Het Italiaanse voetbalelftal: Een blik op de gloriejaren en de spelers van 2006

Het Italiaanse voetbalelftal, ook wel bekend als de "Squadra Azzurra", heeft een rijke en indrukwekkende geschiedenis. Met vier gewonnen WK's en twee EK-titels behoort Italië tot de meest succesvolle voetballanden ter wereld. In dit artikel duiken we in de successen van het Italiaanse voetbalelftal, met een speciale focus op de spelers die in 2006 de wereldtitel veroverden.

Een roemrucht verleden

De eerste officiële interland van het Italiaanse voetbalelftal vond plaats in 1910, waarbij Frankrijk met 6-2 werd verslagen. De beginjaren waren echter niet direct gevuld met grote successen. In 1928 werd er wel een bronzen medaille behaald op de Olympische Spelen in Amsterdam.

In 1934 organiseerde Italië het WK, en de toenmalige dictator Benito Mussolini eiste niets minder dan de wereldtitel. Italië plaatste zich voor het WK na een politiek manoeuvre waarbij Griekenland zich terugtrok. In 1938 kreeg Italië de kans om de wereldtitel te verdedigen, ditmaal zonder politieke inmenging. De Italianen wonnen achtereenvolgens van Noorwegen, Frankrijk en Brazilië, waarna ze in de finale Hongarije versloegen met 4-2. Tussen deze twee WK-zeges door won Italië in 1936 ook nog Olympisch goud.

De Tweede Wereldoorlog zorgde voor een moeilijke periode voor het Italiaanse voetbal. Als wereldkampioen van 1938 mocht Italië weliswaar naar het WK van 1950 afreizen, maar daar konden ze geen indruk maken. Op het WK van 1954 werd Italië twee keer verslagen door het stugge Zwitserland, dat een verdedigende tactiek hanteerde die later door Italië zou worden overgenomen en geperfectioneerd.

In 1958 wist Italië zich niet te kwalificeren voor het WK, en in 1962 werd het elftal al in de eerste ronde uitgeschakeld. Het eerste EK in 1960 ging ook aan de Italianen voorbij. Op het WK van 1966 in Engeland ging het niet veel beter. Italië won van Chili, maar verloor opnieuw van de Sovjet-Unie. Een gelijkspel tegen Noord-Korea zou voldoende zijn geweest voor kwalificatie voor de volgende ronde, maar de Italianen verloren van de voetbaldwerg. Terug in Italië werden de spelers opgewacht door een woedende menigte die hen bekogelde met tomaten en rotte eieren.

Lees ook: EK-kansen Italië

De wederopbouw en het EK in eigen land

Een groot deel van de Italiaanse selectie vertrok, en de nieuwe bondscoach Ferruccio Valcareggi kreeg de taak om het Italiaanse elftal opnieuw op te bouwen. Hij selecteerde onder andere de jonge, talentvolle doelman Dino Zoff. Met een vernieuwde selectie kwalificeerde Italië zich voor het EK in eigen land. De halve finale tegen de Sovjet-Unie leverde geen winnaar op, waarna een muntstuk moest beslissen welk land naar de finale mocht. Ook in de finale stond het na 120 minuten voetballen gelijk. Dit keer werd er geen muntstuk opgeworpen, maar werd er een tweede finalewedstrijd georganiseerd.

In 1970 haalde Italië op wonderbaarlijke wijze de WK-finale. Na in de groepsfase alleen van Zweden te hebben gewonnen en twee keer doelpuntloos gelijk te hebben gespeeld, speelden de Italianen in de kwartfinale tegen Mexico. Deze wedstrijd won Italië, waardoor het zich plaatste voor de halve finales. Het was catenaccio in optima forma. In de halve finale bewees Italië dat het ook anders kon spelen. Toen de West-Duitsers vlak voor tijd eindelijk door de Italiaanse verdediging braken en de gelijkmaker produceerden, moest er verlengd worden. In de verlenging zette Gerd Müller de West-Duitsers op 1-2. Daardoor werd Italië gedwongen om de verdedigende stellingen te verlaten. Nog in de eerste helft van de verlenging scoorde Italië twee keer.

