Hockey is een dynamische en boeiende sport, zowel om te spelen als om naar te kijken. Om het spel goed te begrijpen, is het belangrijk om de regels te kennen. Dit artikel gaat dieper in op een specifieke regel: hoe hoog mag de bal bij hockey? Daarnaast komen ook andere belangrijke spelregels aan bod, zoals de duur van een wedstrijd, strafcorners, strafballen en de betekenis van de verschillende strafkaarten.
Algemene spelregels
Voordat we ingaan op de hoogte van de bal, is het handig om enkele basisregels te kennen.
- Team samenstelling: Een volwassen hockeyteam bestaat uit 11 spelers. Bij jeugdteams kunnen de teamformaties kleiner zijn, met soms afwijkende regels.
- Stick gebruik: De bal mag alleen met de platte kant (binnenkant) van de stick worden gespeeld. Het gebruik van de bolle kant is niet toegestaan.
- Bescherming: Een bitje en scheenbeschermers zijn verplicht.
- Doelpunt: Een doelpunt is geldig als de bal binnen de cirkel (het doelgebied) wordt geraakt door een speler van de aanvallende partij en daarna volledig over de doellijn gaat.
- Wedstrijdduur: Een reguliere hockeywedstrijd voor volwassenen duurt 70 minuten, verdeeld over vier kwarten van 17,5 minuten. Tussen het eerste en tweede, en tussen het derde en vierde kwart is er een pauze van 2 minuten. De rust na het tweede kwart duurt 5 minuten. Internationale wedstrijden duren 60 minuten (4 x 15 minuten). Er is geen vaste blessuretijd; de tijd wordt stilgezet bij blessures of andere onderbrekingen.
- Wisselen: Tijdens de wedstrijd mag onbeperkt worden gewisseld (interchange). De speler die het veld in komt, mag pas het veld betreden als de andere speler het veld heeft verlaten, ter hoogte van de middenlijn.
- Scheidsrechters: Een wedstrijd wordt geleid door twee scheidsrechters, elk aan een kant van het veld. Tijdens wedstrijden van het Nederlands elftal en in de Hoofdklasse is er soms een videoscheidsrechter, die op verzoek kan worden ingeschakeld. Beide teams mogen een video-referral aanvragen in situaties in het 23-metergebied die leiden tot een strafcorner, strafbal of doelpunt.
Hoe mag je de bal spelen?
Er zijn vier manieren om de bal te spelen:
- Slag: Een zwaaiende beweging van de stick tegen de bal.
- Push: Een duwbeweging met de stick tegen de bal.
- Flats: Een techniek tussen een slag en een push in.
- Scoop: Een scheppende beweging met de stick, waardoor de bal omhoog gaat.
Wanneer mag een hoge bal?
De regels omtrent de hoogte van de bal zijn cruciaal in het hockey. Elke speler mag de bal omhoog spelen met een push of scoop, zolang dit niet leidt tot gevaarlijk spel.
Gevaarlijk spel
Een hoge bal wordt als gevaarlijk beschouwd in de volgende situaties:
Lees ook: Hockey spelregels: Belangrijke aspecten
- Als de bal omhoog wordt gespeeld in de richting van een tegenstander binnen een afstand van 5 meter.
- Als een tegenstander inloopt op de bal of de speler zonder de intentie te hebben de bal met de stick te spelen.
Slaan en flatsen
Het is niet toegestaan om de bal opzettelijk omhoog te slaan met een flats of slag in het veld. De scheidsrechter beoordeelt of dit het geval is. Een flats wordt technisch gezien als een slag beschouwd. Een hoge flats mag alleen op het doel worden gespeeld. Een schot op doel mag ook omhoog gespeeld worden door een slag, mits dit niet gevaarlijk is voor de tegenstander.
Interpretatie van de regels
De interpretatie van de regels rondom de hoge bal kan lastig zijn. Het is toegestaan om de bal te onderscheppen binnen vijf meter van de ontvanger, mits dit buiten speelafstand en zonder gevaar gebeurt. De aanvaller mag druk zetten binnen vijf meter afstand voordat de bal onder controle is. Het is belangrijk om als scheidsrechter duidelijk te hebben wie de oorspronkelijke ontvanger is.
Overtredingen
Naast de regels over de hoogte van de bal zijn er nog andere veelvoorkomende overtredingen:
- Shoot: De bal komt tegen de voet, het been of een ander lichaamsdeel van een speler. De beslissing van de scheidsrechter hangt af van de plaats waar de shoot plaatsvindt.
- In de cirkel: strafcorner.
- Voorkomt de shoot een doelpunt: strafbal.
- In andere gevallen: vrije slag of voordeel voor de tegenpartij.
- Afhouden: Het belemmeren van een tegenstander bij het spelen van de bal. Afhouden wordt bestraft met een vrije bal of strafcorner, afhankelijk van de plaats van de overtreding.
