Een goede keeper zijn vereist meer dan alleen talent; het is een combinatie van techniek, mentaliteit, en fysieke voorbereiding. Speciale keeperstraining is essentieel, aangezien de moderne keeper een sleutelpositie bekleedt en steeds meer gevraagd wordt op het gebied van prestatie en niveau. De keeper is niet langer alleen een doelverdediger, maar ook de eerste spelmaker van het team, die met zijn spelopening een offensief snel kan opbouwen.
Het Belang van Gespecialiseerde Keeperstraining
Keeperstraining is een essentieel onderdeel van voetbaltraining, vaak apart met de keepers. Het omvat techniek, het verwerken van voorzetten, 1-op-1 situaties, en meer. De keeper is een volwaardige speler, maar tijdens de reguliere training wordt hij vaak als schietschijf gebruikt, zonder dat coaches zich specifiek met hem bemoeien. Een goede keeperstraining is cruciaal om optimaal te functioneren in het doel.
Individuele Aandacht en Kleine Groepen
Het is van groot belang dat de trainer zich tijdens de training persoonlijk op zijn leerlingen kan richten. Trainingssessies in kleinere groepen zorgen ervoor dat de individuele trainingsbehoeften van de leerling-keepers centraal staan. Dit maakt gedetailleerde feedback mogelijk en bevordert een intensiever contact tussen de deelnemers.
De Opbouw van een Goede Keeperstraining
Een effectieve keeperstraining bestaat uit oefeningen die complex zijn qua coördinatie en tegelijkertijd gericht op techniek. Een trainingseenheid kan opgedeeld worden in drie pijlers:
- Hoofdcomponent: Individuele Aandacht: Hier is het belangrijk om op de individuele leerlingen te letten en hun specifieke behoeften te identificeren.
- Afsluiting: Variatie en Rompstabiliteit: De afsluiting hangt af van het thema van de training. Variatie is belangrijk om verveling te voorkomen. Rompstabiliteitsoefeningen zijn essentieel.
Inspiratie uit andere sporten en het delen van ervaringen met collega-trainers uit andere disciplines kunnen helpen om 'out of the box' te denken.
Lees ook: Voetbaltraining gids
Technische Vaardigheden: Duiken, Voetenwerk en Sprongkracht
De juiste oefeningen zijn essentieel voor een voetbaltraining. Duiken vereist oefening, dus train met de juiste keepersoefeningen. In de warming-up dienen al bepaalde basisoefeningen van het keepen geïntegreerd te worden. Om de coördinatievaardigheden van een keeper te trainen en daarmee succes te bereiken in de wedstrijd, dient het verscherpen van de coördinatie een hoofdbestanddeel van keeperstraining te zijn.
Duiktechniek
Wanneer de bal vanuit stand niet meer te halen is, moet de keeper duiken. Dit vereist een goede afstemming van voetenwerk, sprongtechniek, het uitstrekken van het lichaam en de valtechniek. Om de bal effectief af te stoppen, dient de keeper altijd licht voorwaarts te duiken.
Sprongkracht en Explosiviteit
Ook de sprongkracht en explosiviteit van een keeper moeten flink getraind worden. Om een beweging zo snel mogelijk te kunnen uitvoeren, moet de maximaalkracht, de fMax, goed ontwikkeld zijn.
Mentale Voorbereiding en Omgaan met Fouten
Kracht en techniek alleen zijn niet voldoende om een goede keeper te zijn. Een sterke concentratie en een goede manier van omgaan met fouten zijn net zo belangrijk.
Wedstrijdvoorbereiding
Elke keeper moet zijn eigen wedstrijdvoorbereiding kunnen doorlopen. De dag en avond ervoor zijn daarbij even belangrijk als de speeldag zelf. Het is optimaal als zowel team als keeper voor de wedstrijd een gezamenlijke warming-up uitvoeren. Dat helpt de keeper om zijn concentratie op te bouwen.
Lees ook: Inkomsten van scheidsrechters in het profvoetbal
Koel Blijven Tijdens de Wedstrijd
Ook tijdens de wedstrijd moet een keeper het hoofd koel houden. Fouten ontstaan vaak door onoplettendheid, overmotivatie of verkeerde inschattingen.
Omgaan met Tegendoelpunten
De keeper moet voorkomen dat hij na een tegendoelpunt zijn kop in het zand steekt. Een fout kan als een soort drijfzand werken en de komende acties schaden. Probeer door kleine succesvolle acties weer kracht op te doen en zeg vastberaden tegen jezelf: "ik ga dit fixen!" Soms kan een gesprek met jezelf helpen om in het spel te blijven en 1-op-1 situaties goed aan te gaan.
