Het dragen van zwarte armbanden in de sport, en in het bijzonder in cricket, is een traditie die vaak voortkomt uit respect en rouw. Dit artikel duikt in de redenen achter het dragen van zwarte armbanden door het Engelse cricket team, en biedt tevens een breder perspectief op de symboliek van vlaggen en herdenkingen in verschillende culturele en historische contexten.
De Zwarte Armbanden van Engeland: Eerbetoon aan Eileen Ash
Op de eerste dag van de Ashes-test in Brisbane droeg het Engelse mannenteam zwarte armbanden ter ere van Eileen Ash (née Whelan), die op 3 december 2021 overleed op de gezegende leeftijd van 110 jaar. Eileen Ash was een opmerkelijke figuur in de cricketwereld. In 2014, toen de Zuid-Afrikaan Norman Gordon op 103-jarige leeftijd overleed, was hij de langst levende Testplayer. Iedereen dacht dat hij dat wel zou blijven, maar zie daar Eileen Ash (née Whelan) overtrof hem met maar liefst zeven jaar. Haar heengaan bleef niet onopgemerkt. Haar carrière begon in 1937 in Northampton, waar ze vier wickets nam tegen Australië, inclusief die van topscorer Nell McLarty. Ondanks de onderbreking door de Tweede Wereldoorlog, bleef ze een inspiratie. Ash stond niet alleen bekend om haar prestaties op het veld, maar ook om haar vitaliteit en levenslust. In 1949 liet ze haar bat signeren door Don Bradman, de grootste cricketer aller tijden. Na haar cricketloopbaan speelde ze golf, squash en beoefende ze yoga, dit laatste bijna tot aan haar dood. In 2016 leerde ze Engelands captain Heather Knight een paar oefeningen. ‘I’ve met teenagers who have a lot less energy,’ zei Knight. In 2017 luidde ze de pre-match bel voor de finale van de Women’s World Cup op Lord’s. Isabelle Duncan, de auteur van Skirting the bounday, a history of women’s cricket zat tijdens die wedstrijd naast haar en zag hoe Engeland India versloeg. ‘She was drinking champagne in the president’s box, and flirting with John Major, ’ schreef ze later.
Symboliek en Tradities: Vlaggen en Herdenkingen Wereldwijd
Het dragen van zwarte armbanden is slechts één manier waarop respect en herdenking tot uiting komen. Vlaggen en nationale dagen spelen ook een belangrijke rol in het collectieve geheugen en de identiteit van een natie.
Vlaamse Feestdag (11 juli)
De Vlaamse feestdag op 11 juli herinnert aan de Guldensporenslag in 1302, een cruciale gebeurtenis in de Vlaamse geschiedenis. De Vlaamse troepen, onder leiding van onder andere Willem van Gulik, Gwijde van Namen, Jan van Renesse en Jan Borluut, versloegen een Frans ridderleger. In de loop van de 19e eeuw nam de Vlaamse bewustwording toe. Belangrijk daarbij was het boek ‘De leeuw van Vlaanderen’ van Hendrik Conscience, uit 1838. De vlag van Vlaanderen werd, net als de feestdag geïntroduceerd in 1973 als vlag van de Raad voor de Nederlandse Cultuurgemeenschap en vanaf 1985 als vlag van de Vlaamse Gemeenschap. Het oude wapen van het graafschap Vlaanderen diende als logisch voorbeeld en gaat in ieder geval terug tot de 13e eeuw. De vlag wordt officieel beschreven als ‘Geel met een zwarte leeuw, rood geklauwd en getongd’. Ook de sterk nationalistische Vlaamse Beweging bedient zich van deze vlag, maar wel met enige verschillen: zo is de leeuw gestileerder, mist hij de detaillering in zijn vacht en zijn klauwen en tong zwart in plaats van rood.
Onafhankelijkheidsdag Bahama's (10 juli)
De Bahama-eilanden vieren hun onafhankelijkheid op 10 juli, ter herinnering aan de dag in 1973 waarop ze onafhankelijk werden van het Verenigd Koninkrijk. Vanaf 1648 was er al een Engelse aanwezigheid van kolonisten die via Bermuda arriveerden op het eiland Eleuthera. In 1670 werd de Engelse invloed uitgebreid met het stichten van een fort en een nederzetting op het eiland New Providence. De vlag van de Bahama’s, een horizontale driekleur in aquamarijn, goudgeel en aquamarijn, symboliseert het water van de Caribische Zee en de Atlantische Oceaan (aquamarijn) en het land en strand (goudgeel). In de aanloop naar de onafhankelijkheid werd er in juni 1971 een ontwerpwedstrijd uitgeschreven, daar kwamen 51 ontwerpen uit rollen. Daar werden er tien uitgekozen; van die tien kwamen er uiteindelijk zes bij de ‘kies’-commissie terecht. Men wist eerst niet goed of men de kleuren nu horizontaal of verticaal wilde. Een ander idee was het zwart in een driehoek te vatten en een extra baan in aquamarijn toe te voegen. Het voorstel werd door de Bahamaanse commissie echter niet gevolgd, waardoor de kleuren bleven wat ze waren: aquamarijn, goudgeel, aquamarijn. (Wat het College of Arms hiervan vond weten we niet). Vervolgens werd op 2 april 1973 het ontwerp gepresenteerd. Van 9 op 10 juli 1973, om middernacht, werd de nieuwe vlag voor het eerst gehesen in Fort Charlotte, vlakbij Nassau.
