Kippenrennen Wedstrijd Regels: Een Complete Gids voor het Houden van Kippen

Het houden van kippen is een populaire hobby geworden, en met goede reden. Kippen zijn erg leuke beesten om te houden in de tuin en als het goed is krijg je elke ochtend een vers eitje! Of je nu droomt van verse eieren in de ochtend of gewoon wilt genieten van het gezelschap van deze gevederde vrienden, er komt meer kijken bij het houden van kippen dan je wellicht denkt.

Dit artikel biedt een uitgebreid overzicht van de regels en overwegingen voor het houden van kippen, van de basisprincipes tot meer geavanceerde tips en technieken.

De Basisprincipes van Kippen Houden

Gemeentelijke Regels en APV

Per gemeente is het verschillend of en hoeveel kippen je mag houden. In de meeste gemeenten mag je in een woonwijk gewoon kippen houden, zolang ze niet voor overlast zorgen. Heeft jouw gemeente wél extra regels voor het houden van kippen? Dan staat dit beschreven in de APV. Het is belangrijk om de lokale regelgeving te controleren voordat je aan kippen begint. Dit voorkomt onverwachte problemen en zorgt ervoor dat je voldoet aan alle wettelijke eisen.

Kippenrassen Kiezen

Er zijn enorm veel soorten kippenrassen. Het ras dat je kiest heeft invloed op de grootte van het kippenhok dat je gaat plaatsen. De ene kip is nou eenmaal groter dan de andere kip. Daarnaast is er nog een verschil tussen leg- en sierkippen. Legkippen leggen veel eieren maar worden niet oud. Sierkippen leggen minder eieren maar leven veel langer, gemiddeld tussen de 5 en 8 jaar. Elk kippenras heeft zijn eigen karakter. Veel oud-Hollandse rassen zijn wat afstandelijker terwijl rassen met een Aziatische achtergrond vaak erg tam zijn.

Hieronder een paar overwegingen bij het kiezen van een kippenras:

Lees ook: Europa League Play-offs: Utrecht - Zenit

  • Eierproductie: Wil je veel eieren, kies dan voor een legkip.
  • Levensduur: Sierkippen leven langer, wat een voordeel kan zijn als je een langdurige relatie met je kippen wilt.
  • Grootte: De grootte van de kip bepaalt de benodigde ruimte in het kippenhok.
  • Karakter: Sommige rassen zijn tammer en socialer dan andere.

Het Kippenhok: Een Veilige Haven

Wanneer je je kippen hebt uitgekozen, is het tijd om te zorgen voor een goed verblijft. Je kunt een kippenhok kopen, maar je kunt er ook zelf een maken. Waar je ook voor kiest: zorg ervoor dat het hok groot genoeg is. Een goed hok bestaat uit een nachthok en een kippenren. In het nachthok vind je de legnesten. De kippenren is aansluitend aan het nachthok en hier kunnen de kippen overdag rondscharrelen. De ren kun je eenvoudig zelf maken door middel van tuingaas. Dit gaas kun je op rol kopen en neerzetten naar jouw wens. Zo bepaal je zelf hoe groot de ren moet zijn en kun je je kippen alle ruimte geven om vrij rond te scharrelen. Met dit hekwerk zorg je er ook voor dat mussen en ratten buiten de ren blijven. Deze dieren eten het voer van de kippen op en brengen ziektes over, dus het buitenhouden van deze dieren is verstandig!