In 1972 miste Italië als regerend Europees Kampioen de eindronde van het EK. Het WK in 1974 werd wel gehaald, maar de eerste ronde was een pijnlijk eindstation. Een nieuwe generatie Italiaanse voetballers onder aanvoering van Juventus-speler Marco Tardelli en Vicenza-aanvaller Paolo Rossi kwalificeerde zich voor het WK 1978 in Argentinië. De Italianen bereikten de halve finale, waarin het door een eigen doelpunt van Ernie Brandts op een 1-0 voorsprong kwam tegen Nederland.

Het Totonero-schandaal en de WK-zege van 1982

In 1980 ontplofte vlak voor het EK in eigen land een bom. Diverse spelers van Perugia, waaronder spits Paolo Rossi, werden beschuldigd van matchfixing. Dit schandaal is de Italiaanse geschiedenisboeken ingegaan als Totonero, de zwarte toto. Rossi werd voor drie jaar geschorst en kon EK-deelname op zijn buik schrijven. Zonder Rossi kon Italië weinig indruk maken. Het leunde op de wederom goed georganiseerde defensie en speelde spijkerhard voetbal.

In 1982 keerde Rossi terug in het Italiaanse elftal. Na slechts drie wedstrijden voor Juventus gespeeld te hebben, mocht Rossi mee naar het WK. In de eerste fase van het toernooi was Rossi echter onzichtbaar, en Italië plaatste zich na drie gelijke spelen op doelsaldo voor de tweede ronde. Daarin trof het Argentinië en Brazilië. Tegen Argentinië werd verloren, ondanks dat de Italiaanse verdediger er een sport van maakte om de Argentijnse superster Diego Maradona negentig minuten lang te raken waar hij hem maar raken kon. In deze wedstrijd stond Rossi op en scoorde een loepzuivere hattrick, waarmee hij de Italianen hoogstpersoonlijk naar de halve finale schoot. Ook in die halve eindstrijd scoorde Rossi de twee Italiaanse doelpunten, waardoor de finale werd gehaald. Tegen West-Duitsland werd met 3-1 gewonnen.

Lees ook: Alles over het Italiaanse elftal

Een periode van wisselvalligheid

De wereldtitel van 1982 was lange tijd het laatste teken van leven dat we van het Italiaanse nationale elftal vernamen. Het EK 1984 werd gemist, en het WK 1986 werd een afgang. Bondscoach Azeglio Vicini koos rigoureus voor spelers van AC Milan als hart van zijn elftal. Op het EK 1988 speelde Italië fris en aanvallend voetbal, maar in de halve finale was het niet opgewassen tegen de Sovjet-Unie. Niemand in Italië die erom maalde, want het EK gold voor Italië als een generale repetitie voor het WK in 1990 in eigen land.

Heel lang lag Italië op koers om kampioen te worden. Met Salvatore "Toto" Schillaci diende zich eindelijk de opvolger van Paolo Rossi aan, en met zes doelpunten werd Schillaci ook topscorer van het WK. Voor Italië bleek de finale uiteindelijk een brug te ver. Italië verloor de halve finale na strafschoppen. Aldo Serena en Roberto Donadoni misten hun strafschop.

Gemiste strafschoppen en een verloren EK-finale

In 1994 miste Roberto Baggio de beslissende strafschop tegen Brazilië in de kwartfinale van het WK in de Verenigde Staten, en in 1998 was het Luigi di Biagio die de beslissende pingel miste in de kwartfinale tegen Frankrijk. Het EK 2000 in België en Nederland werd wel gehaald, en na een voorzichtige poulefase stuitte Italië in de halve finale op Nederland. Ondanks een vroege rode kaart van verdediger Gianluca Zambrotta en twee gemiste Nederlandse strafschoppen sleepte Italië een verlenging en uiteindelijk strafschoppen uit het vuur.

In de finale van het EK leek Italië op de Europese titel af te stevenen. Het leidde lange tijd in de wedstrijd tegen Frankrijk door een doelpunt van Marco Delvecchio. Alessandro Del Piero verzuimde in de tweede helft om de wedstrijd te beslissen. Het kwam Italië duur te staan.

