De Geschiedenis van de KNVB Beker: Een Cup Vol Verrassingen en Traditie

De Eurojackpot KNVB Beker, de beker van heel Nederland, is een jaarlijks terugkerend toernooi vol verrassingen. Elk seizoen krijgen zowel grote als kleine clubs uit het hele land de kans om tegen elkaar te spelen, wat de bekercompetitie uniek maakt. Het is een podium voor bijzondere prestaties, nieuwe uitdagingen, het ontdekken van talent en het bemachtigen van een ticket voor Europees voetbal. Voor clubs, spelers en fans is de KNVB Beker een kans om hun voetbalhart op te halen.

De Vroege Jaren: Van Holdertbeker tot 'Dennenappel'

Het idee voor een nationale bekercompetitie ontstond in 1893, op initiatief van Hak Holdert, de penningmeester van de Amsterdamse voetbalclub R.A.P. Geïnspireerd door de Engelse FA Cup, stelde hij een bronzen beeld beschikbaar voor de winnaar. Het doel was om wedstrijden te organiseren tussen clubs uit het hele land, die normaal gesproken alleen in regionale competities speelden.

Hoewel een eerste poging in 1894 weinig succesvol was, werd in 1898 een nieuwe poging ondernomen. De Nederlandsche Voetbalbond (NVB), de voorloper van de KNVB, organiseerde een bekertoernooi en Holdert stelde opnieuw een beker beschikbaar, de Holdertbeker. Op 7 mei 1899 versloeg RAP Amsterdam het Haagse H.V.V. met 1-0 na verlenging en werd zo de eerste bekerwinnaar van Nederland.

In de beginjaren werd het bekertoernooi echter niet altijd even serieus genomen. Zo besloten de finalisten Quick en H.V.V. in 1910 om hun tweede elftallen de eindstrijd te laten spelen. Tussen 1899 en 1960 ontbrak de bekerfinale maar liefst twintig keer op de agenda, soms door uitzonderlijke omstandigheden zoals de Tweede Wereldoorlog, maar vaker simpelweg door desinteresse.

In 1946 werd de Holdertbeker vervangen door een nieuwe beker, aangeboden door de Algemene Nederlandse Voetbalvereniging De Zwaluwen. Deze zilveren beker kreeg al snel de bijnaam 'De dennenappel' vanwege zijn karakteristieke vorm.

Lees ook: Telstar in de KNVB Beker: Een historisch overzicht

Groeiende Populariteit en de Intrede van Europees Voetbal

Een belangrijke impuls voor de KNVB Beker kwam in 1960, toen de UEFA voor het eerst een toernooi uitschreef voor nationale bekerwinnaars, de Europa Cup II. De animo voor deelname aan het vaderlandse bekertoernooi nam daarna toe en vanaf 1960 kende ieder voetbalseizoen een apotheose in de vorm van de bekerfinale.

De vorm van het bekertoernooi en de locatie van de finale zorgden in de jaren zeventig en tachtig nog voor veel discussie. Het ene jaar deden amateurclubs wel mee, het andere jaar niet, en er werd geëxperimenteerd met zowel een knock-outsysteem als een poulesysteem. Ook de locatie van de finale was een pijnpunt. Na een succesvolle periode in De Kuip (1972-1976), werd de finale op verschillende locaties gespeeld en zelfs over twee wedstrijden uitgesmeerd.

Uiteindelijk werd in 1989 besloten om de bekerfinale exclusief in De Kuip te spelen. Samen met de vaste deelname van amateurclubs en het knock-outsysteem, kreeg het bekertoernooi eindelijk de allure die het verdiende.

Voetbalfeesten in De Kuip en Memorabele Finales

De (her)start in Rotterdam was een succes, mede doordat Feyenoord zich tussen 1991 en 1995 vier keer voor de bekerfinale kwalificeerde. Ook in de seizoenen daarna bleek De Kuip vol te lopen, zelfs als Feyenoord niet deelnam.

