Hockey, een sport die wereldwijd door miljoenen mensen wordt beoefend, heeft een rijke en gevarieerde geschiedenis. Van de vroege oorsprong tot de moderne variant die we vandaag kennen, heeft hockey vele veranderingen doorgemaakt. De sport heeft zich ontwikkeld van een spel gespeeld in oude beschavingen tot een gestructureerde en populaire olympische sport.
De Oorsprong van Hockey
De exacte oorsprong van hockey is moeilijk te achterhalen, maar er zijn aanwijzingen dat de sport al duizenden jaren geleden werd beoefend. In oude beschavingen, zoals bij de Grieken, Romeinen en Azteken, werden sporten gespeeld die leken op hockey. Hierbij moesten spelers een bal met een gebogen stok slaan. Deze vroege vormen van hockey waren op veel punten echter anders dan de sport die we tegenwoordig kennen. Desondanks hebben ze de basis gelegd voor de ontwikkeling van het moderne hockey.
De Ontwikkeling van Modern Hockey
In de 19e eeuw begon hockey zich te ontwikkelen tot de moderne sport die we nu kennen. In Engeland werden de eerste officiële hockeyregels opgesteld en ontstonden de eerste hockeyclubs. Het spel werd gespeeld met een houten bal en een houten hockeystick, en de regels waren nog erg eenvoudig. Geleidelijk aan verspreidde de sport zich over de rest van Europa en naar andere delen van de wereld. Deze periode markeerde het begin van de gestandaardiseerde hockeyregels en de oprichting van officiële hockeyorganisaties.
In Nederland werd hockey geïntroduceerd in 1891 door Pim Mulier. De ijshockeyers, die toen bandyspelers werden genoemd, begonnen in de zomermaanden op gras te spelen in Haarlem. De eerste hockeyclub werd opgericht in 1892 in Amsterdam, en in 1898 werd de Nederlandsche Hockey en Bandy Bond (NHBB) opgericht, tegenwoordig bekend als de KNHB.
Aanvankelijk was hockey een exclusieve herenaangelegenheid. Dames moesten wachten tot 1910 voordat ze lid konden worden van een hockeyclub, en dan nog onder strikte voorwaarden. Ze kregen alleen op dinsdag- en donderdagmiddag en zondags tot 12 uur de mogelijkheid om te spelen.
Lees ook: Een diepgaande blik op de historische prestaties van het Duitse Dames Hockeyteam.
Begin 20e eeuw waren de Nederlandse hockeyers nogal eigenzinnig in hun spel. Ze speelden met een zachte bal, de teams waren vaak gemengd en de stick had twee platte kanten. Dit veranderde met de Olympische Spelen van 1928. Om mee te kunnen doen aan de Spelen in eigen land, werden de regels aangepast naar de internationale standaarden.
Hockey als Olympische Sport
Een belangrijke mijlpaal in de geschiedenis van hockey was de introductie van de sport op de Olympische Spelen in 1908. Hoewel hockey al eerder op de Spelen was verschenen als demonstratiesport, was dit de eerste keer dat het een officieel onderdeel was van het programma. Sindsdien is hockey een vast onderdeel gebleven van de Olympische Spelen, met uitzondering van een korte onderbreking in 1924. De olympische status van hockey heeft bijgedragen aan de wereldwijde erkenning en groei van de sport.
Nederland nam in 1928 voor het eerst deel aan het hockeytoernooi op de Olympische Spelen, die in Amsterdam werden gehouden. Voor het oog van 35.000 toeschouwers werd Nederland tweede achter India. Dit zorgde voor een enorme populariteit van hockey in Nederland. De toewijzing van de Spelen van 1928 aan Amsterdam was te danken aan een onderonsje tussen twee baronnen die goede vrienden waren: IOC-voorzitter Pierre de Coubertin en het Nederlandse IOC-lid Van Tuyll van Serooskerken.
Amsterdam had talloze olympische primeurs. Op de grote schaal van de marathontoren bij het stadion werd tijdens de opening voor het eerst het olympisch vuur ontstoken. Dat gebeurde niet door een beroemdheid maar door een eenvoudige beambte van het gemeentelijk gasbedrijf. Voor het eerst opende Griekenland het landendéfile bij de openingsceremonie, wat later ook steeds het geval zou zijn. In Amsterdam werd de afstand van de marathonloop definitief vastgesteld op 42 km en 195 m.