Lees ook: Cricket aansteker bijvullen: stap voor stap instructies
Zonnewende in Orkney
Orkney, een eilandengroep ten noorden van Schotland, viert de zonnewende (summer solstice) met festiviteiten bij de Comet Stone en de Ring of Brodgar, plaatsen die dateren uit 2500-2000 v.Chr. De vlag van Orkney is er een van het Scandinavische model: een rood veld met daaroverheen een geel Scandinavisch kruis. Tot 2007 had Orkney een andere, onofficiële vlag. Net als Shetland kozen zij vanwege de historische banden met Noorwegen, voor een Scandinavisch kruis: rood op een geel veld. Ze kozen voor deze kleuren omdat die in de wapens van zowel Schotland en Noorwegen voorkomen. Hoewel de vlag toen dus ‘bedacht’ was, bestond hij eigenlijk alleen op papier. Pas vanaf 1994 had Allan Macartney de belangstelling voor de vlag zover doen toenemen dat hij voor het eerst in productie werd genomen. Toen het ontwerp het Court of the Lord Lyon onder ogen kwam (de heraldische autoriteit in Schotland) werd de vlag afgewezen. Uiteindelijk werd er in februari/maart 2007 een ontwerpwedstrijd uitgeschreven. Toen het kaf van het koren gescheiden was, bleven er vijf ontwerpen over, die inmiddels allemaal goedgekeurd waren door het Court of the Lord Lyon. Net als bij de eerste vlag waren de overwegingen hetzelfde: de historische banden met Noorwegen en Schotland. In feite zijn ten opzichte van de eerste vlag de kleuren omgedraaid. Daarnaast is er een smaller blauw kruis over het gele gelegd.
D-Day (6 juni 1944) en Normandië
D-Day, de geallieerde landing in Normandië op 6 juni 1944, is een cruciaal moment in de Tweede Wereldoorlog. De invasie, onder leiding van de Amerikaanse generaal Eisenhower, omvatte 185.000 man en een vloot van 1.000 schepen, aangevuld met marineschepen uit Canada, Frankrijk, Griekenland, Nederland, Noorwegen en Polen. De Nederlandse Koninklijke Marine was betrokken bij de invasie en wel met de kanonneerboten Hr.Ms. Flores en Hr.Ms. Soemba. De twee vaartuigen stonden bekend onder de naam de terrible twins, een koosnaam die ze verdiend hadden bij de geallieerde landingen in Italië in 1943. Hr. Ms. Een heel andere rol speelde de uit 1920 daterende kruiser Hr.Ms Sumatra. Dit schip, dat in 1940 Prinses Juliana en haar dochters naar Canada bracht, werd bij Arromanches tot zinken gebracht en werd daarmee onderdeel van een dam die als golfbreker diende voor de kunstmatige Mulberry-haven. De vlag van Normandië is rood met daarop twee zogenaamde ‘gaande leeuwen’ in goud (of geel), blauw getongd en genageld. Het is een heraldische vlag, gebaseerd op het Normandische wapen, waarop dezelfde afbeelding te zien.
Devon-dag (4 juni)
Devon-dag, gevierd op 4 juni, is een dag ter ere van het graafschap Devon in Engeland. De regionale BBC-zender vroeg vervolgens aan zijn luisteraars ontwerpen in te sturen, opdat Devon niet langer vlagloos zou zijn. De oproep leverde een groot aantal inzendingen op. Van deze twaalf waren er twee waarvan de percentages in de eerste ronde dicht bij elkaar lagen: nummer 4 met 21,3% en nummer 2 met 21%, nummer 1 lag daar een stuk onder met 14%. Op deze twaalf kon in 2003 opnieuw gestemd worden en in deze tweede ronde won vlagontwerp nummer 4 overtuigend met 49%, een ontwerp van student Ryan R.
Victory in Europe Day (V-dag) en Londen
Victory in Europe Day (V-dag) markeert het einde van de Tweede Wereldoorlog. Londen, dat een belangrijke rol speelde in de oorlog, heeft twee vlaggen: één voor Greater London en één voor The City of London. De vlag van de City of London is vrijwel gelijk aan die van Engeland: een wit veld met een St. George’s cross (Sint Joriskruis) in rood. Het enige verschil is dat de vlag van Londen een rood zwaard heeft in het kanton.
Anzac-dag (25 april)
Anzac-dag, gevierd op 25 april in Australië en Nieuw-Zeeland, herdenkt de landing van de Australian and New Zealand Army Corps (Anzac) op Gallipoli in 1915 tijdens de Eerste Wereldoorlog.
Lees ook: Groei en ontwikkeling van cricket in Nederland
Sint-Jorisdag (23 april)
Sint-Jorisdag wordt gevierd op 23 april, de traditionele datum van de dood van Sint-Joris. De vlag van Sint-Joris, wit met een rood kruis, is een belangrijk symbool in Engeland en daarbuiten. De koning bepaalde dat soldaten voortaan een Sint-Joris-armband dienden te dragen, zodat er geen verwarring op het slagveld kon ontstaan.
Afschaffing van de Slavernij in Trinidad en Tobago
De volledige emancipatie werd uiteindelijk op 31 juli 1838 om middernacht bereikt. In 1899 werden Trinidad en Tobago samengevoegd als één kolonie. De kleuren rood, wit en zwart samen symboliseren de elementen vuur, water en aarde en daarmee verleden, heden en toekomst.
Mode en Identiteit: Britse Mode in het Kunstmuseum Den Haag
De tentoonstelling Royals & Rebels in het Kunstmuseum Den Haag brengt een ode aan de Britse mode, die van invloed was én is op het internationale modebeeld. Britse mode staat momenteel flink in de belangstelling, onder andere vanwege het recente overlijden van koningin Elizabeth II en de kroning van koning Charles III. De tentoonstelling is opgebouwd in drie thema’s die het Britse modeleven weerspiegelen: ‘In the City’, ‘In the Country’ en ‘Royals & Rebels’.
Lees ook: Laatste Nieuws over Bloemendaal Cricket