Tips om beter te volleyballen: Van basis tot gevorderd

Volleybal is een dynamische en technische sport die zowel individuele vaardigheden als teamwork vereist. Of je nu een beginner bent die de basis wil leren, of een ervaren speler die zijn spel wil verbeteren, er zijn altijd manieren om vooruitgang te boeken. Dit artikel biedt een uitgebreid overzicht van tips en technieken om je volleybalspel naar een hoger niveau te tillen.

Het belang van oefening en tijdsinvestering

Net als bij elke andere vaardigheid, is oefening essentieel om beter te worden in volleybal. De "10.000-uur-regel", gepopulariseerd door Malcolm Gladwell, stelt dat 10.000 uur gerichte oefening nodig is om meesterschap te bereiken in een complexe vaardigheid. Hoewel dit getal wellicht niet voor iedereen exact geldt, benadrukt het wel het belang van tijd en toewijding. Er zijn geen shortcuts of magische trucjes; de sleutel tot succes is consistent en gericht oefenen.

Ik ken iemand - vrijwel iedereen die mij kent, kent haar ook - die heel goed planten kan tekenen, echt heel goed. Zij heeft veel geoefend, echt veel, ze oefent dagelijks.

Algemene tips voor verbetering

• Wees een leergierige speler: Sta open voor feedback en suggesties van je trainer en teamgenoten. Beter iets zeggen om beter van te worden, dan helemaal niets zeggen.
• Communiceer effectief: Volleybal is een teamsport die sterke communicatie vereist. Spreek duidelijk met je teamgenoten af wie welke bal neemt en moedig elkaar aan.
• Ken je rol: Begrijp je positie en de bijbehorende verantwoordelijkheden. Weet wat er van jou en jouw spelers verwacht wordt.
• Blijf gemotiveerd: Stel doelen voor jezelf en werk hard om deze te bereiken. Zorg voor afwisseling en doe dingen die je leuk vindt, zodat je het over een langere periode volhoudt.
• Analyseer je spel: Kijk naar video's van je wedstrijden en trainingen om fouten te identificeren en verbeterpunten aan te pakken.
• Investeer tijd: Tijd investeren helpt. In de huidige tijd van quick en fast lijkt dat voor velen een lastige opdracht. Een reden "waarom niet" is snel gevonden. Alleen is het niet "practice what you preach?

Tips voor trainers

Als volleybaltrainer sta je voor de uitdaging om je team te helpen groeien, zowel op individueel gebied als het team. Het bedenken en uitvoeren van effectieve trainingen is cruciaal voor het bereiken van succes op het veld.

• Leer je team kennen: Elk team en elke individu is uniek. Verschillende vaardigheden en sterke- en zwakke punten. Neem de tijd om de spelers te leren kennen. Zowel op persoonlijk als sportief vlak.
• Stel duidelijke doelen: Bepaal wat je wilt bereiken met elke trainingssessie en communiceer deze doelen duidelijk aan je spelers.
• Varieer de oefeningen: Vaak dezelfde trainingen en oefeningen leidt tot verveling en minder motivatie. Varieer de oefeningen en vormen af om de motivatie van spelers te behouden.
• Focus op de basis: Hoewel bepaalde situaties en tactieken belangrijk zijn, is de basis van het volleybal vooral het succes. Als de basis goed zit, wordt het gegarandeerd een succes.
• Creëer een competitieve sfeer: Competitie kan de motivatie en betrokkenheid van je spelers vergroten.
• Geef feedback: Feedback is essentieel voor de ontwikkeling van je spelers. Geef regelmatig feedback, zowel individueel als aan het hele team. Dat doe je o.a. door positieve en constructieve feedback te geven, maar ook goed tegen kritiek te kunnen.
• Maak gebruik van videomateriaal: Video-analyse kan een krachtig hulpmiddel zijn om fouten te herkennen en verbeterpunten aan te pakken.
• Wees flexibel: Pas je trainingen aan op basis van de behoeften en omstandigheden van je team. Wees bereid om te improviseren en te reageren op onverwachte situaties. Het is dan ook niet per se handig om een hele planning te maken in het volleybal. Vaak wordt de training gemaakt op basis van de wedstrijd die een aantal dagen daarvoor is gespeeld.
• Stimuleer teamwork en communicatie: Volleybal is een teamsport die sterke communicatie en samenwerking vereist.
• Blijf jezelf ontwikkelen: Het coachen van volleybal is een voortdurend leerproces.
• Goede, positieve trainers betalen zich dubbel en dwars terug: Fijn als een trainer veel weet van de technisch en tactische kant van het spelletje, maar minstens zo belangrijk is de manier waarop hij/zij een uitdagende, leuke training neerzet en sporters begeleidt en motiveert. Positieve coaching werkt; het helpt spelers zich, met plezier, te ontwikkelen. Individueel, maar ook als team. Saaie, eentonige trainingen, veel negatieve feedback en te weinig progressie als individu en/of team laat mensen ook stoppen. Spelers onderschrijven dat de rol van de trainer niet altijd makkelijk is. Er wordt daarom gepleit om trainers goed te begeleiden en beter te waarderen.

