Handbal is een dynamische teamsport die wereldwijd wordt gespeeld. Hoewel de sport niet overal even populair is, wint het gestaag aan terrein, mede dankzij de relatieve eenvoud van de basisregels en de toegankelijkheid van de benodigde faciliteiten. Deze gids biedt een gedetailleerd overzicht van de afmetingen van het handbalveld en de belangrijkste spelregels.
Het Handbalveld: Afmetingen en Belijning
Het speelveld bij handbal is rechthoekig en heeft specifieke afmetingen en belijningen die essentieel zijn voor het spel.
Algemene Afmetingen
Het speeloppervlak is een rechthoek van 40 meter lang en 20 meter breed. Dit gebied omvat zowel het speelveld als de twee doelgebieden. Rondom het speelveld is een veiligheidszone vereist van minstens 1 meter aan de zijlijnen en 2 meter achter de achterlijnen. De belijning hoort integraal bij het speelveld.
- Zijlijnen: De lange zijden van het veld worden zijlijnen genoemd.
- Achterlijnen: De korte zijden van het veld worden achterlijnen genoemd.
- Doellijnen: De lijnen tussen de doelpalen worden doellijnen genoemd.
Belijning en Zones
Het handbalveld is verdeeld in verschillende zones, elk met een specifieke functie.
- Doelgebied (6-meterlijn): Voor elk doel bevindt zich een halve cirkel met een straal van 6 meter, de zogenaamde doelgebiedlijn of doelcirkel. Alleen de doelverdediger mag zich in dit gebied bevinden. Veldspelers mogen over de cirkel springen, maar moeten de bal loslaten voordat ze de grond binnen de cirkel raken. De lijn van het doelgebied hoort bij het doelgebied.
- Vrijeworplijn (9-meterlijn): Op 9 meter afstand van het doel, buiten het doelgebied, bevindt zich een gestippelde lijn: de vrijeworplijn. Deze lijn wordt gebruikt voor het nemen van een vrije worp na bepaalde overtredingen. De vrijeworplijn hoort bij het vrije worpgebied. De lijn bestaat uit onderbroken stukken lijn van 15 cm x 5 cm.
- 7-meterlijn: Deze lijn is 1 meter lang en bevindt zich op 7 meter afstand van het doel. Hier worden strafworpen (penalty's) genomen, bijvoorbeeld wanneer een duidelijke doelkans door een overtreding wordt verhinderd.
- Doelverdedigersgrenslijn (4-meterlijn): Een korte lijn van 15 cm lang, geplaatst op 4 meter van het doel.
- Middellijn: De middellijn verdeelt het veld in twee gelijke helften. Het spel begint bij de middellijn, en na elk doelpunt wordt het spel vanaf hier hervat.
- Wissellijn: Aan één van de zijlijnen bevindt zich de wissellijn, die vanaf de middellijn 4,5 meter naar links en rechts loopt. Spelers mogen het veld alleen via deze zone verlaten en betreden.
Lijnbreedte
Alle lijnen op het speelveld maken integraal deel uit van het vlak dat ze begrenzen. De doellijnen tussen de doelpalen zijn 8 cm breed, terwijl alle andere lijnen 5 cm breed zijn.
Lees ook: Handbalveld eisen uitgelegd
De Doelen
De doelen zijn stevig verankerd aan de grond of aan de muur en hebben een opening van 2 meter hoog en 3 meter breed. De palen van het doel zijn met elkaar verbonden door een dwarslat. De achterzijde van de palen moet samenvallen met de achterzijde van de doellijn. Doelpalen en dwarslat moeten vierkant zijn (8 cm) en in twee contrasterende kleuren geverfd zijn, die duidelijk afsteken tegen de achtergrond. Elk doel moet voorzien zijn van een net.
Spelregels: Een Overzicht
Naast de afmetingen van het veld zijn er diverse regels die het handbalspel bepalen.
Speeltijd
De normale speeltijd voor teams met spelers van 16 jaar en ouder is 2 x 30 minuten. De speeltijd begint met het fluitsignaal voor de beginworp en eindigt bij het automatische eindsignaal van een elektronische klok of het eindsignaal van de tijdwaarnemer. Voor de jeugd kunnen kortere speeltijden gelden. In wedstrijden waar een winnaar vereist is (bijvoorbeeld bekerwedstrijden), worden bij een gelijkspel na de reguliere speeltijd twee verlengingen van elk 5 minuten gespeeld. Als er dan nog geen winnaar is, volgen 7-meterworpen.
