Het voetbaltoernooi op de Olympische Spelen is een evenement dat zowel mannen- als vrouwenteams in de schijnwerpers zet. Hoewel het niet altijd dezelfde prestige geniet als het WK of EK, biedt het een uniek platform voor opkomende talenten en gevestigde sterren. Dit artikel duikt in de regels, geschiedenis, deelnemers en andere relevante aspecten van het Olympische voetbaltoernooi.
De Geschiedenis van Voetbal op de Olympische Spelen
Voetbal maakte zijn debuut op de Olympische Spelen in 1900 in Parijs. Met uitzondering van 1932, toen het niet op het programma stond, is het mannenvoetbal sindsdien een vaste waarde gebleven. Vrouwenvoetbal werd pas in 1996 in Atlanta aan het programma toegevoegd.
In de beginjaren waren Europese teams dominant bij de mannen, terwijl de Verenigde Staten de vrouwentak domineerden. Hongarije is recordhouder bij de mannen met drie gouden medailles, terwijl de Verenigde Staten vier gouden medailles hebben gewonnen bij de vrouwen. De huidige olympisch kampioen bij de vrouwen is Canada, dat in de finale Zweden versloeg na strafschoppen.
Grote namen op de Olympische Spelen
Door de jaren heen hebben veel grote voetballers en voetbalsters deelgenomen aan de Olympische Spelen. Denk aan Ferenc Puskás (1952), Lev Yachine (1956), Samuel Eto’o (2000), Lionel Messi (2008) en Neymar (2016). Deze spelers hebben niet alleen hun land vertegenwoordigd, maar ook een onuitwisbare indruk achtergelaten op het toernooi.
Regels en Formats
Mannenvoetbal: De Onder-23 Regel
Sinds de Olympische Spelen van 1992 is er een belangrijke regel van kracht voor het mannenvoetbal: teams moeten voornamelijk bestaan uit spelers onder de 23 jaar. Deze regel is ingevoerd om te voorkomen dat de Olympische Spelen concurreren met het WK, dat door de FIFA als het belangrijkste voetbaltoernooi wordt beschouwd.
Lees ook: Alles over de Voetbalregels op de Olympische Spelen
Er is echter een uitzondering op deze regel: elk deelnemend land mag maximaal drie dispensatiespelers selecteren die ouder zijn dan 23 jaar. Thierry Henry, de coach van het Franse Olympische team, maakt hier bijvoorbeeld gretig gebruik van door Alexandre Lacazette (33) en Jean-Philippe Mateta (27) mee te nemen naar Parijs. Argentinië heeft op zijn beurt onder andere Manchester City-spits Julián Álvarez (24) en Ajacied Geronimo Rulli (32) in de selectie.
Vrouwenvoetbal: Geen Leeftijdsbeperkingen
In tegenstelling tot het mannenvoetbal zijn er bij het vrouwenvoetbal geen leeftijdsbeperkingen. Dit betekent dat landen hun beste speelsters kunnen selecteren, ongeacht hun leeftijd.
Toernooiformat
Bij de mannen doen 16 landen mee aan het Olympische voetbaltoernooi, terwijl er bij de vrouwen 12 landen deelnemen. Beide toernooien beginnen met een groepsfase, waarin de landen worden verdeeld in poules van vier (mannen) of drie (vrouwen). De beste teams uit de groepsfase gaan door naar de knock-outfase, waar ze strijden om de medailles.
- Mannen: 16 landen, verdeeld over vier groepen van vier. De nummers 1 en 2 van elke groep gaan door naar de kwartfinales.
- Vrouwen: 12 landen, verdeeld over drie groepen van vier. De beste twee landen van elke poule plus de twee beste nummers drie gaan door naar de knock-outfase.
Deelnemende Landen en Kwalificatie
De deelnemende landen aan het Olympische voetbaltoernooi worden bepaald via kwalificatietoernooien georganiseerd door de continentale confederaties (Afrika, Azië, Europa, Noord- en Midden-Amerika, Oceanië en Zuid-Amerika).
De verdeling van de plaatsen voor de Olympische Spelen 2024 is als volgt:
Lees ook: Olympische Spelen Vrouwenvoetbal
Mannen:
- Afrika: 3.5 landen
- Azië: 3.5 landen
- Europa: 3 landen
- Gastland: Frankrijk
- Noord- en Midden-Amerika: 2 landen
- Oceanië: 1 land
- Zuid-Amerika: 2 landen
Vrouwen:
- Afrika: 2 landen
- Azië: 2 landen
- Europa: 2 landen
- Gastland: Frankrijk
- Noord- en Midden-Amerika: 2 landen
- Oceanië: 1 land
- Zuid-Amerika: 2 landen
Het Nederlands Elftal
Helaas hebben zowel het Nederlands mannen- als vrouwenelftal zich niet gekwalificeerd voor de Olympische Spelen van 2024 in Parijs. De Oranje Leeuwinnen grepen naast een ticket via de Nations League, terwijl Jong Oranje op het EK onder 21 niet bij de top drie eindigde.
