Handbal, een dynamische en snelle teamsport, wint wereldwijd aan populariteit, met name als zaalsport. Deze populariteit is sterk afhankelijk van de beschikbaarheid van sporthallen. In vergelijking met traditionelere sporten zoals voetbal, heeft handbal zich in relatief korte tijd ontwikkeld tot een gevestigde sport. Deze gids biedt een uitgebreid overzicht van alle essentiële aspecten van handbal, van de correcte afmetingen van het speelveld tot de regels van het spel en de materiaalkeuze.
De Afmetingen van het Handbalveld
Een handbalveld is rechthoekig en heeft een afmeting van 40 meter in de lengte en 20 meter in de breedte. Deze afmetingen zijn exclusief de uitloopruimte, die minimaal 2 meter rondom het veld moet bedragen. Als twee velden naast elkaar liggen, moet er een afstand van 4 meter tussen de velden zijn. Indien de velden in elkaars verlengde liggen, is eveneens een afstand van 4 meter vereist, met een ballenvanger tussen de velden. De belijning van het speelveld is 50 mm breed en maakt deel uit van het speelveld. Er is geen speltechnisch verschil tussen zaalhandbal en veldhandbal.
Belangrijke zones op het veld:
- Doelgebieden (doelcirkel): Voor elk doel bevindt zich een halve cirkel met een straal van 6 meter, de zogenaamde doelcirkel. Alleen de doelverdediger mag zich binnen deze cirkel bevinden. Veldspelers mogen over de cirkel springen, maar moeten de bal loslaten voordat ze de grond binnen de cirkel raken. De lijn van het doelgebied (R = 6.00 m) hoort bij het doelgebied en moet een doorgetrokken dekkende lijn zijn. De maat wordt genomen vanaf de achterlijn van het doel, inclusief de lijndikte van het doelgebied.
- Vrijworplijn (9-meter lijn): Op 9 meter afstand van het doel, net buiten het doelgebied, bevindt zich een gestippelde lijn, de vrijworplijn. Deze lijn wordt gebruikt bij het nemen van een vrije worp na bepaalde overtredingen. De lijn (R = 9.00 m) hoort bij het vrije worpgebied en bestaat uit een onderbroken lijn van stukken van 150 mm x 50 mm.
- 7-meter lijn: Deze lijn bevindt zich op 7 meter van het doel en is de plaats waar strafworpen (ook wel penaltyâs) worden genomen. Dit gebeurt wanneer een aanvaller in een duidelijke scoringspositie onrechtmatig wordt tegengehouden.
- Middellijn: De middellijn verdeelt het veld in twee gelijke helften. Het spel begint bij de middellijn, en na elk doelpunt wordt het spel vanaf hier hervat.
- Zijlijnen en doellijnen: De zijlijnen markeren de randen van het speelveld. De doellijnen bevinden zich achter de doelen en markeren de breedte van het veld. Wanneer de bal over de zijlijn gaat, krijgt de tegenpartij een inworp.
- Doelen: De doelen zijn 3 meter breed en 2 meter hoog en staan centraal op de doellijnen. Ze zijn voorzien van netten om de bal op te vangen na een doelpunt.
De Juiste Handbal voor de Juiste Leeftijd
De juiste handbal kiezen is cruciaal voor de ontwikkeling van jonge handballers. De grootte en het gewicht van de bal moeten passen bij de leeftijd en handgrootte van de speler om balcontrole, spelplezier en blessurepreventie te optimaliseren.
0-KIDS Handbal: De Eerste Stap
Voor de jongste handballers is er de maat 0-KIDS handbal, speciaal ontworpen voor kinderen tot 10 jaar. De criteria zijn:
- Omtrek: 46-48 cm
- Gewicht: Maximaal 260 gram
Deze bal is ideaal voor de F-jeugd (7-8 jaar), waar spelplezier en de eerste wedstrijden centraal staan. De zachte bal is makkelijk vast te pakken en maakt het leren stuiteren eenvoudiger.
Lees ook: Zaalvoetbalvereniging lidmaatschap
Ook voor de E-jeugd (9-10 jaar) wordt de 0-KIDS handbal gebruikt, hoewel het wordt aangeraden om met een hardere bal te leren handballen. De wedstrijden worden gespeeld op een groter veld met een verkleind doel. De handballen hebben een goede grip, wat helpt bij de balbeheersing.
Beachhandbal Junior
Beachhandbal wint aan populariteit onder de jeugd. Er is een speciale beachhandbal in maat 0-KIDS, geschikt voor kinderen van 9 en 10 jaar.