Tips voor het bedenken van effectieve volleybaloefeningen

Volleybaloefeningen verzinnen ervaren veel trainers als lastig en tijdrovend. Het is daarom belangrijk om zelf na te denken over de oefeningen die je tijdens de training laat uitvoeren. Je kunt ze zelf verzinnen of bestaande oefeningen aanpassen. Er is niet één juist format voor een goede oefening, omdat iedere spelersgroep anders is.

Lees ook: Basketbal training en trucs

De oefeningen:

1. zijn aangepast aan het niveau van de spelers. Iedereen kan meedoen.
2. zijn uitdagend.
3. zijn gericht op de doelstelling van de training.
4. zijn (zoveel mogelijk) gamelike en bewegingsspecifiek.
5. zijn dynamisch.
6. zijn goed georganiseerd.
7. voldoen aan de volgorde zoals die in het spel voorkomt.
8. hebben een opbouw van gemakkelijk naar moeilijk en van lage intensiteit naar hoge intensiteit.
9. zijn meetbaar.
10. zijn interessant.
11. Als je al deze onderdelen kunt afvinken dan heb je waarschijnlijk een goede trainingsoefening gemaakt. Vergeet niet dat jouw spelersgroep uiteindelijk bepaalt of de oefening ook echt goed was.
    1. Ga uit van basisoefeningen en maak daar variaties op. Zoek het dus niet in veel oefeningen, maar breng variaties aan in een oefening.
    2. Verlies het trainingsdoel niet uit het oog; train niet om de oefening.
    3. Maak bij voorkeur oefeningen met 3- en 4-tallen.
    4. Geef oefeningen/drills een naam; dat bespaart tijd en uitleg.

Specifieke vaardigheden verbeteren

Service

De service is het eerste contact met de bal en biedt de mogelijkheid om direct een punt te scoren. Er zijn verschillende soorten services, elk met hun eigen techniek en effectiviteit.

De bovenhandse service

De bovenhandse service is een veelgebruikte en effectieve service. Hier zijn de stappen om deze te perfectioneren:

1. De juiste houding: Plaats je voeten op schouderbreedte uit elkaar. Je voorste voet (de voet tegenover je slaghand) wijst recht naar het speelveld, terwijl je achterste voet iets schuiner naar je eigen helft mag wijzen. Een krachtige service begint met de juiste beenbeweging. Leer de kracht uit je benen te halen voor een maximale impact.
2. Bal vasthouden en opgooien: Houd je niet-dominante hand open, alsof je iets wilt ontvangen. Leg de bal losjes in je hand. Beweeg je dominante hand in een vloeiende beweging omhoog, totdat deze zich naast je hoofd bevindt. Gooi de bal loodrecht omhoog met je handpalm. De ideale hoogte is ongeveer 50-90 cm. Het is van belang dat je de bal goed voor je opgooit zodat je erin kan stappen en goed kracht kan geven. Een volleybal is over het algemeen redelijk makkelijk te raken, nadat je hebt geleerd hoe je hem op moet gooien. Het is belangrijk dat je de bal dus opgooit aan de kant van de hand waarmee je slaat.
3. Het slagmoment: Het ideale slagmoment is vlak nadat de bal een fractie van een seconde stil hangt in de lucht. Sla de bal met de onderkant van je handpalm, waarbij je je hand iets omhoog kantelt. Raak de bal precies in het midden om een rechte balvlucht te garanderen. Beweeg goed mee met je schouder om de bal maximale snelheid mee te geven. Verplaats je gewicht van je achterste voet (aan de kant van je dominante hand) naar je voorste voet op het moment van slaan. Nadat je de bal hebt gegooid moet je de bal natuurlijk op het goede moment raken. Je gooit met een hand op en je raakt de bal met de andere hand. Doe je hand in de lucht en sla vanuit je nek de bal raak. Het is belangrijk dat je niet doorslaat, maar tegen de bal slaat zoals je ook een high five geeft.
4. Consistentie en vastigheden: Het perfectioneren van je service kost tijd en energie. Zelfs met de juiste techniek is een perfecte service geen automatisme. Het creëren van vastigheden is essentieel voor succes.

