In het Nederlandse amateurvoetbal, en met name in de Hoofdklasse, zijn promotie en degradatie essentiële elementen die de competitiviteit en dynamiek van de competities bepalen. Dit artikel biedt een gedetailleerd overzicht van de regels omtrent promotie en degradatie in de Hoofdklasse voetbal, met speciale aandacht voor de jeugdcompetities.
Inleiding
Elk seizoen streven voetbalteams ernaar om zo hoog mogelijk te eindigen in hun competitie. De beloning voor succes is promotie naar een hogere klasse, terwijl teams die onderaan eindigen degradatie naar een lagere klasse vrezen. De regels die deze processen reguleren, zijn vastgelegd in de promotie- en degradatiebesluiten van de KNVB. Deze regelingen zijn essentieel voor een eerlijke en competitieve voetbalomgeving. De KNVB heeft de promotie- en degradatieregeling in alle klassen van het amateurvoetbal bekendgemaakt.
Algemene Principes van Promotie en Degradatie
De promotie- en degradatieregelingen van de KNVB zijn bedoeld om aan te geven welke posities in de eindstand recht geven op promotie en/of degradatie, deelname aan play-offs of recht geven op plaatsing voor een vervolgcompetitie. Het doel van het fasenvoetbal is om alle teams zoveel mogelijk op eigen niveau te laten voetballen. Er is geen vaste promotie/degradatieregeling.
Promotie-/degradatieregelingen vrouwencompetities veldvoetbal
De p/d-regelingen van de vrouwencompetities veldvoetbal voor het seizoen 2023-2024 zijn wat later vastgesteld. De reden hiervoor is dat onderzoek wordt gedaan naar de piramide binnen het vrouwenvoetbal. Het is bekend geworden dat dit nog geen gevolgen zal hebben voor de competitiestructuur voor het seizoen 2024-2025 en dus zijn de p/d-regelingen vastgesteld.
Promotieregeling Hoofdklasse jeugd
De KNVB (Koninklijke Nederlandse Voetbal Bond) hanteert specifieke promotie- en degradatieregels voor de jeugdcompetities, met name in de Hoofdklasse. Deze regels bepalen welke teams na de tweede fase van het seizoen in aanmerking komen voor promotie naar een hogere divisie. Er vindt twee keer per seizoen promotie/degradatie plaats vanuit de Hoofdklasse naar de bovenliggende Divisie en andersom: na afloop van de winterstop (na de tweede fase van de Hoofdklasse) en na de zomerstop. Hieronder volgt een gedetailleerd overzicht van de promotie/degradatieregels voor de Hoofdklasse jeugd (JO13-JO19), zoals gepubliceerd door de KNVB.
Lees ook: Alles over JO19 Promotie en Degradatie
De promotie/degradatieregeling voor de Hoofdklasse jeugd (JO13-JO19) is gepubliceerd.
Specifieke Regels per Leeftijdscategorie
Hieronder staat welke eindpositie per leeftijdsklasse in aanmerking komt voor promotie naar de Divisie na de tweede fase.
- Hoofdklasse Onder 19 (JO19): Alle nummers 1 uit de promotiepoules plaatsen zich voor Divisie 6 O19, voorjaar 2024/’25.
- Hoofdklasse Onder 17 (JO17): Alle nummers 1 plaatsen zich voor Divisie 5 O17, voorjaar 2024/’25.
- Hoofdklasse Onder 16 (JO16): Alle nummers 1 en de 11 beste nummers 2 (op basis van het gemiddeld aantal punten) plaatsen zich voor Divisie 5 O16, voorjaar 2024/’25.
- Hoofdklasse Onder 15 (JO15): Alle nummers 1 uit de promotiepoules plaatsen zich voor Divisie 5 O15, voorjaar 2024/’25.
- Hoofdklasse Onder 14 (JO14): Alle nummers 1 uit de promotiepoules plaatsen zich voor Divisie 5 O14, voorjaar 2024/’25.
