Ferenc Puskás, geboren als Ferenc Purczeld op 2 april 1927 in Boedapest en overleden op 17 november 2006, is een van de meest iconische figuren in de geschiedenis van het voetbal. Hij wordt beschouwd als de beste voetballer die Hongarije ooit heeft voortgebracht en een van de beste ter wereld. Zijn talent, scorend vermogen en leiderschap maakten hem tot een legende, zowel in Hongarije als in Spanje, waar hij furore maakte bij Real Madrid.
Vroege Leven en Carrière in Hongarije
Puskás' vader, Ferenc Purczeld, was zelf een verdienstelijk voetballer en later trainer bij Kispesti FC, een club uit een voorstad van Boedapest. Al op jonge leeftijd werd het talent van Ferenc junior opgemerkt, en vanaf zijn elfde speelde hij in de jeugdopleiding van Kispest. In 1938 liet de familie Purczeld hun naam verhongaarsen tot Puskás.
In 1943, op zestienjarige leeftijd, maakte Puskás zijn debuut in het eerste elftal van Kispest in de hoogste klasse. Zijn carrière kwam in een stroomversnelling en in het seizoen 1947-48 werd hij nationaal en Europees topscorer met maar liefst 50 doelpunten.
Na de socialistische machtsovername in Hongarije in 1949 kwam Kispest onder controle van het Hongaarse leger en werd omgedoopt tot Budapesti Honvéd SE. Deze club moest bijdragen aan de popularisering van de strijdkrachten. Dankzij de invloed van het leger kon Honvéd gemakkelijk getalenteerde spelers aantrekken, wat resulteerde in de vorming van de kern van het legendarische Gouden Team. Met Honvéd won Puskás vijfmaal de nationale titel en werd hij driemaal topscorer van de competitie.
Het Gouden Team en Internationale Roem
In augustus 1945 debuteerde Puskás in het Hongaarse nationale elftal, waar hij in zijn eerste interland tegen Oostenrijk direct scoorde. Hij werd al snel een vaste waarde en aanvoerder van het team dat bekend zou worden als het Gouden Team (Aranycsapat), of de Magische Magyaren. Dit team domineerde het internationale voetbal in de eerste helft van de jaren 50.
Lees ook: Het verhaal achter de lange broek van de keeper
Een van de hoogtepunten was het winnen van de gouden medaille op de Olympische Spelen van 1952 in Helsinki, waar Hongarije in de finale Joegoslavië met 2-0 versloeg. Het feit dat twee socialistische landen in de finale stonden, was geen toeval, aangezien de regels rond amateurisme in die tijd anders werden geïnterpreteerd in socialistische landen.
In 1953 behaalde Hongarije een sensationele overwinning op Engeland op Wembley met 6-3, de eerste thuisnederlaag van het Engelse nationale elftal in dertig jaar. Puskás scoorde tweemaal in deze wedstrijd, die hij later het hoogtepunt van zijn loopbaan noemde. De returnwedstrijd in Boedapest werd nog vernederender voor de Engelsen, die met 7-1 verloren.
Hongarije was de grote favoriet voor het WK van 1954 in Zwitserland. Tijdens een wedstrijd tegen West-Duitsland raakte Puskás echter ernstig geblesseerd. Ondanks zijn afwezigheid bereikte Hongarije de finale, opnieuw tegen West-Duitsland. Puskás, nog niet volledig hersteld, werd toch opgesteld en scoorde al vroeg in de wedstrijd. De Hongaarse voorsprong werd uitgebreid tot 2-0, maar de Duitsers kwamen nog voor rust terug tot 2-2. Kort voor het einde van de tweede helft scoorden de Duitsers de winnende treffer, waarna een tegentreffer van Puskás in de voorlaatste minuut werd afgekeurd. Deze wedstrijd, bekend als het Wonder van Bern, bezorgde West-Duitsland de wereldtitel.
De Hongaarse Opstand en Overstap naar Real Madrid
In 1956 brak de Hongaarse Opstand uit. Puskás bevond zich met Honvéd in Spanje voor een Europacup-wedstrijd tegen Athletic de Bilbao. Vanwege de chaotische situatie in Boedapest besloot het team in het buitenland te blijven. De returnwedstrijd werd in Brussel gespeeld. In de winter van 1956-57 maakte de ploeg van Honvéd op eigen houtje een tournee door Italië, Spanje en Zuid-Amerika.
In 1957 keerde het merendeel van de spelers terug naar Hongarije, maar Puskás, Kocsis en Czibor bleven in het buitenland. De FIFA legde Puskás een schorsing van 18 maanden op. Het was voor de gedeprimeerde voetballer moeilijk om een nieuwe club te vinden. Italiaanse clubs vonden de 30-jarige Puskás te oud en te zwaar.
Lees ook: Hongaarse waterpolovrouwen onder leiding van Doudesis
Uiteindelijk tekende Puskás in 1958 bij Real Madrid, dat in de jaren daarvoor het Europacup-toernooi had gedomineerd. Bij Real Madrid beleefde Puskás een tweede bloeiperiode. In zijn acht seizoenen bij de club scoorde hij 156 keer in 180 competitiewedstrijden. Hij werd viermaal Spaans topscorer en won met Real Madrid vijf landstitels, één nationale beker en driemaal de Europacup voor landskampioenen (1959, 1960, 1966).
Een van de meest memorabele wedstrijden was de Europacupfinale van 1960, waarin Real Madrid Eintracht Frankfurt met 7-3 versloeg voor 135.000 toeschouwers in Glasgow.
Interlandcarrière voor Spanje en Latere Leven
In 1961 werd Puskás genaturaliseerd tot Spanjaard en speelde hij vier interlands voor het Spaanse nationale team. Het WK van 1962 in Chili werd echter een teleurstelling, aangezien Spanje al in de eerste ronde werd uitgeschakeld en Puskás niet tot scoren kwam.
In 1966, op 39-jarige leeftijd, won Puskás met Real Madrid nog eenmaal de Europacup 1, hoewel hij in de finale tegen Partizan Belgrado als wisselspeler op de bank zat.
Na zijn actieve carrière als voetballer werd Puskás trainer. Hij werkte in verschillende landen, waaronder Spanje, Noord-Amerika, Griekenland, Zuid-Amerika en Egypte. Met Panathinaikos behaalde hij driemaal het Griekse landskampioenschap en bereikte hij in 1971 de finale van de Europa Cup I.
Lees ook: Wie is de beste voetballer?
In 1981 bezocht Puskás voor het eerst sinds 1956 zijn geboorteland Hongarije, waar hij enthousiast werd ontvangen. Na de val van het socialisme in 1989 werd hij in Hongarije een nationale held. In 1992 keerde hij definitief terug naar Hongarije, waar hij in 1993 nog even interim-coach was van het Hongaars nationaal elftal.
In 2000 werd bij Puskás de ziekte van Alzheimer vastgesteld. Hij overleed op 17 november 2006 op 79-jarige leeftijd in Boedapest en werd met nationale eer begraven in de Sint-Stefanusbasiliek.
tags: #hongaarse #voetballer #puskas #biografie