Nadat je de bal al meerdere keren over het net hebt gekregen, dan is het tijd voor de volgende stap. Kies een plek uit in het veld van de tegenstander waar je kunt gaan serveren. Het is belangrijk dat je voeten in de richting staan, waar je de bal heen wilt serveren. De bal raak je wederom weer kort en op die manier heb jij de beste service van je team!

Variaties in service

• Onderhandse service: Bij de onderhandse service houd je de bal ongeveer een halve meter voor je, ter hoogte van je buik. Met je andere hand sla je de bal van je hand af, vaak met een vuist.
• Floater service: Een floater is een service waarbij de bal onvoorspelbare bewegingen maakt. Dit effect ontstaat doordat de luchtstroming rond de bal verandert bij een bepaalde snelheid (ongeveer 15 m/s).
• Topspin service: Een topspin-service is een krachtige service waarbij de serverende speler de bal zodanig slaat dat deze een voorwaartse rotatie krijgt, waardoor de bal snel daalt en moeilijk te ontvangen is.

Veelvoorkomende problemen en oplossingen

• Bal in het net: Pas je slagtechniek aan en verhoog je baltraject.
• Bal komt niet bij de ontvanger: Gebruik een lichtere bal of gooi de bal eerst een paar keer onderhands in plaats van te slaan.
• Ongecontroleerde bal: Sla de bal uit je hand in plaats van hem op te gooien, of gebruik een grotere bal.

Oefeningen om je service te verbeteren

• Passen en vangen: Gooi de bal hoog naar een medespeler, die de bal bovenhands terugspeelt. Jij vangt de bal vervolgens.
• Over het net gooien: Gooi de bal over het net, waarbij je varieert tussen onderhandse en bovenhandse passes.
• Afstandsoefeningen: Plaats hoepels of vakken op de vloer en probeer de bal daarin te serveren.

Mentale aspecten van de service

De service is niet alleen een fysieke, maar ook een mentale uitdaging. Probeer te focussen op je ademhaling, visualiseer succesvolle services en blijf vertrouwen hebben in je vaardigheden. Oefen ook in wedstrijdachtige situaties om je comfortabeler te voelen onder druk.

Lees ook: Rode Kaarten en Voetbalregels Uitgelegd

Spelverdeling

De spelverdeler is de spil van het team en bepaalt wie wanneer wordt aangespeeld. Het is een positie die inzicht, communicatie en technische vaardigheid vereist.