Overzicht van Handbalmaten per Leeftijd
Leeftijdscategorie | Balmaat | Materiaal (aanbevolen) |
---|---|---|
H-jeugd (5-6 jaar) | Mini | Zacht |
F-jeugd (7-8 jaar) | 0-KIDS | Zacht |
E-jeugd (9-10 jaar) | 0-KIDS | Hard |
D-jeugd (11-12 jaar) | 1 | Hard |
C-jeugd (13-14 jaar) | 1 | Hard |
B-jeugd (15-16 jaar) | 2 | Hard |
A-jeugd (17-18 jaar) | 2 | Hard |
Dames (B, A & Senioren) | 2 | Hard |
Heren | 3 | Hard |
De Basisregels van Handbal
Handbal kent duidelijke regels die zorgen voor een eerlijk en dynamisch spel. Hieronder de belangrijkste regels:
- Team samenstelling: Een team bestaat uit maximaal 14 spelers, waarvan er 7 op het veld staan (6 veldspelers en 1 doelverdediger). De overige 7 spelers zijn wisselspelers. Een vliegende wissel is toegestaan binnen de wisselzone.
- Speeltijd: Een handbalwedstrijd bestaat uit twee helften van 30 minuten. Voor de jeugd kunnen kortere speeltijden gelden. Bij wedstrijden waar een winnaar vereist is, volgen bij een gelijkspel twee verlengingen van 5 minuten. Als er dan nog geen winnaar is, worden 7-meterworpen genomen.
- Speelveld: Het speelveld is 40 x 20 meter en is verdeeld in verschillende zones:
- Zijlijnen en achterlijnen: begrenzen het veld.
- Middenlijn: loopt door het midden van het veld.
- Doelgebied: een halve cirkel van 6 meter rond het doel, alleen toegankelijk voor de doelverdediger.
- Vrijeworplijn: een gestippelde lijn op 9 meter van het doel.
- 7-meterlijn: een lijn direct voor het doel, gebruikt voor 7-meterworpen.
- Wissellijn: een zone aan de zijlijn voor het wisselen van spelers.
- De Handbal: De handbal is gemaakt van kunststof of leer. De grootte varieert afhankelijk van geslacht en leeftijd. Vaak wordt hars gebruikt voor betere grip.
- Balbezit: Een speler mag de bal maximaal drie seconden vasthouden en slechts drie stappen zetten met de bal in de hand.
- Toegestane acties: De bal mag worden geworpen, gevangen, gestopt en geslagen met de handen, armen, hoofd, romp, bovenbeen of knie. Contact met onderbenen en voeten is niet toegestaan.
- Fouls en straffen: Het hinderen van een speler door vastgrijpen, omklemmen, stoten of vasthouden wordt bestraft met een vrije worp. Een gele kaart is een waarschuwing. Een tweede overtreding leidt tot een 2-minuten uitsluiting. Een rode kaart betekent diskwalificatie en uitsluiting voor de rest van de wedstrijd.
- Beginworp: De beginworp wordt uitgevoerd in het midden van het speelveld na het beginsignaal van de scheidsrechter.
- Vrije worp: Een vrije worp wordt toegekend na een overtreding en wordt uitgevoerd op de plek waar de overtreding plaatsvond.
- Inworp: De inworp wordt uitgevoerd als de bal buiten het speelveld komt.
- Uitworp: De uitworp wordt uitgevoerd door de doelverdediger als de bal over de doellijn gaat en voor het laatst is aangeraakt door een speler van de aanvallende ploeg of de doelverdediger.
- 7-meterworp: Een 7-meterworp wordt toegekend als een duidelijke doelkans wordt verhinderd door een overtreding of het betreden van het doelgebied.
Jeugdhandbal: Spelplezier en Ontwikkeling
In het jeugdhandbal staan spelplezier en een veilige sportomgeving centraal. Kinderen moeten de mogelijkheid hebben om fouten te maken zonder direct tactische gevolgen. Er zijn diverse documenten ontwikkeld, zoals spelregels en infographics, om spelers, teambegeleiders en ouders te informeren.
Jeugdcategorieën en Spelwijze:
- H-jeugd (5-6 jaar): Kennismaking met de basisvaardigheden door middel van spelletjes.
- F-jeugd (7-8 jaar): Toernooien op een klein veld met een klein doel en een zachte bal (maat 0). Spelplezier staat voorop.