Essentiële Onderdelen van een Kippenhok

  • Nachthok: Een ruimte waarin de dieren overnachten (het nachthok met legnesten). Een goed kippennachthok heeft gladde wanden en de naden zijn dicht gemaakt om de kans op bloedluizen te verkleinen. In het nachthok zit een zitstok van ongeveer 4cm breed met afgeronde hoeken. Hang ze op met een zitstokhouder of bevestig de zitstok op bloedluisbakjes om de kans op bloedluis te verminderen. Per kip moet je rekenen op 20-30cm zitstok. Een goed nachthok heeft ventilatie en krijgt geen direct zonlicht. De wanden zijn zo glad mogelijk zodat bloedluizen zich niet in de kieren kunnen verstoppen.
  • Legnesten: Voor de dagelijkse verse eieren hebben de kippen een plek nodig waar zij rustig kunnen zitten. Een legnest is hier erg geschikt voor. Dit is een beschutte ruimte waar de kippen in alle rust hun eieren kunnen leggen. Per drie kippen heb je één legnest nodig. Kippen leggen hun verse eieren het liefst op een donkere plaats. Een legnest is daar ideaal voor. Per drie kippen adviseren wij één legnest. Gebruik geen doos van karton, al zouden ze daar wel hun ei inleggen, een doos neemt vocht op, wordt kapot gepikt en bloedluis zal in de open golf gaan zitten.
  • Kippenren: Een ruime ren waarin ze overdag rondscharrelen en goed te zien zijn (de kippenren). Voor kleine krielkippen mag je rekenen met 0,25m2 nachthok per dier en 0,5m2 ruimte in de ren. Voor grote kippen raden wij minstens het dubbelen aan. Een kippenren met fijn gaas is prettig omdat ongewenste gasten, zoals muizen en mussen, geen ziektes en plagen kunnen overbrengen. Kippen hebben een zure ontlasting, waardoor planten het vaak niet overleven. Een overdekte ren voorkomt een modderpoel en dat stellen de kippen erg op prijs, zij hebben een hekel aan een drassige ren. Een ruime toegangsdeur voor jezelf is erg handig als er onderhoud gepleegd moet worden. Fijn gaas waar ongedierte zoals muizen en mussen niet doorheen kunnen komen heeft de voorkeur voor de kippenren. Met een maaswijdte van 10mm houdt je niet alle muizen buiten maar mussen en ratten gelukkig wel. Deze ongenode gasten eten het voer op en kunnen ziektes overbrengen.
  • Kippendeur: Om de kippen van het nachthok naar de ren te laten lopen kun je het beste gebruikmaken van een afsluitbare kippendeur. Je hebt handmatige of automatische kippendeuren die bijvoorbeeld op licht werken. De deur beschermt de kippen ‘s nachts tegen roofdieren en zorgt dat de kippen veilig zitten. Afhankelijk van de maat van het kippenras zijn er verschillende grote beschikbaar. Voor de gewone kip is 30cm hoog bij 25cm breed een ruim genoeg.

Voeding en Verzorging

Kippen hebben simpele behoeftes: elke dag kippenvoer en elke dag vers water. Een legkip eet ongeveer 100 gram kippenvoer en drinkt ongeveer 40 ml kraanwater per dag. Voor een krielkip kun je daar de helft van nemen. Let op! Dit zijn richtgetallen en afhankelijk van de kip. Plaats de voerbak en drinkbak in de ren wanneer die altijd toegankelijk is. De basis voor elke kip is onderhoudsvoer in de vorm van legkorrel of legmeel. Legkorrel zorgt voor minder knoeien en legmeel is kleiner waardoor de kippen langer bezig zijn om het op te eten, dit gaat verveling tegen. Het beste geef je de kippen een hoeveelheid voer dat ze binnen een etmaal opeten. Zo wordt het voer niet oud en zullen ze niks laten liggen. Aan het einde van de dag geef je de kippen een schepje gemengd graan. Dit zorg voor afwisseling maar geef niet te veel. Het is namelijk vrij vet. Ook kun je wat extra groenvoer zoals resten andijvie of sla geven maar geef ook dit met mate. Gedroogde insecten zijn een welkome aanvulling op het menu. Dit is goed voor mooie veren en een goede conditie. Om het kippenvoer te verteren heeft de kip maagkiezels nodig. Kippen hebben een spiermaag en met behulp van steentjes die ze oppikken zullen ze het voer verteren. Zonder Maagkiezel kan de maag verstopt raken. Grit is een aanvulling op de kalkbehoefte van de kip. Kalk hebben ze nodig om de eischaal te produceren. Kippen genieten van zowel kraan- als regenwater. Je kunt hier vitamine of medicijnen aan toevoegen als dit nodig is. Voor de kippen is het belangrijk dat het water elke dag ververst wordt. Dit is namelijk een bron voor ziektes en zo beperkt je een uitbraak. Snacks zijn erg gewild. Gedroogde meelwormen of vlokkreeftjes zijn de favoriet. Heel leuk is het om met deze kippensnacks de dieren handtam te maken. Je lokt ze gemakkelijk naar je hand toe en uiteindelijk komen ze rustig op schoot zitten.

Essentiële Voedings- en Verzorgingsbehoeften

  • Dagelijks Voer en Water: Kippen hebben dagelijks vers voer en water nodig.
  • Legkorrel of Legmeel: De basis voor elke kip is onderhoudsvoer in de vorm van legkorrel of legmeel.
  • Maagkiezels: Om het kippenvoer te verteren heeft de kip maagkiezels nodig.
  • Grit: Grit is een aanvulling op de kalkbehoefte van de kip.
  • Snacks: Gedroogde meelwormen of vlokkreeftjes zijn een welkome aanvulling op het menu.

