De populariteit van de wielersport in Nederland blijft groeien, met steeds meer mensen die de racefiets, mountainbike, gravelbike of een andere sportieve fiets ontdekken. Echter, de lidmaatschappen en licenties bij de KNWU (Koninklijke Nederlandsche Wielren Unie) laten de laatste jaren een daling zien. Uit onderzoek blijkt dat er wel degelijk interesse is om wedstrijden te rijden, maar dat verschillende redenen deelneming in de weg staan. Om dit te ondervangen, ondergaat de wedstrijd- en licentiestructuur van de KNWU vanaf 2025 een aanpassing.
Vernieuwde Licentiestructuur KNWU vanaf 2025
De huidige wedstrijd- en licentiestructuur is door historische ontwikkelingen en de band met de UCI (Union Cycliste Internationale) complex geworden. Omdat slechts een klein deel van de wedstrijden onder de vlag van de UCI wordt georganiseerd, is de basis van de wedstrijdsport - het plezier beleven aan de wielersport - naar de achtergrond verdwenen. Voor de jeugd tot en met 14 jaar verandert er niets binnen de nieuwe licentiestructuur.
Vanaf 2025 wordt een licentie aangevraagd op basis van waarde in plaats van niveau. Het niveau kan per discipline zelf worden ingesteld in het account op MijnKNWU. Een uitzondering hierop is het wegwielrennen, waar het niveau automatisch wordt aangepast op basis van de promotie/degradatieregeling. Daarnaast worden er twee nieuwe klasses (klasse 4 en klasse 5) toegevoegd om de instapdrempels te verlagen en deelname te vereenvoudigen. In deze klasses wordt het eerste deel van de wedstrijd gereden met een racebegeleider, waarna er gekoerst kan worden in het tweede deel.
De licentiestructuur tot en met 2024 wordt dus herzien. In plaats van de vele verschillende licenties komt er vanaf 2025 een jeugdlicentie (tot en met 14 jaar) en een wedstrijdlicentie (15 jaar en ouder). Met een wedstrijdlicentie kan in vrijwel elke discipline gestart worden. Afhankelijk van leeftijd, geslacht en niveau wordt er nog een categorieaanduiding op de licentie vermeld.
De amateur-, sportklasse-, nieuwelingen- en startlicenties worden vanaf 2025 vervangen door één nieuwe KNWU-wedstrijdlicentie. Binnen deze nieuwe licentie kan gekozen worden uit drie prijspakketten: basis, plus en premium, elk met hun eigen voordelen. De licenties vertegenwoordigen niet langer een specifiek niveau, maar bepalen wat er mee gedaan kan worden. Met het basis-pakket kan bijvoorbeeld alleen deelgenomen worden aan wedstrijden op clubparcoursen, ongeacht het niveau. Voor wedstrijden op de openbare weg is het plus-pakket nodig. Een UCI-licentie is vereist voor wedstrijden op internationaal niveau.
Lees ook: Europa League Play-offs: Utrecht - Zenit
Deelnemers in de huidige leeftijdscategorie ‘Nieuwelingen’ vragen in 2025 ook de nieuwe KNWU Wedstrijdlicentie 15+ aan. Naast deelname aan het algemene KNWU wedstrijdaanbod voor de breedtesport, blijven er specifieke wedstrijden voor Nieuwelingen georganiseerd worden. Het aanbod nieuwelingenwedstrijden dat tot en met 2024 bestond, zal volledig worden voortgezet op de kalender van 2025. Aan deze specifieke nieuwelingenwedstrijden kunnen enkel KNWU Licentiehouders 15+ in de leeftijdscategorie 15-16 jaar (nieuwelingen) deelnemen. Voor licentiehouders in de nieuwelingenleeftijd komt er dus veel nieuw, laagdrempelig wedstrijdaanbod bij, naast het bestaande aanbod.
Nieuwe Wedstrijdstructuur en Klassen
Vanaf 2025 introduceert de KNWU een nieuwe wedstrijdstructuur met niveaus die per discipline kunnen verschillen. Voor het wegwielrennen komen er vijf nieuwe niveaus, naast de bestaande UCI-categorieën (junioren, belofte en elite). Andere disciplines starten met minder niveaus.