- E-jeugd (9-10 jaar): Spelen op een groter veld met een verkleind doel en een harde bal (maat 0). Leren vrijlopen en de bal veroveren.
- D-jeugd (11-12 jaar): Spelen op een groot veld met een groot doel en een harde bal (maat 1). Verdediging is gericht op het veroveren van de bal.
Belang van de Juiste Bal
De keuze van de juiste handbal is cruciaal voor de ontwikkeling van jonge handballers. Een bal die te groot of te zwaar is, kan leiden tot een verkeerde techniek en blessures. De 0-KIDS handbal is speciaal ontworpen voor de F- en E-jeugd en zorgt voor optimale balcontrole en spelplezier.
Lees ook: Een diepgaande blik op de prestaties van het Moldavisch voetbalelftal door de jaren heen.
De Rol van Coaches en Scheidsrechters
Coaches en scheidsrechters spelen een belangrijke rol in het jeugdhandbal. Coaches begeleiden de spelers en zorgen voor een positieve en stimulerende omgeving. Scheidsrechters zorgen voor een eerlijk verloop van de wedstrijden.
Materialen en Grip
Het materiaal van de handbal heeft een grote invloed op de grip. Lederen ballen staan bekend om hun superieure grip en duurzaamheid, maar zijn vaak duurder. Synthetisch leer en rubberen ballen bieden een goede grip tegen een betaalbare prijs. Sommige ballen hebben een reliëf/patroon op de buitenlaag voor extra grip. Op hoger niveau wordt vaak hars gebruikt voor optimale grip. Speel je met hars? Kijk dan of de bal die je op het oog hebt geschikt is voor harsgebruik. Dit staat aangegeven in de producttekst. Overigens zijn er met de nieuwste technologieën ook ballen ontwikkeld waarbij je geen hars hoeft te gebruiken maar wel een soortgelijke grip ervaart.
Vaak bepalen de materialen ook het onderscheid tussen een top handbal, een trainingsbal en een goedkopere handbal. Een top handbal is vaak duurder, maar biedt de hoogste kwaliteit waardoor je jaren met deze bal kunt spelen. Een trainingsbal biedt goede kwaliteit voor een gemiddelde prijs en beschikt als compromis niet altijd over de nieuwste technologieën. Een goedkopere bal doet wat hij moet doen en is ideaal om de sport te leren kennen en je vaardigheden te ontdekken.
Keurmerken
Sommige handballen hebben een IHF (International Handball Federation) of EHF (European Handball Federation) keurmerk. Dit keurmerk geeft aan dat de bal voldoet aan de eisen en regels van de federatie op het gebied van omvang, gewicht en stuitereigenschappen. Een bal zonder keurmerk betekent absoluut niet dat de bal van slechte kwaliteit is. De procedure voor dit keurmerk duurt gewoon heel lang en kost veel geld waardoor merken er soms voor kiezen om dit keurmerk niet te krijgen.
Blessurepreventie
Blessurepreventie is essentieel in handbal. Een goede warming-up voor de training of wedstrijd, bestaande uit inlopen, rek- en strekoefeningen en balworpen, is cruciaal. Na de wedstrijd is een cooling-down met rek- en strekoefeningen aan te raden om spierpijn en stijfheid te voorkomen. Het dragen van de juiste handbalschoenen met een vlakke zool en goede schokdemping is ook belangrijk.
Lees ook: KNVB e-mail bekijken: Hoe doe je dat?
Fairplay en Sportiviteit
Fairplay en sportiviteit staan hoog in het vaandel bij handbalverenigingen. Schuttingtaal, alcohol en roken zijn niet acceptabel. Een goede zelfbeheersing van de spelers is essentieel om blessures te voorkomen.
Het Speeloppervlak
Het speeloppervlak dient egaal, fijn van textuur en gesloten te zijn. In het geval van een asfaltoppervlak, is het gebruik van 'fijn dicht asfaltbeton' als toplaag gewenst. Aan de vlakheid van het speelveld, inclusief de verharde uitloop, moeten de hoogste eisen worden gesteld, niet alleen vanuit speltechnisch oogpunt, maar ook voor de afwatering. Onder een rei van 3 meter lengte mogen geen grotere afwijkingen dan 5 mm voorkomen. Scherpe overgangen mogen niet aanwezig zijn. Het is aan te raden om achter de doelen ballenvangers te plaatsen (bij voorkeur 10 x 3 meter), en het is noodzakelijk om voorzieningen te treffen voor het verankeren van de doelen.
tags: #handbalveld #afmetingen #en #eisen