Het Nederlands voetbalelftal heeft in totaal 3 keer een medaille gehaald op de zomerspelen. Deze medailles hebben allemaal dezelfde kleur: brons. De laatste medaille is inmiddels ook alweer tijden geleden, deze medailles werden namelijk in 1908, 1912 en 1916 behaald.
Niet alleen de medailles gaat moeizaam ook qua deelnames zijn de Nederlands mannen helaas al een tijdje minder succesvol. De laatste keer dat we meededen was in 2008, toen het in de kwartfinale misging tegen de latere olympisch kampioen Argentinië. Helaas zal het Nederlands mannenelftal in 2024 ook niet deelnemen aan de olympische spelen. De Oranje leeuwinnen hebben 1x aan het olympisch voetbaltoernooi meegedaan.
Stadions en Speelschema
Het voetbaltoernooi van de Olympische Spelen 2024 in Parijs vindt plaats van 24 juli tot en met 10 augustus. De wedstrijden worden gespeeld in zeven verschillende stadions verspreid over heel Frankrijk:
- Parc des Princes (Parijs): Het stadion van Paris Saint-Germain, met een capaciteit van 47.000 toeschouwers. Hier vinden de openingswedstrijd en de finales van zowel het mannen- als vrouwentoernooi plaats.
- Stade Vélodrome (Marseille): Het op één na grootste stadion van Frankrijk, met een capaciteit van 67.000 toeschouwers. Hier worden halve finales gespeeld.
- Parc Olympique Lyonnais (Lyon): Het derde grootste stadion van Frankrijk, met een capaciteit van 59.000 toeschouwers. Ook hier worden halve finales gespeeld.
- Allianz Riviera (Nice): Een modern stadion met een capaciteit van 36.000 toeschouwers.
- Stade de Bordeaux (Bordeaux): Een jong stadion gebouwd voor het EK 2016, met een capaciteit van 42.000 toeschouwers.
- Stade Geoffroy-Guichard (Saint-Étienne): Het oudste stadion, daterend uit 1931, met een capaciteit van 42.000 toeschouwers.
- Stade de la Beaujoire (Nantes): Een stadion met een capaciteit van 35.000 toeschouwers, gebouwd voor het EK 1984.
Speelschema Mannen
Hieronder volgt een overzicht van het speelschema van de mannen op de Olympische Spelen 2024:
Lees ook: Speelschema voetbal op de Olympische Spelen
Poule A:
- Frankrijk
- Verenigde Staten
- Nieuw-Zeeland
- Guinea
Poule B:
- Argentinië
- Marokko
- Irak
- Oekraïne
Poule C:
- Egypte
- Spanje
- Dominicaanse Republiek
- Oezbekistan
Poule D:
- Japan
- Paraguay
- Mali
- Israël
Uitslagen en Speelschema Poule A Mannen:
- Nice 24 juli 2024 17.00 Guinea Nieuw Zeeland 1-2
- Marseille 24 juli 2024 21.00 Frankrijk Verenigde Staten 3-0
- Marseille 27 juli 2024 19.00 Nieuw Zeeland Verenigde Staten 1-4
- Nice 27 juli 2024 21.00 Frankrijk Guinea 1-0
- Marseille 30 juli 2024 19.00 Nieuw Zeeland Frankrijk 0-3
- Saint-Étienne 30 juli 2024 19.00 Verenigde Staten Guinea 3-0
Uitslagen en Speelschema Poule B Mannen:
- Saint-Étienne 24 juli 2024 15.00 Argentinië Marokko 1-2
- Lyon 24 juli 2024 19.00 Irak Oekraïne 2-1
- Lyon 27 juli 2024 15.00 Argentinië Irak 3-1
- Saint-Étienne 27 juli 2024 17.00 Oekraïne Marokko 2-1
- Lyon 30 juli 2024 17.00 Oekraïne Argentinië 0-2
- Nice 30 juli 2024 17.00 Marokko Irak 3-0
Uitslagen en Speelschema Poule C Mannen:
- Parc des Princes, Parijs 24 juli 2024 15.00 Oezbekistan Spanje 1-2
- Nantes 24 juli 2024 17.00 Egypte Dominicaanse Republiek 0-0
- Bordeaux 27 juli 2024 15.00 Dominicaanse Republiek Spanje 1-3
