Inleiding
IJshockey, een sport die bekend staat om zijn snelheid, fysieke intensiteit en strategisch spel, wordt soms overschaduwd door vechtpartijen. Deze vechtpartijen roepen vragen op over de oorzaken en gevolgen ervan. Dit artikel onderzoekt de verschillende aspecten van vechtpartijen in het ijshockey, van de historische context tot de hedendaagse perceptie en de impact op het spel.
Historische Context en Culturele Acceptatie
Vechten heeft lange tijd een controversiële, maar soms geaccepteerde plaats ingenomen in de ijshockeycultuur, vooral in Noord-Amerika. Tonnie Collard, een voormalig international, groeide op in Canada en beschrijft hoe kinderen al vroeg leren dat lichamelijk contact en vechten onderdeel zijn van het spel. Het idee is dat spelers moeten laten zien dat ze niet bang zijn en bereid zijn om zichzelf en hun team te verdedigen.
Collard stelt dat in Noord-Amerika kinderen voor de televisie worden gezet als er ijshockey is en hen wordt verteld dat lichamelijk contact nodig is en dat vechten erbij hoort. "Laten zien dat je niet bang bent, handschoenen uit en vechten, dat is voor hen de ware ijshockeyer. Wie bang is om te vechten en zich laat intimideren is een klootzak. IJshockey is daar een leerschool voor het leven.”
Deze mentaliteit is echter niet overal ter wereld even sterk aanwezig. In Nederland bijvoorbeeld, wordt agressief spel en vechten vaak afgekeurd. Collard merkt op dat Nederlanders de neiging hebben om zich te richten op de negatieve aspecten van de sport, in plaats van op het spelpeil. Hij stelt dat de Nederlandse mentaliteit niet geschikt is voor topsport en al helemaal niet voor ijshockey, omdat winnen ten koste van alles niet zou mogen.
Oorzaken van Vechtpartijen
Er zijn verschillende factoren die kunnen bijdragen aan het ontstaan van vechtpartijen in het ijshockey:
Lees ook: Bekerfinale Den Haag - Heerenveen
- Spanningen tussen teams en spelers: Rivaliteit tussen teams, vooral tussen landen, kan hoog oplopen en leiden tot agressie op het ijs. Een recent voorbeeld hiervan is de wedstrijd tussen de Verenigde Staten en Canada tijdens een vierlandentoernooi in Montreal, waar de wedstrijd al in de eerste negen seconden drie keer werd stilgelegd vanwege vechtpartijen. Politieke spanningen tussen landen kunnen ook doorwerken in sportwedstrijden, zoals Collard opmerkt over de spanningen tussen de VS en Canada na de terugkeer van Donald Trump als president.
- Provocatie: Spelers kunnen elkaar opzettelijk provoceren om een reactie uit te lokken, bijvoorbeeld door middel van intimidatie, verbale beledigingen of fysiek agressief spel.
- Frustratie: Wanneer een team achterstaat of een speler gefrustreerd is over een beslissing van de scheidsrechter, kan dit leiden tot agressief gedrag.
- Bescherming van teamgenoten: Spelers kunnen vechten om een teamgenoot te verdedigen die is aangevallen of onheus behandeld.
- Handhaving van de "erecode": In sommige gevallen wordt vechten gezien als een manier om respect af te dwingen en de "erecode" van het ijshockey te handhaven. Dit kan betekenen dat een speler moet vechten als hij een andere speler een harde check heeft gegeven of als hij een teamgenoot heeft beledigd.
- Slecht arbitrage: Volgens Collard is het niveau van de scheidsrechters een belangrijke factor. Scheidsrechters die zelf geen topijshockey hebben gespeeld, voelen het spel niet aan en weten dus niet hoe ze agressief spel moeten beoordelen. Ze straffen te snel, wat irritatie wekt, de agressie doet escaleren en zo vechtpartijen veroorzaakt.