Vrouwenhockey op de Olympische Spelen
Hoewel het mannentoernooi al in 1908 werd geïntroduceerd, duurde het tot 1980 voordat vrouwenhockey als onderdeel aan de Olympische Spelen werd toegevoegd. De eerste gouden medaille in het vrouwenhockey werd behaald door Zimbabwe. In totaal hebben de Nederlandse vrouwen vier keer goud gewonnen, in 1984, 2008, 2012 en 2020. Het Nederlandse damesteam domineert al jarenlang het vrouwenhockey en is zowel de regerend Olympisch kampioen, Wereldkampioen als Europees kampioen. Op de Olympische Spelen van Parijs zijn ze dan ook de absolute topfavoriet voor de gouden medaille. In het team zitten meerdere speelsters die al eens zijn uitgeroepen tot wereldspeelster van het jaar, zoals Frederique Matla, Felice Albers en Lidewij Welten. De aanvoerster van het team is Xan de Waard.
Lees ook: De evolutie van hockey: een gedetailleerde analyse
Mannenhockey op de Olympische Spelen
Recordhouder van het mannentoernooi is India met maar liefst 8 gouden medailles, waarvan er zes achtereenvolgend werden gewonnen tussen 1928 en 1956. Als je de geschiedenis bekijkt van de Nederlandse hockeymannen op de Olympische Spelen zul je zien dat ze altijd meestrijden om de medailles. Het Nederlands mannenelftal is 2x met de gouden medaille naar huis gegaan. Dit gebeurde in de editie van 1996 in Atlanta en een editie later in Sydney 2000. Echter strandde de mannen in 2020 op de Olympische Spelen van Tokyo al in de kwartfinale. Met de nieuwe coach, Jeroen Delmee en een sterk verjongde selectie gaan ze in Parijs op jacht naar de gouden plak. Sterren in het Nederlandse hockeyteam zijn onder mee aanvoerder Thierry Brinkman en strafcornerkanon Jip Janssen.
Technologische Ontwikkelingen in Hockey
In de loop der jaren heeft hockey ook op technologisch vlak grote ontwikkelingen doorgemaakt. Waar de eerste hockeysticks nog van hout waren gemaakt, worden tegenwoordig geavanceerde materialen zoals carbon en fiberglas gebruikt. Ook de hockeyballen zijn sterk verbeterd, met betere gripoppervlakken en aerodynamica. Deze technologische vooruitgang heeft bijgedragen aan de snelheid en dynamiek van het moderne hockeyspel. Bovendien hebben innovaties op het gebied van kunstgras de speelomstandigheden en de algehele beleving van de sport verder verbeterd.
Hockey is een innovatieve sport en er zijn eigenlijk jaarlijks wel grote en minder grote veranderingen van de hockey spelregels. Het hockey op de Olympische Spelen 2024 zal natuurlijk wel gewoon 11 tegen 11 zijn maar er zijn ook regels die minder oud zijn. Zo duurt een wedstrijd 60 minuten welke zijn opgedeeld in 4 kwarten. Bij een gelijkspel in de knock-out fase komt er geen verlenging maar zijn er direct de zenuwslopende shoot-outs.
Hockey op de Olympische Spelen van 2024 in Parijs
Hockey op de Olympische Spelen van 2024 in Parijs vindt plaats van 27 juli t/m 9 augustus. Er wordt in deze periode door zowel de mannen als de vrouwen een hockeytoernooi gehouden in het Stade Yves-du-Manoir. Dit stadion ligt in Colombes, wat een voorstad is van Parijs. Bij beide toernooien plaatsen 12 landen zich voor het hockey op de Olympische Spelen 2024.
Na de continentale kampioenschappen zijn er voor zowel de mannen en de vrouwen, twee aparte Olympische kwalificatietoernooien gehouden in 2024. Aan dit toernooi doen de landen mee die zich niet hebben weten te kwalificeren via een kampioenschap. Per toernooi doen er 8 landen mee, de deelnemende landen aan het toernooi worden op basis van het continent van het land en de plek op de wereldranglijst bepaald. De Nederlandse mannen en vrouwen hebben zich beide geplaatst voor de Olympische Spelen.
Lees ook: Een overzicht van de carrière van Chloe Hockey en haar bijdrage aan het Nederlandse hockey.
