Een gekneusde duim is een veelvoorkomende blessure, vooral bij sporten zoals volleybal, waar de handen intensief worden gebruikt. Deze blessure kan de functionaliteit van de hand aanzienlijk beperken en pijn veroorzaken. In dit artikel bespreken we de oorzaken, symptomen, behandeling en hersteltraining van een gekneusde duim, specifiek gericht op de behoeften van volleyballers en anderen die hun handen intensief gebruiken.
Wat is een gekneusde duim?
Een gekneusde duim, ook bekend als een contusie of verstuiking, ontstaat meestal als gevolg van een directe impact of traumatisch incident. Het duimgewricht komt te ver in de eindgrens, wat directe pijnklachten veroorzaakt. Daarbij kunnen de banden verrekken of scheuren. Vooral contact- en balsporten zoals volleybal, handbal of basketbal veroorzaken vaak deze blessures. Bij kinderen zien we dikwijls een gekneusde vinger doordat deze tussen de deur komt.
Oorzaken van een gekneusde duim
Een gekneusde duim is vaak het gevolg van een trauma tijdens sport of werkzaamheden. Sporters die betrokken zijn bij contact- of balbewegende sporten lopen een groter risico op deze blessure. Wanneer de duim in zijn eindstand wordt gedwongen, zoals bij het afweren van een bal of het vallen op de hand, kunnen de gewrichtsbanden van de duim verrekken of zelfs scheuren.
De duim is essentieel voor het sturen van bewegingen, zoals het gooien, vangen en schieten van een bal. Onder andere door de plaats en bouw van de duim is hij erg bijzonder en kwetsbaar. Ook heeft de duim twee kootjes, terwijl de andere vingers drie kootjes hebben. Door de bouw van de hand zijn de andere vingers met elkaar in verbinding, maar de duim staat apart, wat hem gevoeliger maakt voor blessures. Door de plaats en speciale eigenschappen van de duim kan iemand de grijpfunctie uitvoeren, wat hem onmisbaar maakt in het dagelijks leven.
Symptomen van een gekneusde duim
De symptomen van een gekneusde duim zijn meestal duidelijk en kunnen snel geïdentificeerd worden:
Lees ook: Tapen bij Volleybal
- Pijn: Directe pijn in het duimgewricht. De pijn kan direct voelen, maar vaak treedt de blauwverkleuring pas een dag later op.
- Zwelling: Rondom de duim kan zwelling ontstaan.
- Blauwverkleuring: Een blauwe plek kan zich ontwikkelen rond de gekneusde plek.
- Verminderde functie: Het is vaak lastig om de duim normaal te buigen of te strekken.
- Beperkte bewegingsvrijheid: Moeite met het bewegen van de duim.
Eerste Hulp: De RICE-methode
Na een acuut letsel is het belangrijk om direct actie te ondernemen om de pijn te verminderen en het herstel te bevorderen. De RICE-methode is een veelgebruikte en effectieve aanpak:
- Rust: Vermijd elke belasting op de aangedane duim. De eerste 48 uur na de blessure moet de duim zo min mogelijk belast worden.
- IJs: Koel het gewricht direct na het voorval om de pijn te onderdrukken. Gebruik bij voorkeur een icepack gedurende 20 minuten, drie tot vier keer per dag.
- Compressie: Een drukverband kan helpen om de zwelling te verminderen.
- Elevatie: Houd de hand omhoog om de zwelling te minimaliseren.
Daarnaast is het verstandig om zo snel mogelijk een arts of sportfysiotherapeut te raadplegen, vooral als de pijn en functiebeperking aanhouden. Bij een ernstige blessure, zoals een mogelijke fractuur, is het belangrijk om direct medische hulp te zoeken.
Hersteltraining en Oefeningen
Na de initiële 48 uur rust en behandeling is het tijd om de duim langzaam te herstellen. Oefeningen spelen een essentiële rol in het herstelproces. Ze helpen om de bewegingsvrijheid terug te winnen, de spierkracht te herstellen en de functionaliteit van de duim te herstellen.
Hier zijn enkele oefeningen die je kunt doen om het herstel van een gekneusde duim te bevorderen:
- Duim buigen en strekken: Buig en strek de duim voorzichtig. Herhaal dit 10-15 keer.
- Duim cirkels: Maak kleine cirkels met de duim in beide richtingen. Herhaal dit 10-15 keer.
