In de dynamische wereld van volleybal is een goed georganiseerde verdediging cruciaal voor succes. Zoals het gezegde luidt: "Als wij de bal hebben, kunnen zij niet scoren." Dit artikel duikt in de wereld van blokkeersystemen en volleybalposities, die essentieel zijn voor zowel de verdediging als de aanval.
Blokkeren: De Eerste Verdedigingslinie
De verdediging in volleybal begint aan het net met het blokkeren. De opstelling van de verdedigers in het achterveld is grotendeels afhankelijk van hoe er geblokkeerd wordt. Daarom is het belangrijk om de belangrijkste blokkeersystemen en -keuzes te begrijpen. Er zijn veel manieren om de blokkering binnen een team te organiseren, maar we bespreken hier de belangrijkste principes, gebaseerd op de basis-aanvalsopbouw van de tegenstander.
Blokkeerprincipes
We onderscheiden drie belangrijke blokkeerprincipes:
Het zonesysteem met de lijnopstelling aan het net: In dit systeem is elke blokkeerder verantwoordelijk voor zijn eigen zone. De blokkeerders staan naast elkaar op één lijn opgesteld. Bij een aanval in hun zone is de verantwoordelijke blokkeerder degene die in ieder geval een 1-blok zet. Er zijn drie verschillende uitgangsposities: een brede, een smalle en een op rechts geconcentreerde.
Read & React: De termen "Read and React" en "Commit" verwijzen naar verschillende blokkeerintenties die door elkaar heen gebruikt kunnen worden.
Lees ook: Humphrey Mijnals in Oranje
Creëer een sluitend blok: Aangezien de blokkering de eerste en beste verdediging is, geldt: hoe meer blokkeerders, des te beter. Geef de meeste aandacht aan een 2-blok aan de buitenkanten. Belangrijk bij het 2-blok op de buitenposities is dat de buitenspeler de positionering van het blok bepaalt, meestal in het verlengde van de aanlooprichting van de aanvaller.
Scannen en Zoomen voor de Blokkeerder
Een effectieve blokkeerder moet de volgende stappen volgen:
- Scannen (ver van het net): Observeer de pass en de beschikbare aanvallers.
- Zoomen: Let op de startpositie en de loopactie van de buitenaanvaller.
- Kijk naar de spelverdeler: Let op de speelhouding en de stand van de handen.
- Kijk naar het eerste deel van de baan van de set-up.
- Kijk naar de aanvaller: Let op de positie, looprichting, waar hij uitkomt en de slagschouder.
- De middenblokkeerder: Kijkt zoveel mogelijk naar dezelfde dingen, maar let vooral op de positie van de voeten van de buitenblokkeerder om goed aan te sluiten en op tijd mee te springen. Vervolgens let hij op de positie van de binnenste hand van de buitenblokkeerder.
Het is ook verstandig om een 2-blok op positie 3 te zetten (op de positie van de zogenaamde steek-aanval, of '31'). Het enige verschil is dat de middenblokkeerder de positie van het blok bepaalt en de buitenblokkeerder aansluit en een defensief blok zet.
Volleybalposities: De Basis van het Spel
In het volleybal spelen de posities een cruciale rol. Deze posities vormen de basis van elke succesvolle teamstrategie en bepalen in grote mate het verloop van een wedstrijd. Elk teamlid heeft een specifieke taak en positie op het veld, wat bijdraagt aan een gecoördineerde aanval en een solide verdediging. Er zijn zes essentiële posities, elk met unieke verantwoordelijkheden die naadloos op elkaar aansluiten.
De Opstelling
In de basisopstelling staan de spelers in een specifieke formatie. De spelverdeler bevindt zich rechts voor, met de diagonaal links achter. De twee passer-lopers nemen de linker voorkant en rechter achterkant in. De middenaanvallers staan in het midden, zowel voor als achter.
