De competities in het Nederlandse voetbal bevinden zich in een cruciale fase, waarin wordt beslist welke teams kampioen worden en welke teams degraderen. Een veelvoorkomende vraag in deze periode is: wat gebeurt er als teams aan het einde van de competitie een gelijk aantal punten hebben? De KNVB hanteert specifieke regels om in dergelijke situaties de rangorde te bepalen. Dit artikel geeft een helder overzicht van deze regels, zowel voor veldvoetbal als voor futsal.
Veldvoetbal: De Rangorde bij een Gelijk Puntenaantal
Zowel in categorie A als in categorie B van het veldvoetbal, wordt bij een gelijk puntenaantal de rangorde bepaald op basis van de volgende criteria:
- Doelsaldo: Allereerst is het doelsaldo bepalend. Het team met het beste doelsaldo, oftewel het verschil tussen het aantal gescoorde doelpunten en het aantal tegendoelpunten, staat hoger in de ranglijst.
- Aantal Doelpunten Voor: Als het doelsaldo gelijk is, wordt gekeken naar het aantal doelpunten dat de teams hebben gescoord. Het team met de meeste doelpunten "voor" staat hoger in de ranglijst.
- Onderling Resultaat: Is ook het aantal doelpunten voor gelijk, dan is het totale resultaat van de onderlinge competitiewedstrijden tussen de betreffende teams beslissend. Dit betekent dat gekeken wordt naar de resultaten van de wedstrijden die de teams tegen elkaar hebben gespeeld.
- Beslissingswedstrijd: Als ook het totale resultaat van de onderlinge competitiewedstrijden gelijk is, wordt er een beslissingswedstrijd gespeeld om te bepalen wie hoger eindigt.
De complete regeling over de rangorde is te vinden in het Handboek Competitiezaken Amateurvoetbal op pagina 43.
Futsal: Rangorde bij Gelijk Puntenaantal
Voor het futsal gelden afwijkende regels, afhankelijk van de categorie:
- Categorie A: In categorie A wordt bij een gelijk aantal punten, als het gaat om rechtstreekse promotie of degradatie, een beslissingswedstrijd gespeeld.
- Categorie B: In categorie B wordt de rangorde wel bepaald door het doelsaldo.
Beslissingswedstrijden: Senioren Categorie A
Wanneer een beslissingswedstrijd noodzakelijk is, gelden de volgende regels voor senioren in categorie A:
Lees ook: Maatschappelijke betrokkenheid in het amateurvoetbal: een onderzoek.
- Wedstrijdduur: Een beslissingswedstrijd duurt 2x45 minuten.
- Verlenging en Strafschoppen: Als er na de reguliere speeltijd een gelijkspel is, volgt een verlenging van 2x15 minuten. Is de stand na de verlenging nog steeds gelijk, dan volgt een strafschoppenserie om de winnaar te bepalen. De strafschoppen worden om en om genomen.
- Wisselen: Teams mogen 5 keer wisselen tijdens maximaal 3 wisselmomenten. Wisselen in de rust wordt niet geteld als wisselmoment. Een speler die is gewisseld, mag niet meer aan de wedstrijd deelnemen.
- Wisselen tijdens Verlenging: Bij een verlenging mag elk team één extra speler wisselen, ook als het maximum van 5 al is bereikt. Bij een verlenging krijgt elk team één extra wisselmoment. Naast het extra wisselmoment mag ook voor aanvang van de verlenging en in de rust van de verlenging worden gewisseld. Dit telt dus niet mee als wisselmoment. Als een team tijdens de wedstrijd het maximum van vijf wissels en/of drie wisselmomenten niet heeft gebruikt, mogen die gebruikt worden tijdens de verlenging.
Beslissingswedstrijden: Jeugd Categorie A (Divisies en Hoofdklasse)
Voor de jeugd in categorie A (divisies en hoofdklasse) gelden dezelfde regels als bij de senioren categorie A, met één belangrijke uitzondering:
- Geen Verlenging: Bij de jeugd wordt er niet verlengd. Indien twee ploegen aan het einde van het seizoen op een gelijk puntenaantal staan, geeft het doelsaldo de doorslag.
Periodestanden bij een Oneven Aantal Teams
In competities met een oneven aantal teams gelden specifieke regels voor de periodestanden:
- Als de winnaar van periode 1 ook periode 2 wint, dan gaat de 2e periodetitel naar de nummer 2 (aangemerkte periodekampioen) van de 2e periode.
- Het team dat in de eindstand van de gehele competitie het hoogste is geëindigd en niet al (aangemerkte) periodewinnaar is, wint de 3e periode.
In deze gevallen is het aantal behaalde punten leidend, gevolgd door het doelsaldo en het aantal doelpunten voor.
Geen Promotie Mogelijk
Verenigingen die zich plaatsen voor de nacompetitie in enige klasse/divisie, kunnen niet aan de nacompetitie deelnemen als in alle poules van de naastgelegen hogere klasse/divisie al teams van deze vereniging uitkomen. Een uitzondering hierop is van toepassing als al bij de start van de nacompetitie in deze bewuste klasse/divisie vaststaat dat het team van dezelfde vereniging in die hogere klasse/divisie is gedegradeerd, gepromoveerd of als ‘herkanser’ dan wel periodekampioen wordt aangemerkt.
Bepaling van Periodetitels
Eerst moeten de (aangemerkte) periodekampioenen worden bepaald, voordat bepaald wordt welk team de periodetitel van de kampioenen of promovendus overneemt. In deze gevallen is het aantal behaalde punten leidend, gevolgd door het doelsaldo en het aantal doelpunten voor.
Lees ook: KNVB-overschrijvingen: Een complete gids
Tussentijdse Ranglijst vs. Eindstand
Het is belangrijk om te realiseren dat er een verschil is tussen de regels voor een tussentijdse ranglijst en de eindstand aan het einde van het seizoen. Tijdens de competitie staat in de reglementen van de KNVB het volgende: 'Bij een gelijk aantal wedstrijdpunten is het aantal verliespunten bepalend voor de positie op de ranglijst. Dat wil zeggen, hoe meer verliespunten, hoe lager de positie.' Aan het einde van het seizoen gaat het om doelsaldo bij een gelijk puntenaantal. Als dat gelijk is, wordt er gekeken naar de ploeg die de meeste goals maakte.