IJshockey is een dynamische en fysieke sport die wereldwijd wordt gespeeld, van de straten van Montreal tot de Olympische ijsbanen. De sport, een variant van hockey die op ijs gespeeld wordt, valt onder de "balsporten." Echter, in plaats van een bal, wordt er gespeeld met een platte schijf van rubber, een "puck", met een diameter van 3 inch (7,62 cm) en een dikte van 1 inch (2,54 cm). De spelers gebruiken sticks met een gekromd plat vlak om de puck te controleren en te schieten. Internationaal wordt er in 68 landen georganiseerd ijshockey gespeeld, waarvan er 63 zijn aangesloten bij de in Zürich zetelende Internationale IJshockey Federatie. De belangrijkste ijshockeycompetitie ter wereld is de Amerikaans-Canadese NHL.
Dit artikel geeft een overzicht van de regels die specifiek van toepassing zijn op jeugdijshockey, met inbegrip van de recente aanpassingen en ontwikkelingen in het spel.
Internationale Harmonisatie van Spelregels
De Internationale IJshockey Federatie (IIHF) streeft ernaar de spelregels wereldwijd te verenigen. Na officiële goedkeuring door het IIHF Annual Congress begin juni 2021, introduceerde de IIHF een nieuw spelregelboek voor het seizoen 2021-2022. IJshockey Nederland conformeert zich aan het IIHF-spelregelboek en zal deze ook overnemen. Over uitzonderingen op het spelregelboek brengt de scheidsrechterscommissie advies uit aan IJshockey Nederland. Dit nieuwe spelregelboek is ontwikkeld door een speciaal aangestelde Rule Book Writing Group bestaande uit experts van IIHF en Europese professionele competities en in overleg met de National Hockey League (NHL).
Doelstellingen van de Harmonisatie
De belangrijkste doelstellingen van deze harmonisatie zijn:
- Het harmoniseren van de spelregels voor ijshockey om te zorgen voor een consistente toepassing in alle grote competities en clubs, evenals toernooien van de nationale bond, vrouwenijshockey en jeugdijshockey.
- Het waarborgen dat de spelregels consistent zijn voor alle deelnemende teams die deelnemen aan de Olympische Spelen in Peking 2022 en andere competities die worden gereguleerd door de IIHF.
- Het ervoor zorgen dat het spelregelboek jaarlijks kan worden aangepast.
- Het prioriteit geven aan de gezondheid en veiligheid van spelers met behoud van de amusementswaarde van de sport.
Uniforme Toepassing van Regels
Het doel is om een standaard te creëren voor de spelregels van ijshockey, zodat ze uniform kunnen worden gebruikt in competities en clubs over de hele wereld. Omdat competities over de hele wereld zijn blijven groeien en zich ontwikkelen, worden de regels soms aangepast of gewijzigd. Dit leidt soms tot verwarring bij spelers, fans en officials bij de toepassing van de officiële spelregels in IIHF en andere internationale competities. Het spelregelboek 2021-2022 voegt de bestaande IIHF-, NHL-, KHL- en Europese competitie- en competitieregels samen. Het bevat dezelfde regelnummers en secties die in elke competitie en toernooi worden gebruikt.
Lees ook: Informatie over het Volleybal Jeugd Toernooi in Vaassen
Belangrijke Regelwijzigingen en Interpretaties
Het nieuwe spelregelboek streeft ook naar de hoogst mogelijke standaard van speler veiligheid en fairplay en in deze geest zal IIHF interpretaties behouden over hoe de ernst van overtredingen te beoordelen op basis van de actie en niet op basis van het resultaat. Enkele opmerkelijke wijzigingen zijn:
- Beperkt gebied voor keepers: Een beperkt gebied voor keepers achter het net om meer aanvallend spel te creëren (d.w.z. trapezium dat bekend is bij NHL en KHL).
- Videoreview: Videoreview van situaties na het speelweekend (Player Safety Commissie).
- Fysieke overtredingen: Sommige fysieke overtredingen kunnen worden afgedaan met een Major zonder een automatische Game Misconduct Penalty.