- 4e klasse: +/- 50 minuten koers, waarvan de eerste 5 à 15 minuten geneutraliseerd onder leiding van een meefietsende racebegeleider.
- 5e klasse: +/- 45 minuten koers, waarvan de eerste 10 à 30 minuten geneutraliseerd onder leiding van een meefietsende racebegeleider.
Jeugd en nieuwelingen blijven in hun eigen categorie rijden en rijden dus geen klasse wedstrijden. Sporters van 15 en ouder kunnen deelnemen aan wedstrijden in klasse 1 of 2.
Het standaard wedstrijdformat staat open voor deelname van alle geslachten, maar biedt ook ruimte voor subgroepen met een eigen kalender, zoals de SWN-studentencups en het vrouwenwielrennen. Naast het openstellen van voormalige mannenwedstrijden voor vrouwen, blijven er ook exclusieve vrouwenwedstrijden bestaan. Organisatoren van omlopen worden aangemoedigd om standaard alle klassen aan te bieden bij hun wedstrijd, maar behouden de vrijheid om binnen deze structuur extra kenmerken toe te voegen aan de wedstrijdinschrijving, zoals wedstrijden uitsluitend voor dames, studenten, militairen, of masters. Voor masters zal het aantal wedstrijden afnemen, omdat organisatoren worden gestimuleerd het nieuwe format te hanteren. In elke regio wordt daarnaast ook een gloednieuwe wedstrijdserie op clubparcoursen gelanceerd, waarbij het nieuwe format (klasse 1 t/m 5) centraal staat.
Met ingang van 2025 kunnen alleen nog wedstrijden van klasse 1 met de UCI juniorencategorie gecombineerd worden in (nationale) wedstrijden. De combinaties van klassenwedstrijden met UCI categorieën is vanaf 2025 niet meer mogelijk bij (nationale) wedstrijden.
Lees ook: Voetbalregels verenigingswissel
Racebegeleiders
In het nieuwe format is de KNWU op zoek naar racebegeleiders die het leuk vinden om beginnende fietsers in klasse 4 en 5 te ondersteunen tijdens hun wedstrijden. De taak van een racebegeleider is om de gemiddelde snelheid van de groep in de gaten te houden en sporters te voorzien van tips over bijvoorbeeld het rijden in een peloton en het nemen van een bocht op snelheid.
Promotie/Degradatieregeling
De promotie/degradatieregeling is ontworpen om in elke klasse het juiste niveau te kunnen hanteren. Sporters die consistent goede prestaties leveren worden bevorderd naar een hogere klasse. De promotie/degradatieregeling geldt in 2025 alleen voor het wegwielrennen.
De promotie/degradatieregeling werkt op basis van eindklasseringen en punten die een sporter daarvoor krijgt. Er is één Nationale ranglijst waarin alle sporters uit klasse 1 tot en met 5 worden opgenomen. Een sporter in klasse 1 krijgt bij winst, of een hoge eindklassering, meer punten dan een sporter in een klasse lager. Wanneer een sporter met het puntentotaal boven de promotienorm komt, moet deze verplicht promoveren naar een hogere klasse.
Naast promotie op basis van puntenaantal is het ook mogelijk om sporters te promoveren op basis van subjectieve gronden.
Wijzigingen in Wedstrijdstructuur
De wedstrijdstructuur ondergaat een flinke verandering, waarbij (inter-)clubwedstrijden, nationale wedstrijden en internationale wedstrijden opnieuw worden gedefinieerd. Internationale wedstrijden blijven grotendeels ongewijzigd, maar de (inter-)club- en nationale wedstrijden worden grondig herzien. Deze aanpassingen zijn cruciaal, omdat het nieuwe basis-pakket enkel toegang biedt tot wedstrijden op het laagste niveau (op clubparcoursen).
