Nicolaas 'Johnny' Rep, geboren op 25 november 1951 in Zaandam, is een van de meest bekende Zaankanters ter wereld, wellicht na Albert Heijn. Zijn leven is er een van voetbaltriomfen, buitenlandse avonturen en persoonlijke uitdagingen. Reps carrière kenmerkt zich door successen bij Ajax en het Nederlands elftal, maar ook door een turbulent persoonlijk leven.
Jeugd en Vroege Carrière
Al op jonge leeftijd bleek Rep een uitzonderlijk talent te hebben voor voetbal. Op zijn achtste werd hij lid van ZFC, waar hij op zestienjarige leeftijd debuteerde in het eerste elftal, dat toen in de tweede divisie van het betaalde voetbal speelde. Ondanks zijn talent werd hij aanvankelijk niet opgemerkt door de grote profclubs.
In 1968 bracht zijn oom Jan hier verandering in. Tijdens een bezoek aan de platenzaak van Ajax-voorzitter Jaap van Praag in de Amsterdamse Spuistraat, tipte hij Van Praag over het grote talent dat bij ZFC rondliep. Cor Brom, de assistent van trainer Rinus Michels, werd vervolgens op pad gestuurd om Rep te bekijken tijdens een interregionale jeugdwedstrijd tegen Haarlem. Niet veel later ontving Rep een brief met overschrijvingsformulieren en maakte hij de overstap naar Ajax.
Doorbraak bij Ajax
Na twee jaar bij de A-junioren en twee jaar in het tweede elftal, werd Rep op zijn negentiende bij de A-selectie van Ajax gehaald. Zijn doorbraak liet aanvankelijk op zich wachten, omdat de populaire Sjaak Swart op zijn favoriete rechtsbuitenpositie speelde. Echter, Johan Cruijff overlegde steeds vaker met trainer Rinus Michels tijdens wedstrijden, waarna Rep mocht invallen voor Swart.
In het najaar van 1972 kon Michels niet meer om hem heen en verdreef hij Mister Ajax Sjaak Swart definitief uit de basis. Vanaf dat moment ging het snel met zijn carrière. In de returnwedstrijd om de wereldbeker tegen het Argentijnse Independiente (3-0) maakte hij in 1972 twee van de drie Ajax-doelpunten. In 1973 tekende hij voor de beslissende 1-0 in de Europa Cup I-finale tegen Juventus en werd hij met Ajax met twee punten voorsprong op Feyenoord landskampioen. Met Ajax won hij tweemaal de landstitel, de nationale beker, twee keer de Europa Cup I, twee keer de Europese Super Cup en de Wereldbeker.
Lees ook: Meer informatie over Johnny Vos' carrière
Internationale Roem
In 1973 maakte Rep zijn debuut in het Nederlands elftal. Een jaar later maakte Rep tijdens de eindronde van het WK 1974 deel uit van misschien wel de beste voorhoede die het Nederlands elftal ooit heeft gehad. Hij stond samen met Rob Rensenbrink en Johan Cruijff in de aanval. Oranje maakte wereldwijd diepe indruk met totaalvoetbal, scoorde vijftien doelpunten en incasseerde slechts drie tegentreffers, waarvan twee in de finale tegen gastland West-Duitsland die met 2-1 werd verloren.
Ook in 1978 bereikte hij met Oranje de finale van het WK, die ditmaal verloren werd. Na een zege op Iran en een gelijkspel tegen Peru zorgde Rep met een doelpunt tegen Schotland (3-2 verlies) er mede voor dat Oranje op doelsaldo doorging naar de tweede ronde. Na winst op Oostenrijk (twee doelpunten Rep), een gelijkspel tegen West-Duitsland, en winst op Italië bereikte Nederland voor de tweede keer in successie de finale van het WK, maar ook ditmaal werd er verloren. Tussen 1973 en 1981 speelde hij 42 interlands, waaronder de WK-finales in 1974 en 1978.