Strafcorner
Een strafcorner is een straf voor het verdedigende team en een kans om te scoren voor de aanvallende ploeg. Een strafcorner wordt toegekend bij:
- Een onopzettelijke overtreding van een verdediger in zijn cirkel waarbij geen doelpunt wordt voorkomen.
- Een opzettelijke overtreding van een verdediger binnen zijn 23-metergebied, buiten de cirkel.
- Het opzettelijk over de eigen achterlijn spelen van de bal.
Uitvoering van de strafcorner
Het aanvallende team speelt de bal van het strafcornerstreepje op de achterlijn. De bal moet eerst buiten de cirkel worden gebracht, waarna er gescoord mag worden. Het eerste schot, wanneer geslagen of geflatst, mag niet hoger zijn dan de plank in het doel. Een push mag wel hoog gemikt worden.
Lees ook: Regels en uitvoering van de strafcorner
Strafbal
Een strafbal lijkt op een penalty bij voetbal. De nemer mag vanaf de stip één keer op doel pushen, zonder rebound of tweede kans. Een strafbal wordt toegekend bij:
- Een opzettelijke overtreding van een verdediger in zijn cirkel tegen een tegenstander in balbezit.
- Een opzettelijke overtreding van een verdediger waardoor een tegenstander niet in balbezit kan komen.
- Een opzettelijke of onopzettelijke overtreding van een verdediger in zijn cirkel waardoor een zeker doelpunt wordt voorkomen.
Strafkaarten
De scheidsrechter kan overtredingen bestraffen met strafkaarten:
- Groene kaart: De speler moet 2 minuten afkoelen buiten het veld. Het team speelt gedurende deze tijd met een speler minder. Twee groene kaarten voor dezelfde speler staat gelijk aan een gele kaart, tenzij de speler aanvoerder is.
- Gele kaart: De speler moet minimaal 5 minuten het veld verlaten, of 10 minuten bij zwaardere overtredingen. Twee gele kaarten voor dezelfde speler staat gelijk aan een rode kaart, tenzij de speler aanvoerder is.
- Rode kaart: De speler moet definitief het veld verlaten. Dit komt zelden voor.
Shoot-outs
Shoot-outs zijn 1-op-1 duels tussen een speler en een keeper, die worden gebruikt om een winnaar te bepalen na een gelijkspel. De aanvaller rent vanaf de 23-meterlijn richting het doel en probeert binnen 8 seconden te scoren. Binnen deze tijd mag de speler meerdere doelpogingen doen, zolang de bal in het spel blijft.
Spelhervattingen
Na een overtreding of wanneer de bal uit is, zijn er verschillende manieren om het spel te hervatten:
- Begin van de wedstrijd & doelpunt: De bal wordt vanaf het midden van het veld gespeeld door één van de teams, met alle spelers op hun eigen helft.
- Zijlijn: Inslag op de plek waar de bal over de zijlijn is gegaan, door het team dat de bal niet als laatste aanraakte. De tegenstander moet 5 meter afstand houden, behalve in het 23-metergebied, waar iedereen minimaal 5 meter afstand moet houden.
- Uitslaan / Achter: Wanneer de bal over de achterlijn is gegaan via de aanvallende partij, hervat de verdedigende partij het spel met een vrije bal ter hoogte van de cirkel.
- Lange corner: Wanneer de bal over de achterlijn is gegaan via de verdedigende partij, mag de aanvallende partij een vrije bal nemen op de 23-meterlijn.
- Vrije slag: Na een overtreding wordt het spel hervat met een vrije slag op de plek van de overtreding. De tegenstander moet 5 meter afstand houden, behalve in het 23-metergebied, waar iedereen 5 meter afstand moet nemen.
Bij alle spelhervattingen mag de speler een self-pass nemen, waarbij hij zelf met de bal gaat lopen. De tegenstander moet ook hier op 5 meter afstand beginnen.
Lees ook: Talent en keuzes: Het verhaal van Ellen Hoog
Recente regelwijzigingen
De regels rondom het aannemen of onderscheppen van een hoge bal zijn recentelijk herzien. Een hoge bal mag nu worden onderschept binnen vijf meter afstand, mits dit veilig gebeurt en buiten speelafstand. Verder mogen verdedigers bij een verdedigende corner hun beschermende kleding aanhouden om de bal buiten de cirkel te spelen. In de Hoofdklasse is de speelduur veranderd naar vier keer vijftien minuten, met zuivere speeltijd tijdens strafcorners en doelpunten. Ook is de blessureregel ingevoerd, waarbij een speler die binnen de lijnen behandeld wordt, het veld voor twee minuten moet verlaten.
Clubscheidsrechters
Om het niveau van het hockey te verhogen en te zorgen voor eerlijk spel, is het belangrijk dat er voldoende scheidsrechters zijn. Veel hockeyclubs bieden cursussen aan om clubscheidsrechter te worden. Deze cursussen bestaan uit een e-learningprogramma en een bijeenkomst met praktijkvoorbeelden. Na het behalen van het examen ontvang je een scheidsrechterskaart.