• Ken je aanvallers: Leer je aanvallers kennen en weet wat ze motiveert. Laat ze weten dat je het prettig vindt om te horen welke set-ups ze graag willen hebben. Op die manier bind je jouw aan de aanvallers.
• Varieer je set-ups: Een set-up voorover, dan eentje naar je middenspeler en dan een set-up achterover. Het is een veelgemaakte riedeltje die spelverdelers vaak maken, je wilt immers iedereen aanspelen en de ballen ongeveer evenredig verdelen over je aanvallers. Dat is prima als je met 15-5 voorstaat. Maar staat het 22-22 en moet je de set winnen? Dan is het belangrijk om te weten wie je waar en wanneer moet aanspelen. Iedere aanvaller heeft immers zijn voorkeursplek, maar staat ook tegenover een blokkeerder. Weet wie er aan de andere kant staat te blokkeren. Heeft de tegenstander een kleine rechtsvoor blokkeerder en staat daar jouw sterkste aanvaller tegenover? Dan is de keuze snel gemaakt!
• Misleid de tegenstander: Voordat je de bal wegspeelt, zijn je handen hoog en altijd in dezelfde houding. Op die manier ben je lastig te lezen voor de tegenstander en je ontwikkelt ‘snelle handjes’. Thuis tegen een muur of waar je maar kan: werken aan je jouw handen! Door sneller op de plek te zijn waar de bal komt, voordat de bal er is, ben je in staat om vanuit dezelfde houding de bal te spelen. Zo zal je beter in staat zijn om de tegenstander te misleiden.
• Werk aan je snelheid: De pass komt zelden exact op de plek waar jij bent of hoort te zijn. Dus werk aan je snelheid. Loop veel ladderpatronen.
• Ontwikkel jezelf: Zorg dat je jouw als spelverdeler altijd ontwikkelt op technisch en tactich en fysiek vlak en maak daar veel uren in. Mocht je lastig vinden om voor jezelf een plan uit te schrijven voor het nieuwe seizoen, betrek je coach er dan bij. En vul samen een persoonlijk prestatieplan in.
• Wees een leider: Je kunt, als je de leider bent, vaak gezien worden als ‘de coach in het veld’. Jouw centrale functie speelt daar een belangrijke rol in. Respecteer je coaches, stel veel vragen over het te spelen systeem of tactiek van het eigen team of de tegenstander.

Fysieke training

Volleybal vereist een goede fysieke conditie. Naast de technische vaardigheden is het belangrijk om te werken aan kracht, snelheid, sprongkracht en uithoudingsvermogen.

• Sprongkracht: Het ontwikkelen van een goede sprongkracht is één van de belangrijkste taken van een volleyballer. Om de sprongkracht te bevorderen dien je de benen en kuiten te trainen. Als je trainingsdoel hoger springen is, dan is het van belang om te weten op welk onderdeel jij moet trainen. Kun je namelijk met gemak 2 keer je lichaamsgewicht squatten, maar spring je niet heel hoog, dan weet je dat je aan je explosiviteit moet gaan werken. Zogenaamde plyometrische trainingen zijn uitermate geschikt voor volleyballers. Plyometrische trainingen zorgen ervoor dat je in een zo kort mogelijk tijd, zoveel mogelijk kracht kunt produceren.
• Bovenlichaam: Naast het onderlichaam dien je ook de borstspieren en schouders te trainen. Hierbij gaat het voornamelijk om een combinatie van explosiviteit en kracht: je wilt de bal zo goed mogelijk omhoog pushen of smashen op een explosieve manier. Net als bij het onderlichaam dien je dit te doen doormiddel van plyometrische training.
• Core stability: Last but not least, is het trainen van je core! Dit is niet het eerste waar je aan denkt bij volleybal, maar heeft wel degelijk invloed op je sportprestaties. Alle bewegingen die je maakt beginnen bij je rompspieren, waarna ze verdeeld worden over de armen en benen. Hoe beter je rompspieren, des te beter de verdeling. Core stability oefeningen zijn alle oefeningen die je helpen een goede rompstabiliteit te ontwikkelen. Enkele voorbeelden hiervan zijn het bruggetje, crunches, planken of de superman. Al deze oefeningen kunnen uitgebreid worden met balanstrainers of gym balls.

Plyometrische oefeningen

Let op! Plyometrische oefeningen zijn niet voor iedere sporter geschikt. Het is van belang dat je over een goede basisconditie beschikt. Blessures met betrekking tot plyometrische oefeningen zijn, komen regelmatig voor bij sporters die niet rustig opbouwen.

• Onderlichaam: Een basisoefening voor het onderlichaam is de jump squat. Deze is eenvoudig uit te breiden door gebruik te maken van plyo boxes. Plyo boxes zijn speciaal gemaakt voor plyometrische oefeningen. Een variant op de jump squat is de jump lunges.
• Bovenlichaam: Bij plyometrische oefeningen voor het bovenlichaam kun je denken aan de clapping push up of een pull up oefening. Door er de clapping push up van te maken wordt de oefening explosiever dan een reguliere push up. Een goed hulpmiddel bij plyometrische oefeningen voor het bovenlichaam zijn medicijnballen of slam ballen.

