Inleiding
Korfbal, een van oorsprong Nederlandse sport, kent een rijke historie. Het is uniek door het gemengde karakter, waarbij mannen en vrouwen in hetzelfde team spelen. Dit artikel duikt in de geschiedenis van de dames korfbal finale, waarbij de focus ligt op de ontwikkeling en de invloed van deze tak van de sport.
Het Ontstaan van Korfbal
In 1902 bedacht de Amsterdamse onderwijzer Nico Broekhuysen korfbal, geïnspireerd door het Zweedse ringboll. Hij introduceerde het spel bij zijn leerlingen, waarbij de ring werd vervangen door een rieten korf. De sport verspreidde zich snel door Nederland, en in 1903 werd de Nederlandse Korfbal Bond (NKB) opgericht.
De Nederlandse Dames Korfbalbond (NDKB)
In het zuiden van Nederland, met name in Noord-Brabant, Limburg en delen van Gelderland, ontstond in 1947 de Nederlandse Dames Korfbalbond (NDKB). Dit was een gevolg van het feit dat vanuit het katholieke geloof gemengd sporten destijds niet werd aangemoedigd. Vrouwen speelden echter wel graag korfbal, wat leidde tot de oprichting van aparte damescompetities.
De NDKB introduceerde als eerste het 2-vakskorfbal en midweekkorfbal. Vrouwenkorfbal werd vooral tactisch een ander spel, omdat iedereen iedereen mocht verdedigen, wat resulteerde in langere combinaties voordat er een vrije schotkans ontstond. De NDKB kende met ingang van het seizoen 2007-2008 twee topklassen op het veld en twee hoofdklasse-poules. In de zaal was er één Topklasse. Een hoogtepunt van de zaalcompetitie was de finale in maart in het Indoor-Sportcentrum Eindhoven, die zo'n 4.000 bezoekers trok.
De Fusie met het KNKV
In 1994 fuseerde de Nederlandse Dames Korfbal Bond met het Koninklijk Nederlands Korfbalverbond (KNKV). Dit betekende dat dameskorfbal officieel werd geïntegreerd in de overkoepelende bond. De fusie markeerde een belangrijke stap in de erkenning en ontwikkeling van dameskorfbal binnen de sport.
Lees ook: Een diepgaande blik op de historische prestaties van het Duitse Dames Hockeyteam.
De Ontwikkeling van de Spelregels
Door de jaren heen zijn de spelregels van korfbal geëvolueerd. Tot 1991 werd korfbal in de veldvariant gespeeld met twaalf spelers, zes dames en zes heren, verdeeld over drie vakken: een aanvalsvak, een middenvak en een verdedigingsvak. Het middenvak diende voornamelijk als doorgeefvak. Om de attractiviteit van het spel te verhogen, werd het middenvak in 1991 afgeschaft en werd de afmeting van het veld teruggebracht naar 60 bij 30 meter.
Tegenwoordig bestaat een team uit acht spelers: vier vrouwen en vier mannen, waarbij twee vrouwen en twee mannen in het ene vak staan en twee mannen en twee vrouwen in het andere vak. Bij de F-jeugd (6 t/m 8 jaar) wordt éénvakskorfbal gespeeld, terwijl bij de jeugd E (8 t/m 10 jaar), D (10 t/m 12 jaar), C (12 t/m 14 jaar), B (14 t/m 16 jaar) en A (16 t/m 19 jaar) in twee vakken wordt gespeeld.
Een speler die in balbezit is, mag niet lopen met de bal, maar mag wel van voet wisselen, mits deze op dezelfde plaats blijft staan. Na het afspelen van de bal, kan de speler weer vrij bewegen. Een aanval kan worden verdedigd door tussen de aanvaller en de korf te staan, waarbij de verdediger de schouder van de aanvaller kan aanraken en de arm uitsteekt om het schot te blokkeren. Dames mogen alleen dames verdedigen en heren alleen heren.
De Impact van de Korfbal League
Sinds 2005 kent de Nederlandse korfbalcompetitie de Korfbal League, waarin de tien beste clubs in de Nederlandse zaalkorfbalcompetitie strijden om een plaats in de zaalfinale. De Korfbal League is de hoogst haalbare competitie in Nederland en heeft een grote invloed op de ontwikkeling van zowel het heren- als het dameskorfbal.
