Inleiding
De Haagse Voetbal en Cricket Vereniging Quick, opgericht in 1896, kent een rijke en bewogen geschiedenis. Van de bescheiden beginjaren op braakliggende terreinen tot het winnen van het landskampioenschap, Quick heeft een belangrijke rol gespeeld in de ontwikkeling van het voetbal in Den Haag en Nederland. Deze artikel geeft een overzicht van de belangrijkste gebeurtenissen en ontwikkelingen in de geschiedenis van deze bijzondere club.
Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief, dat over het algemeen bestaat uit de volgende onderdelen: kenmerken van het archief, inleiding op het archief, inventaris of plaatsingslijst en eventuele bijlagen. De kenmerken van het archief omvatten onder meer de omvang, vindplaats, beschikbaarheid en openbaarheid. De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten. De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken, waarbij de beschrijvingen formeel en globaal zijn. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring. Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd, waarbij de rubrieken in de inventaris deel uitmaken van de beschrijving op een lager niveau. Als de zoekterm in een hoger niveau voorkomt, voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.
De Oprichting en Vroege Jaren (1896-1900)
In 1896, toen Den Haag nog een provinciestadje was met ongeveer 100.000 inwoners, werd de basis gelegd voor wat later een iconische club zou worden. Een groep jonge knapen, die hun vrije tijd doorbrachten in de duinen en zichzelf "Volharding" noemden, raakten geïnspireerd door het voetbalspel. De oudste broer van Nout en Bob Stempels, die bij H.B.S. speelde, wakkerde hun enthousiasme aan.
Voor f.1,50 wisten ze een oude bal van H.B.S. te bemachtigen en begonnen ze te voetballen op een stuk land tussen de 3e Obrechtstraat en de Schuytstraat. Het idee om een eigen voetbalclub op te richten ontstond en op 1 maart 1896 vond de oprichtingsvergadering plaats in een tramhuisje op de hoek van de Laan van Meerdervoort en Reinkenstraat. Hoewel de naam Quick niet bijzonder origineel was (er waren al clubs met die naam), was de geestdrift van de oprichters enorm.
In feite hadden de Quickers nog helemaal niets! Geen veld en dus uiteraard ook nog geen clubhuis, geen clubtenue dus men speelde in “gewone” kleren en er waren zelfs nog geen Statuten opgemaakt. Wat de jongens wel bezaten was een bijzondere hechte vriendschap, een enorme geestdrift en ….. In het eerste seizoen speelden de Quickers op de diverse bouwterreinen die Den Haag toen rijk was. Vooral de veldjes achter de nog pas aan één zijde bebouwde Obrechtstraat waren bij de jongens zeer in trek. Door een bijzonder zuinig beheer van de clubpenningen kon de jeugdige voorzitter Bob Stempels op zekere dag trots aankondigen dat er een echte nieuwe bal kon worden gekocht. Niet al te lang na de eerste nieuwe bal kreeg Quick zelfs de beschikking over een veld. Dit veld lag nog meer westelijker dan de eerder beschreven bouwterreinen, zo tussen het Verversingskanaal en Zorgvliet (zeg maar waar nu de President Kennedylaan loopt) lag een strook schitterend vlak stuk grasland. Op dit veld, dat overigens ook nog geen clubtent had, gingen de Quickers zich voor het eerst echt meten met andere clubjes die in deze contreien als paddenstoelen uit de grond schoten. Hierdoor kreeg de kersverse nieuwe voetbalclub enige toeloop van nieuwe leden, waaronder goede spelers zoals o.a.
Lees ook: Passie en Kritiek NAC Breda Ultras
Quick was in de jaren 1897 en 1898 enorm op vooruit gegaan. De vriendschappelijke wedstrijdjes tegen een veelheid van Duinoordse teams werden allemaal met grote overmacht gewonnen. De vrienden van Quick hadden ondertussen na 2,5 jaar veel ervaring opgedaan en waren inmiddels redelijk beoefend in het voetbalspel. Het bestuur van Quick, bestaande uit Gilles de Neve (voorzitter), Bob Stempels (secretaris), Andries Rompies (penningmeester) en Jan Willems (commissaris) hadden echter een moeilijk probleem dat eerst moest worden opgelost. Het mooie veld aan de Stadhouderslaan moest men alweer verlaten in verband de bouw van huizen. Na enig overleg werd er besloten dat Quick op de Maliebaan (Malieveld) zijn wedstrijden ging spelen.