De Bal
De bal is gemaakt van leer of kunststof en moet rond zijn. Het buitenmateriaal mag niet glanzend of glad zijn. De diameter van de bal varieert afhankelijk van het geslacht en de leeftijd van de teams. Een handbal voor herenteams is ongeveer 10 cm kleiner dan een voetbal, maar weegt hetzelfde. Vaak wordt de bal behandeld met hars om de grip te verbeteren.
Teams en Wissels
Een team bestaat uit maximaal 14 spelers. Tijdens de wedstrijd mogen er maximaal 7 spelers tegelijkertijd op het speelveld staan, waarvan één doelverdediger. De overige spelers zijn wisselspelers. Wisselspelers mogen op elk moment en herhaaldelijk worden ingezet, zonder melding aan de secretaris/tijdwaarnemer, mits de te vervangen spelers het veld hebben verlaten via de eigen wissellijn.
Lees ook: Alles over het WK Handbal voor Vrouwen
Spelregels Tijdens het Spel
- Balbezit: Spelers mogen de bal maximaal drie seconden vasthouden en er maximaal drie stappen mee zetten zonder te dribbelen.
- Toegestane Acties: De bal mag met de handen, armen, hoofd, romp, bovenbeen of knie worden geworpen, opgevangen, gestopt en met hand of vuist worden geslagen. Contact met onderbenen en voeten is niet toegestaan.
- Fouls: Het hinderen van een speler door vastgrijpen, omklemmen, stoten of vasthouden wordt als een fout beschouwd en bestraft met een vrije worp.
- Waarschuwingen en Straffen: Een gele kaart is een waarschuwing. Een tweede overtreding die een gele kaart rechtvaardigt, wordt bestraft met een 2-minuten uitsluiting, waarbij het team tijdelijk met een speler minder verder moet spelen. Een rode kaart betekent een diskwalificatie, waarbij de speler niet meer mag worden ingewisseld.
Worpen
- Beginworp: Na het beginsignaal van de scheidsrechter wordt de beginworp in het midden van het speelveld uitgevoerd. De speler moet met één voet de middenlijn aanraken, terwijl de andere voet op de eigen helft staat.
- Vrije Worp: Een vrije worp wordt toegekend na overtredingen. De worp wordt genomen op de plek waar de overtreding plaatsvond. Als de overtreding binnen 9 meter van het doel plaatsvindt, wordt de vrije worp genomen vanaf de vrijeworplijn.
- Inworp: Als de bal buiten het speelveld komt, wordt een inworp toegekend aan de tegenpartij.
- Uitworp: De uitworp wordt uitgevoerd door de doelverdediger wanneer de bal over de doellijn het speelveld verlaat en voor het laatst is aangeraakt door een speler van de aanvallende ploeg, de doelverdediger zelf, of wanneer de bal in het doelgebied blijft liggen.
- 7-meterworp: Een 7-meterworp (penalty) wordt toegekend wanneer een duidelijke doelkans wordt verhinderd door een fout of het betreden van het doelgebied.
Doelpunt
Een doelpunt wordt gescoord wanneer de bal in zijn geheel de doellijn in het doel passeert, mits er geen overtredingen zijn gemaakt door de werper, een medespeler of een teamofficial voor of tijdens de worp. Als de bal ondanks een overtreding van een verdedigende speler in het doel belandt, wordt het doelpunt toegekend.
Tactische Variaties
In hogere handbaldivisies passen sommige teams tactische variaties toe, zoals het vervangen van de doelverdediger door een extra veldspeler tijdens de aanval. Hierdoor ontstaan er tijdelijk zeven veldspelers, wat de aanvalskracht vergroot. Als de ploeg de bal verliest, wordt de doelverdediger weer ingewisseld. Deze tactiek wordt vaak gebruikt in cruciale situaties, bijvoorbeeld bij een gelijke stand vlak voor het einde van de wedstrijd.
Lees ook: Oliveo Handbal Heren 1: Alles wat je moet weten
tags: #handbal #veld #afmetingen #en #regels