De voetbalwereld werd in 2021 opgeschrikt door de hartstilstand van Christian Eriksen tijdens de EK-wedstrijd tussen Denemarken en Finland. Dit ijzingwekkende moment, waarbij Eriksen op het veld in elkaar zakte en gereanimeerd moest worden, wierp een schaduw over het sportjaar. De schokkende beelden gingen de hele wereld over en leidden tot bezorgdheid over de gezondheid van profvoetballers.
Eriksen's Herstel en Terugkeer
Wonder boven wonder herstelde Eriksen en keerde hij terug in de voetbalwereld. Via Brentford kwam hij terecht bij topclub Manchester United. Hij durfde zelfs weer te dromen van een WK met Denemarken, een droom die werkelijkheid werd toen hij werd opgenomen in de selectie voor het WK in Qatar. Eriksen zelf kon het nauwelijks beseffen, terugkijkend op de moeilijke periode die achter hem lag.
"Het is heel wrang als je er bij stilstaat. Hoe het er toen met mijn carrière en mijn leven voorstond. Een heel contrast met hier nu na een jaar zitten en meedoen met het WK," aldus Eriksen.
Hij gaf aan dat het een lange weg was geweest: "Niet kunnen spelen voelt altijd heel lang. Of je nu een kleine of een grote blessure hebt, het voelt altijd langer dan het is. Het voelt natuurlijk als lang, maar als je kijkt hoe ik er nu aan toe ben na wat er allemaal is gebeurd is het heel snel gegaan. Zowel in het voetbal als in mijn privéleven."
Bondscoach Kasper Hjulmand was verheugd om Eriksen weer in zijn team te hebben. Hij merkte op dat Eriksen na zijn hartstilstand nog beter was gaan voetballen en zich vrijer voelde. Eriksen deelde die mening en zei dat hij nu anders tegen voetbal aankeek dan voorheen.
Lees ook: Passie en Kritiek NAC Breda Ultras
"Dan denk ik wel. Ik heb het al eerder gezegd, maar ik heb me nooit gestrest gevoeld. Als speler, in wat voor situatie dan ook. Maar nu ga ik er onbewust vanzelf van uit dat alles goed komt. Ik ben dankbaar dat ik hier ben. De rest is allemaal extra. Dat is nu m'n motto."
Hartproblemen bij Voetballers: Een Toenemend Probleem?
Het incident met Eriksen vestigde de aandacht op een groeiend probleem: hartproblemen bij voetballers. Steeds vaker komt aan het licht dat voetballers kampen met hartproblemen. Zo maakte FC Volendam-verdediger Xavier Mbuyamba (22) bekend dat hij een onderhuidse defibrillator heeft geplaatst. De afgelopen jaren hebben meerdere spelers soortgelijke verhalen.
De oorzaak van hartritmestoornissen bij profvoetballers is vaak onbekend. Meestal komen ze aan het licht bij specifieke tests. "Dit kwam als een grote verrassing, omdat ik nooit verschillen in mijn gezondheid of prestaties had gemerkt," zei Mbuyamba.
Bekende Voetballers met Hartproblemen
Eriksen is niet de enige voetballer die met hartproblemen te maken heeft gehad. Verschillende bekende (ex-)voetballers hebben soortgelijke ervaringen:
- Daley Blind: De Oranje-international zakte in 2019 tijdens een Champions League-wedstrijd tegen Valencia in elkaar. Hij bleek een hartritmestoornis te hebben en kreeg een ICD-kastje geïmplanteerd. Ondanks de aanvankelijke twijfels van artsen kon hij zijn carrière voortzetten.
- Bas Dost: De NEC-spits zakte in november 2023 tijdens een wedstrijd tegen AZ in elkaar. Hij werd op het veld gereanimeerd en bleek een ontstoken hartspier te hebben. Dost gaf aan zich te willen focussen op zijn gezondheid en gezin, maar hoopte ook terug te keren op het voetbalveld.
- Sergio Agüero: De voormalige Manchester City-spits werd in 2021 getroffen door duizeligheid tijdens een wedstrijd, wat werd toegeschreven aan een hartaandoening. In tegenstelling tot Eriksen en Blind moest Agüero zijn carrière beëindigen.