Competitie en Toetreding tot de NVB (1898-1905)
Op de Maliebaan kwam Quick dus in het seizoen 1898-1899 voor het eerst in de competitie uit en wel in de 2e Klasse B van de HVB. Het eerste elftal bestond uit de volgende spelers: Blok, Weissenborn, Gerlach, Rompies, Kamperdijk, R. Stempels, Klicks, E. de Neve, G. Al meteen zorgde Quick voor een fraai resultaat want ze behaalden evenveel punten als de nummer één van de eindranglijst Ajax (uit Leiden). Slechts door een iets minder doelgemiddelde (Quick 21 voor en 11 tegen en Ajax 18 voor en 6 tegen) werd het kampioenschap door Quick gemist. Bij aanvang van het seizoen 1899-1900 diende het bestuur van Quick namelijk het verzoek in bij de HVB om bij keuze alsnog bevorderd te worden tot de eerste Klasse. Dit verzoek werd ingewilligd en niet ten onrechte!
Voor aanvang van het seizoen 1900-1901 liep Quick tegen grote problemen op. De gemeente Den Haag verbood namelijk het voetballen op de Maliebaan omdat dit gedeelte voor militaire doeleinden gebruikt ging worden. Na veel zoeken kwam de club terecht bij reder Pronk die een schitterend gras-gazon bezat bestemd voor het drogen van de visnetten bij de zeesluis van het Ververschingskanaal. Na de eerste wedstrijd moest Quick onmiddellijk weer dit mooie terrein verlaten omdat het gras dermate was afgetrapt dat het ongeschikt werd voor het droge van de netten. Gelukkig kon de club terecht bij H.B.S. Na deze successen trad Quick dus in 1900 toe tot de grote bond (de N.V.B.). De volgende 29 spelers werden als lid opgegeven: L. Aernout, P. Baerendse, J. Bakhuis, R. Beeukes, L. den Berger, J. Blok, W. van Breemen, W. Dobbe, J. Godefroy, H. Goedhart, A. Grootenboer, E. Grootenboer, J. Herman, J. Houtzager, K. Kamperdijk, C.W. Klicks, L.M. van Kooten, V. van Leeuwen, E. de Neve, G. de Neve, J. v.d. Putten, A. Rompies, B.G. Stempels, R. Stempels, L. Thomas, J. Volten, Th. Weissenborn, J. Willems en J.
Ondanks de twee noodgedwongen verhuizingen en ernstige financiële zorgen werd het eerste jaar voor Quick in de N.V.B. een enorm succes. Zonder ook maar één verliespunt werd het kampioenschap in de 2e Klasse B veroverd. In het seizoen 1901-1902 ging Quick een fusie aan met de vereniging Gymnasium. Na het terrein aan de huidige Stadhouderslaan, de Maliebaan, een nettenveld van reder Pronk bij de zeesluis in het Verversingskanaal en het tweede veld van HBS huisde Quick dit seizoen op het achterste gedeelte van een terreinencomplex in de buurt van de boerderij Hanenburg, het voormalige veld van de v.v. Mercurius. Op dit terrein werd door de Quickers een kleine houten tent gebouwd, waarvoor men een lening van 100 gulden had gesloten. In 1902 kon de vereniging Swift wegens gebrek aan spelers het hoofd niet meer boven water houden en zodoende ging deze voetbalclub ten gronde. Swift bespeelde toen een terrein achter de boerderij “Hanenburg” en het Quick-bestuur was er zodoende snel bij om te trachten het veld en de clubtent van Swift over te nemen. De Algemene Ledenvergadering hierover werd op 18 april 1902 gehouden in “Het Hof van Berlijn” in de Papestraat te Den Haag. Na vele omzwervingen was Quick er dan eindelijk in geslaagd om een eigen “home” te vinden. Met enige trots noemde Quick haar nieuwe terrein “Hanenburg”, naar de gelijknamige boerderij van boer Buitenlaar. Overigens was het nieuwe veld van Quick niet zo geweldig want er kwam zelfs een heuveltje in voor. Op dit veld bevond zich dus ook de van Swift overgenomen clubtent, waar eigenlijk weinig meer van over was. In het seizoen 1902-1903 was de Westelijke 2e Klasse in twee delen gesplitst. Quick werd wederom kampioen van de 2e Klasse B en wist ook de kampioen van de 2e Klasse A (Olympia) aan de zegekar te binden. Ook in het seizoen 1903-1904 realiseerde Quick, zonder enig verliespunt, het kampioenschap van de 2e Klasse B. Wederom moest Quick dus promotiewedstrijden spelen. Omdat Quick (Amersfoort) uit de 1e Klasse was gezet door tweemaal niet op komen dagen in de competitie, waren er twee plaatsen beschikbaar voor vier clubs in de nacompetitie en dit waren; DFC, Volharding, EDO en Quick. Van de drie wedstrijden won Quick er twee en verloor eenmaal. Bij het intreden van de 1e Klasse werd er door Quick weer een lening gesloten, ditmaal van 750 gulden. Dit geld was nodig voor het bouwen van een nieuw clubgebouw, dat ontworpen door architect (en tevens Quick-lid) H. Het vlaggenschip van Quick had het zwaar in de competitie en eindigde uiteindelijk op de 10e positie. Van de 22 competitiewedstrijden werden er 8 gewonnen, 6 gelijk gespeeld en 8 verloren. Hiermee behaalde men 22 punten en een doelsaldo van 53 voor en 46 tegen. RAP (11 punten) en Papditas (8 punten) hield Quick gelukkig onder zich. De 1e Klasse A van de N.V.B. Quick kende een uiterst moeizaam seizoen want van de 18 competitiewedstrijden werden er slechts 5 gewonnen, 3 gelijk gespeeld en 10 verloren. Met 13 punten en een doelsaldo van 29 voor en 45 tegen eindigde men, samen met Haarlem, op de laatste positie van de ranglijst.