Buitenlandse Avonturen
In de zomer van 1975 vertrok Rep naar Valencia CF, waar hij twee jaar in één ploeg speelde met Mario Kempes. Twee jaar later verraste hij de voetbalwereld door Valencia te verruilen voor het onbeduidende SC Bastia. Het werd een onvergetelijke tijd op het geboorte-eiland van Napoleon en met Bastia bereikte Rep in 1978 de finale van de UEFA Cup die uiteindelijk tegen PSV werd verloren.
Na het WK reisde Rep terug naar Frankrijk waar hij nog een seizoen vastplakte aan zijn Corsicaanse avontuur, om een jaar later te verhuizen naar Saint Étienne, waar hij in één elftal speelde met onder anderen Michel Platini en Jacques Santini. Met Saint-Etienne (1979-1983) werd hij in 1981 kampioen van Frankrijk.
Terugkeer naar Nederland
In de zomer van 1983 verraste Rep opnieuw door te kiezen voor PEC Zwolle. Vervolgens speelde hij voor Feyenoord (1984-1986) en Haarlem (1986). In 1986 begon Rep op 34-jarige leeftijd bij zijn laatste club als profvoetballer. Haarlem-trainer Hans van Doorneveld brak met Rep na een 0-3 nederlaag tegen FC Twente. Rep kwam niet in het stuk voor. Van Doorneveld meende met Rep niet de juiste man in huis te hebben gehaald. De Zaankanter speelde volgens het principe loon naar prestatie.
Lees ook: Wie is de beste voetballer?
Trainerscarrière
Na zijn actieve loopbaan was Rep van 1994 tot 2002 hoofdtrainer van achtereenvolgens VV Zwarte Schapen, Sporting Flevoland en FC Omniworld, om in de zomer van 2004 neer te strijken op Texel, waar hij drie jaar Texel ’94 trainde. Als trainer maakte hij de verhuizing van BVC Amsterdam (Beroeps Voetbal Club Amsterdam), bijnaam De Zwarte Schapen DZS, mee van Amsterdam naar Almere. Daar speelde de club een jaar als Sporting Flevoland en later onder de naam FC Omniworld. DZS degradeerde onder leiding van Rep uit de hoofdklasse en vocht zich een jaar later weer terug. Tussen 2003 en 2006 trainde hij vierde-klasser VV Texel '94. In het seizoen 2007/08 verving hij de tijdens het seizoen ontslagen trainer van RKSV Pancratius uit Badhoevedorp. Met Pancratius wist hij degradatie uit de tweede klasse tijdens de nacompetitie te ontlopen. Ondanks het trainersdiploma en een schat aan praktijkervaring heeft alleen FC Den Bosch ooit naar hem geïnformeerd.
Persoonlijk Leven en Uitdagingen
Het leven van Johnny Rep kende niet alleen successen op het voetbalveld. In 1994 zette zijn eerste vrouw Trudy hem het huis uit vanwege zijn flamboyante levenswandel. Rep trok direct in bij een andere vrouw, Paula. Het lag nooit in zijn bedoeling Trudy en de kinderen te verlaten. In 2001 werd Sylvester geboren, zoon van Paula en Johnny Rep. Na een gecompliceerde bevalling ontstonden er spanningen. Een week nadat Sylvester uit het ziekenhuis was ontslagen, kwam Rep aangeschoten thuis, waarop ook Paula hem de deur wees. De scheiding kostte hem opnieuw een vermogen, waardoor hij zijn huis moest verkopen.
Rep woonde in 2010 in een sober flatje in Wormerveer en nam op advies van zijn eerste vrouw en jeugdliefde Trudy contact op met een psychiater om zijn verslaving aan alcohol aan banden te leggen. Zomer 2009 verbleef hij daarvoor in een afkickkliniek op de Veluwe.
Rep ging gefrustreerd door het leven. Bij het Zaandamse Hellas Sport liet hij zijn gezicht niet meer zien, temeer daar de vereniging hem negeerde als trainer; het gedenkboek over het honderdjarig jubileum repte bovendien met geen letter over de beroemdste speler uit de clubhistorie. Ook in Amsterdam werd de ontspoorde speler met een roemrucht verleden op geen enkele wijze geholpen. Nadat Rep was getroffen door twee tia's, trok hij zich terug in het appartement van zijn dochter in Amstelveen.