De overige deelnemers van het hockey op de Olympische spelen 2024 zijn:
- Australië
- Argentinië
- België
- Duitsland
- Frankrijk
- Groot-Brittanië
- Ierland
- India
- Nieuw-Zeeland
- Spanje
- Zuid-Afrika
Bij zowel de mannen als de vrouwen zijn de 12 landen verdeeld over 2 groepen van zes landen. In deze groepen gaan maar liefst vier landen door naar de kwartfinale van het toernooi. Het programma van het hockeytoernooi op de Olympische Spelen 2024 in Parijs begint op 27 juli met de groepswedstrijden. Vanaf 4 augustus is de poulefase afgerond en zal de knock-out fase beginnen met daarin de kwartfinale, halve finale en natuurlijk de finale. De finales van het hockey op de Olympische Spelen in Parijs staan op het programma voor 8 en 9 augustus.
Hockey op de OS 2024 zal in een stadion vol met geschiedenis worden gespeeld namelijk het Stade Olympique Yves-du-Manoir. Vanwege de vele wedstrijden in het hockeytoernooi wordt er gebruik gemaakt van twee velden. De meeste en belangrijke wedstrijden en dus ook de finales worden in het grote stadion gespeeld. Het hockey stadion op de Olympische Spelen in Parijs is het Yves du Manoir stadion en biedt plaats aan 15.000 toeschouwers. Het stadion ligt buiten het centrum van Parijs, in een noordelijke voorstad van Parijs, Colombes. Heel ver weg zullen de sporters niet hoeven te reizen naar het hockey stadion, dit is namelijk maar 9km van het olympisch dorp af. Het Stade Olympique Yves du Manoir is het enige stadion van de Olympische Spelen in Parijs dat ook voor de Spelen van 1924 in Parijs werd gebruikt. Als je in Parijs bent is het Yves-du-Manoir stadion het eenvoudigst te bereiken vanaf het treinstation Gare Saint-Lazare.
De kans op eremetaal voor zowel de Nederlandse mannen als de Nederlandse vrouwen is groot, beide draaien ze mee in de wereldtop. Regerend Olympisch kampioen bij de vrouwen is dan ook Nederland, na een 3-1 overwinning op aartsrivaal Argentinië.
Hockey op de Olympische Spelen 2024 wordt de laatste keer dat er op groot toernooi gebruik wordt gemaakt van een waterveld. De hockeybond heeft namelijk besloten om na de zomerspelen van Parijs over te stappen op een ander type veld. Op dit veld hoeft dan geen water meer gesproeid te worden maar blijft de snelheid van het spel wel intact.
Tragische Verhalen en Verenigingsleven
In de eerste naoorlogse editie van Hockey Sport wemelde het van de berichten van omgekomen leden van de Hockeybond. Op 3 november 1944 werden twee leden van de Arnhemsche Hockeyclub door de Duitsers doodgeschoten op de golfbaan van Rozendaal. Het ging om de broers Bert en Hans Kuik, die een belangrijke rol speelden in het jongerenverzet in die regio. Op 15 december 1944 werd Piet Roodenburgh doodgeschoten vanwege verzetswerk. Hij was één van de bekendste hockeyers van zijn tijd, spelend voor Amsterdam en het Nederlands elftal.
Historische Overwinningen en Evenementen
Op 2 september 1973 werden de Nederlandse hockeymannen wereldkampioen. De finale tegen India was de eerste hockeywedstrijd, die live werd uitgezonden op de Nederlandse tv. Op 25 augustus 1973 begon het WK hockey in Amstelveen. De finale hiervan was de hockeywedstrijd, die live werd uitgezonden op de Nederlandse tv.
Op 9 mei 1948 was in het Wagener Stadion de start van het eerste wereldkampioenschap hockey voor vrouwen. In de officiële statistieken is er alleen niets meer van te vinden.
Voor de eerste keer in de geschiedenis heeft de Amsterdamse hockeyclub Pinoké de landstitel gewonnen. Deze club is ontstaan na de Olympische Spelen van 1928 in Amsterdam.
De Toekomst van Hockey
Hockey blijft continu groeien als sport. Met de toenemende populariteit en de voortdurende technologische innovaties ziet de toekomst van hockey er veelbelovend uit. Of het nu gaat om nieuwe trainingsmethoden of de introductie van nieuwe competities, hockey zal zich ongetwijfeld blijven ontwikkelen en sportliefhebbers over de hele wereld aantrekken. Er is een hoop om naar uit te kijken voor de Nederlandse sportfans bij het hockey op de Olympische Spelen Parijs. Er is namelijk een grote kans dat de Nederlandse vrouwen en mannen om de medailles gaan spelen op de Olympische Spelen 2024 hockey.Dit moet allemaal gaan gebeuren van 27 juli t/m 9 augustus in het Yves du Manoir stadion. Dit stadion ligt zo’n 9 kilometer ten noordwesten van Parijs.
tags: #hockey #olympische #spelen #geschiedenis