Het Kampioenschap van Nederland (1906-1911)
In het seizoen 1906-1907 was de 1e Klasse N.V.B. In seizoen 1906/1907 kwam de ommekeer en eindigde Quick op de 5e plaats in de competitie en er werd voor meer dan f.1000,= aan recettes geïncasseerd. Uit de 18 competitiewedstrijden werden 17 punten (7x winst, 3x gelijk en 8x verlies) behaald en een doelsaldo van 43 voor en 32 tegen. De samenstelling van de 1e Klasse N.V.B. Als voorbereiding voor het seizoen 1907/1908 werd in de zomer al enthousiast getraind. Collectieve conditietraining en individuele bal-oefeningen maakte van Quick een zeer sterk team. Door op 22 maart 1908 thuis met 2-0 te winnen van D.F.C. werd het kampioenschap in de Westelijke 1e Klasse behaald. Van de uiteindelijk 18 competitiewedstrijden werden er maar liefst 14 gewonnen, 1 gelijk gespeeld en 3 verloren. Met de kampioen van de Oostelijke Klasse, het Deventerse U.D. werd de strijd aangebonden om het kampioenschap van Nederland. De eerste wedstrijd was op 12 april 1908 in Deventer en eindigde in 1-1. Op 26 april 1908 was de thuiswedstrijd op een bomvol Hanenburg. Deze wedstrijd eindigde in een 3-3 gelijkspel dus volgde er nog een beslissingswedstrijd. Deze beslissingswedstrijd werd gespeeld op 17 mei 1908 op het uitverkochte R.A.P. terrein in Amsterdam. Met schitterend voetbal wist Quick deze wedstrijd met maar liefst 4-1 te winnen door doelpunten van Jops Reeman, Ka Klicks (2x) en Edu Snethlage. Quick kampioen van Nederland 1908. Achterste rij v.l.n.r; Leo Bosschart, Verry Ferzenaar en Lou Otten. Midden v.l.n.r; Joop van de Vossen, Noud Stempels (aanvoerder) en Harry Kollmann.
Lees ook: Kleding en benodigdheden Uganda
Het kampioenschap van Nederland had Quick niet alleen aanzien en een handje vol internationals opgeleverd maar ook een schitterende accommodatie onder meer bestaande uit een overdekte tribune, twee open tribunes en een prachtig clublokaal voor een destijds gigantisch bedrag van 10.000 gulden. In 1909 werd het symbool van Quick de Haan ontworpen. De Haan werd ontworpen door toenmalig penningmeester van Quick de bekende kunstschilder C.L. In het seizoen 1909-1910 was de 1e Klasse N.V.B. In een zeer matig seizoen van Quick eindigde het eerste elftal op een dreigende negende positie. Van de 20 competitiewedstrijden werden er slechts 5 gewonnen, 7 gelijk gespeeld en 8 verloren. Hiermee behaalde Quick 17 punten en een doelsaldo van 32 voor en 42 tegen.
Quick en het Nederlands Elftal
In de eerste officiële interland van het Nederlands-elftal was op 30 april 1905 tegen België. Hierin speelden maar liefst 4 ex Quickers mee n.l. De kracht van Quick moge in deze tijd wel blijken want tussen 1907 en 1911 speelde er altijd wel een speler van Quick mee in het Nederlands elftal. Noud Stempels in 1908 (3x), Jops Reeman in 1908 (2x), Wim Groskamp in 1908 (1x) en maar liefst van 1909 t/m 1920 Leo Bosschaart (19x) waren de Quick spelers die voor Oranje mochten uitkomen.