- Blauwe lijn: Bij het betreden van het aanvalsvak wordt de blauwe lijn als driedimensionaal beschouwd en wordt de schaats van een aanvallende speler in de lucht boven de blauwe lijn als on-side beschouwd (d.w.z. de NHL-off-side regel die ook wordt toegepast in Zweden en in de KHL).
Aanpassing van de Fighting-regel
Eén van de belangrijkste regelverschillen die momenteel bestaan tussen de IIHF en de NHL is bijvoorbeeld Fighting. De IIHF zal de onderscheid die wordt gebruikt in de Fighting-regel van de NHL aanpassen om haar scheidsrechters beter te voorzien van mogelijkheden/opties tijdens verschillende situaties die zich kunnen voordoen wanneer een vechtpartij op het ijs plaatsvindt. De nultolerantiebenadering van gevechten tijdens wedstrijden blijft echter van kracht, samen met de IIHF-regels voor contact met betrekking tot het hoofd of de nek.
Player Safety Commissie (PSC)
In het nieuwe spelregelboek verwijst de IIHF naar een Disciplinary Body, welke door IJshockey Nederland ingevuld gaat worden door een Player Safety Commissie (hierna te benoemen als PSC). De PSC is een onafhankelijke commissie welke zal bestaan uit minimaal 2 leden en een voorzitter welke wordt geïnstalleerd door het bondsbestuur van IJshockey Nederland. Alle wedstrijden in de Eerste- en Eredivisie zullen worden opgenomen en beschikbaar worden gesteld voor o.a. de scheidsrechterscommissie van TeamStripesNL en de PSC. Deze beelden zullen bij een Game Misconduct en/of Match Penalty inclusief het wedstrijdrapport van de scheidsrechter worden voorgelegd aan de PSC. De PSC zal op basis van de beelden en het scheidsrechters rapport een beslissing nemen. De PSC heeft tevens de bevoegdheid om zelfstandig te oordelen over een actie van een speler, coach of teambegeleider voor, tijdens of na een wedstrijd waar tijdens de wedstrijd geen straf voor is gegeven door de scheidsrechter.
Specifieke Regels voor Vrouwen- en Juniorenijshockey
Speciale secties voor vrouwen- en juniorenijshockey zullen ook worden geïntegreerd in het nieuwe spelregelboek, om de verschillende regels die op elk respectief niveau worden toegepast, te scheiden. Dit zorgt voor een duidelijkere en meer gestroomlijnde regelgeving die is afgestemd op de specifieke behoeften en overwegingen van elke groep.
Een belangrijk aspect van het meiden- en vrouwenijshockey is dat een body check niet is toegestaan.
Lees ook: Nieuwe KNVB Jeugd Indeling
Voorbereiding op het Nieuwe Seizoen
Na het goedkeuren van het nieuwe spelregelboek door het Annual Congress van de IIHF op 5 juni jl., is de scheidsrechterscommissie TeamStripesNL van IJshockey Nederland bezig met het laten vertalen van het spelregelboek naar het Nederlands en de wijzigingen ten opzichte van het vorige spelregelboek in kaart te brengen. Om spelers, coaches en officials voor te bereiden op het nieuwe seizoen, worden de volgende activiteiten georganiseerd:
- Webinars
- Bijeenkomst coaches en captains Eerste- en Eredivisie (zondag 5 september 2021 in Tilburg)
Jeugd Olympische Spelen
De Jeugd Olympische Spelen (JOS) zijn een belangrijk platform voor jonge ijshockeytalenten. NIJMEGEN - De Nijmeegse Daylin den Hartog is één van de 1900 deelnemers aan de Jeugd Olympische Spelen die van 19 januari tot 1 februari 2024 worden gehouden in het Zuid-Koreaanse Gangwon. De defense speelster met de droom ooit het WK Onder 18 te halen, reist 15 januari af naar Gangwon als trots lid van het Nederlandse Jeugd Olympische Team. De deelname voelt als een lot uit de loterij, want de selectie van het Nationale Meiden IJshockeyteam bestaat uit slechts dertien speelsters.
