De Olympische Spelen, een evenement dat atleten van over de hele wereld samenbrengt, kent een rijke geschiedenis die teruggaat tot de oudheid. Van de eerste eenvoudige hardloopwedstrijd tot de moderne edities met een breed scala aan sporten, de Spelen hebben zich door de eeuwen heen ontwikkeld. Dit artikel belicht de geschiedenis van de Olympische Spelen, met een focus op de rol van Frankrijk en Spanje, en werpt een blik op het voetbal op de Olympische Spelen.
Geschiedenis van de Olympische Spelen
De eerste Olympische Spelen vonden plaats in 776 voor Christus in Olympia, Griekenland. Aanvankelijk was het een simpele hardloopwedstrijd van 190 meter, gehouden ter ere van de god Zeus. De Spelen dankten hun naam aan de locatie, de stad Olympia. Vrouwen waren niet toegestaan om het evenement te bezoeken of eraan deel te nemen. Vanaf de zesde eeuw voor Christus organiseerden vrouwen hun eigen variant ter ere van Hera, de vrouw van Zeus.
Vanaf de 5e eeuw voor Christus ontwikkelden de Olympische Spelen zich snel. Er kwamen veel sporten bij, zoals boksen, vijfkamp en paardenrennen. Sporters uit andere Griekse steden stroomden massaal toe om een lauwerkrans te verdienen.
In de tweede eeuw voor Christus werd Griekenland veroverd door de Romeinen. De Spelen gingen aanvankelijk door, maar in 393 na Christus maakte keizer Theodosius I er een einde aan, omdat hij het als christen als een heidense traditie beschouwde. Pas in 1896 werden er weer Olympische Spelen gehouden.
De Moderne Olympische Spelen
Baron Pierre de Coubertin uit Frankrijk speelde een cruciale rol bij het ontstaan van de moderne Olympische Spelen. De Coubertin droomde van een sportevenement waar deelnemers uit de hele wereld vertegenwoordigd zouden zijn, geïnspireerd door de oude Olympische Spelen van de Grieken. Hij geloofde dat het samenbrengen van mensen uit verschillende landen de wereld zou verbeteren en oorlog zou verminderen.
Lees ook: De impact van Griezmann op het Franse elftal
Op 25 november 1892 deed Coubertin de uitspraak dat er opnieuw Olympische Spelen moesten worden georganiseerd. Na twee jaar reizen om mensen van zijn idee te overtuigen, riep hij in 1894 een internationaal congres in Parijs samen. Vertegenwoordigers van 12 landen stemden in met de voorstellen om de Spelen om de vier jaar te organiseren, telkens in een andere stad, met gelijke behandeling van de verschillende sporten en een internationale organisatie. De eerste Olympische Spelen van de moderne tijd werden in 1896 in Athene, Griekenland, gehouden.
De keuze om de Spelen om de vier jaar te houden was geen toeval, maar gebaseerd op historische achtergrond en natuurelementen. In de oudheid vonden de Spelen plaats in elke 99e maand bij volle maan, wat in onze tijdrekening tussen 6 augustus en 19 september ligt, de rustperiode voor de landbouwers.
Tijdens de eerste moderne Olympische Spelen ging de eerste gouden medaille voor mannen naar James Connolly (VS) voor zijn zege bij het hinkstapspringen. De eerste gouden medaille voor vrouwen ging naar Charlotte Cooper (GB) voor het tennis enkelspel. Aanvankelijk werd de tijd handmatig gemeten, maar tijdens de Spelen van 1900 in Parijs werd voor het eerst elektronische tijdwaarneming gebruikt. De Olympische vlag en de eed werden ingevoerd in 1920 tijdens de Spelen van Antwerpen.
Zomer- en Winterspelen
Sinds 1896 worden de Spelen om de vier jaar in een ander land gehouden. Vanaf 1924 zijn hier ook de Olympische Winterspelen bij gekomen. Er is nu om de twee jaar een Olympische Spelen: een Zomerspelen en een Winterspelen. Er zijn geen sporten die zowel op de Zomer- als de Winterspelen voorkomen.
Coubertin zag aanvankelijk weinig in aparte Winterspelen. Ook de ultieme wintersportlanden zoals Noorwegen en Zweden waren er fel tegen. Zweden organiseerde al sinds 1901 om de vier jaar de 'Noordse Spelen' en vreesde dat deze zouden komen te vervallen door de Olympische Winterspelen. Ook de Noren hadden de grote Holmenkollen-wedstrijden die ze niet wilden verliezen.
Lees ook: Uitgebreide Gids Rugby Clearance
In 1908 in Londen werd de eerste gouden medaille voor een wintersport uitgereikt aan de Zweed Ulrich Salchow voor kunstrijden op de schaatsbaan, nadat hij al 10 keer eerder wereldkampioen was geworden. Ondanks dit succes werd er op de spelen van Stockholm (1912) niet meer geschaatst. Op de spelen van Antwerpen in 1920 werd er een ijshockeytoernooi georganiseerd, wat een enorm succes was.
