Hockey is een populaire sport in Nederland, maar de commerciële realiteit is complex. In tegenstelling tot voetbal, waar enorme televisie-inkomsten en ticketverkopen de salarissen opdrijven, kampt hockey met een gebrek aan deze inkomstenbronnen. Dit heeft directe gevolgen voor het gemiddelde salaris van professionele hockeyers.
De Economische Realiteit van Hockey
Sportmarketeer Hans-Willem Dicke, zelf een voormalig hockeyinternational, wijst op het fundamentele probleem: "Er kijken nauwelijks mensen naar hockey. Er wordt, op de internationale wedstrijden na, geen entree geheven. Daardoor kent de sport in Nederland eigenlijk geen verdienmodel." Hoewel er in Nederland veel minder hockeyers zijn dan voetballers (de KNHB telt 255.000 leden tegenover de ruim 1,2 miljoen van de KNVB in seizoen 2017/2018), is het niet het aantal beoefenaars dat de commerciële waarde bepaalt, maar de aantrekkingskracht op kijkers.
Televisie en Commerciële Waarde
Hockey is geen ideale televisiesport. Dicke legt uit: "Hockey is een snelle sport, en wordt gespeeld met een klein balletje. Om dat goed vast te leggen heb je veel camera's nodig, veel meer dan bij voetbal." Dit resulteert in minder kijkers, minder interesse van adverteerders en dus minder inkomsten uit commercials. Ter vergelijking: waar samenvattingen van de eredivisie wekelijks door 3 miljoen mensen worden bekeken, trekt een wedstrijd van de Euro Hockey League tussen de 30.000 en 50.000 Nederlanders.
Ticketverkoop en Sponsoring
In tegenstelling tot voetbal, waar tickets voor topwedstrijden aanzienlijk geprijsd zijn, is de toegang tot de nationale hockeycompetitie vaak gratis. "Hockey is een familiesport waar vooral familie en vrienden komen kijken. De clubs en de hockeybond hebben nog niet de stap genomen de velden af te sluiten," aldus Dicke. De inkomsten van hockeyclubs zijn voornamelijk afkomstig van sponsoren, particuliere investeringen en contributie. Een hoofdklasse hockeyclub ontvangt volgens Dicke tussen de 200.000 en 300.000 euro van de hoofdsponsor, terwijl dit bij voetbal in de miljoenen loopt.
Salarissen in de Hoofdklasse
Professionele hockeyers worden weliswaar betaald, maar de salarissen zijn niet te vergelijken met die van profvoetballers. De 'echte toppers' in het hockey verdienen volgens Dicke tussen de 50.000 en 70.000 euro. Echter, de spelers genereren nauwelijks inkomsten voor de clubs, omdat er geen ticketverkoop is of andere inkomsten tegenover staan. Dicke pleit voor een verandering in dit scheve verdienmodel. Hij stelt dat clubs zich moeten afvragen of het gezond is om spelers (zoveel) te betalen als er geen inkomsten tegenover staan. Pas wanneer een club geld verdient aan een speler, bijvoorbeeld door ticketverkoop, kunnen de spelers betaald worden. De nationale teams trekken wel kijkers en toeschouwers, wat een positieve uitzondering vormt.
Lees ook: Statistieken gele kaarten
Jacques Brinkman, oud-international, merkt op dat ondanks het feit dat Nederland de beste competitie ter wereld heeft met vrij toegankelijke wedstrijden en weinig merchandise, spelers nog steeds redelijk betaald worden. In de top van de hoofdklasse liggen de salarissen tussen de 10.000 en 50.000 euro. Hij voegt eraan toe dat veel spelers van het Nederlands elftal "rijke studenten" zijn.
De Realiteit voor Hoofdklasse Hockeyers
De meeste hockeyers in de hoofdklasse werken of studeren naast hun sport. Sommigen benutten hun talent verder door bijvoorbeeld hockeykampen te organiseren. Brinkman zag zelfs spelers tijdens een toernooi hun eigen evenement draaien. Hij begrijpt dit wel, omdat het lastig is om alleen met hockeyen genoeg geld te verdienen.
Investeringen in India
Een aantal Nederlandse hockeyers heeft in de Hockey India League (HIL) gespeeld, waar ze aanzienlijke salarissen verdienden. Jip Janssen was de Nederlander die het meest verdiende. Lars Balk zei dat hij hoopte "een mooie klapper te maken" in de HIL, wat in zijn geval neerkwam op bijna 44.000 euro voor vijf weken hockeyen. Andere Nederlanders die in de HIL speelden waren Thierry Brinkman, Duco Telgenkamp, Floris Wortelboer en Pirmin Blaak.