Precisie boven Snelheid
Bij het trainen is de juiste houding van doorslaggevend belang. Het is niet belangrijk hoe snel een oefening uitgevoerd wordt. Liever doe je de oefening langzaam, en met 100% precisie, dan dat je de oefening snel doet, en daarmee afraffelt. Het gaat erom de keeper oplossingen te bieden, die hij tijdens de wedstrijd feilloos en instintief kan toepassen.
Motivatie en Plezier
Naast goed trainen is het natuurlijk belangrijk dat keeperstraining niet als kwelling wordt gezien, maar dat deze de keeper op een motiverende manier verder brengt. Het is belangrijk dat de keeper met een goed gevoel voor het spel naar de training gaat.
De Keeper als Eerste Aanvaller
De rol van de keeper beperkt zich niet tot het tegenhouden en verwerken van de bal. Hij helpt ook mee bij het verstoren van de opbouw van de tegenpartij. Beschouw de keeper als de eerste aanvaller. Nadat hij de bal heeft veroverd of na een spelhervatting start de opbouw bij hem. Hij kan kiezen voor het spelen van de lange bal, omdat hij een mogelijkheid ziet om snel een kans te creëren of omdat een oplossing via de laatste linie of het middenveld hem risicovol lijkt. Maar hij kan ook kiezen voor een opbouw via de laatste linie of het middenveld. Belangrijk is dat hij risicoloos opbouwt en geen gedekte spelers aanspeelt. Na de start van de opbouw heeft hij de taak de opbouw op gang te houden door achter de bal aanspeelbaar te blijven.
Lees ook: De Regels van Unicycle Hockey
Conditietraining en Voetbalechte Vormen
Speciale conditietraining is voor pupillen en O15 niet nodig. Lekker en enthousiast trainen met de bal is voldoende. Pas vanaf de O17, als de groeispurt achter de rug is, kun je spelers blootstellen aan voetbalconditionele prikkels. Houd echter rekening met laatbloeiers. Vanaf de O17 gaat het op de training niet meer alleen om beter leren voetballen, maar ook om het beter voetballen langer vol te houden, en het volhouden explosief te zijn. Blijf ook nu trainen in voetbalechte vormen, van rondjes om het veld rennen gaan je spelers het voetballen niet beter volhouden. Hebben ze moeite om de laatste tien minuten van de wedstrijd goed te blijven spelen, zorg er dan voor dat ze het voetballen zelf langer kunnen volhouden. Dat kan door ze in een opbouw van kleine partijvormen met korte rustperiodes steeds wat langer te laten doorspelen.
Specifieke Keepersoefeningen
Er zijn verschillende oefeningen speciaal gericht op keepers. Van reactietraining en duiktechnieken tot het verbeteren van spelinzicht en uittraptechniek, elke training helpt keepers om hun vaardigheden verder te ontwikkelen. Daarnaast leren keepers hoe ze effectief communiceren met hun verdediging en hoe ze zich positioneren bij schoten en voorzetten.
Plezier en Motorische Ontwikkeling voor Jonge Keepers
Jonge keepers moeten vooral plezier hebben in het spel en mogen niet onder druk worden gezet om zich vroeg te specialiseren. Omdat moderne keepers goed moeten kunnen meevoetballen, is het belangrijk dat ze eerst algemene voetbalvaardigheden ontwikkelen. Vroege keeperstraining kan nuttig zijn, zolang deze gericht is op motorische ontwikkeling, techniek en plezier. Tegelijkertijd hebben veel succesvolle keepers pas later voor deze positie gekozen, waardoor er geen haast is om een definitieve keuze te maken.
Balans tussen Individuele en Teamtraining
Het juiste trainingsniveau is cruciaal om jonge keepers gemotiveerd en uitgedaagd te houden zonder dat ze ontmoedigd raken. Het is een belangrijke vraag voor elke doelman die zijn of haar vaardigheden wil verbeteren. Het is belangrijk om als onderdeel van het team ook deel te nemen aan voetbaltraining, maar individuele keeperstraining samen met een keeperstrainer en andere keepers is ook van onschatbare waarde. Het biedt de mogelijkheid om specifieke vaardigheden te verfijnen en te werken aan sterke en zwakke punten. Een combinatie van beide is dan ook de ideale manier om je als keeper te ontwikkelen. Als keeper is het daarom van belang om een goede balans te vinden tussen individuele training en teamtraining. Tijdens de voetbaltraining kun je onder andere het voetbalgedeelte van je vaardigheden verbeteren. Daarnaast is het trainen van spelsituaties soms beter na te bootsen door het integreren van verdedigers of aanvallers in de oefeningen. Je bent als keeper natuurlijk onderdeel van het team en de samenwerking met jouw teamspelers is essentieel bij het voorkomen van doelpunten.