- Hoofdklasse Onder 13 (JO13): Alle nummers 1 uit de promotiepoules plaatsen zich voor Divisie 4 O13, voorjaar 2024/’25.
Dispensatieregels
Teams die in de eerste fase nog in de eerste klasse speelden, kunnen na de tweede fase promoveren naar de Divisie. Er zijn echter bepaalde voorwaarden verbonden aan promotie, met name met betrekking tot dispensatiespelers. Teams met één of meer dispensatiespelers zijn in principe uitgesloten van promotie naar de Divisie, met uitzondering van biologische dispensatie. Dit betekent dat als een team met niet-toegestane dispensatiespelers op een promotieplaats eindigt, de promotie wordt overgedragen aan het eerstvolgende team in de eindrangschikking zonder dergelijke dispensatiespelers.
Promotie Poules
Wanneer komen teams uit de Hoofdklasse in aanmerking voor promotie naar Divisievoetbal en wanneer worden teams heringedeeld bij de eerste klasse? Er vindt geen promotie plaats vanuit de Hoofdklasse naar de Divisie. Bij de leeftijdscategorieën JO13 t/m JO15 en JO19 worden na de 1e fase promotiepoules gevormd. Alleen in dergelijke promotiepoules kan een team in aanmerking komen voor promotie naar de Divisie richting fase 3. Bij de leeftijdscategorieën JO16 en JO17 worden na de 1e fase teams heringedeeld. Teams kunnen promoveren van de 1e klasse naar de Hoofdklasse. Dat geldt ook voor teams die met dispensatiespelers uitkomen in de 1e klasse. Vanuit de KNVB volgt een opwaardeerverzoek voor de desbetreffende dispensatiespelers. Voor een herindeling naar de Hoofdklasse vanuit de 1e klasse en vice versa hoeft geen verzoek te worden verstuurd naar de KNVB. Deze herindeling wordt gedaan o.b.v. Voor een herindeling naar de Hoofdklasse vanuit de 1e klasse en omgekeerd hoeft geen verzoek te worden verstuurd naar de KNVB. Er vindt een promotie-degradatieregeling plaats vanuit de Hoofdklasse naar de Divisie en vice versa. Het aantal poules in de Hoofdklasse wordt gevormd op basis van het aantal te verdelen plekken in de Divisie. Overige teams gaan naar de 1e klasse. Door het aantal poules in de Hoofdklasse af te stemmen op het aantal plekken in de Divisie, voorkomen we dat kampioenen in de Hoofdklasse nog met elkaar moeten strijden om een plek in de Divisie. Dit heeft als gevolg dat er in bepaalde leeftijdscategorieën wordt gewerkt met promotiepoules. Alleen teams van JO13 t/m JO15 en JO19 die in een promotiepoule spelen en daarin als eerste eindigen, promoveren naar de Divisie voor fase 3. Bij de JO16 en JO17 wordt in alle Hoofdklassepoules voor promotie naar de Divisie gespeeld. Teams in de 1e klasse kunnen promoveren naar de Hoofdklasse. Dit geldt ook voor teams met dispensatiespelers. Voor deze teams volgt net als na fase 1 een opwaardeerverzoek voor de desbetreffende dispensatiespelers. Er is geen vaste promotie/degradatieregeling. Het doel van het fasenvoetbal is om alle teams zoveel mogelijk op eigen niveau te laten voetballen.
Overige Reglementen en Procedures
Naast de promotie- en degradatieregels zijn er diverse andere reglementen en procedures die van belang zijn voor het functioneren van de competitie.