Gevolgen van Vechtpartijen
Vechtpartijen in het ijshockey kunnen verschillende gevolgen hebben, zowel positief als negatief:
- Positieve gevolgen (volgens sommige):
- Spanning en entertainment: Sommige fans beschouwen vechtpartijen als een opwindend onderdeel van het spel dat voor extra spanning en entertainment zorgt. Collard vertelt over zijn bezoek aan een wedstrijd van de Montreal Canadiens, waar mensen genieten wanneer spelers elkaar te lijf gaan en na afloop voldaan naar huis gaan.
- Moreel oppeppen: Een vechtpartij kan een team een morele boost geven en de spelers motiveren om harder te werken.
- Afschrikking: Vechten kan dienen als een afschrikmiddel tegen agressief spel en onsportief gedrag.
- Negatieve gevolgen:
- Blessures: Vechtpartijen kunnen leiden tot ernstige blessures, zoals hersenschuddingen, gebroken botten en snijwonden.
- Schorsingen: Spelers die vechten, worden gestraft met schorsingen, wat hun team kan verzwakken.
- Slechte reputatie: Teams en competities die bekend staan om vechtpartijen, kunnen een slechte reputatie krijgen, wat kan leiden tot minder sponsors en minder fans.
- Negatieve invloed op de jeugd: Vechtpartijen kunnen een negatieve invloed hebben op jonge spelers, die het idee kunnen krijgen dat vechten een normaal en acceptabel onderdeel van het spel is.
- Afkeer bij publiek: Wanneer op het ijs wordt gevochten, gaan ze op de tribune ook vechten, aldus Collard. Nederlanders kunnen niet tegen agressie. Agressie hoort niet, het is iets van de duivel. Nederlanders kunnen er niet mee omgaan. Altijd is er ook een dominee in de buurt.”
Veranderingen in het IJshockey
Collard heeft niettemin gezien dat het ijshockey in Noord-Amerika minder gewelddadig is geworden. “Het spel is intensiever. Langer dan een minuut houdt een speler het op het ijs niet vol. Alles moet hij er in die minuut uitgooien en wordt dan gewisseld. Natuurlijk wordt er nog hard en gemeen gespeeld, gepookt en met schouders en heupen gewerkt. Dat hoort nu eenmaal bij het spel.”
Vroeger was ijshockey vooral een intimidatiespel, weet Collard. “IJshockeyers waren grote, sterke mannen die met lichamelijk geweld de tegenstanders intimideerden. Spelers werden geselecteerd op gewicht en lengte. Toen kwamen de Russen en de Tsjechen. Die lieten zich niet intimideren. Die konden snel schaatsen, hadden spelpatronen ingestudeerd en raakten niet onder de indruk van een paar stevige bodychecks. Tegenwoordig dwing je als ijshockeyer respect als je kunt incasseren en niet impulsief reageert op een check.”
Regelgeving en Strafmaatregelen
De regels met betrekking tot vechten in het ijshockey verschillen per competitie. In de NHL (National Hockey League) worden vechtpartijen over het algemeen getolereerd, maar spelers die vechten, krijgen wel straffen, zoals een vijf minuten penalty voor vechten. In andere competities, zoals de Olympische Spelen, zijn de regels strenger en worden spelers die vechten direct bestraft met een game misconduct penalty (uitsluiting voor de rest van de wedstrijd).
De Nederlandse situatie
Collard is kritisch over de situatie in het Nederlandse ijshockey. Hij vindt dat het niveau aanzienlijk is gedaald, onder andere door gebrek aan belangstelling bij de jeugd, gebrek aan goede jeugdtrainers en scheidsrechters, en gebrek aan positieve publiciteit. Hij stelt dat de Nederlandse mentaliteit, die gericht is op regeltjes en het vermijden van agressie, niet geschikt is voor topsport.
Lees ook: Alles over ijshockeyschaatsen maat 39 voor dames
Lees ook: Informatie over de Antwerpse IJshockey Clinic
tags: #ijshockey #vechtpartij #oorzaken #gevolgen