rode kaart al uitgezeten.

Spelers die zijn gewisseld in het gespeelde gedeelte van een gestaakte wedstrijd, die behoort tot categorie A, mogen eveneens niet meespelen in het restant van deze wedstrijd (in categorie B is dit wel toegestaan).

Wanneer Een Speler Officieel is Uitgesloten, Maar Wel Het Restant van Een Eerder Gestaakte Wedstrijd Mag Uitspelen, Mag Deze Wedstrijd Dan In Mindering Worden Gebracht Op Het Aantal Wedstrijden Uitsluiting Dat Is Opgelegd?

Nee, indien een speler is uitgesloten van deelname aan competitie- en/of bekerwedstrijden, maar wel mag meespelen in het restant van een gestaakte wedstrijd aangezien hij toen ook speelgerechtigd was, zal dit uitspelen niet gelden als een wedstrijd die van het aantal wedstrijden uitsluiting zal kunnen worden afgetrokken, ongeacht of hij wel of niet meespeelt.

Om een wedstrijd in mindering te kunnen brengen op het aantal wedstrijden uitsluiting zal deze wedstrijd moeten plaatsvinden na het opleggen van de straf. Wanneer die wedstrijd niet is uitgespeeld kan deze wel in mindering worden gebracht, maar is betrokkene niet gerechtigd aan het restant van de wedstrijd deel te nemen. Dit wordt namelijk gezien als een vervolg van een eerder vastgestelde wedstrijd.

Mag Een Clubstraf In Mindering Worden Gebracht Wanneer Dit Vooraf Aan De KNVB Is Gemeld?

Ja, wanneer de clubleiding naar aanleiding van een overtreding van een van haar spelers zelf besluit deze speler uit te sluiten voor een aantal wedstrijden mag dit in mindering worden gebracht op de door het tuchtrechtelijk orgaan opgelegde straf.

Voorwaarde is wel dat het bestuur van de vereniging dit binnen drie werkdagen na de wedstrijddag schriftelijk aan de aanklager heeft gemeld. Op de standaard rapportformulieren kan dit worden ingevuld. Achteraf kan een vereniging zich niet beroepen op een opgelegde clubstraf.

Mag Een Uitspraak Worden Gewijzigd?

Wanneer het door een onvoorziene verandering van omstandigheden, als bijvoorbeeld het betrokken team is teruggetrokken of een speler inmiddels senior is, niet (meer) mogelijk is de straf of maatregel geheel of gedeeltelijk ten uitvoer te leggen, kan de commissie die de straf of maatregel heeft opgelegd, op gemotiveerd verzoek van de betrokkene en met inachtneming van de voorschriften bedoeld in artikel 100 van het Reglement Tuchtrechtspraak Amateurvoetbal, de uitspraak wijzigen. Maar deze wijziging kan alleen als doel hebben de tenuitvoerlegging aan te passen aan de gewijzigde omstandigheden. In het geval dat een team uit de competitie is teruggetrokken of een jeugdspeler net naar de senioren is overgegaan kan de straf of maatregel worden gekoppeld aan een ander team.

Wie Mag Dossiers Van De Tuchtcommissie Inzien?

Een betrokkene of zijn/haar gemachtigde heeft het recht het dossier van zijn/haar zaak in te zien. Het is dus niet mogelijk voor iemand die niet rechtstreeks bij de zaak betrokken is, zonder machtiging de betreffende stukken in te zien.

Wordt Een Straf Bij Beroep Automatisch Opgeschort?

Nee, door het instellen van beroep wordt de tenuitvoerlegging van de opgelegde straf of maatregel niet automatisch opgeschort. Er bestaat wel een mogelijkheid voor de voorzitter van de commissie van beroep om op basis van zijn bevoegdheden zelf te besluiten tot opschorting van een straf of maatregel, of dit te doen op verzoek van degene die het beroep heeft ingesteld.

Dit kan wanneer al vaststaat dat betrokkene moet worden vrijgesproken, wanneer er naar het oordeel van de voorzitter ernstige fouten zijn gemaakt tijdens de procedure, of dat de straf die is opgelegd niet in verhouding staat tot de gemaakte overtreding. Bij opschorting krijgt betrokkene en zijn/haar bestuur hierover bericht. Het instellen van beroep heeft dus géén automatische opschorting tot gevolg.

Wanneer Volgt Er Een Tuchtzaak Bij Het Niet Spelen Van De Wedstrijd?

Het kan zo zijn dat het niet lukt om een wedstrijd in overleg met de tegenstander te verplaatsen. In zo’n geval is er sprake van het ‘niet opkomen c.q. niet spelen’ van ofwel de thuisvereniging ofwel de bezoekende vereniging. Vanuit de aanklager volgt er dan een schikkingsvoorstel met een boete en eventueel punten in mindering wegens het niet spelen van deze wedstrijd.

Let op het volgende: Het enkel tijdig melden aan de tegenstander dat de wedstrijd niet gespeeld kan worden, zónder tijdig een nieuwe datum in te plannen met deze tegenstander, zorgt er niet voor dat er geen tuchtzaak voor het niet spelen van de wedstrijd wordt aangemaakt. Ook het gegeven dat getracht is in overleg met de tegenstander de wedstrijd te verplaatsen, maar de tegenstander niet wilde meewerken aan deze verplaatsing, is geen reden om géén tuchtzaak te starten. De tegenstander is namelijk geenszins verplicht om deze medewerking te verlenen. Via Sportlink Club is het mogelijk om een overzicht op te vragen van alle tuchtzaken van de vereniging.

Wijzigingen in de Handleiding Tuchtzaken Amateurvoetbal 2025/’26

De Handleiding Tuchtzaken Amateurvoetbal voor het seizoen 2025/’26 is gepubliceerd en bevat enkele belangrijke wijzigingen ten opzichte van vorig seizoen.

Collectieve Overtredingen

Teams die vaker collectieve overtredingen begaan, worden in seizoen 2025/’26 eerder uit de competitie genomen. Bij een eerste collectieve overtreding wordt het team vaak direct voorwaardelijk uit de competitie genomen, en bij herhaling kan het team definitief worden verwijderd.

Commentaar op de Scheidsrechter door Teamofficials

De straffen voor teamofficials die protesteren richting de scheidsrechter zijn verhoogd, gezien hun invloed op spelers en hun voorbeeldfunctie.

Terugtrekken Teams uit Categorie A Tussen 1 Mei en 30 Juni

De boete voor het terugtrekken van teams na 1 mei is verhoogd om verenigingen aan te sporen hun teams tijdig terug te trekken, waardoor onvolledige poules en langere reisafstanden voor de overgebleven teams worden voorkomen.

Onbevoegde Trainer/Coach

De straffen voor verenigingen en trainers/coaches die niet de juiste diploma's en licenties hebben, zijn verzwaard. Een juist opgeleide trainer/coach is belangrijk voor de ontwikkeling van spelers.

Betalen in het Amateurvoetbal

De aanklager controleert strenger of verenigingen spelerscontracten registreren en amateurspelers op rechtmatige wijze betalen. Het niet registreren van spelerscontracten en onrechtmatig betalen van amateurspelers kan leiden tot een boete én rechtstreekse degradatie.

Externe Scouting van Jeugdspelers

Er zijn nieuwe richtlijnen voor het extern scouten van jeugdspelers. Overtreding van deze regels wordt bestraft met een boete voor de vereniging en functieontzegging voor de verantwoordelijke persoon.

tags: #knvb #tuchtzaken #handleiding