Uiteindelijk werd op een vergadering van het IOC (Internationaal Olympisch Comité) in 1921 besloten een wintersportweek te houden in 1924 in Chamonix. Deze week stond onder toezicht van het IOC. Een jaar later bleek dat deze wintersportweek een groot succes was en werd dit voortaan de Olympische Winterspelen genoemd.
Voetbal op de Olympische Spelen: Frankrijk vs. Spanje
De Olympische Spelen van 2021 in Tokio zagen een spannende voetbalfinale tussen Frankrijk en Spanje. De eindstrijd werd gehouden in het Parc des Princes, de thuishaven van Paris Saint-Germain. Frankrijk kwam na elf minuten op voorsprong via Enzo Millot, middenvelder van VfB Stuttgart. Spanje reageerde snel met een ontketende Fermin López, aanvaller van FC Barcelona, die in de 18e en 25e minuut de wedstrijd omdraaide. Niet lang daarna maakte Alejandro Baena, speler van Villarreal CF, de 1-3.
Ondanks grote namen als Alexandre Lacazette en Michael Olise aan Franse zijde en Pau Cubarsí aan Spaanse zijde, leek Spanje af te stevenen op een eenvoudige overwinning. Frankrijk zorgde echter in de slotfase van de reguliere speeltijd voor een ommekeer, met doelpunten van Maghnes Akliouche en Jean-Philippe Mateta, waardoor een verlenging noodzakelijk was. Spanje wist in de verlenging wederom op voorsprong te komen via Sergio Camello, die later nog een tweede doelpunt maakte, waardoor Spanje de gouden medaille won en Frankrijk het zilver pakte. Het brons ging naar Marokko.
Voor Spanje was dit het tweede voetbalsucces in korte tijd, na het winnen van het EK in Duitsland. Opmerkelijk is dat geen enkele Spanjaard van de EK-selectie deelnam aan het Olympische voetbaltoernooi, wat de prestatie des te indrukwekkender maakt.
Lees ook: Hoeveel sterren Frankrijk?
Het Zeldzame Dubbelsucces: EK en Olympische Spelen
De vraag rijst welk land het EK en het mannenvoetbaltoernooi op de Olympische Spelen in hetzelfde jaar won. Tot op heden is Frankrijk het enige land dat dit wist te bereiken in 1984. Onder leiding van Michel Platini won Frankrijk het EK in eigen land door Spanje in de finale te verslaan. Datzelfde jaar won Frankrijk ook de finale in het mannenvoetbaltoernooi op de Olympische Spelen in Los Angeles, door Brazilië te verslaan.
Olympia: Stad van Tempels en Stadions
Olympia, gelegen aan de voet van de beboste Kronosheuvel en begrensd door de rivieren Alfeios en Kladeios, was een heiligdom, het oudste en belangrijkste uit de oudheid. In de zevende eeuw voor onze jaartelling bevonden zich in Olympia nog de graven van Pelops en Hippodameia, evenals een zuil van het paleis van Oinomaos, dat volgens de mythologie door een bliksemschicht van Zeus was vernield.
Geleidelijk aan rezen monumentale gebouwen uit de grond en werd het heiligdom steeds belangrijker. Binnen de omheining bevonden zich de Heratempel en de Zeustempel. Buiten de muren lagen de verblijven van de priesters, gasten, baden en de worstelschool. Aan het westelijke uiteinde bevond zich mogelijk het oudste stadion, hoewel er geen sporen van zijn teruggevonden. In de eerste helft van de 5e eeuw voor onze tijdrekening werd een tweede stadion aangelegd, maar dat verdween toen men besloot de Zeustempel op te richten.
Het jongste stadion was 212,54 m lang en 28,5 m breed en had de vorm van de letter U. Het bood plaats aan 45.000 toeschouwers, voornamelijk op de grond. Zitplaatsen waren voorbehouden aan vooraanstaanden, zoals scheidsrechters en de priesteres van Demeter. Rondom het stadion waren fonteinen voor de bezoekers. Niet ver van het stadion lag het hippodroom, dat volledig is vernield door overstromingen van de Alfeios. Verder waren er het "bouleuterion", twee gebouwen voor de administratieve diensten van de Spelen, met daartussen het altaar van Zeus, het prytaneion, een worstelplaats en het gymnasium.
Symbolen van de Olympische Spelen
De Olympische Spelen kent diverse symbolen, waaronder:
- De Olympische vlam: Dit symbool staat voor het streven naar perfectie, de strijd voor overwinning, vrede en vriendschap. Tijdens de oude Olympische spelen brandde een heilige vlam continu op het altaar van de Godin Hera.
- De Olympische ringen: Het Olympische symbool bestaat uit vijf ringen verbonden met drie ringen boven en twee ringen onder. Elke ring heeft een andere kleur: blauw, zwart, rood, geel en groen. Pierre de Coubertin ontwierp dit logo in 1913. De vijf ringen stellen de vijf werelddelen voor: Europa, Afrika, Amerika, Azië en Australië.
tags: #frankrijk #spanje #voetbal #olympische #spelen #geschiedenis