Herhaling en Uitdaging
Net als bij veel andere vaardigheden, wordt je beter naarmate je het vaker doet en veel herhalingen zijn dan ook belangrijk. Bij individuele keeperstraining heb je de mogelijkheid om jezelf steeds opnieuw uit te dagen en je vaardigheden te verbeteren.
Keeperstrainer.com: Een Handige Tool
Met behulp van www.keeperstrainer.com, heb je de mogelijkheid om zowel complete trainingen als losse oefeningen te selecteren voor jouw keeperstraining, waarbij je met 2 tot 6 keepers op verschillende niveaus kunt trainen. Bovendien kun je gebruik maken van de beschikbare filters om de oefeningen te vinden die aansluiten bij jouw trainingsbehoeften. Eventueel kun je ook een "leerlijn" volgen waarin alle keepervaardigheden in het voetbal gevarieerd aan bod komen.
Integratie van Team- en Individuele Training
Tijdens teamtrainingen kan er bijvoorbeeld aandacht worden besteed aan de voetballende vaardigheden van de keeper en de samenwerking met de medespelers. Zo kan de keeper tijdens de teamtraining meedoen aan een positiespel, waarin hij leert snel beslissingen te maken wie hij moet aanspelen onder druk. Hierbij worden zijn handelingssnelheid, aanname en pass getraind, en wordt de samenwerking tussen spelers en keeper verbeterd. Naast de teamtraining is ook de individuele keeperstraining belangrijk. Hierbij kan de keeper zich richten op persoonlijke vaardigheden die extra aandacht behoeven, zoals de aanname of pass. Op www.keeperstrainer.com bijvoorbeeld, kan de keeperstrainer met behulp van filters eenvoudig de oefeningen voor zijn gewenste vaardigheden selecteren.
Oefening: Verdedigen van Één tegen Één Situatie
- Oefening: ¼ veld
- Spelers: 4 - 8
- Leeftijd: O13
- Duur: 15 minuten
- Doelstelling: Verdedigen van één tegen één situatie verbeteren
- Afmetingen: Lengte: 25 meter, Breedte 15 meter
Spelregels
De aanvaller wordt vanaf de zijkant ingespeeld en neemt de bal mee richting het doel met keeper. De verdediger mag verdedigen / druk zetten op het moment dat de pass wordt gegeven. De aanvaller mag pas schieten als hij/zij voorbij de lijn met gele pionnen is. De keeper start op de lijn en mag uitkomen zodra de bal wordt meegenomen door de aanvaller. Als de keeper of de verdediger de bal veroverd mag er gescoord worden op het andere doel. Hierna doordraaien van functie, waarbij het andere doel wordt gebruikt: bij oranje wordt de keeper wissel, de verdediger passer, de wissel wordt aanvaller.
Opbouw van Achteruit: Risico-Afweging en Tactische Opties
Weinig onderdelen binnen het voetbal geven zoveel voldoening - voor spelers én trainers - als een geslaagde opbouw van achteruit. Onder de hoge druk uit spelen betekent vaak dat de ruimtes groot zijn, tegen een tegenstander die met veel mensen voor de bal staat.
Risico-Afweging
Voetbal is in feite een spel van risico-afwegingen. Een cruciaal startpunt in het spelen van de opbouw van achteruit is: hoeveel risico ben je bereid te nemen? Dit hangt onder meer af van:
- Leeftijd: Bij jonge spelers neem je eerder fouten in de opbouw op de koop toe dan bij senioren.
- Kwaliteit: Hoe beter je spelers de opbouw van achteruit al onder de knie hebben, hoe meer risico je hierin kunt nemen.
- Situatie: Soms leent een bepaalde situatie in het veld zich ervoor om kort op te bouwen, soms is het verstandiger om lang te spelen.
Doeltrap
Nu dat de eerste pass na een achterbal vanuit het doelgebied niet meer búiten het strafschopgebied hoeft te worden gespeeld, is opbouwen vanuit de doeltrap gemakkelijker geworden. Idealiter neemt de keeper de doeltrap en zijn de centrale verdedigers het eerste mikpunt. De backs kiezen vaak aan de zijlijn positie en de middenvelders kunnen naar de bal toe komen om extra opties te creëren. De aanvallers loeren op een lange bal of zelfs een dieptepass achter de verdediging.
Tips voor Keepers
- Kom uit je hok! De hele cirkel is van jou! Kom dus van die doellijn af en zoek je tegenstander maar lekker op. Maak het ze vooral lastig om een doelpunt bij jou te maken.
- Hou de bal laag. Probeer de bal onder controle te brengen en werk de bal daarna weg over de grond.
- Verklein je hoek. Loop snel op die speler met de bal af. Niet alleen wordt het technisch gezien lastiger om een doelpunt te maken, het maakt ook nog eens behoorlijk indruk op zo’n speler als er ineens een keepers op hem of haar af komt “stormen”.