Lees ook: Diepgaande Blik op de Korfbalwereld via KZ
KNHB Reglementen
De KNHB heeft uitgangspunten en reglementen opgesteld voor verenigingen en spelers. De KNHB Reglementen bestaan uit het Bondsreglement, het Evenementenreglement en het Tuchtreglement. Tenslotte vind je in de download nog het ‘Uniform Boeteoverzicht Competitie 2024-2025’. De KNHB kent diverse procedures om de competitie goed te laten verlopen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan procedures rond het digitaal wedstrijdformulier, afgelastingen, dispensaties of wanneer er geen team beschikbaar is. Van de belangrijkste procedures is door de KNHB een korte uitwerking per procedure gemaakt. De KNHB kent diverse procedures om de competitie goed te laten verlopen.
Speelgerechtigdheid
Om speelgerechtigd te zijn, moeten verenigingen en spelers aan een aantal voorwaarden voldoen. Verenigingen zijn verplicht om te zorgen dat al hun leden ook lid zijn van de KNHB. Alle leden die de vereniging bij de KNHB aanmeldt als spelend lid, zijn speelgerechtigd. Dat geldt dus voor veld/zaal week, maar ook voor trim- en trainingsleden die deel willen nemen aan door de KNHB georganiseerde competities of activiteiten. In de wedstrijden van de Hoofdklasse en de Promotieklasse en de Play-Offs tussen de Promotieklasse en Overgangsklasse (voor promotie) mogen teams uitkomen met zeventien spelers. Hieraan zijn voorwaarden verbonden. Voor standaardteams uitkomend in de 1e en 2e Klasse geldt een uitzondering op de speelgerechtigdheid. Een speler is na 15 maart enkel speelgerechtigd voor het standaardteams als de speler op de teamopgave staat óf voor 15 maart is uitgekomen voor het standaardteam van de vereniging. Is dit beide niet het geval dan is de speler slechts speelgerechtigd voor dat team, wanneer deze daarvoor van de KNHB schriftelijk toestemming heeft gekregen. Er hoeft geen toestemming te worden aangevraagd voor jeugdspelers die vóór 15 maart al zijn uitgekomen voor een team van de vereniging, deze spelers zijn altijd speelgerechtigd. Het uitsluitend na 15 maart toevoegen van een speler aan de teamopgave is niet voldoende. Meer informatie lees je in het Bondsreglement 2024, artikel 4.4.2.
Opleidingsteams
Vanaf het seizoen 2017-2018 kennen we een nieuwe aanduiding binnen competitie: opleidingsteams. Op verzoek van een aantal verenigingen kan een vereniging vanaf dat seizoen een verzoek indienen om een ander team aan te wijzen als opleidingsteam. Standaard zijn heren 2 (H2) en dames 2 (D2) het opleidingsteam van een vereniging. De spelers die op de teamopgave of spelerslijst van heren 1 (H1) en dames 1 (D1) op een positie van 10 tot en met 18 staan, mogen naast H1/D1 ook uitkomen voor het opleidingsteam. De afgelopen jaren was dit altijd H2/D2 nu mag een vereniging dus een ander team aanwijzen. Het opleidingsteam is in de Standenmotor te herkennen aan een “-O” achter de teamnaam. Het aan te wijzen opleidingsteam moet voldoen aan een aantal voorwaarden en voor de speelgerechtigdheid gelden beperkingen. Een nadere uitwerking vind je in het Bondsreglement 2024, art. 4.10. Vast meespelen in een team of invallen. Ook daar zijn regels voor. Vast meespelen in een team of invallen. Ook daar zijn regels voor. De afgelopen periode zijn deze regels aangepast door middel van het nieuwe bindingsmodel. Het uitgangspunt voor het indelen van teams is de leeftijd op peildatum 1 oktober van het lopende seizoen. Soms komt het echter voor dat het volgens de vereniging gewenst is dat een speler niet in zijn eigen leeftijdscategorie uitkomt maar in een lagere categorie. Er kan dan dispensatie worden aangevraagd bij de competitieleiding.
