Eiertikken, ook bekend als 'eitje tik' of 'eieren tikken', is een geliefde Nederlandse traditie die vaak geassocieerd wordt met Pasen. Hoewel het een typisch Nederlands spel lijkt, wordt het ook in andere landen gespeeld, zoals in Oostenrijk waar het 'hecken' of 'guffen' wordt genoemd, en in sommige andere landen als 'war of the eggs' of 'kuppen'. Los van Pasen kun je Oud Hollandse spelletjes kun je vooral tegen rondom Koningsdag, maar je kunt deze Hollandse gekkigheid altijd wel organiseren, gewoon op een zonnige dag in de achtertuin. Het hoeft niet per se op Koningsdag, maar je kunt ook een spelletjesdag organiseren voor een kinderfeestje, of een familiedag of bijvoorbeeld op school als afsluiter of zomerfeest met thema Holland.
In Ommen worden al jarenlang wedstrijden eiertikken georganiseerd op paasmaandag, wat aantoont dat sommigen het spel serieus nemen. Deze wijdverbreide paastraditie heeft zelfs geleid tot tips op het internet om te kunnen winnen. Dit artikel duikt in de wereld van het eiertikken, biedt handige tips en trucs om je winkansen te vergroten, en verkent de bredere context van oud-Hollandse spelletjes.
De Basis van Eiertikken
Bij eiertikken is het de bedoeling om het ei van je tegenstander kapot te tikken terwijl je eigen ei heel blijft. Twee spelers nemen elk een gekookt ei en tikken de eieren tegen elkaar. De één slaat met de scherpe punt van het ei op dezelfde zijde van het exemplaar dat zijn tegenstander in de vuist geklemd houdt. Vervolgens is de ander aan de beurt voor een duel tussen de beide stompe kanten. Bij gelijkspel volgt de beslissende slag tussen de scherpe en stompe kant. De winnaar mag het ei van zijn tegenstander houden. Wie het eiertikken goed wil doen moet het ei bijna helemaal in zijn hand wegstoppen. Alleen het bovenste puntje blijft vrij. Op deze manier kan het ei alleen middenop geraakt worden. Wanneer je de andere hand onder de hand met het ei stopt, heb je het ei helemaal mooi stevig vast. Sommige deelnemers zie je zelfs aan hun ei likken.
Strategieën en Technieken om te Winnen
Om je winkansen bij het eiertikken te vergroten, zijn er verschillende strategieën en technieken die je kunt toepassen:
De juiste ei-selectie: Kies een ei met een sterke schaal. Je kunt dit testen door zachtjes op het ei te tikken en te luisteren naar de klank. Een vollere, heldere klank kan duiden op een dikkere schaal.
Lees ook: Europa League Play-offs: Utrecht - Zenit
De positionering: Houd je ei stevig vast, waarbij je het grootste deel van het ei in je handpalm verbergt en slechts een klein gedeelte van de punt blootstelt. Dit minimaliseert het oppervlak dat geraakt kan worden en biedt extra bescherming.
De aanval: Ga met grote snelheid op je tegenstander af, maar stop op het laatste moment zodat je tegenstander met volle kracht jouw ei raakt. Richt op het zwakste punt van het ei van je tegenstander, meestal het midden van de schaal.
De verdediging: Zorg ervoor dat je hand stevig en stabiel is wanneer je het ei vasthoudt. Dit absorbeert de impact en vermindert de kans op barsten.
Het Perfecte Ei Koken: Een Wetenschappelijke Benadering
Het koken van het perfecte ei is essentieel voor een succesvolle eiertik wedstrijd. Niemand wil een snot-ei, maar vaak zit je daar dan weer met een net te zachtgekookt, of net te hardgekookt exemplaar… balen. Jij doet braaf wat je altijd geleerd hebt en kookt eieren voor hardgekookt ongeveer acht minuten en voor zacht zo’n vijf of zes, terwijl je eigenlijk best wil weten hoeveel minuten dan precies en waarom?
Eier-ingenieur Huub Oudshoorn legt uit dat het perfect zachtgekookte ei een kwestie van persoonlijke smaak is, maar culinair gezien is dat als het eiwit gestold is en het eigeel nog vloeibaar. Dat kan omdat het moment van stollen (op welke temperatuur) verschilt voor de twee. Maar er zijn factoren die dit process complexer maken, zoals bijvoorbeeld de grootte van het ei en of het uit de ijskast kwam of niet.
Lees ook: Voetbalregels verenigingswissel
Gelukkig is er een oplossing: een ei-kook-calculator. Met een simpel weegschaaltje is dat een superhandige tool op weg naar het eigeel dat je wil. En dat eitje laten schrikken onder koud water? Maakt geen bal uit voor het makkelijker pellen. Wél om het doorgaren te stoppen.