- Gebruik je handen. De keeper mag de bal ook wegspelen met de hand. Sla die bal maar weg, maar houd de bal wel laag.
- De speler met de bal is voor jou! Zorg dat je medespelers dit ook weten: jij pakt de speler met de bal en je verdediger dekt de andere speler(s) af.
- Zorg dat je de regels kent. Zorg dat je op de hoogte bent van de spelregels.
- Loop uit bij de corner. Een keeper, die uitloopt bij een strafcorner, heeft meer kans om een ingeschoten bal tegen te houden, dan als deze in de goal zou blijven staan.
- Training is training. Als je meedoet met de training van je team dan moet dit ook voor jou een zinvolle training zijn en moet je je bijvoorbeeld kunnen werken aan de in dit stuk beschreven tips.
Extra Tips om Je Niveau te Verbeteren
- Rust in je hoofd: Wees onverstoorbaar. Daarmee straal je ook zelfvertrouwen uit.
- Organiseer je defensie: Van een goede keeper mag je verwachten dat hij zijn defensie organiseert.
- Gebruik je voeten: In bepaalde situaties is een keeper sneller met zijn voeten bij de bal, dan met zijn handen.
- Blijf lang overeind in 1-tegen-1 situaties: Cruciaal hierbij is dat je zolang mogelijk overeind blijft en pas naar de bal duikt op het moment dat de speler wil schieten.
- Zet een extra stap bij het duiken: Het zetten van een extra stap, voordat je duikt, kan hierbij zeker helpen.
- Land op je zij bij het duiken: Een goede duiktechniek vereist dat je landt op je zij.
- Oefen meevoetballen: Door op traptechniek en spelhervattingen te trainen, verbeter je je meevoetballende capaciteiten.
- Positioneer je goed in het doelgebied: Als keeper wil je je hoek verkleinen. Mee bewegen met de situatie.
Jens Abrams over Keeperstraining
Jens Abrams, een ervaren keeperstrainer met een B-licentie, benadrukt het belang van gespecialiseerde keeperstraining. Hij stelt dat de keeper tegenwoordig de eerste spelmaker van het veld is en daarom ook tactisch geschoold moet zijn. Individuele aandacht en kleine groepen zijn essentieel om de trainingsbehoeften van de keeper centraal te stellen. Abrams adviseert oefeningen die qua coördinatie complex zijn en op techniek gericht. Hij hecht veel waarde aan rompstabiliteitsoefeningen en inspiratie uit andere sporten.
Mentale Aspecten
Het hebben van kracht en techniek alleen maakt een keeper nog niet goed. Een sterke concentratie en een goede manier van met fouten omgaan zijn net zo belangrijk.
- Focus op de bal: Wanneer je je gaat concentreren op de dribbel of acties van de aanvaller zul je snel verslagen worden.
- Ga volledig voor de bal: Wees niet bang om een blessure op te lopen of een bal vol in je gezicht te krijgen.
- Maak het de spits niet te makkelijk: Houd je benen niet te ver uit elkaar.
- Blijf van de grond: Zodra je op de grond ligt wordt het een makkelijk karweitje voor de spits om je uit te spelen.
Reflexen Trainen
Goede reflexen zijn voor een keeper extreem belangrijk. Je reflexen zijn te trainen met en zonder hulpmiddelen om jouw reactievermogen te vergroten.
- Reactiebal: Het gebruik van een reactiebal is perfect voor het verbeteren van de hand-oog coördinatie, snelheid, behendigheid en reactietijd.
- Videospellen: Het spelen van videospellen kan ook zeker bijdragen aan een goed reactievermogen.
- Gezonde Levensstijl: Door een voedzaam dieet te volgen zorg je ervoor dat je lichaam en hersenen in optimale conditie blijven. Zorg voor voldoende slaap.
Mentale Coaching met Florian Heidinger-Strümpf
Florian Heidinger-Strümpf, een mentale coach in het voetbal, werkt met keepers en veldspelers op allerlei niveaus. Hij benadrukt dat druk niet slecht is, maar juist een teken dat je lichaam en geest zich voorbereiden om op topniveau te presteren.
- Verander je mindset: Zie druk niet als gevaar, maar als de “warming-up” van je zenuwstelsel.
- Ademhaling = jouw anker: Gebruik de 4-2-6 techniek om van overdrive naar focus te schakelen.
- Creëer routines voor rust: Een vaste pre-match routine geeft houvast.
- Richt je focus op wat jij kunt controleren: Jij bepaalt je positie, houding, ademhaling en gedachten.
- Fouten horen erbij - leer ze los te laten: Mentale kracht betekent niet foutloos zijn - maar snel herstellen als het even misgaat.