Het korfbal, net als andere sporten, kent een systeem van waarschuwingen en straffen om de orde te handhaven en sportief gedrag te bevorderen. De gele kaart is een belangrijk onderdeel van dit systeem, en de regels rondom de gele kaart zijn in de loop der jaren geëvolueerd. Dit artikel geeft een overzicht van de huidige regels omtrent de gele kaart in het korfbal, met speciale aandacht voor de wijzigingen die recentelijk zijn doorgevoerd.
Recente Wijzigingen in de Spelregels
Het KNKV (Koninklijke Nederlandse Korfbal Verbond) evalueert regelmatig de spelregels en past deze aan waar nodig. Met ingang van september 2024 zijn er weer enkele wijzigingen doorgevoerd. Een belangrijk aspect hierbij is de verantwoordelijkheid van de coach voor het gedrag van iedereen op de bank. Daarnaast zijn er aanpassingen in de regels over wie de bal uitneemt na een technische time-out en hoe de afstand van de armlengte wordt bepaald bij een verdedigende positie. Bij een vrije worp mogen de aanvallers nu eerst positie kiezen, en de volgorde van de regels hieromtrent is gewijzigd.
Een opvallende wijziging is dat de scheidsrechter de mogelijkheid heeft om de (assistent-)coach te verbieden de bank te verlaten voor de rest van de wedstrijd. De tijdstraf bij een gele kaart is geen experiment meer en wordt nu in alle klassen met schotklok toegepast. Als iemand op de bank een gele kaart krijgt, mag het team gedurende de tijdstraf geen time-outs of wissels aanvragen. Bij een rode kaart voor iemand van de bank mag de (assistent-)coach helemaal niets meer.
De Gele Kaart: Een Formele Waarschuwing
De gele kaart dient als een formele waarschuwing van de scheidsrechter aan een speler of coach. De kaart wordt gegeven bij onsportief gedrag, herhaaldelijke overtredingen of ander wangedrag dat de sportiviteit van het spel aantast.
Sancties en Tijdstraffen
In wedstrijden met een schotklok heeft een gele kaart voor een speler direct voelbare consequenties. De speler ontvangt een tijdstraf. De duur van deze tijdstraf is een percentage van de totale wedstrijdduur. Voor senioren in de zaal is dit 8% van 50 minuten, wat neerkomt op 4 minuten.
Lees ook: Consequenties gele kaart voetbal
Tijdens deze tijdstraf mag de speler niet deelnemen aan het spel. Het team speelt dus tijdelijk met een speler minder. Indien een speler gedurende de tijdstraf geblesseerd raakt, mag deze wel vervangen worden.
Het is belangrijk te benadrukken dat deze tijdstrafregeling alleen van toepassing is in wedstrijden met een schotklok. Voor wedstrijden zonder schotklok gelden andere regels.
Gele Kaart voor Coaches
Ook coaches kunnen een gele kaart ontvangen. Een coach die een gele kaart krijgt, mag gedurende een bepaalde periode (ook hier 8% van de wedstrijdduur, dus 4 minuten in de zaal) de bank niet verlaten. Bovendien mag het team in die periode geen wissels of time-outs aanvragen. Deze regel geldt eveneens alleen voor wedstrijden met een schotklok.
Meerdere Gele Kaarten
In wedstrijden met een schotklok kan een speler maximaal drie gele kaarten ontvangen. Bij de derde gele kaart volgt direct een rode kaart, wat betekent dat de speler het veld moet verlaten en niet meer mag deelnemen aan de wedstrijd.
Voor alle wedstrijden zonder jury en schotklok (zowel binnen als buiten) geldt een maximum van twee gele kaarten, waarna een rode kaart volgt. In deze wedstrijden is er geen sprake van een tijdstraf.
Lees ook: Record aantal gele kaarten in een EK voetbalwedstrijd
Registratie en Administratie
Het is cruciaal dat de scheidsrechter na de wedstrijd de juiste informatie over de gele kaarten noteert op het digitale wedstrijdformulier (DWF). Dit omvat de naam van de speler of coach, de code van de overtreding en eventuele andere relevante details. De scheidsrechter is verantwoordelijk voor de juiste registratie, maar er wordt van coaches en aanvoerders verwacht dat ze hieraan meewerken en eventuele fouten corrigeren.
De Rol van de Tuchtcommissie
Het KNKV heeft een tuchtcommissie die zich bezighoudt met zaken rondom overtredingen en wangedrag. De aantekening van een wegzending (rode kaart) op het wedstrijdformulier geldt als aangifte bij de tuchtcommissie en leidt altijd tot een tuchtzaak.
De tuchtcommissie beoordeelt op basis van de stukken of de betrokkene schuldig is aan hetgeen hem ten laste is gelegd. Bewijs is niet nodig; het hebben van de overtuiging dat de betrokkene wel of niet schuldig is, is voldoende.
Overige Spelregels en Wijzigingen
Naast de regels rondom de gele kaart zijn er nog andere belangrijke spelregels en recente wijzigingen die het vermelden waard zijn:
- Duikregel: De "duikregel" is geschrapt. Dit betekent dat je mag duiken naar de bal, mits je medespelers of de scheidsrechter hiermee niet in gevaar brengt.
- Spelbederf: Spelbederf in de laatste minuut (of 25 seconden in geval van een schotklok) moet met een vrije worp (of bij herhaling met een strafworp) worden bestraft. Spelbederf kan ook met een gele kaart worden bestraft, dat geldt ook voor de gehele wedstrijdduur.
- Spelhervatting: Een spelhervatting mag niet worden toegekend als er voordeel mogelijk is. Dit is bedoeld om te voorkomen dat er een overtreding wordt gemaakt om de schotklok te resetten.
- Wisselen bij Strafworp: Direct voor en na het nemen van een strafworp mag er gewisseld worden (als er niet al 8x gewisseld is).
- Coaches: Coaches mogen de bank verlaten, maar er mag slechts één coach tegelijkertijd onderweg zijn en de coaches moeten aan de zijde van de bank blijven.
- Spelen met Minder Spelers: In wedstrijdkorfbal mogen alle aanvallende personen scoren, ook als er iemand is uitgevallen en er met drie personen in een vak wordt gespeeld. In breedtekorfbal moet er een van de vier aanvallende spelers uitgekozen worden die niet mag scoren.
- Voordeelregel: Uitgangspunt is zoveel als mogelijk het spel laten gaan, dus daar waar het kan voordeel geven. Ook als in de schotklok er nog enkele seconden zijn, is het geen spelhervatting als het team in balbezit blijft.
- Tijdrekken: Passief spelen, zoals bijvoorbeeld de bal vertraagd opbrengen naar het andere vak, dient bestraft te worden op welk moment dan ook in de wedstrijd. Indien het in de aanval gebeurt, is het een spelhervatting voor de verdediging. Indien het in de verdediging gebeurt, is het een bewuste overtreding en volgt er een vrije worp.
- Voetbal: Alleen opzettelijk voetbal wordt bestraft. Onbewust voetbal kan dus genegeerd worden.
- Steunbal: De zogenaamde “steunbal”, met de hand of een ander lichaamsdeel op de grond, is geen overtreding meer. Wel wordt er soms gedoken naar de bal, waarbij er iemand anders “gelanceerd” wordt. Dat kan dan naar interpretatie van de scheidsrechter onder gevaarlijk spel vallen.
Lees ook: Argentinië - Nederland: een terugblik