Controversiële uitschakeling en de aanstelling van Lippi

Op het WK 2002 in Japan en Zuid-Korea speelde Italië zeker niet groots, maar de manier waarop het uitgeschakeld werd, had wel iets weg van matchfixing. De Italianen namen het in de achtste finales op tegen gastland Zuid-Korea, dat gecoacht werd door de Nederlander Guus Hiddink. In de slotfase van de wedstrijd scoorde Korea de gelijkmaker, en in de verlenging volgden de rariteiten in een hoog tempo op. Eerst werd Francesco Totti na een overtreding op hem uit het veld gestuurd, en vlak daarna werd een zuiver doelpunt van Italië afgekeurd.

Lees ook: Superga-vliegramp: het verlies van een legendarisch team

Na een vroege uitschakeling op het EK 2004 stelde de Italiaanse bond Marcello Lippi aan als nieuwe bondscoach. Hij plaatste zich zonder al te veel moeite met zijn team voor het WK in Duitsland.

De WK-zege van 2006

De poulefase van het WK 2006 werd doorstaan na winst op Ghana en Tsjechië, en een gelijkspel tegen de Verenigde Staten. In de achtste finale werd Australië verslagen met 1-0 door een late penalty van Totti. In de kwartfinale was Oekraïne de tegenstander. De Italianen wonnen met 3-0, onder andere met twee goals van Luca Toni.

In de halve finale speelde Italië tegen gastland Duitsland, dat dit toernooi indruk maakte door fris en aanvallend voetbal te spelen. Geheel tegen de natuur van het Italiaanse voetbal in wisselde Lippi aanvallend, en door doelpunten van Fabio Grosso en Alessandro del Piero bereikte Italië de finale.

Daarin zette Marco Materazzi de Italianen op voorsprong, maar tegenstander Frankrijk kwam langszij door een treffer van Zinédine Zidane. Diezelfde Zidane werd in de verlenging uit het veld gestuurd na een kopstoot op Materazzi. Italië nam de noodzakelijke strafschoppen beter, waardoor de wereldtitel werd veroverd.

De spelers van het WK-winnende elftal in 2006

De basisopstelling van Italië in de gewonnen WK-finale van 2006 bestond uit de volgende spelers:

• Gianluigi Buffon: De legendarische doelman speelde in de zomer van 2006 bij Juventus en stond daar momenteel nog steeds onder contract.
• Gianluca Zambrotta: Vlak na het WK maakte Zambrotta de overstap van Juventus naar FC Barcelona. Daar speelde de verdediger twee seizoenen en vertrok vervolgens naar AC Milan.
• Fabio Cannavaro: Cannavaro maakte in de zomer van 2006 de overstap van Juventus naar Real Madrid. Daar speelde hij drie seizoenen en keerde vervolgens weer terug naar Juventus.
• Marco Materazzi: Materazzi speelde tijdens het WK in 2006 bij Internazionale. Tussen juli 2011 en september 2014 had hij geen club. Hij keerde vervolgens terug in de voetballerij en speelde nog anderhalf jaar bij de Indiase voetbalclub Chennaiyin FC.
• Fabio Grosso: Grosso stapte in de zomer van 2006 over van US Palermo naar Internazionale. Eén jaar later verruilde hij de Italiaanse club voor Olympique Lyon. Voorafgaand aan het seizoen 2009-2010 vertrok hij naar Juventus en kwam in juli 2012 zonder club te zitten.
• Mauro Camoranesi: Camoranesi speelde in 2006 bij Juventus en bleef daar tot augustus 2010.
• Gennaro Gattuso: Gattuso speelde van medio 1999 tot medio 2012 bij AC Milan en vertrok vervolgens naar FC Sion.
• Andrea Pirlo: Net als Gattuso speelde ook Pirlo in de zomer van 2006 bij AC Milan. Hij bleef daar tot juli 2011 en maakte toen de overstap naar Juventus.
• Simone Perrotta: Perrotta speelde tijdens het WK in 2006 bij AS Roma en bleef daar tot juli 2013.
• Francesco Totti: Totti staat al sinds zijn debuut in het profvoetbal onder contract bij dezelfde club, namelijk AS Roma.
• Luca Toni: In de zomer van 2006 stond Toni onder contract bij ACF Fiorentina. Via Bayern München, een huurperiode aan AS Roma, Genoa, Juventus, Al-Nasr SC en Fiorentina kwam hij terecht bij Hellas Verona.