Een memorabele eindstrijd was de finale tussen Ajax en sc Heerenveen in 1993. Hoewel de Friezen met 6-2 ten onder gingen, markeerde de sfeer rondom de wedstrijd het begin van de 'bekerfeesten'. De beelden van de rijen bussen onderweg van Heerenveen naar Rotterdam en de fantastische sfeer in en om het stadion werden kenmerkend voor de KNVB Bekerfinale, een jaarlijks hoogtepunt op de voetbalkalender.

Lees ook: Het bekeravontuur van De Graafschap

De KNVB Beker door de Jaren Heen: Naamswijzigingen en Continuïteit

De naam van het toernooi is door de jaren heen verschillende keren gewijzigd. Oorspronkelijk bekend als de Holdertbeker, vernoemd naar initiatiefnemer Hak Holdert, werd de naam in 1921 gewijzigd in NVB-beker. Na 1930 keerde de naam Holdertbeker terug, om in 1946 te worden omgedoopt tot KNVB Beker. Vanaf 1995 kreeg de competitie commerciële namen, te beginnen met de Amstel Cup. Na een korte periode als Gatorade Cup in 2005, keerde de naam KNVB Beker terug in 2006. Tegenwoordig staat het toernooi bekend als de TOTO KNVB Beker.

Ondanks de naamswijzigingen is de essentie van het toernooi altijd hetzelfde gebleven: een competitie waarin clubs uit alle hoeken van Nederland strijden om de felbegeerde beker.

Opmerkelijke Records en Feiten

• Recordhouder: Met 20 gewonnen bekerfinales is Ajax recordhouder, gevolgd door Feyenoord (14) en PSV (11).
• Meeste Finales: Ajax speelde ook de meeste finales (30), gevolgd door PSV en Feyenoord (19).
• Doelpuntrijkste Finale: De meest doelpuntrijke finale was die van 11 juni 1944: Willem II versloeg Groene Ster met 9-2.
• Snelste Doelpunt: Het snelste doelpunt in de bekerfinale staat op naam van Romário (PSV), die op 25 mei 1989 tegen FC Groningen al na twee minuten scoorde.
• Amateurclubs in Halve Finale: Slechts drie amateurclubs bereikten de halve finale: IJsselmeervogels (1974/’75), VVSB (2015/’16) en Spakenburg (2022/’23).
• Grootste Zege: De grootste zege in het bekertoernooi dateert uit het seizoen 1903/04.

Onbekende Bekerwinnaars: Verrassende Namen uit het Verleden

Hoewel de KNVB Beker de laatste jaren vooral door topclubs is gewonnen, kent de geschiedenis verrassende winnaars. Een aantal clubs die tegenwoordig minder bekend zijn, hebben in het verleden de beker veroverd:

1. Fortuna ’54 (1957 en 1964): Een voormalige club uit Geleen die in 1968 fuseerde tot Fortuna Sittard.
2. Quick Nijmegen (1949): Een amateurclub uit Nijmegen.
3. WVV Wageningen (1939 en 1948): Een club waarvan de profafdeling niet meer bestaat, maar die in 1974 nog in de Eredivisie speelde.
4. VSV Velsen (1938): Een amateurclub uit Velsen.
5. RFC Roermond (1936): De eerste Limburgse club die de KNVB Beker won.
6. Velocitas 1897 (1934): Een amateurclub uit Groningen.
7. VUC Den Haag (1927): Een Haagse amateurclub.
8. TSV Longa (1926): Een voormalige club uit Tilburg die fuseerde tot FC Tilburg.
9. ZFC Zaandam (1925): Een voormalige club uit Zaandam.
10. VV Schoten (1921): Een Haarlemse club die nog steeds bestaat en in de derde klasse speelt.

Deze clubs bewijzen dat de KNVB Beker een toernooi is waarin alles mogelijk is en waarin verrassingen altijd op de loer liggen.

Feyenoords Triomfen: Een Gedetailleerd Overzicht

Feyenoord is een van de meest succesvolle clubs in de KNVB Beker, met een rijke historie en gepassioneerde aanhang. De club heeft de beker maar liefst 14 keer gewonnen.

