Hockey is een sport die snelheid, techniek en fysieke inspanning combineert. Hoewel het over het algemeen als een veilige sport wordt beschouwd, kunnen blessures voorkomen als gevolg van de intensiteit en het contact dat inherent is aan het spel. De meeste hockeyblessures zijn niet levensbedreigend, maar variëren van kleine kneuzingen en blauwe plekken tot ernstigere verwondingen zoals spierscheuren, knieletsel en in zeldzame gevallen, schedelletsel. Een bal in het gezicht krijgen is een van de risico's, met soms ernstige gevolgen. Dit artikel bespreekt de preventie en behandeling van hockeyblessures, met speciale aandacht voor de impact van een bal in het gezicht.
De evolutie van blessures in de hockey
Oudere hockeyers herinneren zich wellicht nog de tijd dat er met houten sticks op grasvelden werd gespeeld. Innovaties in materiaal, spelregels en omstandigheden hebben de sport sneller en aantrekkelijker gemaakt. Deze positieve ontwikkeling heeft echter ook geleid tot een toename van het risico op blessures. Hoewel keepersuitrusting, scheenbeschermers, mondbeschermers en gezichtsmaskers bij strafcorners veel schade door contact met ballen of sticks voorkomen, blijven blessures een aandachtspunt.
Hoe blessuregevoelig is hockey?
Het RIVM heeft onderzoek gedaan naar bezoeken aan de spoedeisende hulp in relatie tot sportbeoefening. Uit dit onderzoek bleek dat in 2011 ongeveer 9.600 mensen in Nederland de eerste hulp bezochten vanwege een hockeyblessure. Op de spoedeisende hulp worden vooral hockeyers behandeld die zijn getroffen door een hockeybal of een stick. Omdat veel mensen niet direct naar de eerste hulp gaan, maar eerst hun huisarts raadplegen, ligt het werkelijke aantal hockeyblessures naar schatting rond de 110.000 per jaar. Knie- en enkelblessures komen het vaakst voor en worden meestal veroorzaakt door verdraaiingen of verzwikkingen als gevolg van plotselinge bewegingen. Wanneer het aantal blessures wordt gerelateerd aan het aantal actieve sporters, staat hockey op de derde plaats van meest blessuregevoelige sporten, na zaalvoetbal en schaatsen.
Preventie van blessures
Een goede warming-up en cooling-down zijn essentieel om blessures te voorkomen. De belangrijkste functie van de warming-up is het verhogen van de hartslag en de doorbloeding van de spieren. Rekoefeningen zijn niet essentieel en hebben mogelijk zelfs een negatief effect. Het smeren van verwarmende spiercrèmes heeft weinig zin, omdat deze vooral de doorbloeding in de huid verbeteren en niet in de onderliggende spieren. Een stevige massage met een crème kan mogelijk wel enig effect hebben.
Voor de verzorging van stijve of pijnlijke spieren na de inspanning kan een massage nuttig zijn. Het is hierbij belangrijk om voldoende massageolie te gebruiken om huidirritatie te voorkomen. De ingrediënten in de olie hebben geen invloed op de spieren. Het masseren van geblesseerde spieren kan de schade vergroten en moet worden overgelaten aan een sportmasseur of fysiotherapeut.
Lees ook: Een diepgaande blik op de historische prestaties van het Duitse Dames Hockeyteam.
Behandeling van blessures
Bij een acute gewrichtsblessure is het belangrijk om het gewricht zo snel mogelijk te koelen om de bloedvaten te vernauwen en zwelling te verminderen. Een coldpack is hierbij het meest geschikt. Koelen met ijsblokjes is ook mogelijk, maar bescherm de huid met een doek om bevriezing te voorkomen. Koel niet langer dan een kwartier.
Er zijn verschillende producten beschikbaar voor de behandeling van blessures, zoals Star Balm Cold Packs en Hansaplast Sport Cold Spray. Deze producten bieden directe verkoeling en pijnverlichting bij spier- en gewrichtspijnen. Kompressen kunnen worden gebruikt voor warmte- of koudetherapie en zijn een natuurlijke behandeling zonder medicijnen.
Een verdraaid of verzwikt gewricht kan lange tijd een zwakke plek blijven. Een brace kan helpen om een nieuwe blessure te voorkomen. Een brace verzwakt het gewricht niet, maar beperkt de mogelijkheid tot overrekking van de spieren en pezen rondom het gewricht. Er zijn elastische braces en braces met verstevigingselementen. Braces met verstevigingselementen bieden meer steun en bescherming tegen een nieuwe blessure.
Impact van een bal in het gezicht: Het verhaal van Sam Ward
Sam Ward, een Brits hockeyinternational, liep meerdere breuken in zijn gezicht, een beschadigd netvlies en verminderd zicht op nadat hij een bal in zijn gezicht kreeg tijdens een olympisch kwalificatieduel. Ondanks deze tegenslag bleef zijn droom om olympisch goud te winnen onveranderd. Ward is geopereerd en heeft platen in zijn gezicht en oogkas om de fracturen te herstellen. Zijn zicht is echter verminderd door de beschadiging aan zijn netvlies.
Na het ongeluk van Ward laaide de discussie over het gevaar van hockey weer op, met name in Groot-Brittannië. Er werd gepleit voor het verplicht dragen van maskers, helmen of andere vormen van hoofdbescherming. Ward zelf begrijpt de discussie, maar is het er niet mee eens. Hij vindt het belangrijk dat veiligheid voorop staat, maar beschouwt zijn ongeluk als pure pech.
Lees ook: De evolutie van hockey: een gedetailleerde analyse
Het verhaal van Eileen Wolf: Langetermijneffecten van een bal op het jukbeen
Eileen Wolf, een voormalig jeugdhockeyster, werd in 2006 geraakt door een hockeybal op haar jukbeen. Ze voelde het bloed over haar wangen stromen, viel flauw en was een tijdje bewusteloos. Hoewel ze aanvankelijk de draad van het dagelijkse leven weer oppakte, kreeg ze steeds meer last van hoofdpijn en vermoeidheid.
Na een lange zoektocht bleek dat de klap op haar jukbeen een verwaarloosde hersenschudding had veroorzaakt. In Nederland was er geen behandeling voor haar complexe hersenproblematiek, maar in Amerika wel. Wolf onderging een innovatieve behandeling waarbij de aangetaste hersengebieden werden overprikkeld om ze te resetten. Ze pleit voor meer aandacht voor hersenletsel als gevolg van hockeyongelukken en vindt dat iedereen met een beschermend masker zou moeten spelen.
De "old school" mentaliteit van Jenny van Gilst
Jenny van Gilst, een 82-jarige voormalig keepster, keepte 66 jaar lang zonder helm of andere beschermende kleding. Ze kreeg twee keer een bal in haar gezicht, maar vertikte het om een helm op te zetten. Ze liep er slechts een paar hechtingen aan over. Van Gilst vertegenwoordigt een "old school" mentaliteit waarbij bescherming minder belangrijk werd gevonden.
Lees ook: Een overzicht van de carrière van Chloe Hockey en haar bijdrage aan het Nederlandse hockey.