Lees ook: Complete Gids voor Waterpolo Regels
De Spelverdeler: De Tactische Leider
De spelverdeler is de meest cruciale positie in een volleybalteam. Deze speler fungeert als de tactische leider op het veld en is verantwoordelijk voor het orkestreren van de aanval. De primaire taak van de spelverdeler is het nauwkeurig plaatsen van de bal voor de aanvallers. Dit vereist niet alleen technische vaardigheid, maar ook een scherp tactisch inzicht. De spelverdeler bepaalt het tempo en de strategie van het spel en moet de sterke punten van elke teamgenoot kennen en benutten. Een effectieve spelverdeler kan de verdediging van de tegenstander misleiden en zwakke punten in hun blokkering blootleggen.
De Diagonaal: De Krachtpatser
De diagonaalspeler is een van de meest dynamische rollen op het veld. Deze speler staat diagonaal tegenover de spelverdeler. In de aanval is de diagonaalspeler vaak de go-to optie voor krachtige smashes. Met hun positie aan de rechterkant van het net (voor rechtshandige spelers) kunnen ze de bal met maximale kracht en een scherpe hoek over het net slaan. Verdedigend heeft de diagonaal een cruciale rol in het blokkeren van aanvallen van de tegenstander, vooral tegen de opposite hitter van het andere team. De positie vraagt om veelzijdigheid en een goed spelinzicht om de tactiek van de spelverdeler te ondersteunen.
De Passer-Loper: De Allrounder
De passer-loper is een van de meest veelzijdige posities op het veld. Deze spelers vervullen een cruciale dubbele rol in het team. In de verdediging zijn passer-lopers verantwoordelijk voor het ontvangen van de service van de tegenstander. Ze moeten de bal nauwkeurig naar de spelverdeler passen, zodat deze een goede set-up kan geven. In de aanval transformeren passer-lopers tot krachtige aanvallers. Ze moeten in staat zijn om vanuit verschillende posities te scoren, zowel vanaf de linkerkant van het net als van achter de driemeterlijn. Passer-lopers moeten niet alleen technisch vaardig zijn, maar ook over een hoog uithoudingsvermogen beschikken. Ze zijn constant in beweging, schakelen snel tussen verdediging en aanval, en spelen een sleutelrol in de rotatie van het team.
De Middenaanvaller: De Snelle Aanvaller en Blokkeerder
De middenaanvaller is een essentiële schakel in de volleybalposities en vervult een dubbele rol die cruciaal is voor het team’s succes. In de aanval specialiseren middenaanvallers zich in snelle, verrassende aanvallen. Ze moeten razendsnel kunnen reageren op set-ups van de spelverdeler, vaak met ‘quick’ aanvallen die de tegenstander nauwelijks tijd geven om te reageren. Verdedigend zijn middenaanvallers de hoeksteen van het blok. Ze moeten snel langs het net kunnen bewegen om aanvallen van de tegenstander te blokkeren, ongeacht waar deze plaatsvinden.
De Libero: De Verdedigingsspecialist
De libero neemt een unieke positie in binnen de volleybalposities. Deze speler, herkenbaar aan een afwijkend gekleurd shirt, is de verdedigingsspecialist van het team. Het belang van de libero voor de teamverdediging kan niet worden overschat. De libero moet beschikken over uitzonderlijke reflexen, een scherp spelinzicht en uitstekende communicatievaardigheden.
Lees ook: Terugblik Daley Blind
Rotatie: De Dynamiek van het Spel
Rotatie is een fundamenteel principe in volleybal dat de posities voortdurend in beweging houdt. Na elk gewonnen punt bij service roteren de spelers met de klok mee naar de volgende positie. Echter, zodra de bal in het spel is, mogen spelers zich vrij over het veld bewegen om hun specialistische rollen te vervullen. De spelverdeler beweegt bijvoorbeeld vaak snel naar de netpositie, ongeacht waar hij start.