Deelname van Daylin den Hartog
Daylin den Hartog, een getalenteerde ijshockeyspeelster uit Nijmegen, is een van de deelnemers aan de Jeugd Olympische Spelen. Haar passie voor ijshockey begon in 2019 bij de Nijmeegse IJshockeyclub de Devils. Ze beschouwt ijshockey als haar alles, een snelle en stoere sport waarin ze haar energie kwijt kan.
Ervaringen en Voorbereiding
Daylin heeft diverse successen behaald, waaronder het landskampioenschap in 2022 met de Red Eagles U15. Voor het eerst staat Daylin dan haar mannetje in een honderd procent meidenteam tijdens de Jeugd Olympische Spelen. De speelster die de laatste weken is omgeturnd van forward naar defense, heeft veel geleerd tussen jongens, maar voelt zich beter tussen meiden: “Bij het Jeugd Olympisch Team wordt er minder fysiek gespeeld. Qua spelregels mag een body check sowieso niet bij het meiden- en vrouwen ijshockey. Daardoor komt mijn spel beter tot z’n recht en durf ik meer.” In voorbereiding op de Spelen traint de topfitte tiener elke dinsdag in Dordrecht met de Nationale Jeugdselectie. Bij de Red Eagles gaat ze, spelend met nummer 93, tegelijkertijd door met wekelijks twee trainingen en een wedstrijd.
Algemene Spelregels en Speelveld
Het speelveld is verdeeld in 3 zones, die -afhankelijk van de speelrichting van het team- het verdedigingsvak, het neutrale vak en het aanvalsvak worden genoemd. Deze verdeling is belangrijk omdat de toegang tot het aanvalsvak door een buitenspelregel (offside, zie onder) beperkt wordt. Een ijshockeybaan is het speelveld voor ijshockey. Het is een rechthoekige ijsbaan met afgestompte hoeken en is ommuurd met een boarding van 1,22 meter hoog. Er is een verdedigende zone, een neutrale zone en een aanvallende zone. De verdedigende zone is het gebied tussen de blauwe lijn een de boarding waar de eigen goal staat. De neutrale zone is tussen de twee blauwe lijnen en de aanvallende zone het vak waar het vijandelijke goal staat. Een ijshockeybaan is 61 meter lang en 30 meter breed volgens de internationale regels. In de National Hockey League is de baan 26 meter breed. De neutrale zone is 15 meter lang. Aan de linkerkant zitten de spelersbanken, hierop zitten de ijshockeyers als ze niet op het ijs staan. Rechts staan de penaltyboxen, hierin zit een ijshockeyer als hij een penalty heeft gekregen. Tussen de penaltyboxen zit een scheidsrechterbox. Deze scheidsrechter bestuurt het scorebord en beslist dus wanneer de tijd stil ligt en wanneer de penalty is afgelopen. Achter de goals zijn ook nog scheidsrechterboxen. Er zijn negen face-offplekken op het ijs: vijf in de neutrale zone, twee in de verdedigende zone en twee in de aanvallende zone. Op deze plekken wordt het spel hervat nadat het heeft stilgelegen. Voor de goal is de crease. Hierin mag de doelverdediger niet gehinderd worden door een speler van de tegenpartij.
Lees ook: Complete Gids Rugby Jeugd
Spelverloop
Een ijshockeywedstrijd bestaat uit drie zogenaamde perioden van elk 20 minuten zuivere speeltijd. Dit betekent dat bij alle spelonderbrekingen de tijd wordt stopgezet. Het spel wordt gespeeld door twee teams. Naast de goalie mogen beide teams vijf spelers tegelijk in het veld hebben staan. Hiervan zijn er traditioneel twee verdedigers (rechtsachter en linksachter) en drie aanvallers (rechtsvoor, middenvoor en linksvoor). Er mag vrijwel voortdurend gewisseld worden. Ook spelers die eerder gewisseld waren kunnen weer terug het veld in. Op het hoogste niveau hebben teams hiertoe vier aanvals- en drie verdedigingslijnen ter beschikking, die doorgaans niet langer dan een minuut op het ijs blijven. De bedoeling van het spel is om te scoren door de puck in het doel van de tegenstander te schieten. De goalie mag de puck met alle onderdelen van zijn of haar bescherming tegenhouden.