Verhuizingen en Nieuwe Uitdagingen (1917-1939)
Op 30 augustus 1917 blies een enorme storm de prachtige staantribune compleet tegen de vlakte, de chaos was enorm. Tot overmaat van ramp kreeg de club het bericht dat er niet meer aan de herbouw begonnen kon worden omdat de gemeente plannen had om het Rode Kruis ziekenhuis op het Quick complex te bouwen zodoende moest de club weer gaan verhuizen. Voor seizoen 1918/1919 waren de verwachtingen hoog gespannen. De eerste twee thuiswedstrijden tegen Ajax en H.V.V waren volledig uitverkocht. De resultaten vielen echter zwaar tegen en Quick stond bij de laatste wedstrijdronde op de laatste plaats. Op 13 april 1919 speelde Quick de laatste competitiewedstrijd thuis tegen Haarlem voor wederom een uitverkocht huis. Quick speelde z’n beste wedstrijd van het seizoen en door een doelpunt van Guus Heim wist men de wedstrijd te winnen. Nu was men afhankelijk van de wedstrijd tussen U.V.V. en Hercules. U.V.S. deed totaal onverwacht zijn sportieve plicht en wist van Hercules te winnen en zodoende degradeerde Quick niet.
Inmiddels was de bouw van het Rode Kruis Ziekenhuis op het terrein van Quick begonnen en de verhuizing naar Nieuw Hanenburg I was bijna een feit. Het nieuwe terrein lag aan de Savornin Lohmanlaan aan de kant van de Machiel Vrijenhoeklaan. Het terrein was per auto of fiets slecht bereikbaar omdat er een verharde weg ontbrak. Eind 1921 werd de officiële opening van het terrein gedaan door de burgemeester van Den Haag Mr. Seizoen 1920/1921 pakte Quick de draad weer op en deed lang mee voor het kampioenschap. Uiteindelijk kwam men 1 punt te kort voor het kampioenschap. Dat ene punt dat Quick de promotie kostte was volledig te wijten aan een enorme blunder van scheidsrechter Tromp tijdens de uitwedstrijd tegen Feijenoord. In seizoen 1921/1922 eindigde Quick op de 2e plaats in de competitie waardoor er weer een promotie werd bereikt. Het seizoen 1922/1923 speelde Quick weer niet goed in de Eerste klasse. Pas op de allerlaatste wedstrijddag wist men het 1e klasse schap te behouden door een 4-0 overwinning op het Utrechtse U.V.V. Vier wedstrijden voor het einde van het seizoen 1923/1924 stond Quick 5 punten voor op hekkensluiter O.D.S. uit Dordrecht maar deze club eindigde alsnog gelijk met Quick zodat er een beslissingswedstrijd volgde. Op het neutrale V.O.C. Seizoen 1924/1925 was eigenlijk het einde van een glorieus tijdperk. Quick moest weer meedoen in de degradatiepoule en de laatste wedstrijd hiervan tegen De Spartaan moest de beslissing brengen. Begin jaren dertig waren er maar een paar schaarse hoogtepunten. In seizoen 1931-1932 werd het 3e elftal kampioen waarmee bereikt dat voor het eerst in de geschiedenis van Quick 3 elftallen in de KNVB competitie kwamen te spelen. Het was voor het bestuur van Quick zeer moeilijk om in deze crisistijd de uitgaven binnen de begroting te houden en centen over te houden voor de naderende verhuizing. De thuiswedstrijden tegen HVV, waarbij de entreeprijzen werden verdubbeld, werden op Houtrust gespeeld en dit spekte jaarlijks de clubkas met ca.