Lees ook: KNGU Broekjesregels Uitgelegd
Vanaf half november is het mogelijk om de nationale wedstrijden aan te melden bij de KNWU. In die nieuwe structuur worden combinaties tussen verschillende klasses/categorieën minder snel toegestaan. Met name de combinatie Elite, Belofte en Amateurs (mannen) zal niet zomaar meer mogelijk zijn.
De plannen om de wedstrijdstructuur voor de jeugd grondig te herzien worden op zijn vroegst ingevoerd per 1 januari 2026.
Laagdrempeligheid en Toegankelijkheid
Vanaf de invoering van de nieuwe wedstrijdstructuur wordt het voor wielersporters aantrekkelijker om deel te nemen aan wedstrijden op alle niveaus en in elke regio. Daarnaast worden bestaande evenementen getransformeerd naar de nieuwe wedstrijd- en licentiestructuur, zodat alle wedstrijden voortaan volgens de nieuwe formats verlopen.
BMX Wedstrijden en Evenementen
Naast de algemene ontwikkelingen binnen de KNWU, zijn er ook specifieke evenementen en wedstrijden binnen de BMX-wereld.
- BMX wedstrijdkalender 2024: De langverwachte BMX wedstrijdkalender van het jaar 2024 is bekend.
- Nationale wedstrijden: Er worden diverse nationale wedstrijden verreden gedurende het seizoen. Zo wist Jaro van Lier in Barendrecht de zesde nationale wedstrijd van het seizoen te winnen.
- Europees Kampioenschap: Ook op de derde dag van het Europees Kampioenschap was er Nederlands succes. Op dag twee was het de beurt aan de Elite rijders en de 15 en 16 jarige boys en girls.
- Topcompetitie: De topcompetitie van Geldermalsen is de eerste wedstrijd die telt voor de kwalificaties NK, EK en WK 2024. Omdat het WK in 2024 al in mei wordt verreden zijn er weinig kwalificatiewedstrijden in 2024 zelf. Dave van der Burg wint zijn eerste wedstrijd na een lange afwezigheid door een vervelende blessure aan zijn knie. Mika Lang wist zondag ook de tweede topcompetitie op zijn naam te schrijven. Elwin Remmerts wist in Baarn de derde top competitie op zijn naam te schrijven. Bart van Bemmelen wint de laatste top competitie van het seizoen.
- 3 Nations Cup: Afgelopen weekend werd de eerste 3 Nations Cup in Ahnatal, Duitsland verreden. De laatste wedstrijd in de 3 Nations Cup werd afgelopen weekend verreden op Nederlandse bodem.
- Overwinningen: Joey Nap wist afgelopen zondag zijn eerste overwinning te pakken in de categorie Elite Men. Judy Baauw pakte zondag de winst op de baan waar het voor haar allemaal begon.
Overige Evenementen en Activiteiten
Naast de officiële fietscross wedstrijden, zijn er ook andere evenementen en activiteiten die de wielersport in Nederland en Duitsland stimuleren.
- MTB Cup Brabant: Een samenwerking van verschillende clubs uit de regio Brabant die laagdrempelige, betaalbare wedstrijdjes organiseren. Er worden doorgaans twee wedstrijden verreden: een jeugdwedstrijd (tot en met 14 jaar) en een volwassenenwedstrijd (vanaf 15 jaar).
- HERE Technologies “Kei Mooi Parkoers” mountainbiketoertocht: Een jaarlijkse toertocht die in 2021 op zondag 24 oktober werd georganiseerd.
- Weekendje Sauerlandse bergen: Onder begeleiding van een vaste Duitsland gids worden er mooie tochten en gezellige avonden georganiseerd in de Sauerlandse bergen.
- The Whoopers MTB route Berlicum: Wordt al jaren trouw onderhouden door vrijwilligers.
- Groepstochten: Er worden regelmatig groepstochten georganiseerd, waarbij de deelnemers genieten van het Brabantse landschap en de gezelligheid.
- Fietstochten in Duitsland: Een verslag van een fietstocht in Duitsland, waarbij de deelnemers de Sauerlandse bergen bedwongen en genoten van de gezelligheid en het lekkere eten en drinken.
tags: #fietscross #wedstrijd #duitsland #kalender