Strafregels (Penalties)
Hoewel bij ijshockey meer contact is toegestaan dan bij veel andere sporten zijn er regels om het spel in goede banen te leiden. Een straf bij ijshockey heet een 'penalty'. Penalty’s worden uitgedrukt in strafminuten. Bij zeer zware overtredingen waar de intentie lijkt om de tegenstander te blesseren wordt een "match penalty" opgelegd. Bij het (meermaals) belagen van een wedstrijdofficial, zowel fysiek als verbaal, kan een "gross misconduct penalty" worden opgelegd. Tijdens een penalty heeft het niet in overtreding zijnde team een zogeheten powerplay of man-meer-situatie. Bij bepaalde overtredingen (een tegenstander van achteren aanvallen bij een breakaway, het gooien van een stick in de richting van de puck in het eigen verdedigingsvak of opzettelijk het eigen doel verplaatsen in de laatste 2 minuten van de reguliere speeltijd of gedurende de gehele overtime) kan er een penaltyshot worden toegekend.
Face-off en Overtime
Het spel begint met een face-off. Bij een face-off staat er van beide teams een speler klaar om, als de scheidsrechter de puck in het spel brengt, de puck te veroveren. Als er een goal wordt gemaakt of een overtreding wordt begaan volgt er weer een face-off. Bij een overtreding kan de plek van de face-off verschillen, dit wordt bepaald door de plaats waar de overtreding is begaan. Als aan het einde van de wedstrijd de stand gelijk is wordt er, tenzij in de competitieregels is afgesproken dat een wedstrijd in een gelijk spel kan eindigen, een overtime periode van 5 minuten gespeeld. Het team dat daarin scoort wint dan gelijk de wedstrijd. Mocht er dan nog geen winnaar zijn dan volgt een penalty shootout. Een shootout is een penalty serie, waarbij om de beurt één aanvaller van de ene partij tegen de goalie van de andere partij mag aanvallen.
Veelvoorkomende Overtredingen
- Icing - Als de puck vanuit het verdedigingsvak over de achterlijn van de tegenpartij wordt gespeeld volgt een face-off in het verdedigingvak van het team dat de puck heeft gespeeld.
- Holding - Als een speler een tegenstander vasthoudt.
- Boarding - Als een speler een tegenspelers opzettelijk (onnodig) hardhandig tegen de boarding duwt.
- Slashing - Als een speler een tegenspeler met zijn stick slaat.
- Hooking - Als een speler een tegenspeler probeert af te remmen met behulp van zijn stick (haken).
- Charging - Als een speler een paar stappen of een sprong maakt voordat hij een tegenspeler een body check geeft.
- Roughing - Als een speler een tegenspeler te hard te lijf gaat.
- High sticking - Als een speler zijn stick boven de schouders heeft en van daaruit een gevaarlijke situatie ontstaat.
De meeste overtredingen worden bestraft met een tijdstraf van 2 minuten.
IJshockey in Nederland
In Nederland is ijshockey een relatief kleine sport. De Nederlandse en Belgische competitie zijn samengevoegd om zo het niveau te verhogen. Deze competitie heet de BENELeage en is het hoogste niveau in Nederland. Daarnaast heb je nog een 1e t/m 5e divisie, jeugd-, jeugdrecreanten en studentencompetitie.
Competities en Toernooien
Internationaal kun je als clubteam meedoen aan toernooien. Als landenteam zijn er vanaf de jeugd jaarlijks wereldkampioenschappen. Er zijn kampioenschappen op verschillende niveaus. Daarnaast zijn er 1x in de 4 jaar de Olympische Winterspelen. Daar moet je je wel voor plaatsen. De enige keer dat het Nederlands Team aan de OS heeft meegedaan was in 1980.
tags: #jeugd #olympische #spelen #ijshockey #regels