Wil je als volleyballer je kracht verbeteren en tijdens de wedstrijden explosiever zijn? Train dan ook op een explosieve manier. Je kunt dit het beste doen door een oefening geheel vanuit stilstand te starten. Belangrijk hierbij is dat je de oefening in basis al onder de knie hebt. Als volleyballer is het voldoende om te trainen met je eigen lichaamsgewicht, meer heb je vaak niet nodig. Je kunt trainingen zwaarder maken door bijvoorbeeld op een verhoging te springen tijdens de jump squats of een iets zwaardere slam ball te gebruiken in plaats van een volleybal.

Blijf betrokken bij de sport

Ook als je niet kunt trainen of wedstrijden spelen, zijn er manieren om betrokken te blijven bij volleybal en je spel te verbeteren.

Lees ook: Preventie van rugklachten

• Online training: Er zijn online al veel leuke trucjes met toiletrollen, challenges voor je balvaardigheid en fysieke oefeningen.
• Technische training: Als je technisch wil trainen, zorg dat je ook echt oefeningen voor jezelf bedenkt. Vooral met mikpunten werken en met doelstellingen. Als het je lukt, maak je het weer moeilijker voor jezelf.
• Jezelf opnemen: Neem jezelf op met je telefoon of tablet. “Dan ben je niet alleen thuis aan het trainen, maar ben je ook een beetje je eigen trainer. En deel dat filmpje ook vooral met je trainer.
• VolleyFit: Speciaal voor volleyballers heeft de Nevobo het VolleyFit programma ontwikkeld, waarmee zowel kracht als balvaardigheid getraind wordt.

Clubbetrokkenheid en retentie

Clubs zijn de basis om de volleybalsport te leren kennen, te spelen en er plezier aan te beleven. Het is belangrijk dat clubs een omgeving creëren waarin spelers zich thuis voelen en zich kunnen ontwikkelen.

• Eerlijk, gelijk gestemd team: Het plezier in volleybal wordt voor een groot deel bepaald door het team; spelers met dezelfde drijfveren, leeftijd en/of interesses zijn meer verbonden en gaan samen voor doelen. Daarbij is het belangrijk dat ieder teamlid zich van waarde voelt en iedereen ongeveer evenveel speeltijd krijgt. Teams die ieder jaar van samenstelling wisselen en teams die iedere wedstrijd dezelfde basisspelers opstellen, kennen veel afhakers. Laat (jeugd)teams dus zoveel mogelijk in tact en weet wat iedere spe(e)l(st)er wil.
• Club staat als een huis: Met een leuk team en een goede trainer ben je er nog niet. Het is ook van belang dat de organisatie binnen een vereniging staat als een huis en voelt als een thuis. Luister goed naar de behoeften van leden en regel de basis (team, trainers, trainingstijden) goed. Zorg dat je het waarom van gemaakte keuzes goed communiceert en geef al je leden evenveel kans en aandacht.
• Club voelt als thuis: Minstens zo belangrijk is een positieve sfeer binnen de club. Oog hebben voor elkaar en dingen met elkaar doen buiten het volleyballen om, zorgen voor verbondenheid. Deze verbondenheid hangt samen met het principe van een vereniging waarin je allemaal je steentje bijdraagt.
• Passend, flexibel aanbod en aandacht: Zoveel mensen, zoveel wensen. Jongens vinden bijvoorbeeld de zomerstop te lang en zouden het liefst met hun jeugdteam de seniorencompetitie instromen. 18-Plussers willen ervoor kunnen kiezen om doordeweeks te spelen, of in kortere competities. Ook worden teams opgeheven omdat er te weinig spelers zijn; er is veel uitstroom van volleyballers die te maken krijgen met grote veranderingen, zoals ziekte, blessure of ouders die scheiden. Als je dan als club meer aandacht hebt voor hen, vergroot je de kans dat iemand toch blijft of terugkomt.

tags: #tips #om #beter #te #volleyballen