Oud Hollandse Spelletjes: Meer dan alleen Eiertikken
Naast eiertikken zijn er tal van andere oud Hollandse spelletjes die perfect zijn voor een zonnige dag in de tuin, een kinderfeestje, een familiedag, of een schoolfeest met een Hollands thema. Veel spellen kunnen zowel binnen als buiten gedaan worden, hier en daar weliswaar met een beetje aanpassen maar het is mogelijk! Want hé, het weer blijft ook Hollands hè?! Hier zijn enkele voorbeelden:
- Koekhappen: Aan een draad hang je plakken koek. De kinderen moeten de koek opeten, zonder daarbij hun handen te gebruiken. En wie als eerste klaar is heeft gewonnen. Met of zonder blinddoek, maar ook door de hoogte van het draad anders af te stellen.
- Spijkerpoepen: Maak spijkers aan touwtjes vast en bind deze touwtjes om de middeltjes van de kinderen. Zorg dat je voor ieder kind een leeg flesje bier hebt.
- Broekhangen: Hang een oude spijkerbroek over een balk of stevig touw en doe dan een wedstrijdje wie het langste kan blijven hangen.
- Spijker slaan: Een groot houtblok, liefst een stuk boomstam waar flink op geramd mag worden en die wel tegen een stootje kan. Grote spijkers en een flinke hamer. De spijkers mogen vooraf al een klein stukje in het hout geslagen worden en daarna moet de spijker met 1 klap zo diep mogelijk het hout in geslagen worden.
- Blikgooien: Stapel lege blikken op en de kinderen mogen die met drie zachte ballen omgooien. Uiteraard vanaf een denkbeeldige lijn (die kan je aangeven met een streep op de grond of je laat de kinderen achter een tafel vandaan gooien). Je kunt het moeilijker maken door ieder blik een bepaalde waarde te geven.
- Ringwerpen: Ringgooien of ringwerpen kan op verschillende manieren. Probeer de ringen om de houten paaltjes te krijgen of zet een kratje flessen neer waar je de ringen omheen moet gooien.
- Ringsteken: Maak een lang pad, gewoon recht toe recht aan en hang aan het eind een ring vast aan een stuk touw waarin een stok of lans gestoken moet worden. Je zou dit ook eventueel in tweetallen kunnen spelen, dan is een deelnemer het paard en neemt de ander op zijn rug die de lans vasthoudt. Of wat dacht je van boogschieten met pijl en boog?
- Stokpaardrijden: Een stok of oude bezemsteel met een paard er boven en rijden maar. Vroeger was dit vooral van hout, tegenwoordig zijn er ook stoffen varianten. Of alternatieven zoals unicorns of draken en andere dieren.
- Ezeltje prik: Zorg voor een vel karton waar je een ezel op tekent. Daarnaast knip je een mooie staart uit. In deze staart prik je bovenaan een punaise. De kinderen moeten nu op de opgehangen ezel de staart op de juiste plek zien te prikken. Alleen zijn ze wel geblinddoekt! Uiteraard heeft diegene gewonnen die het dichtst bij de juiste plek zit. Je kunt steeds dezelfde staart gebruiken en met een kleurtje aangeven waar deze geprikt is.
- Appelhappen: Als variant op het koekhappen kun je natuurlijk ook appelhappen. Nu hoef je je niet zo lang te maken, maar moet je bukken in een teil met water. Kun jij met je mond een appel te pakken krijgen (eventueel geblinddoekt).
- Zaklopen: Probeer zo snel mogen naar de finish te springen, lopen of hupsen in een (jute)zak. Lukt het om zonder omvallen naar het eind te komen? En ben je daar als eerste?
- Steltlopen: Lopen op stelten is nog een hele kunst. Vroeger had ik ook een paar stelten en ik heb vaak geoefend. Misschien ken je dit nog wel van vroeger in de kleuterklas; twee bakjes met touwtjes eraan waar je op kon rondlopen. De ultieme oog-hand-voetcoördinatie dus.
- Eierlopen: Neem een lepel en leg er een ei op…of een pingpongbal. En nu ga je een parcours lopen. Hoe ouder de kinderen, hoe ingewikkelder!
- Croquet: Speel je het binnen? Vroeger maakte je gewoon je eigen croquetbaan in de achtertuin met poortjes om vervolgens met de hamer in zo min mogelijk slagen de bal daar doorheen te krijgen.
- Touwtrekken: Probeer de tegenstanders over de middellijn te trekken middels het touw. Hier komt de oermens in je weer naar boven, met geluid en al.
- Touwtje springen: Touwtje springen kan op vele manieren. Je kunt het alleen doen, maar ook met zijn tweeën of zelfs met een hele groep.
- Stoelendans: Muziek aan en als deze stopt zo snel mogelijk gaan zitten. Wie geen stoel heeft is af. Iedere keer weer een stoel minder (want wie af is, doet niet meer mee) en zo kijken wie er uiteindelijk overblijft. Zijn er heel veel kinderen, dan kan je natuurlijk iedere ronde meer stoelen eruit halen, zodat er meerdere kinderen per ronde af zijn. Een alternatief hierop zonder stoelen is de stopdans.