Hygiëne en Onderhoud

Het schoonmaken van het kippenhok kan het beste wekelijks gebeuren. Ververs dan de bodembedekking (bijv: hennepvezel, zaagsel of beukensnippers) in het nachthok en de legnesten. Haal ook de mest van de zitstokken. Eens in de zoveel tijd kun je het hok het beste ontsmetten. In de kippenren spit je de grond om. Dit voorkomt dat de ontlasting een dikke laag vormt en in de zomer gaat stinken. Controleer bij het schoonmaken van het kippenhok altijd op bloedluis, andere beestjes en ongediertesporen.

Belangrijke Schoonmaak- en Onderhoudstaken

  • Wekelijkse Schoonmaak: Ververs de bodembedekking en verwijder mest.
  • Regelmatig Ontsmetten: Eens in de zoveel tijd kun je het hok het beste ontsmetten.
  • Kippenren Omspitten: In de kippenren spit je de grond om.
  • Controle op Ongedierte: Controleer bij het schoonmaken van het kippenhok altijd op bloedluis, andere beestjes en ongediertesporen.

Gezondheid en Ziektepreventie

Kippen zullen niet snel laten zien dat ze ziek zijn. Zeker als je net begint met de kippenhobby is het lastig te ontdekken. Zoek naar afwijkend gedrag. Gedraagt de kip zich anders dan normaal? Als de kippen niet actief zijn, stil in de hoek staan, de kop bleek is en de veren opgezet zijn is het duidelijk: de kip is ziek. Het is dan lastig om aan te geven wat het is. In het artikel ziekteverschijnselen bij kippen leer je de basis. Als je twijfelt is het aan te raden om een dierenarts om raad vragen. Neem af en toe de kippen in de hand en kijk eens tussen de veren rondom de cloaca (de aarsopening). Bekijk de kip goed en controleer of alles nog gezond is. Bij tamme kippen kun je ze zo oppakken. Een gezonde kip zit mooi in de veren, heeft een fris rode kleur op de kam, heeft blinkende ogen en kijkt alert. Zieke kippen staan in elkaar gedoken. Is het dons rondom de cloaca erg vies dan is de mest te dun. Zitten er hele konten grijswitte eitjes dan heeft zij last van luizen. Wormen bij kippen: voelt de kip mager aan met een scherp afgetekend borstbeen, dan is het tijd voor ontwormen. Behandel altijd alle dieren tegen worm of luis omdat het overdraagbare parasieten zijn.

Er zijn een aantal veelvoorkomende gezondheidsproblemen bij kippen:

Lees ook: Voetbalregels verenigingswissel

  • Bloedluis: de rode bloedmijt is een van de meest voorkomende kippenplagen. De kleine zwart/rode beestjes houden zich overdag schuil tussen naden en kieren van het kippenhok. In de nacht kruipen ze uit hun schuilplaats om zich te voeden met het bloed van de kippen.
  • Verenpikken: kippen hebben van nature een pikorde. Een beetje pikken naar elkaar is normaal. Soms, bijvoorbeeld door verveling, kan het pikken agressief worden en kunnen ze elkaar tot bloedens toe pikken.
  • Eierpikken: kippen willen soms hun eieren niet in het legnest leggen. Ze liggen dan los in de ren of het nachthok. Hierdoor kunnen zij breken en niets is lekkerder dan een vers eitje. Hierdoor kunnen ze leren eieren te pikken. De oplossing is een beter legnest maken, een die donkerder en dieper is. Dit heeft aantrekkingskracht voor de leggende hen.

Preventieve Maatregelen

  • Regelmatige Controle: Neem af en toe de kippen in de hand en kijk eens tussen de veren rondom de cloaca (de aarsopening).
  • Behandeling tegen Parasieten: Behandel altijd alle dieren tegen worm of luis omdat het overdraagbare parasieten zijn.
  • Bloedluis Preventie: Witkalk van bijvoorbeeld klaxo, maakt het kippenhok licht en droog waar de bloedluizen slecht tegen kunnen. Tabakstelen of nestkruiden maken het nest en het zaagsel onaantrekkelijk door hun specifieke geur.

Kippen en Buren

Meestal is het houden van kippen in de achtertuin geen probleem, zolang het geen overlast veroorzaakt. Er zijn uitzonderingen, maar dan staat dit in de algemene plaatselijke verordening van de gemeente of in jouw huurcontract.