Vrouwenkorfbal als Afzonderlijke Variant
Sinds 1938 is er een variant op het gewone korfbal, namelijk vrouwenkorfbal. Dit wordt gespeeld in twee vakken met twee partijen van elk 8 speelsters. Het verschil is dat per team vier dames een ander shirt/hesje krijgen, wat hen neerzet als 'heer'. Het vrouwenkorfbal wordt gespeeld bij verenigingen waar meer vrouwen/meisjes dan mannen/jongens lid zijn. In deze variant mag iedereen iedereen verdedigen, wat resulteert in een tactisch ander spel.
Lees ook: Voorbeschouwing op het dames handbal kwartfinale schema.
De Rol van het Koninklijk Nederlands Korfbalverbond (KNKV)
De Nederlandse korfbalverenigingen zijn vertegenwoordigd in het Koninklijk Nederlands Korfbalverbond (KNKV). Deze bond is ontstaan op 1 juli 1973 na een fusie tussen de NKB en de CKB. De NKB (Nederlandsche Korfbal Bond) is opgericht op 2 juni 1903 en kreeg op 16 mei 1938 het predicaat "Koninklijk". De CKB (Christelijke Korfbal Bond) was de Christelijke tegenhanger van deze bond en werd opgericht in 1919.
Het KNKV speelt een cruciale rol in de ontwikkeling en promotie van korfbal in Nederland, inclusief het dameskorfbal. De bond stelt de spelregels vast, organiseert competities en toernooien, en ondersteunt de verenigingen. De planning om te komen tot het programma voor de diverse competities is opgedeeld in een aantal fases. Het competitiehandboek van het KNKV bevat tekst en uitleg over diverse reglementaire zaken, welke haar borging vinden in met name het Reglement van Wedstrijden. Dit document is vastgesteld door het Bondsbestuur en heeft een bindende werking. Competitie 2.0 wordt met ingang van het seizoen 2025-2026 ingevoerd, met als doel plezier, uitdaging en ontwikkeling centraal te stellen.
Archiefmateriaal en Historisch Onderzoek
Het archief van het Koninklijk Nederlands Korfbalverbond en voorgangers, bewaard in het Nationaal Archief in Den Haag, bevat een schat aan informatie over de geschiedenis van korfbal, inclusief de ontwikkeling van dameskorfbal. Dit archiefmateriaal omvat onder andere notulen van vergaderingen, jaarverslagen, statuten en reglementen, spelregels en periodieken. Het archief is een waardevolle bron voor historisch onderzoek naar de sport.
Korfbal Internationaal
Korfbal wordt tegenwoordig in meer dan 50 landen over de hele wereld gespeeld. De International Korfball Federation (IKF) is opgericht in 1933 om internationaal korfbal te stimuleren. Bij de IKF zijn inmiddels 51 nationale federaties aangesloten. Sinds 1993 is de IKF officieel erkend door het IOC. Korfbal is echter geen Olympische programmasport, maar neemt wel deel aan de World Games.
De Charme van Gemengd Korfbal
Het gemengde karakter van korfbal is een van de meest unieke aspecten van de sport. Het zorgt voor een bijzondere dynamiek op het veld en bevordert de samenwerking tussen mannen en vrouwen. Het gemengd korfballen heeft ook geleid tot vele "korfbalhuwelijken" en families waarin meerdere generaties korfballen.
Lees ook: Dameshandbal: regels uitgelegd
Uitdagingen en Toekomst
Ondanks de populariteit van korfbal in Nederland, staat de sport voor uitdagingen. Het aantal vrijwilligers neemt af, waardoor verenigingen creatief moeten zijn in het organiseren van activiteiten en wedstrijden. Daarnaast is het belangrijk om de sport aantrekkelijk te houden voor jongeren en om de concurrentie met andere sporten aan te gaan.
De Haagse Korfbaldagen, bijvoorbeeld, zijn een jaarlijks evenement dat de gezelligheid en de sportiviteit van het korfbal viert. Dergelijke evenementen zijn belangrijk voor de promotie van de sport en het samenbrengen van de korfbalgemeenschap.
tags: #dames #korfbal #finale #geschiedenis