Alyson Annan, een naam die onlosmakelijk verbonden is met de successen van het Nederlandse vrouwenhockey, staat in de schijnwerpers van de Olympische Spelen. Haar onverwachte overstap naar het Chinese team heeft voor een ware aardverschuiving gezorgd in de hockeywereld. Dit artikel duikt in haar carrière, haar controversiële vertrek bij Oranje en haar huidige rol als bondscoach van China.
Een glansrijke carrière als speelster en coach
Alyson Annan, geboren in Sydney, Australië, heeft een indrukwekkende carrière achter de rug. Als hockeyster kwam ze maar liefst 228 keer uit voor het Australische nationale team, waarin ze 166 doelpunten scoorde. Ze werd in 1998 en 2000 uitgeroepen tot FIH World Player of the Year. Met het Australische team veroverde ze goud tijdens de Olympische Spelen van 1996 en 2000, en werd ze wereldkampioen in 1994 en 1996.
Na haar actieve carrière verhuisde Annan naar Nederland, waar ze al snel de overstap maakte naar het trainersvak. Ze behaalde landstitels met zowel de Amsterdam Dames als Heren 1. In 2014 werd ze de eerste vrouwelijke coach van een mannenteam bij Amsterdam. Later werd ze bondscoach van het Nederlandse vrouwenteam, waarmee ze in 2016 deelnam aan de Olympische Spelen in Rio de Janeiro, waar ze na shoot-outs verloor van Groot-Brittannië. Een jaar later won ze met de hockeydames het Europees kampioenschap door België te verslaan. In 2021 won ze goud met de Nederlandse vrouwenploeg op de Olympische Zomerspelen in Tokio.
Een onverwacht vertrek bij Oranje
Ondanks haar sportieve successen kwam er in januari 2022 een abrupt einde aan Annans periode als bondscoach van het Nederlandse vrouwenteam. De reden hiervoor was een ongewenste gedragscultuur binnen de spelersgroep. Er waren meldingen van een angstcultuur en verbale intimidatie, wat leidde tot haar ontslag. De hockeybond erkende dat het prestatieklimaat bij het nationale vrouwenteam niet veilig was geweest en dat de sterke hiërarchie openheid en eigenheid remde.
Een nieuwe uitdaging in China
Na haar ontslag bij Oranje werd Annan snel aangesteld als bondscoach van het Chinese hockeyteam. Vanaf mei 2022 was ze succesvol met dit team. Zo pakte ze in 2023 brons bij de Aziatische Champions Trophy. Samen met haar assistent Taeke Taekema bracht ze het plezier terug bij de dames. Ze ontwikkelde een ambitieus plan om China naar de top van het internationale hockey te brengen.
Lees ook: Word een KNVB Gecertificeerde Trainer Coach
Annan stuwde China in een paar jaar tijd vanuit de krochten van het internationale hockey op naar de finale op het hoogste niveau. De snelheid waarmee dat is gebeurd, verbaast haar zelf ook. ‘Als je begint, spreek je het wel uit en wil je het wel geloven. Maar ik had niet gedacht dat we in dit tijdbestek al zover zouden zijn, dat we over zo’n lange periode achtereen kunnen presteren. En op dit niveau. Vergeet niet dat deze meiden nog nooit een kwartfinale, laat staan halve finale of finale op zo’n niveau hebben gespeeld.
De Olympische Spelen van Parijs 2024: een pikant affiche
De Olympische Spelen van Parijs 2024 zorgden voor een pikant affiche: Alyson Annan stond met China tegenover haar oude ploeg, Nederland, in de finale. Voor de derde Spelen achtereen staat Alyson Annan als coach in de dames hockeyfinale. In Rio 2016 verloor ze met Oranje van Groot-Brittannië, in Tokio 2020 pakte de Australische goud met Nederland en nu treft ze in Paris 2024 haar voormalige team met China.
In de groepsfase won Nederland met 3-0 van China, maar Annan zag mogelijkheden voor verbetering. "We domineerden die wedstrijd", zei ze. "We kregen negen strafcorners, maar scoorden niet. Dat moet beter in de finale." Ze benadrukte dat haar team niets te verliezen had en dat ze niet bang mochten zijn om tegen Nederland te spelen.
De aanpak van Annan in China
Annan heeft de Chinese speelsters zowel technisch, tactisch als fysiek sterker gemaakt. Ze heeft ze in de sportschool aan het werk gezet, waardoor de frêle meisjes van weleer sterke vrouwen zijn geworden. Ook mentaal is er een switch gemaakt. Annan heeft de speelsters ingeprent dat ze bepaalde dingen heel goed kunnen, beter dan andere landen.
Taekema: ‘Ze zijn allemaal full-prof en zo’n 48 weken per jaar met de nationale ploeg bezig.’
Lees ook: Voetbalcoach analyse
De Nederlandse reactie
Na het vertrek van Annan werd Paul van Ass aangesteld als haar opvolger. Hij moest de nodige herstelwerkzaamheden verrichten en de focus leggen op een prettig werkklimaat. De nieuwe aanpak heeft zijn vruchten afgeworpen, met als resultaat dat de Nederlandse hockeysters net zo goed presteren als voorheen, maar zich prettiger voelen.
Een gouden generatie
De Nederlandse hockeysters hebben in de afgelopen jaren een indrukwekkende reeks successen behaald. Ze wonnen onder andere de Olympische Spelen van Beijing 2008, waar ze in de finale met 2-0 te sterk waren voor gastland China. Het was de tweede Olympische titel voor de Nederlandse vrouwenploeg, na de primeur in 1984 in Los Angeles. Oranje toonde zich twee jaar later alsnog de beste hockeyploeg van de wereld, door in Madrid de wereldtitel te pakken.
De winst in Beijing betekende het afscheid van aanvoerster Minke Booij. "Dit is een prachtig einde. Ik heb tien jaar genoten. Dit is de ultieme manier om te stoppen'', aldus Booij na ruim 220 interlands. Ook bondscoach Marc Lammers nam afscheid. Hij liet zijn ploeg met een goed gevoel achter. "Deze generatie gaat nog heel veel winnen."
De hockeyselectie in Beijing bestond uit: Marilyn Agliotti, Naomi van As, Minke Booij, Wieke Dijkstra, Miek van Geenhuizen, Maartje Goderie, Eva de Goede, Ellen Hoog, Fatima Moreira de Melo, Eefke Mulder, Maartje Paumen, Sophie Polkamp, Lisanne de Roever, Janneke Schopman, Minke Smabers en Lidewij Welten.