- Duim spreiden: Spreid de duim zo ver mogelijk van de hand en houd dit enkele seconden vast. Herhaal dit 10-15 keer.
- Knijpoefeningen: Gebruik een zachte bal of spons om in te knijpen en de kracht in de duim te herstellen. Herhaal dit 10-15 keer.
- Oppositie oefeningen: Raak met de duim de toppen van de andere vingers aan. Herhaal dit 10-15 keer.
Bij hersteltraining is het belangrijk om stap voor stap te werken. Begin met lichte oefeningen en bouw langzaam op tot intensere bewegingen. Pas opnieuw volledige belasting toe wanneer de duim volledig beweegbaar en sterk is.
Lees ook: Volleybal: Alles over winnen
Taping en Braces
Tijdens het herstel is het soms nodig om de duim extra te ondersteunen. Dit kan gedaan worden met taping of een stabiliserende brace.
Taping
Taping biedt stabiliteit en voorkomt een herhaling van de kneuzing. Taping wordt vaak gebruikt bij sporten zoals volleybal of basketbal, waarbij de duim vaak blootstaat aan krachten. Een sportfysiotherapeut kan je helpen met het correct aanbrengen van de tape.
Hoe tape je een gekneusde duim?
Een duimblessure zoals een verstuikte duim kan verholpen worden door het gebruik van kinesiotape. Voor een goede hechting van de tape is het belangrijk dat de huid schoon en droog is. Verwijder daarnaast ook zeep- en lotionresten van de huid.
- Knip twee stroken tape van 18 centimeter en één van 5 centimeter af.
- Pak een stuk tape van 18 centimeter en zorg ervoor dat de uiteinden op de bovenkant van de duim beginnen.
- Pak het 2e stuk tape van 18 centimeter. De splitsing van deze tape wordt half over en half onder de reeds aangebrachte tape geplakt.
- Pak het stuk tape van 5 centimeter en breng deze aan ter versteviging.
De kinesio sporttape verstevigt je duim, zonder dat je veel bewegingsvrijheid verliest. Het aanbrengen van medical taping vraagt de nodige aandacht en nauwkeurigheid. Kinesiology taping is echter geen vervanging van (reguliere) therapeutische blessurebehandelingen.
Tips voor het tapen:
- Om de tapes passend te maken, knip je ze in de lengte door. De eerste tape is ongeveer 1 cm en de tweede tape is ongeveer 2,5 cm.
- Plaats het anker met minder spanning over de handrug en laat het uitlopen over de pols.
- Herhaal deze tapeinstructie voor de tweede tape van 2,5 cm.
Ervaring leert dat tapes in de handzone iets sneller loslaten, waardoor zij vaker moeten worden vernieuwd. De sportsversie van CureTape is gemaakt van viscose, heeft 25% meer kleefkracht en is erg geschikt voor handen en voeten.
Lees ook: Alles over zand sokken en volleybal
Contra-indicaties om niet te tapen:
- Zwangerschap
- Open wonden
- Botbreuken
- Onverklaarbare klachten
- Allergieën en huidziekten
- Medicijngebruik zoals bloedverdunners
- Trombose
- Koorts
Braces
Bij een klacht aan je vinger kan het prettig zijn om tijdelijk een stabiliserende en beschermende brace te dragen. Een brace kan extra steun bieden en de duim beschermen tijdens activiteiten.
Preventie
Hoewel kneuzingen vaak onverwacht kunnen gebeuren, zijn er maatregelen die je kunt nemen om het risico te verminderen.
- Oefeningen: Ook in het dagelijks leven kan het doen van eenvoudige oefeningen helpen om de duim functioneel te houden. Bijvoorbeeld het maken van een vuist of het strekken van de duim tijdens werkzaamheden kan de spieren en gewrichten onderhouden.
- Correcte techniek: Bij sporten is het belangrijk om de juiste techniek te gebruiken om blessures te voorkomen.
- Bescherming: Draag beschermende tape of een brace tijdens activiteiten waarbij de duim risico loopt.
Duur van het Herstel
De duur van het herstel hangt af van de ernst van de kneuzing. Bij een lichte kneuzing kan de duim binnen een week vrijwel volledig hersteld zijn. Bij een ernstigere kneuzing kan het herstel 6 weken duren. Het herstelproces moet stapsgewijs en geduldig worden aangepakt.
tags: #gekneusde #duim #volleybal #behandeling