De impact van Marcello Lippi

Bondscoach Marcello Lippi stak eerst nog even een sigaartje op voordat hij de wereldbeker in ontvangst nam. Ondanks de dramatiek van de wedstrijd en de uitzinnige vreugde bij zijn spelers na de voor Italië zo gelukkig verlopen ontknoping in de strafschoppenserie, bleef de 58-jarige Toscaner met een cigarillo op de lippen ijzig kalm. De kalmte en overtuiging die hij uitstraalde, waren de afgelopen twee jaar overgeslagen op de spelers van het Italiaanse elftal. Talrijke bondscoaches gingen Lippi voor, maar slaagden er nooit in een goede eenheid te maken van de Squadra Azzurra.

Een defensieve triomf

De wereldtitel van Italië in 2006 was een triomf van het defensieve voetbal. De Italianen speelden afwachtend, met een ondoordringbare defensie. Maar als het moest, kon Italië ook aanvallen. Daarvoor beschikte Lippi over de ideale aanjager Andrea Pirlo en op de vleugels spelers als Simone Perrotta en de onvermoeibare Mauro Camoranesi. Op onverwachte momenten zorgde linksback Fabio Grosso voor ondersteuning.

De beste oud-voetballers van Italië aller tijden

Naast de spelers van het WK-winnende elftal in 2006 heeft Italië door de jaren heen vele andere geweldige voetballers voortgebracht. Een selectie van de beste oud-voetballers van Italië aller tijden:

• Gianluigi Buffon: Met 176 interlands is Buffon recordhouder voor Italië. Zijn hoogtepunt was ongetwijfeld het WK van 2006.
• Dino Zoff: Zoff was één van de beste voetballers van de jaren '60 en '70. Hij won het WK in 1982 en werd twee keer Europees winnaar.
• Paolo Maldini: Maldini speelde maar liefst 902 wedstrijden voor AC Milan, waarmee hij recordhouder is. Hij onderscheidde zich van andere spelers door zijn defensieve intelligentie.
• Gaetano Scirea: Scirea is een icoon van het Italiaanse voetbal. Hij stond bekend om zijn exceptionele vaardigheden, leiderschap en inzicht. In zijn carrière heeft hij nooit een rode kaart ontvangen.
• Fabio Cannavaro: Cannavaro is één van de beste voetballers na 2000 en behoort tevens tot de meest gerespecteerde verdedigers van zijn generatie. In 2006 won hij de Ballon d'Or, FIFA-speler van het jaar en Wereldspeler van het jaar.
• Giuseppe Bergomi: Bergomi maakte op zestienjarige leeftijd zijn debuut voor Inter Milan. In 1982 won hij het WK van Duitsland.
• Marco Tardelli: Tardelli is één van de meest waardevolle spelers in de Italiaanse voetbalgeschiedenis. Op het gewonnen WK van '82 kwam hij als verdedigende middenvelder in actie.
• Francesco Totti: Totti is één van de wereldkampioenen van 2006. In de kwartfinale tegen Australië bleek hij van onschatbare waarde, toen hij in de 95e minuut het enige doelpunt uit een strafschop scoorde.
• Andrea Pirlo: Pirlo stond 116 keer op het veld namens Italië. Zo ook met Buffon, Cannavaro en Totti op het WK van 2006.
• Roberto Baggio: Baggio staat bekend om zijn geweldige speelwijze en kwaliteiten, maar ook om zijn gemiste strafschop in de WK-finale van 1994.
• Paolo Rossi: Rossi werd in 1982 topscorer van het WK. Kort daarna won hij de Ballon d'Or en werd hij uitgeroepen tot Wereldspeler van het jaar.
• Alessandro Del Piero: Del Piero heeft het grootste gedeelte van zijn voetbalcarrière volgemaakt bij Juventus, waar hij in 513 wedstrijden 208 doelpunten maakte. Ook deze Italiaanse voetballegende was onderdeel van het winnende team op het WK in 2006.

tags: #italiaans #voetbalelftal #spelers #2006 #namen