- Nwankwo Kanu: De Nigeriaanse voetballer, die in de jaren negentig voor Ajax speelde, kampte zijn hele carrière met hartproblemen. Hij onderging op zijn twintigste een hartoperatie en kon daarna zijn carrière voortzetten bij onder meer Inter en Arsenal.
- Abdelhak Nouri: In 2017 kreeg de destijds 20-jarige Ajacied tijdens een oefenwedstrijd in Oostenrijk een hartstilstand. Vanwege zuurstofgebrek liep hij blijvende hersenschade op. Achteraf bleek dat er "niet adequaat genoeg gehandeld is" op het veld.
- Evander Sno: Tijdens een wedstrijd van Jong Ajax zakte Evander Sno plotseling in elkaar. De toen 23-jarige middenvelder had last van hartritmestoornissen en kreeg in 2010 een hartstilstand in de wedstrijd tegen Jong Vitesse/AGOVV. Twee jaar later ging het opnieuw mis bij Sno. Als speler van NEC kreeg hij in de wedstrijd tegen Feyenoord een hartstilstand. De ingebouwde defibrillator deed zijn werk en kreeg zijn hart weer aan het werk.
- Iker Casillas: De legendarische Spaanse doelman Ikar Casillas kreeg een hartaanval tijdens een ochtendtraining bij Porto in 2019. Dit betekende het einde van zijn carrière als profvoetballer. De oorzaak was een infarct aan het hartweefsel.
- Raphael Dwamena: Tijdens een wedstrijd in Albanië zakte Ghana-international Dwamena in elkaar, waarna hij niet meer op stond. De voetballer kampte al jaren met hartproblemen en werd in 2017 en later in 2021 geadviseerd om te stoppen met voetballen. Toch bleef hij doorgaan - weliswaar met een defibrillator - maar helaas sloeg het noodlot toe.
Andere voetballers met hartproblemen zijn Ángel Correa, Sami Khedira en Antonio Cassano.
Lees ook: Kleding en benodigdheden Uganda
Oorzaken van Hartproblemen bij Voetballers
In de meeste gevallen van plotse hartproblemen bij voetballers is een aangeboren afwijking of aangeboren hartritmestoornis de oorzaak. Ondanks uitgebreide cardiologische test, is het soms niet te ontdekken, totdat het mis gaat. Daarnaast hebben profvoetballers en andere topsporters een grotere kans op een hartstilstand, omdat ze vaker intensief sporten. Het hart moet dan vaker harder pompen, terwijl het hart dit soms dus niet aan kan. Daarom kan sport een trigger zijn.
Hartproblemen tijdens het sporten komen bij mannen veel vaker voor dan bij vrouwen. De kans dat het gebeurt is echter miniem.
Preventie en Onderzoek
Na de hartstilstand van Eriksen rezen er vragen over de preventie van hartproblemen bij voetballers. De Deense cardioloog Sanjay Sharma, die Eriksen jarenlang onderzocht, gaf aan dat alle onderzoeken tot 2019 normaal waren. Dit benadrukt de complexiteit van het opsporen van potentiële hartproblemen, zelfs met regelmatige screening.
De KNVB en andere voetbalorganisaties investeren in onderzoek naar hartproblemen bij sporters en verbeterde screeningmethoden. Het doel is om risico's vroegtijdig te identificeren en de juiste maatregelen te nemen om de gezondheid van voetballers te beschermen.
De Rol van Defibrillatoren
De succesvolle reanimatie van Eriksen benadrukte het belang van defibrillatoren op het voetbalveld. Een defibrillator kan een elektrische schok toedienen om het hart weer in een normaal ritme te brengen. Veel voetbalclubs en stadions hebben nu defibrillatoren beschikbaar en trainen personeel in het gebruik ervan.
Lees ook: Steun het Nederlands Elftal met stijl
Sommige voetballers, zoals Daley Blind en Xavier Mbuyamba, hebben een ICD (Implanteerbare Cardioverter-Defibrillator) geïmplanteerd gekregen. Dit apparaat bewaakt continu het hartritme en geeft een schok af als er een gevaarlijke ritmestoornis wordt gedetecteerd.
tags: #eriksen #voetbal #hartstilstand #oorzaak