Tips voor een Goede Relatie met de Buren

  • Betrek je buren in een vroeg stadium in je plannen. Zo komen ze niet plotseling voor verrassingen te staan en houd je de relatie goed wanneer er wel sprake is van overlast.
  • Plaats het hok niet tegen de erfgrens aan, maar kies voor een centrale plek in je tuin.
  • Kies voor een groepje kleine krielkippen en neem geen haan. Een haan produceert het meeste lawaai.
  • Deel de eitjes van jouw kippen uit aan buren en buurkinderen.
  • Vraag in het begin iedere week bij de buren of ze last ondervinden van de kippen.
  • Houd het hok goed schoon, zodat er geen sprake is van stankoverlast.
  • Isoleer het nachthok, zodat er minder geluid uitlekt.

Vogelgriep en Ophokplicht

Eind vorige maand is er door het uitbreken van de vogelgriep in Nederland weer een ophok- en afschermplicht. Een periode waarin we het voor onze kippen zo leuk mogelijk moeten houden en ze zo min mogelijk stress moeten ervaren.

Maatregelen tijdens de Ophokplicht

  • Luzerne: Luzerne is een goede afleiding voor kippen. De baaltjes luzerne kun je als aanvullend afleidingsmateriaal in het kippenhok neerleggen.
  • Pikstenen: Pikstenen zijn ook een goede afleiding voor kippen. Naast afleiding zorgt een piksteen ook voor slijtage van de snavel van de kip.
  • Strooisel: Zorg voor voldoende strooisel in het hok, zodat de kippen lekker van een ‘stofbad’ kunnen genieten.
  • Overdekte uitloop: Wil je je kippen ondanks de ophokplicht wat extra ruimte geven? Natuurlijk moet hier wel ruimte voor zijn, maar wanneer je de ruimte ervoor hebt, kun je een speciaal overdekte ‘tuinkas’ aan het kippenhok vastmaken.

Kippen Introduceren

Van nature hebben kippen niet te maken met het samenvoegen van groepen, omdat ze dit gewoonweg uit de weg gaan voor hun eigen veiligheid. In het wild leven kippen in vaste groepen, waar geen andere kippen bij mogen. Zo’n groep bestaat uit ongeveer 10 kippen. Er mogen geen andere kippen bij, om te voorkomen dat het voedsel opraakt. Als een lid van de groep ziek wordt, dan kan het zijn dat diegene uit de groep worden verdreven om te voorkomen dat de anderen ook ziek worden. Dit klinkt heel hard, maar het is een kwestie van de sterkste overleven. De jonge hanen worden uit de groep verdreven en in sommige gevallen kan de hoofdhaan zijn mannelijke nakomelingen doden. Dit doet hij om te zorgen dat hij de leider van de groep blijft. Als hij namelijk eens wat zwakker of ziek is, dan kan hij worden uitgedaagd door een jonge haan. Als de oudere haan verliest, dan verliest hij zijn groep aan de jongere haan.

Quarantaine Periode

Als je zeker wil zijn dat je nieuw gekochte kippen gezond zijn, dan zou ik adviseren om je nieuwe kippen in quarantaine te plaatsen. Op die manier kun je observeren of je inderdaad gezonde nieuwe kippen hebt gekocht. Het vervoeren van kippen is zodanig stressvol, dat inactieve ziektes actief kunnen worden en daardoor een bedreiging kunnen vormen voor alle kippen. Voor deze quarantaine moeten de nieuwe kippen op minimaal 12 meter afstand van je huidige kippen zitten, voor een periode van minimaal drie weken. Nog beter is het om de nieuwe kippen voor minimaal 30 tot 60 dagen in quarantaine te plaatsen. Als de nieuwe kippen er na de quarantaine periode nog steeds gezond uit zien, dan kun je ze bij de andere kippen plaatsen. Ziektes kunnen ook worden overgedragen via kleding, schoenen, voer- en drinkbakken, dus houdt dit ook goed gescheiden.

Methoden voor het Introduceren van Kippen

  • Kijken maar niet aanraken: Zet de nieuwe kippen in een tijdelijk hok waar je kippen ze wel kunnen zien, maar waar ze niet aangevallen kunnen worden. Je kunt hiervoor een aparte ren gebruiken of een bestaande ren splitsen als deze groot genoeg is.
  • 's Nachts Samenvoegen: Veel mensen hebben succes gehad met deze manier. De gedachte erachter is dat de kippen plotseling wakker worden met de nieuwe kippen in het hok.
  • Overdag bij elkaar zetten: Het kan ook werken om de kippen gewoon overdag bij elkaar te plaatsen. Op die manier kan iedereen goed zien wat er gebeurd.

Lees ook: KNGU Broekjesregels Uitgelegd

tags: #kippenrennen #wedstrijd #regels