Vanaf het seizoen 2025/2026 zijn er belangrijke wijzigingen in de spelregels doorgevoerd door het IFAB (International Football Association Board). Deze aanpassingen, die gelden voor alle categorieën en wedstrijdvormen, zijn bedoeld om het spel eerlijker, sportiever en vloeiender te maken. Een van de meest opvallende veranderingen is de introductie van de 8-secondenregel voor keepers. Deze regel, die al vanaf 1 juli 2025 van kracht is, heeft als doel tijdrekken tegen te gaan en het spel te versnellen.
Wat houdt de 8-secondenregel in?
De nieuwe regel bepaalt dat een keeper de bal maximaal acht seconden mag vasthouden met de handen of armen binnen het eigen strafschopgebied. Overschrijdt de keeper deze tijdslimiet, dan kent de scheidsrechter een hoekschop toe aan de tegenpartij. Dit is een significante verandering ten opzichte van de oude regel, waarbij een keeper de bal maximaal zes seconden mocht vasthouden, waarna een indirecte vrije trap aan de tegenstander werd toegekend. In de praktijk werd deze zessecondenregel echter zelden gehandhaafd.
Een keeper wordt geacht de bal in bezit te hebben als:
- De bal zich tussen zijn handen/armen bevindt of tegen een oppervlak (zoals de grond of zijn lichaam).
- Hij de bal op een open hand draagt.
- Hij de bal stuit of in de lucht gooit.
Om de regel duidelijk te maken, zal de scheidsrechter het begin van het balbezit bepalen en de laatste vijf seconden zichtbaar aftellen met een omhooggehouden hand. Deze visuele aftelling is bedoeld als een duidelijke waarschuwing voor de keeper, waardoor er minder discussie ontstaat over de overtreding.
Waarom deze verandering?
De belangrijkste redenen voor de invoering van de 8-secondenregel zijn:
Lees ook: Hoeveel calorieën verbrand je met korfbal?
- Het tegengaan van tijdrekken: Keepers gebruikten de oude regel vaak om tijd te rekken, vooral in de laatste minuten van een wedstrijd. De nieuwe regel maakt het moeilijker om het spel onnodig te vertragen.
- Eerlijker en vloeiender spel: Doordat de oude regel niet consequent werd gehandhaafd, ontstond er frustratie bij zowel spelers als supporters. De nieuwe regel zorgt voor meer duidelijkheid en een eerlijker verloop van het spel.
- Aanpassing aan de realiteit: Uit analyses is gebleken dat keepers de bal in de praktijk vaak al langer dan zes seconden vasthouden. De nieuwe regel sluit beter aan bij de realiteit op het veld.
- Meer tactische mogelijkheden: De 8-secondenregel geeft keepers iets meer tijd om een betere opbouw te plannen, terwijl veldspelers sneller moeten schakelen en zich direct moeten aanbieden.
De impact op het spel
De 8-secondenregel zal naar verwachting verschillende aspecten van het spel beïnvloeden:
- Toename van hoekschoppen: Omdat het overschrijden van de tijdslimiet resulteert in een hoekschop, is de verwachting dat het aantal hoekschoppen per wedstrijd zal toenemen. Dit kan leiden tot meer standaardsituaties en dus ook tot meer doelpunten uit hoekschoppen.
- Verdedigende teams profiteren: Teams die op balbezit spelen, krijgen meer tijd om hun positiewisselingen aan te passen, en keepers hebben meer tijd om beslissingen te nemen.
- Gegenpressing wordt belangrijker: Teams die met hoge druk spelen, moeten nog beter letten op het moment waarop de keeper de bal weer in het spel brengt.
- Meer steun voor de keeper: Veldspelers moeten beseffen dat de keeper de bal na acht seconden moet loslaten, anders krijgt de tegenstander een hoekschop.
De rol van de scheidsrechter
De scheidsrechter speelt een cruciale rol bij de handhaving van de 8-secondenregel. Hij bepaalt wanneer het balbezit van de keeper begint en telt de laatste vijf seconden zichtbaar af. Deze aftelling is bedoeld om de keeper te waarschuwen en discussies te voorkomen. Het is belangrijk dat scheidsrechters de regel consequent en duidelijk toepassen om de beoogde effecten te bereiken.
Reacties uit de voetbalwereld
De reacties op de 8-secondenregel zijn gemengd. Sommige trainers en keepers zijn positief over de verandering, omdat het meer mogelijkheden biedt voor een gecontroleerde opbouw. Anderen vrezen dat het zal leiden tot meer onnodige hoekschoppen en dat het spel er niet aantrekkelijker op zal worden. Oud-scheidsrechter Mario van der Ende merkte op dat de oude regel zelden werd toegepast vanwege de zware straf (een indirecte vrije trap in het strafschopgebied) en de chaos die dit veroorzaakte. Scheidsrechter Bas Nijhuis noemde het "een heel gedoe en gezeik". De nieuwe regel, met een hoekschop als straf, wordt gezien als een betere oplossing.
Andere spelregelwijzigingen
Naast de 8-secondenregel zijn er nog andere spelregelwijzigingen doorgevoerd:
- Scheidsrechtersbal: De regels rondom de scheidsrechtersbal zijn aangescherpt. Als de bal zich in het strafschopgebied bevond bij de onderbreking, wordt de bal toegekend aan de doelverdediger van het verdedigende team. Bevond de bal zich buiten het strafschopgebied, dan krijgt een speler van het team dat balbezit had (of zou krijgen) de bal.
- Bal in het spel: Als een teamofficial, wisselspeler of uit het veld gestuurde speler de bal raakt terwijl de bal duidelijk het veld verlaat, wordt dit bestraft met een indirecte vrije trap.
- Alleen de aanvoerder: De richtlijn dat alleen de aanvoerder het gesprek met de scheidsrechter voert, blijft van kracht.
De VAR en eerlijkheid in het voetbal
De video-assistent-scheidsrechter (VAR) is een relatief nieuwe ontwikkeling in het voetbal die tot doel heeft om wedstrijden eerlijker te maken. De VAR kan de scheidsrechter helpen bij het nemen van beslissingen over cruciale momenten in de wedstrijd, zoals doelpunten, strafschoppen en rode kaarten. Uit onderzoek is gebleken dat het aantal grote fouten van scheidsrechters aanzienlijk is verminderd sinds de invoering van de VAR. Ondanks de voordelen is er ook kritiek op de VAR, met name dat het systeem het spel vertraagt.
Lees ook: Wat verdient een derde keeper?
Blessuretijd en effectieve speeltijd
Blessuretijd is de extra tijd die aan het einde van een helft wordt toegevoegd om de tijd te compenseren die verloren is gegaan door blessures, wissels en andere onderbrekingen. Er zijn verschillende manieren om de effectieve speeltijd in een voetbalwedstrijd te verhogen, zoals het invoeren van zuivere speeltijd (waarbij de klok wordt stilgezet wanneer het spel wordt onderbroken) en het strikter handhaven van de regels om tijdrekken te voorkomen.
Lees ook: Hoeveel vlakken heeft een voetbal?