Het assisteren van de scheidsrechter is een cruciale rol in het voetbal. Een goede assistent-scheidsrechter, vaak informeel aangeduid als grensrechter, is onmisbaar voor een eerlijk en vlot verloop van de wedstrijd. Om deze rol goed te kunnen vervullen, is het belangrijk om de spelregels te kennen en te weten hoe je in verschillende situaties moet handelen. Verschillende instanties bieden cursussen aan om je hierbij te helpen.
Opleiding tot Assistent-Scheidsrechter bij de KNVB
De KNVB biedt een opleiding tot assistent-scheidsrechter aan. Deze opleiding is bedoeld om je de fijne kneepjes van het vak te leren, van het aangeven van een inworp tot het signaleren van buitenspel. Het gaat verder dan alleen het omhoogsteken van je vlag. Als assistent-scheidsrechter werk je in een team met de scheidsrechter en de andere assistent-scheidsrechter.
Cursusdetails
De opleiding tot assistent-scheidsrechter voor het seizoen 2023/’24 wordt gegeven op vier locaties: Zwolle, Eindhoven, Rotterdam en Amsterdam. De opleiding bestaat uit vier maandelijkse bijeenkomsten in de avond. In Rotterdam en Amsterdam zijn deze bijeenkomsten fysiek, terwijl in Zwolle en Eindhoven een deel van de bijeenkomsten online plaatsvindt.
Volgens Wolfkamp, een ervaren KNVB-docent, zijn de avonden, zowel offline als online, erg interactief. Samen met tien tot vijftien mede-cursisten leer je alles wat voor, tijdens en na de wedstrijd aan bod komt. Denk hierbij aan de voorbereiding, de gang van zaken in de bestuurskamer en kleedkamer, en de omgang met spelers en coaches.
Praktijkervaring
Na de eerste bijeenkomst volgt meteen de praktijk. Cursisten worden zes keer als assistent ingedeeld bij een wedstrijd in de eerste klasse bij de mannen. Je vormt een team met een ervaren scheidsrechter en een andere assistent-scheidsrechter, die je tips geven en helpen. Daarnaast krijg je een begeleider die vooraf en na afloop feedback geeft. Tijdens de bijeenkomsten bespreken de deelnemers hun ervaringen tijdens de stagewedstrijden met de docent.
Lees ook: KNVB TC3 Jeugd cursus: wat je moet weten
Naast de bijeenkomsten en stagewedstrijden bestaat de cursus ook uit zelfstudie, huiswerkopdrachten, praktijkverslagen en wedstrijdverslagen. De studiekosten voor deze opleiding bedragen € 27,-. De KNVB zoekt ambitieuze teamplayers die cool blijven onder stress.
Vlaghulp en Tips voor Beginnende Grensrechters
Voor wie voor het eerst gaat vlaggen als grensrechter, is er een handig document met tips beschikbaar: Vlaghulp versie 2. Dit document biedt praktische aanwijzingen om je op weg te helpen.
Wedstrijdbegeleiding op Verschillende Niveaus
De aanpak van wedstrijdbegeleiding verschilt afhankelijk van de leeftijd van de spelers en het formaat van het veld.
Klein Veld (t/m O12)
Bij de jongste jeugd (Mini's, Champions League, O8 t/m O10) is er een spelleider aanwezig die alleen ingrijpt als de spelers er onderling niet uitkomen. De spelers weten vaak zelf welk team de indribbel mag nemen, en buitenspel is er niet. Het advies is om strafschoppen zoveel mogelijk te vermijden tijdens deze wedstrijden op een kwart veld. Na het eindsignaal neemt iedereen een strafschop op de keeper van het andere team. Ook bij jeugdwedstrijden van O11 en O12 op een half veld is het belangrijk om als scheidsrechter duidelijk en consequent te fluiten.
Groot Veld (vanaf O13)
Bij wedstrijden op een groot veld (vanaf O13) komt er meer kijken, vooral door het formaat van het veld, de buitenspelregel, assistent-scheidsrechters, en de aanwezigheid van mondige(re) spelers en begeleiding. Een redelijke conditie, enige jaren voetbalervaring, spelregelkennis en een gezond verstand vormen een goede basis om een wedstrijd met vertrouwen te leiden.
Lees ook: Word een KNVB spelleider: Cursus informatie
Spelregels 7 tegen 7 (35+, 45+, mannen/vrouwen)
Voor 7 tegen 7 zijn er enkele aangepaste spelregels ten opzichte van 8 tegen 8 (jeugd, half veld).
Spelregels Zaalvoetbal
Voor zaalvoetbal gelden specifieke spelregels.
Spelregelwijzigingen
Het is belangrijk om op de hoogte te blijven van de spelregelwijzigingen. Met ingang van seizoen 2022/2023 waren er geen spelregelwijzigingen voor clubscheidsrechters in het amateurvoetbal, enkel verduidelijkingen. Het officiële document over de gewijzigde spelregels is te vinden op KNVB.nl onder 'Veldvoetbal'. In seizoen 2021/2022 waren er ook weinig spelregelwijzigingen, met de belangrijkste aanpassing rondom hands.
Racisme en Discriminatie
De KNVB heeft een aanvalsplan voor een effectieve aanpak van racisme en discriminatie in het voetbal. Ook scheidsrechters kunnen hiermee te maken krijgen. De KNVB heeft in november 2021 een protocol opgesteld om scheidsrechters te helpen handelen in verschillende situaties.
Kleding en Attributen
Een representatieve uitstraling is belangrijk voor een scheidsrechter. Dit zorgt voor een neutrale overkomst en geeft vertrouwen. Denk hierbij aan een scheidsrechtersshirt, een goed fluitje (zonder balletje), een notitieblok, een potlood en kaarten (bij wedstrijden op groot veld). Deze attributen zijn vaak te leen bij het wedstrijdsecretariaat.
Lees ook: De impact van de KNVB cursus
Mobiel Digitaal Wedstrijdformulier (mDWF)
Voor meer informatie en hulp over administratieve zaken kun je terecht op de pagina Mobiel Digitaal Wedstrijdformulier (mDWF).
Scheidsrechterscursussen bij VDZ
VDZ biedt ook cursussen aan op het gebied van arbitrage.
De Rol van de Assistent-Scheidsrechter: Samenwerking en Duidelijkheid
De taak van een assistent-scheidsrechter is het samenwerken met de scheidsrechter. Voorafgaand aan een wedstrijd maakt de scheidsrechter meestal afspraken met de assistent-scheidsrechter. Dit initiatief komt van de scheidsrechter en duurt enkele minuten. Belangrijke taken zijn het signaleren van buitenspel, het aangeven van wisselspelers, en het assisteren bij hoekschoppen en strafschoppen. Het is cruciaal om duidelijk aan te geven wat je bedoelt en de spelregels op een eerlijke en juiste manier toe te passen.
Spoedcursus ‘Vlaggen voor Beginners’
Sommige verenigingen organiseren spoedcursussen ‘vlaggen voor beginners’. Tijdens deze cursussen wordt aan de hand van situaties uitgelegd hoe en op welke wijze en moment de vlag gehanteerd moet worden. Met veldsituaties worden de belangrijkste spelregels uitgelegd waar een assistent-scheidsrechter mee te maken krijgt.