Ongelijkheid in de Hockeywereld
De laatste tijd is er veel discussie over ongelijkheid in de sport tussen mannen en vrouwen, ook in de hockeywereld. Hockeysters verdienen vaak aanzienlijk minder dan hun mannelijke collega's, terwijl ze hetzelfde werk doen. Maria Verschoor schat dat tophockeysters zo'n 20.000 tot 25.000 euro per jaar verdienen, terwijl mannelijke topspelers tussen de 60.000 en 90.000 euro per jaar zouden verdienen. Josine Koning deelde haar frustraties op social media, waarbij ze aangaf dat ze verbaasd was dat het grootste deel van de hockeyspelers vrouw is en toch minder betaald krijgt. Ook zijn er soms verschillen in trainingstijden en kleedkamers.
De hockeybond geeft aan dat de verschillen vooral te wijten zijn aan het aantal sponsoren. NOS Sport sprak met ruim tien betrokkenen uit de hockeywereld over de salarisverschillen tussen mannen en vrouwen, waarover grote onvrede bestaat. Thijs van Dam en Pien Sanders deelden dat hij drie keer zoveel verdient als zij. Een clubvoorzitter schat dat een man tot 25.000 verdient, een vrouw tot 10.000.
Lees ook: Leeftijd in volleybal
Verschoor: "Ik heb mijn hele carrière gehoord: jullie vrouwen kunnen pas meer verdienen als er meer geld binnenkomt. Maar het gaat er niet om dat er meer budget komt, het gaat erom dat het gelijk wordt verdeeld."
Waar komen de salarisverschillen vandaan?
Erik Gerritsen, algemeen directeur van de hockeybond, zegt dat de salarissen van de mannen bij het professionaliseren van de hockeysport eerst zijn gegroeid en die van de vrouwen minder. De antwoorden op de vraag waarom mannen meer verdienen, hebben één ding gemeen: het is 'gebaseerd op gevoel'. Mannen zouden bij de club vollere tribunes trekken, maar dat is lastig te checken. Ook is het moeilijk te staven dat mannenhockey aantrekkelijker zou zijn om naar te kijken.
Diederik Chevalier, scheidend voorzitter van Rotterdam en de nieuwe voorzitter van de HHcv, zegt dat marktwaarde in het hockey niet wordt gemeten. Hij zegt dat sponsors er soms voor kiezen om specifiek het mannenteam te sponsoren.
Initiatieven voor gelijkwaardigheid
Pinoké-voorzitter Astrid Ventevogel wil binnen twee jaar 'gelijke beloningen voor gelijke cv's'. Ze wil de problemen erkennen, inzichtelijk maken en oplossen. ABN Amro eist dat clubs vanaf 2025 de begroting van het tophockey fiftyfifty verdelen over de mannen en de vrouwen.
De KNHB zegt deze zomer te gaan buigen over de verdeling van zondagse speeltijden in de hoofdklasse, samen met HHcv en mediapartijen Viaplay en NOS.
Lees ook: De Gemiddelde TUI Wedstrijd Deelnemer
Het Beroep van Hockeytrainer
Naast de spelers zijn ook de hockeytrainers een belangrijke factor in de hockeysport. Het salaris van een hockeytrainer is afhankelijk van verschillende factoren, zoals het niveau waarop hij/zij lesgeeft en de werkervaring. Een fulltime hockeytrainer met jarenlange ervaring kan een hoger salaris verwachten dan een junior trainer. Het gemiddelde uurloon van een hockeytrainer is € 18,68 gebaseerd op een 40-urige werkweek. Een startende hockeytrainer kan rekenen op een bruto maandsalaris van € 2.500, terwijl een senior hockeytrainer tussen de € 3.700 en € 4.000 bruto per maand kan verdienen.
De Rol van de Hockeytrainer
Een hockeytrainer traint een of meerdere groepen in hockey. Hij/zij geeft aanwijzingen, verzint oefeningen en begeleidt teams tijdens de competitie. De trainer moet over het juiste niveau beschikken om de techniek goed over te brengen. Een sportachtergrond, zoals een afgeronde CIOS-opleiding, is een pré voor trainers die fulltime lesgeven op hoog niveau.
Competenties van een Hockeytrainer
Een hockeytrainer moet leiding kunnen nemen, een goede waarnemer zijn en kunnen inspelen op het niveau van de leerlingen. Doorgroeimogelijkheden zijn beperkt, maar een trainer kan wel doorgroeien naar een hoger niveau.
De Impact van de Corona Pandemie
De hockeysport heeft ook te lijden gehad onder de coronapandemie. Competities werden stilgelegd, wat een klap was voor spelers en coaches. Lidewij Welten uitte op Instagram haar ongenoegen over het feit dat hockeyspelers als amateurs werden beschouwd. Bart van der Wolf, coach van Almere, begreep de maatregelen van het kabinet wel, maar benadrukte dat hockey een topsport is. De KNHB ging de barricade op voor seniorenhockeyers en de Hoofdklasse-competitie.
tags: #gemiddeld #salaris #professioneel #hockey #Nederland