Competitiemaatregelen
Als een vereniging/speler/begeleider zich niet aan de regels houdt, kan de KNHB daarvoor maatregelen opleggen. Wat competitiemaatregelen inhouden en wat je kan doen als je het er niet mee eens bent, lees je hieronder. Een competitiemaatregel kan worden opgelegd op basis van de regels in het bondsreglement. Hieronder valt bijvoorbeeld het in laten vallen van een te sterke speler (niet-speelgerechtigd), het niet op komen dagen bij een wedstrijd of het niet op orde hebben van de administratie (ledenadministratie, maar ook het onjuist of niet volledig invullen van het digitaal wedstrijdformulier). De maatregelen kunnen bestaan uit punten in mindering brengen in de stand van een team en/of een geldelijke boete. Welke maatregelen waarvoor opgelegd kunnen worden is uitgebreid te lezen in het Bondsreglement. Een verkort overzicht is te vinden in het uniforme boete-overzicht veld, zaal en Jongste Jeugd. Als je het niet eens bent met de opgelegde competitiemaatregel (zoals bedoeld in artikel 10.1 van het huishoudelijk reglement), kan de vereniging of kandidaat-vereniging een verzoek om herziening indienen. Dit moet binnen vijf werkdagen na dagtekening van de beslissing waarin de maatregel is opgelegd bij het bondsbestuur ingediend worden inclusief de volledige bijbehorende motivatie. Het is niet mogelijk om een verzoek om herziening in te dienen als de maatregel alleen bestond uit het opleggen van een geldboete van € 50,00 of minder. Indien de competitieleiding het verzoek om herziening afwijst, kun je - wederom binnen vijf werkdagen na dagtekening van de beslissing - op grond van artikel 10.2 van het huishoudelijk reglement beroep instellen bij de commissie van beroep (inclusief de volledige bijbehorende motivatie), tenzij de maatregel alleen bestond uit het opleggen van een geldboete van € 50,00 of minder. Indien de geschorste persoon of diens vereniging een beroep indient tegen een schorsing, dan dient uiterlijk op de laatste dag dat het beroep kan worden aangetekend door de KNHB €250,- te zijn ontvangen.
Afgelastingen
UPDATE: Voor zaterdag 11 januari en zondag 12 januari geldt een code geel voor alle provincies vanwege gladheid. Bij een code geel volgt er GEEN centrale afgelasting. Zie het Weerprotocol hieronder voor meer informatie.
Lees ook: Complete Gids: JO11 District Beker Regels
Indelingen Landelijk Jeugdvoetbal
De KNVB heeft de indelingen voor de hoogste klassen van het landelijke jeugdvoetbal bekend gemaakt. Hieronder staat welke eindpositie per leeftijdsklasse in aanmerking komt voor promotie naar de Divisie na de tweede fase. - Foto: KNVB Media De promotie/degradatieregeling voor de Hoofdklasse jeugd (JO13-JO19) is gepubliceerd. Hoofdklasse Onder 19: Alle nummers 1 uit de promotiepoules plaatsen zich voor Divisie 6 O19, voorjaar 2024/’25.Hoofdklasse Onder 17: Alle nummers 1 plaatsen zich voor Divisie 5 O17, voorjaar 2024/’25.Hoofdklasse Onder 16: Alle nummers 1 en de 11 beste nummers 2 (op basis van het gemiddeld aantal punten) plaatsen zich voor Divisie 5 O16, voorjaar 2024/’25.Hoofdklasse Onder 15: Alle nummers 1 uit de promotiepoules plaatsen zich voor Divisie 5 O15, voorjaar 2024/’25.Hoofdklasse Onder 14: Alle nummers 1 uit de promotiepoules plaatsen zich voor Divisie 5 O14, voorjaar 2024/’25.Hoofdklasse Onder 13: Alle nummers 1 uit de promotiepoules plaatsen zich voor Divisie 4 O13, voorjaar 2024/’25.Teams die in de eerste fase nog in de eerste klasse speelden, kunnen na de tweede fase promoveren naar de Divisie. Teams met één of meer dispensatiespelers zijn echter uitgesloten van promotie naar de Divisie, met uitzondering van biologische dispensatie. Als een team met dispensatiespelers eindigt op een plaats die recht geeft op promotie, dan zal het eerstvolgende team zonder dispensatiespelers in de eindrangschikking die promotieplaats overnemen.