- Nantes 27 juli 2024 17.00 Oezbekistan Egypte 0-1
- Parc des Princes, Parijs 30 juli 2024 15.00 Dominicaanse Republiek Oezbekistan 1-1
- Bordeaux 30 juli 2024 15.00 Spanje Egypte 1-2
Uitslagen en Speelschema Poule D Mannen:
- Bordeaux 24 juli 2024 19.00 Japan Paraguay 5-0
- Parc des Princes, Parijs 24 juli 2024 21.00 Mali Israël 1-1
- Parc des Princes, Parijs 27 juli 2024 19.00 Israël Paraguay 2-4
- Bordeaux 27 juli 2024 21.00 Japan Mali 1-0
- Nantes 30 juli 2024 21.00 Israël Japan 0-1
- Parc des Princes, Parijs 30 juli 2024 21.00 Paraguay Mali 1-0
Kwartfinales Mannenvoetbal Olympische Spelen 2024:
- Vrijdag 2 augustus 2024 15.00 Parijs Marokko Verenigde Staten 4-0
- Vrijdag 2 augustus 2024 17.00 Lyon Japan Spanje 0-3
- Vrijdag 2 augustus 2024 19.00 Marseille Egypte Paraguay 1-1 (*WNS 5-4)
- Vrijdag 2 augustus 2024 21.00 Bordeaux Frankrijk Argentinië 1-0
Halve Finales Mannenvoetbal Olympische Spelen 2024:
- Maandag 5 augustus 2024 18.00 Marseille Marokko Spanje 1-2
- Maandag 5 augustus 2024 21.00 Lyon Frankrijk Egypte 3-1
Strijd om Brons Mannen Olympische Spelen 2024:
- Donderdag 8 augustus 2024 17.00 Nantes Egypte Marokko
Finale Mannenvoetbal Olympische Spelen 2024:
- Vrijdag 9 augustus 2024 18.00 Parijs Spanje Frankrijk
Speelschema Vrouwen
Het speelschema voor het vrouwenvoetbal op de Olympische Spelen 2024 is ook bekend. De 12 deelnemende landen zijn verdeeld over drie poules:
Poule A:
Nog niet bekend
Poule B:
Nog niet bekend
Poule C:
Nog niet bekend
Argentijnse wereldkampioenen
Voor de Argentijnse voetbalfans zijn het goede tijden. Het mannenteam werd wereldkampioen in 2022 en won afgelopen maand de Copa América. Dat smaakt naar meer moet de voetbalbond hebben gedacht, want ook voor de Olympische Spelen is een topteam afgevaardigd.
De grootste naam in de selectie is waarschijnlijk Julián Álvarez, de spits van Manchester City die in 2022 wereldkampioen werd en tijdens de Copa América-finale op 14 juli nog in de basis stond. Hij speelde al 36 interlands voor het eerste Argentijnse elftal en gaat mee naar Parijs als dispensatiespeler.
Dat geldt ook voor Ajax-doelman Gerónimo Rulli en verdediger Nicolás Otamendi. Ook zij zijn wereldkampioenen van 2022 en gaan mee als 'oudjes' met het Argentijnse olympische elftal, dat wordt getraind door voormalig Barcelona-speler Javier Mascherano.
Spaanse wereldkampioenen
Bij het vrouwentoernooi is er wel een duidelijke favoriet: Spanje. Het land is de regerend wereldkampioen en domineert ook het clubvoetbal via FC Barcelona, dat drie van de laatste vier Champions Leagues won. In het Spaanse olympische elftal zijn enkele van de beste speelsters ter wereld verzameld.
Zo gaat Aitana Bonmatí mee, die in 2023 werd verkozen tot beste voetbalster ter wereld. Net als Alexia Putellas, die deze eer in 2022 en 2021 ten deel viel. Verder is het dringen geblazen voor een basisplaats tussen andere toppers als Salma Paralluelo, Ona Batlle en Jenni Hermoso.
NOS Voetbal
De Olympische Spelen zijn in Nederland te volgen via de NOS. Zowel via de televisie als via de app kan je hier geregeld live-beelden of samenvattingen van het voetbaltoernooi vinden. Mocht je alleen de finale willen zien, dan moet je op 9 augustus om 18:00 klaar zitten.
tags: #voetbal #olympische #spelen #regels