Lees ook: Go Ahead Eagles' prestaties in de beker

Feyenoords Verlies in de Bekerfinales:

• 1934: Velocitas - Feyenoord 3-2: Een vroege teleurstelling waarbij de Holdertbeker aan de neus van Feyenoord voorbijging.
• 1957: Feyenoord - Fortuna '54 2-4: Ondanks het thuisvoordeel in De Kuip, kon Feyenoord Fortuna '54 niet verslaan.
• 2003: FC Utrecht - Feyenoord 4-1: Een pijnlijke nederlaag in eigen stadion tegen een ontketend FC Utrecht.
• 2010: Ajax - Feyenoord (over twee wedstrijden): Een unieke finale over twee wedstrijden, die uiteindelijk in Amsterdams voordeel beslist werd.

Feyenoords Gewonnen Bekerfinales: Een Overzicht

1. 1930: Feyenoord - Excelsior 1-0: De eerste bekerwinst in de clubgeschiedenis, dankzij een doelpunt van Jaap Barendregt.
2. 1935: Feyenoord - HVV Helmond 5-2: Een overtuigende overwinning waarin Feyenoord liet zien over veel scorend vermogen te beschikken.
3. 1965: Feyenoord - Go Ahead Eagles 1-0: Een late treffer van Frans Bouwmeester bezorgde Feyenoord de beker.
4. 1969: Feyenoord - PSV 2-0 (replay na 1-1): Na een gelijkspel in de eerste finale, toonde Feyenoord veerkracht in de replay.
5. 1980: Feyenoord - Ajax 3-1: Een memorabele overwinning op aartsrivaal Ajax, met Petur Petursson als uitblinker.
6. 1984: Feyenoord - Fortuna Sittard 1-0: Peter Houtman kroonde zich tot matchwinner in een spannende finale.
7. 1991: Feyenoord - FC Den Bosch 1-0: Rob Witschge zorgde voor het enige doelpunt van de wedstrijd en de bekerwinst.
8. 1992: Feyenoord - Roda JC 3-0: Een dominante prestatie van Feyenoord, met doelpunten van John de Wolf, Gaston Taument en Jozef Kiprich.
9. 1994: Feyenoord - NEC 2-1: Een nipte overwinning waarin Ruud Heus en John van Loen de doelpunten maakten.
10. 1995: Feyenoord - FC Volendam 2-1: Gaston Taument en Mike Obiku bezorgden Feyenoord de beker tegen een verrassend FC Volendam.
11. 2008: Feyenoord - Roda JC 2-0: Denny Landzaat en Jonathan de Guzman scoorden in de finale tegen Roda JC.
12. 2016: Feyenoord - FC Utrecht 2-1: Een eigen doelpunt van doelman Filip Bednarek bezegelde de overwinning voor Feyenoord, nadat Michiel Kramer al had gescoord.
13. 2018: Feyenoord - AZ 3-0: Een overtuigende zege met doelpunten van Nicolai Jørgensen, Robin van Persie en Jens Toornstra.
14. 2024: Feyenoord - NEC 1-0: Igor Paixão scoorde het enige doelpunt in de recente finale tegen NEC.

De KNVB Beker: Meer dan een Toernooi

De KNVB Beker is meer dan alleen een voetbaltoernooi. Het is een competitie met een rijke historie, vol traditie, verrassingen en memorabele momenten. Het is een kans voor zowel topclubs als amateurclubs om te schitteren en hun dromen waar te maken. De KNVB Beker is de beker van heel Nederland, een cup vol kleine en grote kansen.

De Afgelaste Finale van 2020

In 2020 stond de KNVB-bekerfinale tussen FC Utrecht en Feyenoord op het programma, maar deze werd vanwege de coronapandemie afgelast. Dit was een unieke situatie in de geschiedenis van het toernooi.

De Eredivisie: De Hoogste Voetbalcompetitie van Nederland

Naast de KNVB Beker is de Eredivisie de belangrijkste voetbalcompetitie van Nederland. De club die zich aan het eind van het seizoen de kampioen mag noemen, kwalificeert zich voor de UEFA Champions League. De eerste kampioen van de Eredivisie was Ajax.

tags: #knvb #beker #geschiedenis