Er vindt twee keer per seizoen promotie/degradatie plaats vanuit de Hoofdklasse naar de bovenliggende Divisie en andersom: na afloop van de winterstop (na de tweede fase van de Hoofdklasse) en na de zomerstop. De promotie/degradatieregeling Hoofdklasse jeugd richting de competitie die start aan het begin van seizoen 2025/’26, wordt in januari gepubliceerd. Alle promotie- en degradatieregelingen zijn hier te vinden.
Veranderingen in het amateurvoetbal
In Nederland stikt het van de amateurvoetballers, voor hen kan de komende jaren een hoop veranderen. Een vernieuwde piramide, met als reële toekomst dat de zaterdag- en zondagcompetitie samengevoegd gaan worden.
Het is nu voor even winterstop. Maar medio januari barst de strijd weer los. Een échte strijd voor verschillende clubs, want de KNVB kondigde afgelopen zomer een versterkte degradatieregeling aan, om op die manier weer een aantrekkelijke piramide neer te zetten.
Leukere competities
Het doel is kraakhelder: meer derby's, minder reisafstanden in lagere klassen en sterkere competities in de top. Dat klinkt goed, zou je zeggen. Maar deze missies gaan gepaard met gevolgen. Dit en volgend seizoen wordt er versterkt gedegradeerd. In sommige competities kunnen maar liefst vijf clubs degraderen uit een poule van twaalf. Streng, zo kan de regeling dus wel omschreven worden. Wat de urgentie is? "Scheefgroei, dat zien we nu", typeert Jan Dirk van der Zee, directeur amateurvoetbal van de KNVB, de situatie. "Het aantal klassen in bepaalde regio's is niet meer goed verdeeld." Hoe is dat probleem ontstaan? "Tal van clubs die van zondag naar zaterdag zijn gegaan." Vanuit allerlei klassen maakten zij de overstap de afgelopen jaren. Clubs uit lagere klassen moesten de gaten opvullen.
'Niks doen is geen optie'
Een voorbeeld van een gevolg: er zijn meer derde klassen dan vijfde klassen. Bij een juiste 'piramide' zou dat natuurlijk andersom moeten zijn. De onderlinge niveauverschillen binnen competities, vooral in de vijfde klassen, groeien en clubs moeten verder reizen. "Niks doen is helaas geen optie als we willen dat de competities spannender en gelijkwaardiger worden en blijven", vertelt Van der Zee. Ondanks de versterkte degradatie is er begrip bij de meeste clubs. Dit blijkt uit onderzoek van de KNVB. Ook de Belangenorganisatie Amateurvoetbalvereniging bevestigt dit.
Dit seizoen is de hoofdklasse al opgegaan in de vierde divisie. Vanaf volgend seizoen wijzigt de competitieopzet in het landelijke (en hogere) amateurvoetbal verder: in de eerste klasse, vierde divisie en derde divisie zullen de zaterdag- en zondagcompetitie samengevoegd worden.
Zaterdag- en zondagclubs
In de overige lagere klassen blijven zaterdag- en zondagploegen apart ingedeeld. Nu nog wel, want de KNVB zal volgend jaar ook gaan kijken of het in sommige regio's niet beter is om gecombineerde competities te maken.
"Alleen als wij denken dat dit beter is voor de desbetreffende regio", verduidelijkt Van der Zee, doelend op aantrekkelijkere competities. "Dat wordt maatwerk, we gaan dan rustig met de clubs in gesprek. Dit zal in eerste instantie op kleine schaal gebeuren."