- Schipper mag ik overvaren: Iedereen staat aan de ene kant van de ruimte, iemand staat in het midden. De groep vraagt ‘Schipper mag ik overvaren?’ De schipper zegt ja waarna de groep vraagt ‘Hoe’ en de Schipper iets bedenkt. Bijvoorbeeld kruipend, hinkelend, achteruit etc. Iedereen moet zo naar de overkant en de schipper probeert iemand te tikken.
- Vier op een rij: Een leuk bordspel. Ook weer te spelen door jong en oud. Een strategisch spel waarbij je slimmer moet zijn dan je tegenstander.
- Sjoelen: Tja, sjoelen kan natuurlijk niet uitblijven. Ook weer een leuk onderdeel voor jong en oud. Dit spelen we altijd traditiegetrouw met oud en nieuw. Heerlijk om te zien hoe iedere generatie hier van kan genieten, een potje sjoelen.
- Ballen rollen: Nee het is geen sjoelbak, maar het lijkt er wel een beetje op. Alleen hier rol je met ballen en de plank heeft op het eind een soort schans. De bedoeling is om de ballen in de hoogste vakken te krijgen voor de meeste punten. Een behendigheidsspel waar geen fysieke actie bij komt kijken dus voor iedereen haalbaar om aan deel te nemen.
- Muntjes werpen: Werp muntjes zo dat ze in de gaatjes vallen, ieder gaatje heeft een andere waarde.
- Zakdoek leggen: Alle kinderen zitten in een kring en een kind loopt rondjes om de kring met een zakdoek in de hand, halverwege het liedje legt hij of zij ergens de zakdoek neer achter een rug en loopt verder.
Een Persoonlijk Avontuur: De Uitdagingen van een Ouder
De voorbereidingen voor een eiertik wedstrijd kunnen soms onverwachte uitdagingen met zich meebrengen. Een moeder deelde haar verhaal over de hectische ochtend voor de eiertik wedstrijd op school:
De opdracht was zo simpel: neem een versierde schoenendoos mee met daarin het ontbijt voor een medeleerling, plus een gekookt ei voor de wedstrijd van eitje-tik op school. De versierde dozen stonden al netjes klaar. In de keuken deed ik 4 eieren in een pannetje (2 voor in de dozen, die moesten eetbaar zijn, 2 voor de wedstrijd, die moesten vooral onbreekbaar zijn). Op twee briefjes stonden de wensen van de ontvangers, dus ik begon systematisch broodjes en krentenbollen voor doos 1 (de juf!) en doos 2 te maken. Nee! De juf wil sinaasappelsap, waarom hebben we dat niet in huis?! We hadden alles zo goed voorbereid. Gelukkig wel een literpak multivitaminesap. Dat vindt ze vast ook heel gezond. Maar waar doen we dat dan in? Toch niet in zo’n smoezelige Mepal-drinkbeker van de kinderen? Zachtgekookt eitje in elke doos, maar ja, hoe moeten ze dat straks eten? Weet je wat, eierdopje en lepeltje erbij, ik schrijf hun naam er vrolijk op , ik voel me echt übermoeder. Op het laatste moment bedenk ik dat de kinderen voor de kleine pauze ook nog fruit en drinken nodig hebben. Zij een mandarijn, hij een paar wortels. 8:14, tijd om naar school te gaan. Nog even de eitje-tik-eieren uit het pannetje halen. Oh nee! Eén ei is gebarsten. Razendsnel beslissen: wat nu? Sowieso nieuw ei erin, maar eer dat hard is, zijn we te laat voor school. Eitje op de kookplaat laten staan en eerst even kinderen wegbrengen? Gevaarlijk. Dus lopen broer en zus daar met hun dozen, die van hem extra zwaar klotsend door die liter vruchtensap… vertwijfeld zwaai ik ze uit, ik had natuurlijk mee moeten lopen. Maar goed. Het nieuwe eitje staat lekker te koken, en mijn plan is: “Ik zet m’n fiets alvast klaar, en zodra het eitje klaar is race ik achter de kinderen aan. Dan ben ik er nog net vóór de school begint, kan ik meteen zien of ze er levend-en-met-doos aangekomen zijn en gedag zeggen”. Bummer, fietssleutel kwijt! Om 8:35 sluip ik de school in, mét nieuw ongeschonden ei voor zoonlief, mét 2 haastig in elkaar geflanste overblijfpakketjes. “Je bent niet de enige”, zegt de hulpjuf troostend als ze me ziet. Ik kijk om me heen en zie inderdaad nog meer rood aangelopen moeders lopen met een eitje-tik-eitje, paasdoos of ander vergeten spul. Hèhè, de dag kan beginnen.
Dit verhaal illustreert de chaotische, maar liefdevolle inspanningen die ouders leveren om hun kinderen te ondersteunen bij traditionele activiteiten zoals eiertikken.
Lees ook: KNGU Broekjesregels Uitgelegd