Het Model European Parliament (MEP) is een simulatie van het Europees Parlement voor Europese scholieren. Het biedt een unieke kans voor jongeren om zich te verdiepen in Europese vraagstukken en hun debatvaardigheden te ontwikkelen. Een debat is in feite een discussie met duidelijke, vooraf vastgestelde regels. Het doel is om je tegenstander en het publiek ervan te overtuigen dat je gelijk hebt.
Deelnemen aan het Model European Parliament
Het MEP is een simulatie van het Europees Parlement voor Europese scholieren. Aan de eerste ronde van het MEP doen zo'n 2500 havo/vwo leerlingen mee vanuit meer dan 135 scholen. Tijdens elke ronde worden er deelnemers geselecteerd die door mogen naar de volgende ronde. Uiteindelijk blijven er maar een klein aantal leerlingen over voor de laatste ronde, de Europese Conferentie.
Een succesverhaal
Een voorbeeld van een succesvolle deelnemer is Joah, die zich specialiseerde in ‘Buitenlandse Zaken’, met de focus op de oorlog in Oekraïne en de stijgende prijzen. Tijdens de Provinciale Conferentie kwam Joah met 14 van de 15 oplossingen voor deze problemen, zoals het uitbreiden van de bevoegdheden van het Europees defensie agentschap, uitbreiding van de wetgeving van het GVDB en uitbreiding van het VUE artikel 41-46. Na een lange nacht voorbereiden greep hij tijdens de Nationale Conferentie zijn kans en was hij veel aan het woord tijdens het debat. Hij mocht het onderwerp afsluiten met een speech om de parlementariërs aan te moedigen voor de resolutie te stemmen.
Spelregels en Vaardigheden
Voor een debat gelden strenge spelregels. Zo is het niet toegestaan om elkaar uit te schelden. Debatteren is een vaardigheid die je kunt leren.
Debatteren op school
Op het Marnix Gymnasium wordt in de lessen aandacht besteed aan debatteren. In klas 5 debatteren leerlingen als echte Europarlementariërs tijdens het Model European Parliament (MEP). Gekleed in nette pakken zitten ze in een van de Europese commissies en onderzoeken ze een Europees vraagstuk. Samen stellen ze een resolutie op en debatteren ze met de andere Europarlementariërs over het onderwerp. De beste leerlingen worden door een externe jury uitgekozen om hun school op regionaal niveau te vertegenwoordigen op het Stadhuis.
Lees ook: Europa League Play-offs: Utrecht - Zenit
Debat over Rechtsstatelijkheid in de Europese Unie
Een voorbeeld van een belangrijk debat in de Europese Unie is dat over rechtsstatelijkheid, grondrechten en democratie. Dit debat is van groot belang omdat het gaat over de kernwaarden van de EU en de bescherming van burgers, instellingen en bedrijven.
Rechtsregels en Bescherming
De Europese Unie heeft rechtsregels om burgers, instellingen en bedrijven te beschermen. Deze regels bieden ook bescherming aan lidstaten. Het recht, en niet de macht van de sterkste, moet zegevieren in de waardegemeenschap die de EU is.
De Kopenhagencriteria
In 1993 zijn de Kopenhagencriteria vastgesteld, op basis waarvan landen tot de EU kunnen worden toegelaten. Een kandidaat-lidstaat moet beschikken over stabiele instellingen, democratische principes respecteren, mensenrechten waarborgen, een functionerende markteconomie hebben en het acquis communautaire overnemen. Dit betekent dat men alle EU-wetten en -regels in één keer moet aanvaarden.
Handhaving van de Rechtsstaat
Er zijn zorgen over de handhaving van de rechtsstaat binnen de EU. Er wordt vastgesteld dat Polen en Hongarije op het punt staan om wat betreft de onafhankelijke rechtspraak voorrang te geven aan het nationale recht boven het EU-recht. Dit legt de bijl aan de wortel van het EU-rechtssysteem, dat inhoudt dat in iedere EU-lidstaat het EU-recht op gelijke wijze wordt toegepast.
De Rol van Nederland
Nederland speelt een belangrijke rol in het bewaken van de rechtsstaat in de EU. De Europese Commissie is de hoedster van de verdragen, maar Nederland moet ook in de Raad luid en duidelijk positie kiezen voor de Commissie en steun geven aan de uitvoering van de oordelen van het Europees Hof op het punt van de bescherming van de rechtsstaat. Het is belangrijk dat Nederland meer engagement toont en lidstaten aanspoort om samen kleur te bekennen. Wegkijken, terwijl clientèle in Hongarije met Europees geld bediend wordt, waarmee men electoraal gewin koopt, is te riskant om te gedogen.
Lees ook: Voetbalregels verenigingswissel
Instrumenten voor Handhaving
Er zijn verschillende instrumenten beschikbaar om de rechtsstaat in de EU af te dwingen. Een mogelijkheid is dat de Nederlandse regering met een aantal gelijkgezinde lidstaten zelf interstatelijke klachten indient tegen Polen en Hongarije bij het Hof, bijvoorbeeld als artikel 7 of andere niet lukken. De vraag is of er wijzigingen in het Verdrag nodig zijn en of er iets gedaan kan worden aan de viervijfdemeerderheid die nodig is voor het daadwerkelijk nemen van sancties.
Het Handvest van de Grondrechten
Het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie is een belangrijk instrument voor de bescherming van fundamentele rechten. In de preambule van dit EU-handvest staat dat de Unie berust op de beginselen van de democratie en het beginsel van de rechtsstaat. Het handvest geeft een opsomming van politieke, economische en sociale rechten. Hoewel het handvest twintig jaar geleden is aanvaard, is het door het niet doorgaan van de Constitutie, de Grondwet, niet meer in het Verdrag opgenomen. In artikel 51 van het Verdrag staat een verwijzing, waarin wordt vastgesteld dat instellingen en organen van de EU de bepalingen van het handvest moeten naleven. Voor de lidstaten heeft het handvest enkel rechtskracht in afgeleide zin, dus bij EU-wetgeving, -verdragen en -verordeningen. De burger kan zich dus niet beroepen op de bepalingen van het handvest. Het Verdrag van Lissabon bepaalt echter wel dat de Unie gevorderd wordt om toe te treden tot het EHRM.
Kritiek op het Nederlandse Systeem
Ook het Nederlandse systeem voor recht is niet zonder kritiek. Er zijn vragen over de onafhankelijkheid, de onpartijdigheid, de wijze van benoemen en het geven van informatie. In internationale fora, zoals de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa, wordt Nederland regelmatig geconfronteerd met kritiek op het rechtssysteem. Het is belangrijk om ook in Nederland te zorgen voor een sterke rechtsstaat en om de omissies die er zijn op te lossen.
Uitdagingen voor de Democratische Rechtsorde
De democratische rechtsorde staat onder druk, zowel in de EU als in Nederland. Er is sprake van een toenemende onverdraagzaamheid en burgers voelen zich niet altijd gehoord door de overheid. Desinformatie en het destabiliseren van de democratie zijn serieuze bedreigingen. Het is belangrijk om de weerbaarheid van allen die ons besturen te versterken en om te zorgen voor eerlijke verkiezingen.
Lees ook: KNGU Broekjesregels Uitgelegd