Wat er bij deze gesprekken dan ongetwijfeld op tafel komt, is de speeldag. Een veelbesproken thema bij menig amateurclub. In principe zal de thuisspelende ploeg de speeldag mogen bepalen. Maar in welke mate speelt religie een rol? "In 2013 is er een convenant getekend door clubs (veel religieuze, red.) die alleen maar op zaterdag voetballen. Die mogen altijd op zaterdag spelen. Dat geldt ook voor clubs die nog nooit op zondag hebben gespeeld. De rest moet zich aanpassen", zegt Van der Zee.
Toekomst
In de hogere divisies wordt samenvoegen dus de realiteit, maar in het regionale amateurvoetbal blijft het meeste nog even zoals het is. "Ik denk namelijk wel, kijkende naar de toekomst, dat gemengd voetbal de realiteit wordt. Maar we laten dat organisch gebeuren, zonder dwang." Clubs moeten zich conformeren. En dat kan problemen opleveren, verwacht de Belangenorganisatie voor Amateur Voetbalverenigingen. "We zien naast échte zaterdagploegen namelijk ook veel principiële zondagclubs ontstaan", zegt voorzitter Ben van Olffen. Van der Zee snapt dat: "Maar dan gaan we met alle clubs bij elkaar in de kantine zitten."
Promotie en Degradatie bij DUNO
Voor de specifieke situatie bij DUNO geldt het volgende:
- DUNO 1 (Eerste Klasse): De nummers 1 tot en met 4 promoveren naar de Hoofdklasse. De nummers 13 van de Hoofdklasse A, B en C spelen met de vijf klassenperiodekampioenen van de eerste klasse in een poule van vier een halve competitie. De winnaars van de poules spelen een beslissingswedstrijd om een plaats in de Hoofdklasse. De nummers 11 van de eerste klassen spelen een nacompetitie tegen de periodekampioenen van de 2e klasse. De nummer 12 degradeert naar de 2e klasse.
- DUNO 2 (Reserve Eerste Klasse): De kampioen promoveert naar de reserve Hoofdklasse. De periodekampioenen van de reserve eerste klasse spelen met de nr 11 van de reserve hoofdklasse om twee plaatsen in de reserve hoofdklasse. De nummer 12 degradeert, de nummer 11 krijgt een herkansing tegen de periodekampioenen van de reserve 2e klasse om twee plaatsen in de reserve eerste klasse.
- DUNO 3 (Reserve Vierde Klasse): De kampioenen en de beste nummer twee promoveren naar de reserve 3e klasse. Er is geen informatie gepubliceerd over degradatie.
- Overige Seniorenteams (Zaterdag en Zondag): Van alle klassen promoveren de nummers 1, 2 en 3 naar de naastgelegen hogere klasse. Van alle klassen degraderen de nummers 10, 11 en 12 naar de naastgelegen lagere klasse.
- DUNO Dames (Derde Klasse): De kampioenen promoveren naar de 2e klasse. De nummers 10, 11 en 12 degraderen naar de vierde klasse.
- DUNO A1 (Eerste Klasse): De kampioen promoveert naar de Hoofdklasse. De nummers 2, 3 en 4 plaatsen zich voor de strijd om het klassenperiodekampioenschap. Zij spelen met een herkanser uit de hoofdklasse om twee promotieplaatsen. Ook zijn er periodetitels te vergeven, waarna een nacompetitie volgt.
- DUNO B1 (Derde Divisie): De kampioen van de derde divisie promoveert naar de tweede divisie. Het elftal dat als laatste of voorlaatste eindigt degradeert. Ook zijn er periodetitels te vergeven, waarna een nacompetitie volgt.
- DUNO C1 (Hoofdklasse): De kampioen promoveert naar de derde divisie. De nummers 10, 11 en 12 degraderen.
- DUNO D1 (Eerste Klasse): De kampioen promoveert naar de Hoofdklasse. De nummers 10, 11 en 12 degraderen.
- DUNO E1 (Eerste Klasse): De kampioen promoveert naar de Hoofdklasse.
tags: #degradatieregeling #hoofdklasse #voetbal #uitleg