In 1936 was er toch genoeg geld om van het 40 jarige jubileum een waar spektakelfeest te maken. Er was o.a. Vol trots tonen v.l.n.r. Kees Wieffering, Barend Verel, Fr. Kuijpers en N.J. Na jarenlang onderhandelen met de gemeente, waarbij vooral de verdiensten van Barend Verel en Joop Ligtvoet dienen te worden gememoreerd, vond op zaterdag 26 september 1936 door wethouder Machiel Vrijenhoek de officiële opening plaats van “Nieuw Hanenburg II”. In 1937 overleed vadertje Wierstra. De voetbalprestaties bleven matig tot slecht. In het seizoen 1938/1939 dreigde zelfs degradatie uit de 2e klasse. Er moest voortaan twee keer per week getraind worden. Door de laat…
Lees ook: Steun het Nederlands Elftal met stijl
Recente Ontwikkelingen en Jubileum
Quick is begonnen aan het jubileumjaar. De Haagse voetbal- en cricketvereniging werd op 1 maart officieel 125 jaar. Met de lancering van Quick TV is het jubileumjaar goed begonnen. De eerste aflevering gaat over de geschiedenis en de toekomst van Quick. In de uitzending wordt ook het jubileumboek uitgereikt. Daarin wordt de club belicht door de ogen van Nout Stempels, een van de oprichters. Door de coronacrisis ligt vooral voor senioren het clubleven al maanden stil en kan er voorlopig weinig georganiseerd worden om de feestvreugde te verhogen. Het geplande jubileumboek wordt daarom later in het jaar gehouden en de feestweek verschuift mogelijk zelfs naar 2022. De leden onderscheiden zich doordat ze eigenzinnig en ondernemend zijn. Bij die wandeling zal ongetwijfeld de plek tussen de 3e Obrechtstraat en de Schuytstraat worden bezocht. Daar begon de geschiedenis van Quick, dat door een groep jongens werd opgericht. Met een van HBS gekochte bal werd er op 1 maart 1896 de allereerste wedstrijd gespeeld. Met Quick is het net zoals met goede wijn: hoe langer hij staat, hoe beter hij wordt. Quick speelt met het eerste voetbalteam in de derde divisie, is gekozen tot vierde jeugdopleiding van Nederland en ook de jeugdafdeling van het cricket staat er goed op. Quick laat zien dat ze in al die jaren een stabiele vereniging zijn die ervoor zorgt dat je bij hun een goede sportopleiding kan krijgen.
Voetbalbeleid en Visie
Met dit document wil Quick voor haar leden en andere betrokkenen duidelijkheid verschaffen over het voetbalbeleid. Het dient als referentiekader voor beleidsmatige, strategische en operationele keuzes en een ankerpunt waaraan keuzes getoetst kunnen worden. In 2000 heeft Quick een fundamentele beslissing genomen, waarop vervolgens succesvol is gebouwd aan het voetbal op Quick. Niet betalen van selectiespelers maar investeren in de jeugdopleiding (trainers van jeugd), zowel voor de prestatie- als de breedtesport. De beslissing om het roer om te gooien was destijds zeker niet onomstreden, maar kijk wat dit heeft opgeleverd! Een jeugdopleiding die tot de beste van Nederland behoort, een voorbeeld is voor vele anderen, een eerste elftal dat grotendeels bestaat uit zelfopgeleide spelers en een plek waar plezier, sportiviteit en vriendschap leidend zijn. Quick wil alle leden met plezier laten voetballen op ieders best passende amateurniveau. Quick biedt een goede sportopleiding in een goed nest waar Quickers kennis en vaardigheden doorgeven aan Quickers. Quick gelooft in het zelf opleiden van voetballers en trainers, zowel op als buiten het veld. Quick stimuleert, zowel in woord als gebaar dat (selectie)spelers zich ontwikkelen als trainer in de jeugdopleiding, als coach van een jeugdteam, als jeugdcommissielid, als scheidsrechter of als leider van het Quickkamp. Vanuit een brede basis wil Quick altijd herkenbare selectie elftallen hebben die zo hoog mogelijk spelen zonder spelers te betalen en met spelers uit de eigen jeugdopleiding. De “Quick”identiteit gaat boven prestatie. Quick wendt haar (financiële) middelen aan om te investeren in de kwaliteit van de (jeugd)opleiding, zowel in de breedte als bij de selectie elftallen. Quick streeft naar langdurige lidmaatschappen, het opleiden van spelers en faciliteert alle elftallen binnen de budgettaire en facilitaire mogelijkheden. Quick leidt haar eigen jeugdtrainers op. De voetbalcommissie is verantwoordelijk voor het voetbal op Quick en toetst haar beleid en beslissingen aan bovenstaande voetbalvisie van Quick.
Cricket bij Quick
Het eerste speelt komend weekend drie Twenty20-wedstrijden, Dames ontvangen Rood en Wit, Quick II gaat op bezoek bij Punjab IV en Zami 2 bij HCC Zami 3.
Overlijden Lid van Verdienste
Het bestuur ontving het droevige nieuws dat Lid van Verdienste Dick van Lomwel is overleden. Dick werd als 16-jarige jongen lid van Quick en was al 79 jaar lid van de club.
tags: #haagse #voetbal #en #cricketvereniging #quick #geschiedenis